Manchester (pronunciáu n'inglés Tocante a esti soníu /ˈmæntʃɛstə/ ) ye una ciudá y un conceyu metropolitanu del condáu de Gran Manchester n'Inglaterra. Manchester llogró'l so estatus de ciudá en 1853 y tenía una población envalorada de 530.300 habitantes en 2015.[1] De la mesma, forma parte de la segunda aglomeración urbana del Reinu Xuníu y decimocuarta de la Xunión Europea en términos de población.

Manchester
Alministración
PaísBandera del Reinu Xuníu Reinu Xuníu
Nación constitutivaBandera de Inglaterra Inglaterra
Rexón Noroeste d'Inglaterra
Condáu ceremonial Gran Mánchester
Conceyu metropolitanu Mánchester (es) Traducir
Tipu d'entidá ciudá
Nome oficial Manchester (en)
Nome llocal Manchester (en)
Códigu postal M
Xeografía
Coordenaes 53°28′N 2°14′W / 53.47°N 2.23°O / 53.47; -2.23
Manchester alcuéntrase en Reinu Xuníu
Manchester
Manchester
Manchester (Reinu Xuníu)
Superficie 115.6 km²
Altitú 38 m
Llenda con Bolton
Demografía
Población 547 627 hab. (2018)
Porcentaxe 100% de Mánchester (es) Traducir
Densidá 4737,26 hab/km²
Más información
Fundación 1301 (Gregorianu)
Prefixu telefónicu 0161
Estaya horaria UTC±00:00
Llocalidaes hermaniaes
cms.manchester.gov.uk
Cambiar los datos en Wikidata

Manchester ye un importante centru artísticu, financieru, de medios de comunicación y d'educación cimera. Nuna encuesta de líderes empresariales británicos publicada en 2006, Manchester yera considerada como'l meyor llugar nel Reinu Xuníu pa establecer un negociu. Un informe encargáu pola Asociación de Manchester, publicáu en 2007, amosó a Manchester como la "ciudá con más rápida crecedera económica". Ye la tercer ciudá más visitada nel Reinu Xuníu por turistes estranxeros. Manchester foi la anfitriona de los Xuegos de la Mancomunidá de 2002, y ye sede de dos equipos de fútbol de la Premier League, Manchester United y Manchester City.

Históricamente la mayor parte de la ciudá foi parte del condáu de Lancashire, coles zones allugaes al sur del ríu Mersey nel condáu de Cheshire. Manchester foi la primer ciudá industrializada del mundu y desempeñó un papel central mientres la Revolución industrial. Convertir nel principal centru internacional de la fabricación testil y de filáu d'algodón. Mientres el sieglu XIX adquirió'l llamatu de "Cottonopolis", suxiriendo que yera una metrópolis de les fábriques d'algodón. El centru de la ciudá atopar nuna llista provisional del Patrimoniu de la Humanidá de la Unesco, debíu principalmente a la rede de canales y molinos construyíos mientres los sieglos XVIII y XIX.

Toponimia

editar

El nome de Manchester aniciar del antiguu nome romanu Mamucium, nome de la fortaleza y asentamientu romanu. Polo xeneral piénsase que ye una llatinización d'un nome d'orixe célticu (que posiblemente significaba "cuetu de mama", mamm; n'asturianu "mama o pechu") y ceaster del inglés antiguu que quier dicir "pueblu" y que deriva del llatín Castrum. Una teoría alternativa suxer que ye britónicu: mamma significaría "ma", en referencia a una diosa del ríu Medlock, que flúi pela ciudá. Mam significa "pechos de muyer" n'irlandés y madre en galés.

Historia

editar

Nel sieglu XIV foi llar d'una comunidá de comerciantes flamencos de llana que s'instalaron na ciudá pa producir llana y llinu, empecipiando la tradición esportadora.

