Wikipedia

Ferenc Puskás

Ferenc Puskás (ˈfɛrɛnʦ ˈpuʃkaːʃ), nacíu como Ferenc Purczeld Bíró (1 d'abril de 1927, Budapest – 17 de payares de 2006, Budapest),[6] foi un futbolista y entrenador hispanu-húngaru,[n 1] integrante históricu de los equipos Budapesti Honvéd Sport Egyesület y Real Madrid Club de Fútbol, siendo esti postreru al que debe los sos mayores ésitos y reconocencies mundiales. Ye recordáu como unu de los máximos goliadores de tolos tiempos.[7]

Ferenc Puskás
Vida
Nacimientu Budapest[1], 1 d'abril de 1927[2]
Nacionalidá Bandera d'Hungría Hungría
España
Muerte Budapest, 17 de payares de 2006[3] (79 años)
Sepultura basílica de San Esteban (es) Traducir[4]
Causa de la muerte neumonía
Familia
Casáu con Erzsébet Hunyadvári (en) Traducir (1950 – 2006)
Estudios
Llingües falaes húngaru
castellanu
Oficiu
Oficiu futbolista, entrenador de fútbol
Trayeutoria
  Equipu
1958–1966 Real Madrid Club de Fútbol 262(243)
1943–1956 Budapest Honvéd FC (es) Traducir 368(383)
– Reial Club Deportiu Espanyol
  Seleición nacional
1961–1962   seleición masculina de fútbol d'España 4(0)
1945–1956   seleición masculina de fútbol d'Hungría 85(84)
  Entrenador
1970–1974 Panathinaikos Fútbol Club (es) Traducir
– Al-Masry (es) Traducir
Posición o especialidá delanteru
Pesu 72 kg
Altor 169 cm
Premios
Seudónimu Puskás Öcsi, El Comandante Galopante[5], El Cañoncito Pum[5] y Pancho Puskas[5]
IMDb nm0701118
puskas.com…
Cambiar los datos en Wikidata

Figura llexendaria del fútbol mundial y consideráu como unu de los meyores futbolistes de la historia según la UEFA y la FIFA —el máximu organismu futbolísticu—,[8][9] foi internacional por dos países, circunstancia dexada na dómina, contabilizando 85 alcuentros cola seleición húngara —conocida como'l «Equipu d'oru» y cola que ganó la Medaya d'Oru nes Olimpiaes de Ḥélsinki 1952 y llogró'l subcampeonatu na Copa Mundial de Suiza 1954—, y cuatro cola seleición española n'adoptando la nacionalidá española en 1961.

Moteyáu «Cañoncito Pum» por cuenta del so fuerte disparu de maniega y a los sos goles, foi escoyíu por FIFA como'l Máximu goliador del sieglu en 2004 y ocupa el sestu llugar nel ranking del Meyor futbolista del sieglu publicada por IFFHS en 2004. Dicha singularidá anotadora provocó que dende la temporada futbolística 2009-10 la FIFA otorgue'l Premiu Puskás nel so honor, siendo dau al xugador qu'anote'l meyor gol de la temporada.[10]

A nivel de clubes conquistó un total de quince títulos, cinco lligues húngares, cinco lligues españoles, un campeonatu de Copa d'España, trés Copes d'Europa, una Copa Intercontinental, ente que llogró cuatro veces proclamase máximu goliador de la Primer División d'España.

Al momentu de la so retirada yera'l segundu máximu goliador de la historia del Real Madrid C. F. —onde militó ocho temporaes—, namái superáu en 65 goles pol so ex-compañeru d'equipu Alfredo Di Stéfano, siendo dambos dos de los integrantes del recordáu «Madrid de Di Stéfano» o «Madrid de los cinco Copes d'Europa». Consideráu como'l meyor xugador húngaru de la historia,[11] entá dempués de la so muerte ye recordáu xunto a otros grandes xugadores del país como Sándor Kocsis, Ferenc Bene, Zoltán Czibor, Ferenc Szusza, Ferenc Déak o Ladislao Kubala ente otros, y ye consideráu tamién por espertos, periodistes, aficionaos y ex-futbolistes como unu de los meyores goliadores de tol mundu. El so nome ye fuertemente amestáu al del yá mentáu Di Stéfano, yá que —bastante ye que— fueron los estandartes del club «merengue» que camudó'l cursu de la historia d'esti equipu hasta ser proclamáu como'l [[Meyores clubes del sieglu XX según la FIFA meyor club del sieglu XX]], mercé sobremanera a los cinco finales consecutives ganaes de la Copa d'Europa —siendo Puskás parte nos dos últimes, antes de vencer una tercera en 1966—, y nes qu'anotó un total de siete goles siendo'l récor históricu de la competición xunto al xugador hispanoargentino.[12]

Tres la so retirada deportiva en 1966 dedicar a la parcela téunica onde entrenó a 13 equipos distintos en 27 temporaes, y dirixendo siquier a un equipu de caúna de les confederaciones continentales,[n 2] siendo'l so mayor llogro un subcampeonatu de la Copa d'Europa na edición de 1971 col Panathinaikós Athlitikos Omilos frente al Amsterdamsche Football Club Ajax de Johan Cruyff.