Manchester convertir nuna pequeña ciudá de mercaderes hasta la Revolución industrial, qu'empezó nel sieglu XVIII. El clima húmedu facer ideal nel Reinu Xuníu. Anguaño la zona de Trafford Park, al suroeste de la ciudá, sigue siendo una de les mayores zones industriales del mundu, cola central de la Kelloggs Company Europa, Rolls Royce, y el Manchester United Football Club. El Trafford Park foi tamién el primer sitiu de fora d'América que produció'l Modelu T de Ford, en 1911.

La población de Manchester disparar col éxodu rural a la industria. La crecedera foi ayudáu pola gran cercanía al puertu de Liverpool. Pa entainar la llegada a Manchester del carbón, algodón y otres materies primes dende Liverpool, en 1761 foi construyíu'l Bridgewater Canal (la canal del Duque de Bridgewater) pa coneutar les dos ciudaes. Años más tarde, la firma George Stephenson construyó la primer llinia ferrial del mundu, ente Manchester y Liverpool. En 1894, la Reina Victoria inauguró la canal marítima de Manchester, que convertía a Manchester en puertu marítimu, en términos práuticos.

 
La tranvía Metrolink percuerre'l centru de Manchester.

La ciudá de Manchester convertir na primer ciudá industrial del mundu, y un exemplu pa tol mundu occidental.

La proximidá de la ciudá a Liverpool y el tamañu similar que dambes tienen ye causa de gran rivalidá, que nun foi siempres amigable.

A les 11:20 de la mañana del sábadu 15 de xunu de 1996 l'IRA españó una gran carga esplosiva nel centru de la ciudá, xusto cuando se celebraba la Eurocopa. De resultes del dañu causáu al Arndale Centre y a edificios cercanos a la Estación de Victoria, refíxose'l centru urbanu con complexos como Printworks y el Triangle, creándose amplies zones comerciales y recreatives.

En 2002, Manchester acoyó la XVII edición de los Xuegos de la Mancomunidá (Commonwealth Games) con gran ésitu, tres el fracasu en consiguir los Xuegos Olímpicos de 1996, que se realizaron n'Atlanta, Estaos Xuníos, y los de 2000, llevaos a cabu en de Sydney, Australia.

El 22 de mayu del 2017 asocedió un atentáu terrorista mientres el conciertu de la cantante Ariana Grande nel Manchester Arena con un saldu de 22 persones muertes y 116 mancaos, la mayoría adolescentes o neños. L'ataque foi entamáu pol grupu terrorista Estáu Islámicu, tamién conocíu como ISIS.

Importancia na revolución industrial

editar

Manchester foi un modelu a siguir na dómina de les nueves ciudaes industriales. Esti pequeñu pueblu tenía la ventaya de tener enerxía hidráulica y tamién accesu al mar en Liverpool.

A Manchester diben dellos escritores pero principalmente foi reconocíu un escritor francés llamáu Alexis de Tocqueville (1835), quien dixo una frase bien reconocida: "d'esta puerca cañería flúi oru puro". Esta frase representa que Manchester ye un pueblu pequeño y poco vistosu pero demuestra qu'anque sía pocu vistosu produz elementos apreciables. De fechu llegó a demostrar la peor y meyor parte de la revolución industrial una y bones dellos emplegaos de fábriques y empreses fueron despidíos y camudaos por máquines y tamién la parte bona porque demostró bien a los de la clase media y los dueños de molinos lo que podía llograse y lo lloñe que podía progresase económicamente.

Tamién naquella dómina neños y adultos trabayaben casi como esclavos, hasta que dempués d'un tiempu esto camudó, una y bones la xente llindó les hores de trabayu y alzó la edá necesaria de mano a trabayar. Los derechos de les persones empezaron a faese cumplir, pero entá asina, por cuenta de toles industries y polución l'ambiente nesa zona sufrió dellos daños graves.

Gobiernu

editar
 
Vista del Conceyu de la ciudá.

Manchester tien representación en trés niveles de gobiernu, Manchester City Council (nivel "local"), el Parllamentu británicu (nivel "nacional"), y el Parllamentu européu (nivel "Europa"). El Conceyu Condal del Gran Manchester foi abolíu en 1986, polo que'l conceyu ye en realidá una autoridá unitaria. Dende la so creación en 1995, Manchester foi miembru del Grupu de principales ciudaes ingleses,[2] que, ente otres coses, sirve pa promover la condición social, cultural y económica de la ciudá a nivel internacional.

La categoría de ciudá foi-y concedida a Manchester nuna carta de Thomas Grelley en 1301 pero perdió la so condición de borough nun casu xudicial de 1359. Hasta'l sieglu XIX, el gobiernu llocal foi provistu polos tribunales señoriales, el postreru de los cualos terminó en 1846.[3]

En 1885, Bradford, Harpurhey, Rusholme y partes de los conceyos de Moss Side y Withington entraron a formar parte de la ciudá de Manchester. En 1889, la ciudá convertir nel 'distritu condáu' de Manchester, autónomu del control de Lancashire. Ente 1890 y 1933, más zones amestar a Manchester dende Lancashire, incluyendo los pueblos de Burnage, Chorlton, Didsbury, Fallowfield, Levenshulme, Longsight y Withington. En 1974, pola Llei de Gobiernu Llocal de 1972, la ciudá de Manchester convertir nuna división alministrativa distinta dientro'l condáu de Gran Manchester. Esi añu, Ringway, el pueblu onde ta asitiáu l'aeropuertu de Manchester, foi añadíu a la ciudá.

Xeografía

editar

La ciudá de Manchester atópase allugada na coordenaes xeográfiques 53°28′0″N 2°14′0″W / 53.46667°N 2.23333°O / 53.46667; -2.23333, a 257 km al noroeste de Londres. Llenda al norte y al este coles llombes de los Peninos, una cadena montascosa que cuerre a lo llargo del norte d'Inglaterra y al sur pola llanura de Cheshire. El centru de la ciudá atopar a la vera oriental del ríu Irwell, cerca del so confluencia col ríu Black y el ríu Irk, con tierres relativamente baxes d'ente 35 y 42 msnm.[4] El ríu Mersey flúi al traviés del sur de Manchester. Gran parte del centru de la ciudá, especialmente nel sur, ye planu, lo qu'ufierta amplies vistes de los edificios de gran altor na ciudá y de munches de les fasteres y pandoriales de los Peninos, que, de cutiu, suelen ser cubiertos por nieve nos meses d'iviernu. Les carauterístiques xeográfiques de Manchester fueron bien influyentes nel so desenvolvimientu tempranu como primer ciudá industrial del mundu; éstes carauterístiques son el so clima, la so proximidá a un puertu marítimu como lu ye'l de Liverpool, la disponibilidad de la enerxía hidráulica de l'agua de los sos ríos y les sos reserves de carbón cercanu.[5]

Manchester tien un clima marítimu templáu, como gran parte de les islles britániques, con branos templaos ya iviernos fríos. Hai precipitación llixera pero regular a lo llargo del añu. La precipitación media añal de la ciudá ye 806,6 milímetros[6] en comparanza cola media del Reinu Xuníu de 1 125.0 milímetros,[7] y la so media de díes d'agua per añu ye de 142.9,[6] en comparanza cola media del Reinu Xuníu de 154,4.[7] Manchester, sicasí tien un nivel relativamente alto de mugor y esto, xunto cola abondosa ufierta de descalcificadores, foi unu de los factores que llevaron a la llocalización de la industria testil na zona.[8] Les nevaes son bien pocu frecuentes na ciudá, debíu al efeuto del calentamientu urbanu. Sicasí, les llombes de los Peninos y el monte Rossendale, qu'arrodien la ciudá pel este y el norte, reciben daqué de precipitación en forma de nieve y les carreteres que conducen fora de la ciudá, n'ocasiones, pueden aportar a cerraes por cuenta de la nieve,[9] sobremanera la carretera A62 al traviés d'Oldham y Standedge, l'A57 (el conocíu como Snake Pass) escontra Sheffield[10] y la M62 sobre Saddleworth Moor.