Trayeutoria

editar

Orixe

editar

Puskás nació como Ferenc Purczeld en Budapest y crióse en Kispest, entós daquella un pueblu cerca de la ciudá. El so padre, d'igual nome, yera un suabu del Danubiu d'orixe étnicu alemán, que maxarizó el so apellíu a Puskás en 1937 tres la entrada del exércitu alemán nel país.[13][14] Empezó la so carrera como xuvenil nel Kispesti Athlétikai Klub,[15] onde'l so padre, que xugara primeramente pal club, yera entrenador.

Primeramente utilizó'l nome de Miklós Kovács pa refugar les normes de la edá mínima antes de roblar oficialmente pol Kispest A. C. a la edá de doce años,[16] y ente los sos compañeros d'equipu taba'l so amigu de la infancia y tamién futuru compañeru del equipu nacional József Bozsik. Fixo la so primer apaición sénior nel primer equipu'l 5 d'avientu de 1943 nun partíu contra'l que s'acabó proclamando campeón de lliga, el Nagyváradi Atlétikai Club rumanu y nel que cayeron ganaos por 3-0.[17][n 3] Foi ellí onde recibió'l llamatu de «Öcsi» con apenes diecisiete años.[18]

 
Puskás mientres un partíu frente al Újpesti Torna Egylet en 1949.

L'equipu remató nes posiciones de metá baxa de la tabla hasta que terminó per esplotar na primavera de 1945. Dende entós convirtióse nuna de les meyores escuadres d'Hungría, y foi de los sos compañeros József Nemes y József Mészáros de quien heredó la so capacidá goliadora, apostrándo-yos como'l meyor goliador del equipu. Sicasí, los sos 35 goles anotaos na temporada 1945-46 fueron insuficientes en comparanza colos consiguíos poles yá grandes figures Ferenc Déak, autor de 66 tantos, y Ferenc Szusza, de 45. Ellos trés formaben yá na seleición húngara, y mandaríen a formar unu de los meyores equipos enxamás vistos. Al añu siguiente, con venti años, foi la primer vegada que tuvo cerca de consiguir el campeonatu. Autor de 32 goles, namái superáu por Déak, llevó al so equipu al subcampeonatu —el segundu na historia del equipu y que yera hasta la fecha'l so meyor resultáu—, antes de convertise nel máximu anotador del campeonatu en 1948 con 50 goles so la direición de Béla Guttmann.

Un equipu en transición tres la marcha del entrenador a Italia nun vio llegar l'ésitu hasta un añu dempués cuando tomáu pol Ministeriu Húngaru de Defensa (húngaru: Magyar Honvédség) foi convertíu nel club del exércitu y pol que camudó la so denominación pol de Budapesti Honvéd Sportegyesület (asturianu: Asociación Deportiva de la Defensa de la Patria de Budapest). Como resultáu d'una práutica que s'estendió por numberosos clubes del país, a los xugadores de fútbol asignóse-yos rangos militares, siendo col tiempu Puskás nomáu comandante, lo que supunxo recibir otru de los sos llamatos: «El Comandante Galopante».[14] Na nueva temporada'l club ganó la primer lliga de la so historia y de nuevu Puskás foi'l máximu anotador, dambos fechos que revalidaron la temporada siguiente.

Como club del exércitu, el Budapesti Honvéd S. Y. utilizó'l reclutamiento p'adquirir los meyores xugadores húngaros del país, lo que llevó a materializar los fichaxes de Zoltán Czibor y Sándor Kocsis, con quien conformó una de les meyores delantreres del club.[19] Mientres la so carrera nel so país llogró otros trés campeonatos pa un total de cinco títulos, terminando a lo más artilleru en cuatro causes —consiguiendo amás en 1948 ser el Bota d'Oru Máximu goliadores antes de la instauración del troféu máximu realizador européu—,[20] antes de la so primer participación nun tornéu internacional de clubes.

Cola apocayá inaugurada Copa de Clubes Campeones Europeos o Copa d'Europa, y a la que refugó participar na so primer edición, delidió na edición 1956-57 como campeón húngaru. Empareyáu contra'l Atlético de Bilbao español na primer ronda, los húngaros perdieron el partíu d'ida por 3-2 en San Mamés,[21] pero primero que pudiera apostase'l partíu de vuelta españó la revolución húngara de 1956. El conflictu, en protesta poles polítiques impuestes dende la Xunión Soviética, provocó que los xugadores decidieren nun tornar a Hungría y dispunxeron que'l partíu de vuelta nel Estadiu Heysel de Bruxeles.[22] Puskás marcó'l definitivu 3-3, pero'l so equipu foi esaniciáu pol 6-5 nel global de la eliminatoria,[23] y los xugadores húngaros quedaron nuna grave disyuntiva. Llamaron a les sos families dende Budapest, y a pesar de la oposición de la FIFA y les autoridaes del fútbol húngaro entamaron una xira de recaldación de fondos por Italia, Portugal, España y finalmente Brasil. Dempués de tornar a Europa, los xugadores dixebráronse. Dalgunos, incluyendo Bozsik, tornaron a Hungría, ente qu'otros, como Czibor, Kocsis y Puskás, atoparon nuevos clubes onde poder xugar n'Europa Occidental.[24]

Emigración y sanción

editar

En dexando Hungría en 1956 y nun tornar, foi xulgáu pol so grau militar na so ausencia so les acusaciones de “traidor a la patria” pol réxime comunista y nun pudo volver al so país hasta 1981.