   Parámetros climáticos permediu de Mánchester (Ringway)  
Mes Xin Feb Mar Abr May Xun Xnt Ago Set Och Pay Avi añal
Temperatura máxima absoluta (°C) 14.3 15.2 21.7 23.4 26.7 31.3 32.2 33.7 28.4 26.3 17.2 15.1 33.7
Temperatura máxima media (°C) 7.3 7.6 10.0 12.6 16.1 18.6 20.6 20.3 17.6 13.9 10.0 7.4 13.5
Temperatura mínima media (°C) 1.7 1.6 3.3 4.9 7.7 10.5 12.6 12.4 10.3 7.4 4.2 1.8 6.6
Temperatura mínima absoluta (°C) -12.0 −13.1 −9.7 −4.9 -1.6 2.0 6.0 3.6 0.8 -3.0 −6.8 −13.5 −13.5
Lluvia (mm) 72.3 51.4 61.2 54.0 56.8 66.1 63.9 77.0 71.5 92.5 81.5 80.7 828.8
Díes de lluvia (≥ 1.0 mm) 13.1 9.7 12.3 11.2 10.4 11.1 10.9 12.0 11.1 13.6 14.1 13.5 142.9
Díes de nevaes (≥ 1 mm) 9 7 5 2 0 0 0 0 0 0 2 5 30
Hores de sol 52.5 73.9 99.0 146.9 188.3 172.5 179.7 166.3 131.2 99.3 59.5 47.1 1416.2
Humedá relativa (%) 87 86 86 85 82 84 86 88 89 89 87 87 86.3
Fonte nº1: Met Office[11]
Fonte nº2: NOAA[12]

Demografía

editar
 
Población de Manchester en 2001, por autoridá local.

El Censu de población de 2011 del Reinu Xuníu indicó una total de 503.127 habitantes, amosando un aumentu d'un 19% respectu al censu de 2001.[13] Según el censu, aproximao 92.000 yeren menores de 15 años, más de 388.000 taben ente los 17 y 64 años y aproximao 23.000 yeren mayores de 65 años. D'alcuerdu al censu, el 70% de la población de Manchester naciera nel Reinu Xuníu, ente qu'en sí, el 77% de la población ye d'orixe européu, un 2.3% son d'orixe irlandés, el 11.3% ye d'orixe asiáticu, de los cualos 3.4% provienen de la India, el 5.2% de Paquistán, y un 1.4% de Bangladex, un 1.8% de la población ye d'orixe afrocaribeño, un 2.5% d'África, aproximao un 1.8% ye d'etnia china, y un 5.5% ye d'orixe italianu.[14] Manchester tien una tasa de desemplegu más alta que la de cualesquier otra autoridá llocal nel Reinu Xuníu.[15] Un informe de 2007 señaló que "el 60 per cientu de les persones de Manchester tán viviendo en delles de les zones más probes de tol Reinu Xuníu".

Relixón

editar

Tocantes a la relixón, Manchester ye una de les ciudaes más diverses del Reinu Xuníu. En 2015 los musulmanes en Manchester superaben el 25 % del censu, al igual que nos barrios periféricos de Birmingham, Bradford y Leicester.[16] Esto oldea colos antiguos datos del censu de 2001: el 71% de la población yera cristiana, el 9.1% yera musulmana, ente que pocu más del 1% profesaba otres relixones. Aproximao'l 16% de la población nun profesa nenguna relixón (superando'l permediu de tol Reinu Xuníu de 14.8).[17] Manchester ye la segunda ciudá con más población xudía del Reinu Xuníu, amás de ser tamién una de les ciudaes britániques con más población musulmana.