Coles mesmes, tanto'l Milan Associazione Calcio como la Juventus Football Club, dos de los meyores clubes italianos del momentu, intentaron el so fichaxe, pero taba inhabilitáu pola FIFA y pola UEFA por negase a tornar a Budapest,[25] lo que-y torgó xugar n'Europa mientres un periodu de dos años nel que se treslladó a Austria, onde entrenó col Wiener Sport-Club, y dempués a Italia.[22] Pasada la prohibición trató de xugar n'Italia, pero nun foi capaz d'atopar un club de máxima categoría dispuestu a contrata-y yá que el alministradores de los distintos equipos amosábense ronciegos por cuenta del so yá avanzada edá y el so estáu de forma.[19] Foi tantiguáu pol Manchester United Football Club pa reforzar un plantel afaráu pol desastre aereu de Múnich en 1958, pero por cuenta de les regles de la Football Association relatives a los estranxeros y el desconocimientu de Puskás del inglés fixeron que l'entrenador Jimmy Murphy nun pudiera cumplir el so deséu de roblar al húngaru. Foi entós cuando se presentó'l club que-y reportaría los so mayores llogros deportivos.

Máxima rellumanza n'España

editar
 
Puskás (xunto a Di Stéfano), ye'l 5ᵘ máximu goliador de la historia madridista con 242 goles.

Puskás siguió estremáu de los terrenes de xuegu y decidió establecese n'España tres la poca suerte llograda. Ensin meyores na so situación salvo otru fugaz y fútil acercamientu del Real Club Deportivo Español, nun foi hasta'l 11 d'agostu de 1958, cuando a los 31 años, con bastante pesu de más y cola negativa del secretariu téunicu del club, José Samitier, robló pol Real Madrid Club de Fútbol presidíu por Santiago Bernabéu. Un apueste personal del máximu mandatariu dexó que formara parte d'una de les meyores delantreres enxamás vistes na historia compuesta pol francés Raymond Kopa, l'español Paco Gento y los hispanoargentinos Héctor Rial y Alfredo Di Stéfano.

Poco se sabía entós daquella n'España alrodiu del so xuegu y que taba por esllumar, sobremanera formando una letal pareya con Di Stéfano, con quien estableció una gran amistá. Entós daquella el club madrilanu yera la referencia n'Europa, conquistando nada menos que trés Copes d'Europa consecutives siendo l'equipu a bater tanto a nivel nacional como continental.

Debutó con «los blancos» el 14 de setiembre de 1958 na victoria por 1-2 frente a la Unión Deportiva Las Palmas, y el so primer gol llegó una selmana dempués na victoria por 5-1 contra'l Real Xixón siendo l'autor de trés d'ellos. Foi'l primeru de los cuatro hat-tricks qu'anotó nel campeonatu pa un total de 21 goles, dos menos que'l so compañeru Di Stéfano, siendo los dos máximos realizadores. Pese al bon rendimientu amosáu, nun consiguieron salir campeones tres un llargu duelu col Club de Fútbol Barcelona de principiu a fin.[26] La dupla, foi autora de 59 goles y nueve hat-tricks, dos d'ellos, unu per cada xugador, se profujo na victoria por 10-1 frente a la U. D. Las Palmas na que ye una de les mayores victories na historia del campeonatu.

Especialista nel disparu, mientres la temporada 1960-61, anotó cuatro goles nun partíu contra'l Elche Club de Fútbol y na temporada siguiente, marcó cinco goles contra'l mesmu equipu. Anotó dos tripletas más en «El Clásicu» contra'l C. F. Barcelona en 1963, unu nel estadiu Santiago Bernabéu y otru nel Camp Nou. Mientres ocho temporaes como madridista hasta la edá de 39 años, Puskás xugó 180 partíos de lliga y marcó 156 goles, con una media de 0,87 goles per partíu, y anotó 20 ó más goles mientres los sos primeros seis años n'España —siendo trés d'elles cimeru a los 40—. Ganó'l «pichichi» en cuatro causes,[n 4] y ayudó al club a ganar amestar cinco veces consecutives ente 1961 y 1965, amás d'un Campeonatu d'España de Copa en 1962 nel que foi l'autor de los dos goles de la victoria por 2-1 sobre'l Sevilla Club de Fútbol. Circunstancia la de ser decisivu que se repitió más vegaes mientres la so estancia en Madrid.

Tocantes a les sos participaciones n'Europa, onde'l so club yera'l campeón vixente a la so llegada, xugó 39 partíos nos que marcó 35 goles. Foi clave por que'l so equipu llegara a algamar nuevamente la final de la Copa d'Europa de 1959, anotando na ida y na repetición decisiva de la semifinal del «derbi madrilanu» —na que foi la primer vegada que dos clubes de la mesma ciudá enfrentar nel tornéu— ante'l Club Atlético de Madrid, pero desgraciadamente nun pudo comparecer na final por cuenta de una mancadura y que los sos compañeros terminaron per vencer. Na edición siguiente empezó anotando una tripleta ante l'Association Sportive La Jeunesse d'Esch y en dambos partíos de la semifinal contra'l C. F. Barcelona, na que clasificó a los madridistes a la final con tres goles na eliminatoria. Na que foi la so primer final de Copa d'Europa imponer al Eintracht Frankfurt Fußball en Glasgow por 7-3 ante 135 000 espectadores; Puskás marcó cuatro goles y Di Stéfano anotó trés.[15] Dichu partíu valió-yos pa recibir un apellativu pol que sería conocíu'l club de magar, el de «los viquingos» y ser catalogaos como'l meyor equipu del mundu ensin discutiniu.[27]

 
Puskas xugó con «los blancos» 5 finales de Copa d'Europa, conquistando 3.
“Real wanders through Europe as the Vikings once walked, destroying everything in its path”
(“El Real Madrid pasiar por Europa como antaño pasiábense los viquingos, afarándolo tou al so pasu”)
The Times. 19 de mayu de 1960. Londres.

Consiguieron una fazaña que col pasu del tiempu sería histórica yá que nun foi capaz d'igualase hasta'l momentu. Los cinco Copes d'Europa consecutives caltiénense como la meyor actuación llograda nunca por un equipu na historia de la competición. Amás, en consecuencia del últimu títulu, el club llogró'l privilexu d'apostar una nueva competición internacional apocayá instaurada pola FIFA: la Copa Intercontinental. Esti troféu foi apostáu d'equí p'arriba pol campeón d'Europa y el campeón de Suramérica (ganador de la Copa Campeones d'América, homóloga de la Copa d'Europa) pa resolver quién yera'l meyor equipu del mundu. El Real Madrid salió vencedor en ganando al Club Atlético Peñarol por un global de 5-1,[28] acotando asina la so condición de meyor equipu del mundu.

El tamién llamáu «Madrid de Di Stéfano» xubió asina al club lo más alto del panorama futbolísticu internacional, llogrando una gran reconocencia per parte de medios, aficionaos y equipos rivales.[29][30] Mientres esti periodu, l'equipu llevantó nada menos que diecinueve títulos en pocu más de diez años,[28] ente que los sos futbolistes fueron internacionalmente reconocíos col nuevu troféu creáu pol diariu francés L'Équipe del Balón d'Oru, premiu al meyor futbolista del mundu según un xuráu d'espertos, y onde los blancos acoparon el podiu del troféu mientres los primeros años.[31] El moteyáu pola afición española como «Pancho Puskás» y «Cañoncito Pum» foi gallardoniáu col Balón de Plata en 1960.

En posteriores campañes, anotó otros trés tripletas, incluyendo una na final de 1962 contra'l Sport Lisboa e Benfica, que perdieron por 5-3 —la otra foi contra'l Football Club Internazionale Milano de Luis Suárez, Helenio Herrera y Sandro Mazzola—. Un veteranu equipu qu'ablucó a Europa empezó a esmorecese. Bastante ye que, les sos principales figures, Di Stéfano y Puskás, cuntaben con 37 y 36 años respeutivamente. Felicidad final contra los italianos foi'l postreru partíu como madridista del hispanoargentino. Sicasí, el xugador maxar siguió'l so cercu y anotó cinco goles en dos partíos contra'l Feyenoord qu'ayudaron al club a llegar a la final de la Copa Europea de 1966 —la octava del club n'once años de competición— y quinta y postrera de Puskás. Un equipu integráu por mozos españoles como Enrique Pérez Pachín, Pedro de Felipe, Manuel Sanchís, José Martínez Pirri, Ignacio Zoco, Paco Sele, Amancio Amaro, Ramón Grosso o Manuel Velázquez; toos ellos encabezaos pol veteranu Paco Gento y conocíu como'l Madrid de los Yé-yé, foi'l primeru en vencer col equipu enteru formáu por xugadores del país d'orixe del club, esto ye, tou españoles. Puskás, de nuevu, nun pudo apostala por una recaída d'una llarga mancadura sufierta nel iviernu d'esa mesma campaña y de la que se restableció n'abril. El club conquistó'l so sestu títulu, y Puskás el so terceru nuna competición na que foi máximu realizador en dos causes.

Apostó'l so postreru partíu con 38 años, el 8 de mayu de 1966 dexando un balance de 242 goles en 262 partíos —a una media de 0,92 por alcuentru— y diez títulos na so haber. Llogru que-y valieron pa ser proclamáu pola FIFA y la IFFHS como'l Máximu Goliador del sieglu XX, amás del meyor futbolista húngaru de la historia, el 4ᵘ meyor d'Europa, y el 6ᵘ meyor del mundu.[32]

“...Én imádtam a futballt! Imádtam a családomat és mindig a futballpályán jártam, engem több más nem érdekelt. Az én kabalám mindig a labda volt. Akkor éreztem magam biztosnak, amikor a labda nálam volt, vagy hai a labdába belerúghattam...”

“...Encantábame'l fútbol! Yo amaba a la mio familia y yo taba siempres nel campu de fútbol, nun taba interesáu en namás. El balón siempres foi la mio mascota. Podía sentir enfotu cuando tenía la pelota o cuando la patiscaba...”
Ferenc Puskás tres la so retirada.[33]

Seleición nacional

editar

Seleición absoluta

editar
 
Puskás, principal figura del «equipu d'oru», mientres el Mundial de 1954.