Economía

editar

Manchester tuvo a la vanguardia de la Revolución Industrial nel sieglu XIX y foi un importante centru de fabricación. La economía de la ciudá ta agora en gran parte basada nos servicios y, dende 2007, ye la de más rápida crecedera nel Reinu Xuníu, con una inversión estranxera namái superada pola de la capital del país, Londres.[18] La publicación Manchester's State of the City Report identifica los servicios financieru y profesional, les industries de ciencies de la vida, les industries creatives, culturales, medios de comunicación, la industria manufacturera y les de telecomunicaciones como les principales actividaes económiques.[18] La ciudá foi clasificada en 2010 como'l segundu meyor llugar pa faer negocios nel Reinu Xuníu y el docenu meyor d'Europa.[19]

 
King Street, una de les arteries del centru financieru de Manchester.

Un informe de 2008 de PriceWaterhouseCoopers amosó que Manchester tuvo la tercera mayor economía de les ciudaes del Reinu Xuníu y la 74ª más grande del mundu, con un PIB de 85 mil millones de dólares.[20] Manchester cunta col mayor mercáu d'oficines de Reinu Xuníu fora de Londres, según GVA Grimley, con una captación d'oficina promedio trimestral d'aproximao 21 000 m² —más que l'absorción d'oficines trimestrales de Leeds, Liverpool y Newcastle combinaes y más de 7 000 m² más que'l rival más cercanu, Birmingham.[21] La rexón de Greater Manchester, na que s'atopa la ciudá, representa más de 48 millones de llibres nel VAB (valor agregáu brutu) del Reinu Xuníu,[22] la tercera más grande de tolos condaos ingleses y más que Gales o'l nordés d'Inglaterra.[23]

Manchester ye un centru empresarial que sirve a mercaos locales, rexonales ya internacionales.[24] Ye'l quintu centru financieru más grande del Reinu Xuníu fora de Londres, con más de 96 300 persones que trabayen na banca, finances y seguros.[25] The Co-operative Group, la empresa de propiedá del consumidor más grande del mundu, tien la so sede en Manchester y ye unu de los mayores emplegadores de la ciudá. El sector xurídicu, contable, consultoría de xestión y otros servicios profesionales y téunicos son de gran importancia en Manchester.[24]

El centru financieru de Manchester atopar nel centru de la ciudá, xunto a Piccadilly, ya inclúi Mosley Street, Deansgate, King Street y Piccadilly. Spinningfields ye una zona con un desenvolvimientu de mil quinientos millones de llibres d'usu mistu que s'espande al distritu oeste de Deansgate. L'área ta diseñada pa caltener les instalaciones d'espaciu d'oficines, centros comerciales y de restauración, amás de los tribunales. Dellos inquilinos d'altu perfil camudáronse a la zona y n'ochobre de 2007 abrió les sos puertes un Centru de Xusticia Civil.[26]

Manchester ye'l centru comercial, educativu y cultural del noroeste d'Inglaterra[24] y en 2010 foi clasificada como la cuarta zona comercial más influyente nel Reinu Xuníu por ventes.[27] La zona comercial central de la ciudá ta apinada de tiendes, dende cadenes hasta boutiques d'alta gama, como Vivienne Westwood, Emporiu Armani, DKNY, Harvey Nichols, Boodles, Chanel y Hermès, ente otres.

Deporte

editar

Manchester ye una ciudá destacada nel ámbitu deportivu, cuntando con 2 equipos de fútbol profesional, y dellos clubes deportivos de distintes disciplines. Los recintos deportivos más destacaos de Manchester son l'estadiu Old Trafford y l'Estadiu Ciudad de Manchester, dambos de fútbol, el Velódromu de Manchester de ciclismu en pista, la Manchester Evening News Arena usáu pa distintos eventos, ente otros.