Puskás fixo'l so debú cola seleición d'Hungría el 20 d'agostu de 1945 y anotó na victoria por 5-2 sobre Austria.[34] Depués pasó a xugar 85 partíos y anotó 84 goles pal equipu maxar. El so récor internacional incluyó dos tripletas contra Austria, unu contra Luxemburgu y cuatro goles na victoria por 12-0 sobre Albania.[35] Xunto con Zoltán Czibor, Sándor Kocsis, József Bozsik y Nándor Hidegkuti, formó'l nucleu del equipu d'oru que diba permanecer invictu mientres 32 partíos consecutivos.[22] Mientres esti periodu convertir en campeones olímpicos en 1952, superando a Yugoslavia por 2-0 na final de Ḥélsinki. Puskás marcó cuatro goles nel tornéu olímpicu,[35] incluyendo'l primer gol na final. Tamién ganó a Inglaterra dos veces, primero con una victoria por 6-3 nel estadiu de Wembley[34] y depués 7-1 en Budapest. Puskás marcó dos goles en cada partíu contra Inglaterra. En 1953, tamién se convirtió en campeón d'Europa central. Hungría ganó'l campeonatu dempués de terminar la parte cimera de la tabla con 11 puntos. Puskás terminó'l tornéu a lo más goliador con 10 goles y marcó dos goles pa Hungría, que reclamó'l títulu con una victoria por 3-0 sobre Italia nel Stadio Olimpico en 1953.

Puskás marcó tres goles nos dos partíos de primer ronda Hungría apostáu na Copa Mundial de la FIFA 1954. Los Maxares poderosos ganaron a Corea del Sur 9-0 y a la entós Alemaña Occidental 8-3. Nesti postreru partíu, sufrió una quebra nel todíu dempués d'una entrada de Werner Liebrich, y nun tornó hasta'l final.

Puskás xugó tola final del Mundial 1954 contra Alemaña con quebrar. A pesar d'esto, anotó'l so cuartu gol del tornéu pa poner per delantre a Hungría a los seis minutos, y col segundu gol del partíu, obra de Czibor dos minutos más tarde, paecía que los favoritos antes del tornéu llevaríen el títulu. Sicasí, los alemanes occidentales empataron los dos goles antes del descansu, y a seis minutos pal final los alemanes occidentales fixeron el gol de la victoria. A dos minutos del final del partíu, Puskás apaeció p'anotar l'empate, pero'l gol foi anuláu por fora de xuegu.[36]

España

editar

En consiguiendo la nacionalidá española en 1961, Puskás empecipió un curtiu pasu pola seleición española, cola que debutó en setiembre d'esi añu frente a Marruecos y trés partíos más, el postreru en xunu de 1962 con derrota frente a Checoslovaquia nel Mundial de Chile.[37]

Estilu de xuegu

editar

Si por daqué caracterizóse'l xuegu de Puskás foi pol so dominiu de la pierna esquierda. Yera capaz de dar pases midíos a los estremos, como Francisco Gento y de tirar a portería con una potencia increíble. A too esto sumaba una gran velocidá gracies a una tarrecible arrancada y una visión del gol que-y dexó ser nomáu máximu goliador del sieglu, per parte de la Federación Internacional d'Historia y Estadística de Fútbol.

Direición téunica

editar
 
Puskás nun actu como entrenador del Panathinaikos en 1971.

Dempués de retirase como xugador, Ferenc Puskás convertir n'entrenador. En 1971 dirixó al Panathinaikos griegu, al que condució a la final de la Copa d'Europa, la única vegada qu'un club griegu llegó a una final europea hasta la fecha. Nes rondes de clasificación esaniciaron al Everton en cuartos de final y ganaron al Estrella Colorada de Belgráu nes semifinales. Na final, el Panathinaikos perdió 2-0 ante'l Ajax de Johan Cruyff nel estadiu Wembley. Mientres el so periodu de cuatro años nel Panathinaikos, Puskás ayudó al equipu a conquistar un campeonatu griegu en 1972. Sicasí, cola notable esceición de la so etapa nel Panathinaikos, Puskás nun pudo treslladar el so ésitu como xugador a la so carrera como entrenador.

Puskás tuvo esperiencies n'España, entrenando al Alavés (1968–1969) y al Real Murcia, al que llegó tres el so ésitu col club helenu en 1975. Darréu tuvo una temporada nel Colo-Colo, la seleición de Arabia Saudita y l'AEK Atenes. N'América del Sur dirixó tamién al Club Sol d'América, a quien fixo campeón de la Primer División de Paraguái de 1986, y al Cerro Porteño. A pesar de los sos exóticos viaxes, el so últimu ésitu llegó col South Melbourne Hellas, col que ganó'l títulu de la National Soccer League australiana en 1991.

Cuando'l Wolverhampton Wanderers estrenó'l so nuevu estadiu Molineux en 1993, Puskás visitó l'estadiu recién inauguráu como convidáu d'honor a ver el partíu amistosu ente'l Wolves y el Budapesti Honvéd, partíu pa bautizar la nueva apertura del estadiu. Esti alcuentru sirvió tamién pa remembrar l'históricu partíu qu'apostaron na década de 1950 dambos clubes, nel que l'equipu húngaru, con Puskás a la cabeza, perdió ante los ingleses por 3-2.