Fútbol

editar

Manchester cuenta con dos grandes equipos de fútbol que se desempeñen na Premier League, el Manchester United, proveniente de la rexón de Old Trafford, que se desempeña nel estadiu del mesmu nome, y el Manchester City, que xuega nel Etihad Stadium. Siendo'l primeru d'estos dos unu de los equipos más populares del mundu y el segundu vien teniendo una gran puxanza nos últimos años. Los enfrentamientos ente dambos suelen ser de los más curiosos, algamando millones de televidentes a nivel mundial.

El Manchester United ye conocíu por ser unu de los equipos más esitosos de la historia del fútbol inglés con 20 títulos de lliga, 11 de FA Cup, 4 League Cup, 20 Community Shield, 3 UEFA Champions League, ente otros más. Ye unu de los equipos con más ingresos, con más de 3000 millones d'USD, solo superáu pol club español Real Madrid. Tamién ye unu de los clubes más populares a nivel mundial,[28] con más de 600 millones de siguidores en tol mundu. El Manchester City, l'otru gran equipu de Manchester, caltién una cierta rivalidá col Manchester United. El club conocer por desempeñase hasta 2003 nel Maine Road, un antiguu estadiu emblemáticu de toa Inglaterra, pa dempués xugar nel Estadiu Ciudad de Manchester. El club tuvo un grave cayente dende principios de los años 80 hasta mediaos de la década de los 2000, onde llegó a rematar el descensu en 1998. Dempués de ser adquiríu pol Abu Dhabi United Group en 2008, el Manchester City volvió a los primeros llugares, clasificó a la Lliga de Campeones en 2011 dempués d'años de nun llogralo, fueron campeones de la copa FA en 2011 y ganaron la lliga correspondiente a los años 2012 y 2014. Nel 2013, la lliga foi ganada pol so rival, el Manchester United.

Eventos

editar
 
Vista del Manchester Evening News Arena.

El mayor eventu deportivu lleváu a cabu na ciudá fueron los Xuegos de la Mancomunidá de 2002, siendo tamién unu de los eventos deportivos más importantes de la historia de tol Reinu Xuníu. Manchester tamién foi candidata p'allugar delles competencies, como los Xuegos Olímpicos d'Atlanta 1996 y de Sydney 2000. Tamién se llevaron a cabo evento como la Copa Mundial de Rugby League en 2013 y 2015, el Campeonatu Mundial de Lacrosse de 2010, el Campeonatu Mundial de Ciclismu en Pista de 2008, ente otros.

Educación

editar
 
Entrada de la Universidá de Manchester.

Tocantes a la educación cimera, la ciudá de Manchester ye sede de dos universidaes. La Universidá de Manchester ye la universidá ensin colexar a tiempu completu más grande del Reinu Xuníu y foi creada nel añu 2004 gracies a la fusión de la Universidá Victoria de Mánchester col UMIST. Esta universidá inclúi'l Manchester Business School, qu'impartió'l primer cursu de MBA nel Reinu Xuníu en 1965. La otra universidá que tien la so sede na ciudá ye la Universidá Metropolitana de Manchester, que foi formada como'l Politéunicu de Manchester depués de la fusión de tres colexos nel añu 1970. Llogró'l estatus d'universidá en 1992, y esi mesmu añu'l Crewe and Alsager College of Higher Education nel sur de Cheshire pasó a formar parte de la institución.

La Universidá de Manchester, la Universidá Metropolitana de Manchester y el Real Colexu de Música del Norte atópense próximos a la cai Oxford Road, alcontrada na parte sur del centru de la ciudá, formando en xunto la cortil urbana más grande d'educación cimera d'Europa con 73.160 estudiantes, anque casi 6.000 estudiantes del total d'esa cifra atopar nos campus de la Universidá Metropolitana de Manchester en Crewe y Alsager, en Cheshire.

Cultura

editar
 
Biblioteca Central de Manchester.