En 1993 la Federación Húngara de Fútbol anunció la presentación del míticu delanteru maxar como seleccionador nacional. Puskás dirixó a la seleición de Hungría cuatro partíos, incluyendo una victoria por 4-2 nun amistosu contra la República d'Irlanda en Dublín, onde Hungría perdía por dos goles pa vencer finalmente a los irlandeses.

Vieyera y muerte

editar

Cola cayida del comunismu, en setiembre de 1992 afitó definitivamente la so residencia n'Hungría ya incorporóse a xeres téuniques de la so seleición. Coincidiendo cola so vuelta, fuéron-y devueltos les sos galones de teniente coronel del Exércitu y n'avientu de 1995 foi xubíu al grau de coronel. N'ochobre de 1995 la Federación Internacional d'Historia y Estadística de Fútbol proclamar "máximu goliador" del sieglu XX, al sumar na so carrera 528 partíos y 512 goles.

N'ochobre de 2000 foi hospitalizáu en Budapest pa un chequeo xeneral, nel que se-y detectó que sufría una arteriosclerosis cerebral, polo que quedó internáu na clínica Kutvolgyi. Dende entós solo abandonó l'hospital p'asistir a dalgún homenaxe puntual. Pocos años antes de la muerte d'esti míticu xugador y nel so honor, l'Estadiu Nacional de Hungría camudó'l so nome al d'Estadiu Ferenc Puskás.

El asteroide (82656) Puskás, afayáu nel añu 2001 dende'l Observatoriu de Calar Alto n'Almería, lleva esti nome na so memoria.[38]

Ferenc Puskás morrió'l 17 de payares de 2006 en Budapest por causa d'una neumonía. Amás, carecía la enfermedá d'Alzheimer dende l'añu 2000. Contraxera matrimoniu en 1950 con Elisabet, con quien tuvo una fía: Anke.

Anéudota

editar

Cuando'l Real Madrid C. F. enfrentar na final de la Copa d'Europa de 1964 —güei Lliga de Campeones— al F. C. Internazionale, Sandro Mazzola, quien anotó'l tercer gol italianu col cual ganaron 3-1 a los españoles, tenía pensáu intercambiar la so camiseta con Alfredo Di Stéfano, pero antes de llegar a él, crucióse-y Puskás, que-y dixo: "Esfruta esti momentu, chaval, pa gloria to y arguyu del to padre Valentino Mazzola tea onde tea. Yes dignu d'él.", y darréu ufiertó-y el so camiseta.[39]

Estadístiques

editar

Clubes

editar

  Actualizáu con cuenta de carrera deportiva.

Club Div Temporada Lliga Copes
Nacionales(1) 		Torneos
Internacionales(2) 		Total Media
goliadora(3)
Part. Goles Part. Goles Part. Goles Part. Goles
Budapesti Honvéd S. Y.
  Hungría
1ª 1943-44 17 8 - - — 17 8 0,47
1944-45 27 17 — — 27 17 0,63
1945-46 36 35 — — 36 35 0,97
1946-47 30 32 — — 30 32 1,07
1947-48 32 50 — — 32 50 1,56
1948-49 30 46 — — 30 46 1,53
1949-50 30 31 — — 30 31 1,03
1950-51 15 25 — — 15 25 1,67
1951-52 21 21 2 1 — 23 22 0,96
1952-53 26 22 - - — 26 22 0,85
1953-54 26 27 3 12 — 29 39 1,34
1954-55 20 21 - - — 20 21 1,05
1955-56 26 18 6 4 4 3 32 22 0,69
1956-57 13 5 - - 2 1 15 6 0,40
Total club 349 358 11 17 6 4 366 379 1,04
Real Madrid C. F.
  España
1ª 1958-59 24 21 5 2 5 2 34 25 0,74
1959-60 24 25 5 11 7 12 36 48 1,33
1960-61 28 28 9 14 4 2 41 44 1,07
1961-62 23 20 8 13 9 7 40 40 1,00
1962-63 30 26 7 4 2 - 39 30 0,77
1963-64 25 21 - - 8 7 33 28 0,85
1964-65 18 11 4 4 3 2 25 17 0,68
1965-66 8 4 3 1 3 5 14 10 0,71
Total club 180 156 41 49 41 37 262 242 0,92
Total carrera 529 514 52 66 47 41 628 621 0,99
(1) Inclúi datos de la Copa d'Hungría (1944-56); Copa del Xeneralísimu (1958-66).
(2) Inclúi datos de la Copa Mitropa (1955-56); Copa d'Europa (1956-66) / Copa Intercontinental (1960).
(3) Nun inclúi goles en partíos amistosos.
Fonte: UEFA - AdelanteRealMadrid (Hemeroteca Diariu ABC) - BDFútbol - RSSSF - Transfermarkt - Budapest Honved

Seleiciones

editar

Participaciones en fases finales

editar
Mundial Equipu Sede Resultáu !width="50"|Partíos Goles
Copa Mundial de Fútbol de 1954   Hungría   Suiza Subcampeón 5 4
Copa Mundial de Fútbol de 1962   España   Chile 3 0
  • 1954: Xugó'l Mundial con Hungría.
  • 1962: Xugó'l Mundial con España.

Resume estadísticu

editar
Competición Partíos Goles Permediu |-align=center Federación Húngara de Fútbol Primer División 529 514 0.97
Federación Húngara de Fútbol Segundo División 3 4 1.25
Copes Nacionales (*) 44 65 1.27
Copes Internacionales (**) 47 42 0.90
Seleición Húngara 85 84 0.99
Seleición Española 4 0 0.00
TOTAL 712 709 0.99

Trayeutoria como entrenador

editar
Club País Añu
Deportivo Alavés   España 1966 - 1967
San Francisco Golden Gate Gales   Estaos Xuníos d'América 1967
Vancouver Royals   Canadá 1968 - 1969
Panathinaikos FC   Grecia 1970 - 1974
Real Murcia   España 1975
Arabia Saudita   Arabia Saudita 1976 - 1977
Colo Colo   Chile 1977
AEK Atenes FC   Grecia 1978 - 1979
Al-Masry   Exiptu 1979 - 1985
Sol d'América   Paraguái 1985 - 1986
Cerro Porteño   Paraguái 1986
South Melbourne Hellas   Australia 1989 - 1992
Hungría   Hungría 1993

Palmarés y distinciones

editar

Nota: en negrina competición vixente.

Equipu(s) Nacionales Subtotal Continentales Mundiales Subtotal Total
Lliga Copa Otra Copa Copa de Lliga C1 C2 C3 M1 M2
  Budapesti Honvéd S. Y.           – – – 5 – – – – – 0 5
  Real Madrid C. F.             – – 6       – – – 4 10
  Seleición d'Hungría – – – – – – Ficheru:Copa de los Balcanes.svg Ficheru:Copa DrGerö.svg –   3 3
Total 10 1 0 0 11 3 1 1 1 1 7 18
Actualizáu a fin de carrera deportiva.

Amás el xugador foi subcampeón de la Copa Mundial de Fútbol en 1954, y de la Copa d'Europa en 1962 y 1964.

Distinción Añu
Máximu Goliador de la Lliga Húngara 1948, 1950, 1951, 1953
Máximu Goliador de la Copa Internacional d'Europa Central 1953
Troféu Pichichi al Máximu Goliador de Lliga Española 1960, 1961, 1963, 1964
Máximu Goliador de la Copa Intercontinental 1960
Balón de Plata de la UEFA 1960
Máximu Goliador de la Copa d'Europa 1960, 1964
Proclamáu máximu goliador del Sieglu XX pola IFFHS 1995
Máximu goliador de la historia de la Seleición de fútbol d'Hungría 2000
Escoyíu máximu goliador del Sieglu XX pola FIFA 2004
Escoyíu como unu de los 125 ameyores futbolistes vivos de la historia (FIFA 100) 2004
Nomáu'l Meyor Futbolista Húngaru de la historia - IFFHS 2006
Escoyíu'l 6ᵘ Meyor Futbolista del Mundu del Sieglu XX 2006
Escoyíu'l 4ᵘ Meyor Futbolista européu del Sieglu XX 2006
Escoyíu'l meyor goliador na Historia de los Torneos de primer División 2006


Predecesor:
Orlando Aravena 		Direutor téunicu de Colo-Colo
1977 		Socesor:
Sergio Navarro


Predecesor:
Cayetano Ré 		Direutor téunicu de Cerro Porteño
1986 		Socesor:
Valdir Espinosa

.

Referencies

editar
  1. ↑ Afirmao en: catálogu de la Biblioteca Nacional Checa. Identificador NKCR AUT: xx0045890. Data de consulta: 23 payares 2019.
  2. ↑ URL de la referencia: https://scottishfootballmuseum.org.uk/ferenc-puskas-nobodys-fool/. Cita: Ferenc Puskás was a Hungarian footballer. Some people are led to believe that Puskás was born on 2nd April 1927. However, in György Szöllősi’s excellent book, ‘Puskás’, reveals the Hungarian was actually born on April Fools Day but did not want this information to be known.
  3. ↑ URL de la referencia: http://www.nytimes.com/2006/11/18/sports/soccer/18puskas.html.
  4. ↑ URL de la referencia: https://adt.arcanum.com/hu/view/Sportkonyvek_450/?pg=30&layout=s.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 URL de la referencia: https://ca.wikipedia.org/w/index.php?title=Ferenc_Puskás&oldid=20179144.
  6. ↑ Diariu ABC (ed.): «Fina a los 79 años el míticu futbolista Ferenc Puskas». Consultáu'l 1 d'ochobre de 2015.
  7. ↑ Diariu El País (ed.): «Muerre'l llexendariu futbolista húngaru Ferenc Puskás». Consultáu'l 1 d'ochobre de 2015.
  8. ↑ Diariu La Vanguardia (ed.): «Alfredo di Stéfano, adiós al primer grande». Consultáu'l 12.07.14.
  9. ↑ Páxina oficial de la UEFA (ed.): «Los meyores húngaros n'Europa». Consultáu'l 2 d'ochobre de 2015.
  10. ↑ Páxina oficial de la FIFA (ed.): «FIFA introduces new FIFA Puskás Award to honour the "goal of the year"» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 9 de payares de 2012. Consultáu'l 10 d'ochobre de 2015.
  11. ↑ Diariu El Mundo (ed.): «Hungría llora al meyor xugador de la so historia». Consultáu'l 2 d'ochobre de 2015.
  12. ↑ The Equaliser (ed.): «DI STEFANO: THE GREATEST OF ALL EUROPEAN CUP FINAL GOALSCORERS» (inglés). Consultáu'l 24 de setiembre de 2014.
  13. ↑ «Isten futballistának teremtette» (en húngaru). Nemzeti Sport. 27 de payares de 2006. http://www.nemzetisport.hu/migralt_cikkek/20061127/isten_futballistanak_teremtette/. Consultáu'l 13 de mayu de 2010. 
  14. ↑ 14,0 14,1 «Soccer Great Puskas dead at 79». TSN. Consultáu'l 10 d'avientu de 2006.
  15. ↑ 15,0 15,1 Bell, Jack (18 de payares de 2006). Ferenc Puskas, 79, International Soccer Star, Dies. The New York Times. http://www.nytimes.com/2006/11/18/sports/soccer/18puskas.html?_r=1&oref=slogin. Consultáu'l 8 de marzu de 2008. 
  16. ↑ «Puskás, Hungary's greatest». uefa.com. Consultáu'l 27 de payares de 2006.
  17. ↑ Glanville, Brian (17 de payares de 2006). «Obituary: Ferenc Puskas». The Guardian (London). http://football.guardian.co.uk/News_Story/0,,1950662,00.html. Consultáu'l 27 de payares de 2006. 
  18. ↑ https://web.archive.org/web/20111008021912/http://www.kulker-online.eu/content/view/1009
  19. ↑ 19,0 19,1 «Hall of Fame, Ferenc Puskas». IFHOF. Consultáu'l 10 d'avientu de 2006.
  20. ↑ Corkhill, Barney (29 de setiembre de 2008). «A Tribute To...Ferenc Puskas». Bleacher Report (USA). http://bleacherreport.com/articles/63194-a-tribute-to-ferenc-puskas. 
  21. ↑ Páxina oficial de la UEFA (ed.): «Copa d'Europa 1956-57 (I)». Consultáu'l 21 d'avientu de 2016.
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 «Galloping Major gave us finest hour at Hampden». The Scotsman. Archiváu dende l'orixinal, el 16 d'ochobre de 2007. Consultáu'l 10 d'avientu de 2006.
  23. ↑ Páxina oficial de la UEFA (ed.): «Copa d'Europa 1956-57 (II)». Consultáu'l 21 d'avientu de 2016.
  24. ↑ Behind the Curtain: Football in Eastern Europe by Jonathan Wilson. 2006.
  25. ↑ ESPN (ed.): «Puskas, the Galloping Major» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2012-10-21. Consultáu'l 21 d'avientu de 2016.
  26. ↑ Portal dixital BDFutbol (ed.): «Primer División 1958-59». Consultáu'l 21 d'avientu de 2016.
  27. ↑ «Apelativu de "Viquingos" (enllaz recuperáu)». Archiváu dende l'orixinal, el 2014-04-25. Consultáu'l 20 d'agostu de 2015.
  28. ↑ 28,0 28,1 Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes Palmarés RM
  29. ↑ Diariu Marca (ed.): «Di Stéfano y les 5 Copes d'Europa». Consultáu'l 20 de marzu de 2012.
  30. ↑ Páxina oficial del Real Madrid (ed.): «Di Stéfano». Archiváu dende l'orixinal, el 8 de mayu de 2013. Consultáu'l 20 de marzu de 2012.
  31. ↑ The Rec. Sports Soccer Statistics Foundation (ed.): «Historial del Balón d'Oru». Consultáu'l 16 de payares de 2012.
  32. ↑ The Rec. Sports Soccer Statistics Foundation (ed.): «IFFHS' Players and Keepers of the Century for many countries» (inglés). Consultáu'l 21 d'avientu de 2016.
  33. ↑ Puskás Ferenc The Football legend. https://www.youtube.com/watch?v=2kLVPS3HbNU. 
  34. ↑ 34,0 34,1 «Ferenc Puskas». The Times (London). 17 de payares de 2006. Archivado del original el 2020-05-29. https://web.archive.org/web/20200529194054/https://www.thetimes.co.uk/. Consultáu'l 10 d'avientu de 2006. 
  35. ↑ 35,0 35,1 «Ferenc Puskás — Goals in International Matches». RSSSF. Consultáu'l 10 d'avientu de 2006.
  36. ↑ The World Cup: The Complete History by Terry Crouch. 2006.
  37. ↑ Páxina oficial de la FIFA (ed.): «Puskas, al galopie pola historia». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-07-02.
  38. ↑ Web de jpl. «(82656) Puskas».
  39. ↑ Páxina oficial de la FIFA (ed.): «Sandro Mazzola: “L'Inter, una segunda familia”». Consultáu'l 7 d'avientu de 2016.

Enllaces esternos

editar


Error de cita: Esisten etiquetes <ref> pa un grupu llamáu "n", pero nun s'alcontró la etiqueta <references group="n"/> correspondiente

Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Ferenc_Puskás&oldid=4289356»