Manchester tien una gran cantidá de museos, ente ellos The Lowry, Manchester Art Gallery, Urbis (sede del Muséu Nacional del Fútbol) y el Muséu de Manchester (Muséu d'Historia), con abondoses pieces del antiguu Exiptu. Na ciudá atopa la biblioteca John Rylands, onde se caltién el manuscritu más antiguu de los evanxelios qu'entá sobrevive: parte del evanxeliu según San Juan.

Música

editar

Nos enclinos musicales, destaca especialmente la escena de música New Wave de los 80, tamién llamada llamada Madchester. De Manchester salieron grupos y solistes tan relevantes como Oasis, Barclay James Harvest, Herman's Hermits, Van Der Graaf Generator, The Hollies, Buzzcocks, The Fall, The Smiths (y darréu el so líder Morrissey y el guitarrista Johnny Marr), Joy Division, The Durutti Column, A Certain Ratio, Simply Red, Happy Mondays, James, Take That, The Stone Roses, Inspiral Carpets, New Order, Black Grape, The Charlatans, The Chemical Brothers, 808 State, A Guy called Gerald, Northside, Electronic, John Foxx, Foghat, ente otres bandes y artistes. Manchester foi trubiecu de Stuart Adamson, guitarrista de The Skids y (tamién cantante) de Big Country.

Manchester cunta con dos orquestes profesionales, topar y la Orquesta Filarmónica de la BBC Filarmónica de la BBC. Tamién cunta con un auditoriu onde se desempeñen éstes, conocíu como Manchester Camerata. Nel ámbitu educativu, la ciudá cunta col Royal Northern College of Music, un conservatoriu onde se desempeñaron artistes como Harrison Birtwistle, Peter Maxwell Davies, Alexander Goehr, ente otros. Otra escuela de música ye la Chetham’s School of Music, tamién famosa en tou Manchester.

Persones notables

editar

(Por orde de nacencia)

John William Alcock (1892-1919): Aviador británicu * Anthony Burgess (1917-1993): autor de La Naranxa Mecánica

Bernard Hill (1944-): Actor

Tony Wilson (1950-2007): Empresariu, presentador y fundador de Factory Records y Fac51 The Haçienda

Ian Curtis (1956-1980): Cantante, compositor y líder de la banda de post-punk Joy Division

Andy Gibb (1958-1988): Cantante de la banda Bee Gees

Johnny Marr (1963-): Guitarrista de la banda The Smiths y depués solista * Shaun Ryder (1962-): Cantante y compositor de la banda Happy Mondays

Ciudaes hermaniaes

editar

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. National Statistics Online (7 de xunetu de 2014). «"Population estimates for UK, England and Wales, Scotland and Northern Ireland, Mid-2015"» (inglés). Office for National Statistics. Archiváu dende l'orixinal, el 10 d'agostu de 2014. Consultáu'l 19 de xunu de 2017.
  2. «About the Core Cities Group». English Core Cities Group. Archiváu dende l'orixinal, el 19 de setiembre de 2007. Consultáu'l 9 de xunetu de 2007.
  3. «A select gazetteer of local government areas, Greater Manchester County». Greater Manchester County Record Office (31 de xunetu de 2003). Archiváu dende l'orixinal, el 8 de marzu de 2010. Consultáu'l 9 de xunetu de 2007.
  4. Kidd, Alan (2006). Manchester: A History. Lancaster: Carnegie Publishing, páx. 11. ISBN 1-85936-128-5.
  5. «The Manchester Coalfields». Museum of Science and Industry in Manchester. Archiváu dende l'orixinal, el 24 de febreru de 2009. Consultáu'l 5 de mayu de 2009.
  6. 6,0 6,1 «Manchester Airport 1971-2000 weather averages». Met Office. Consultáu'l 5 de mayu de 2009.
  7. 7,0 7,1 «UK 1971-2000 averages». Met Office. Consultáu'l 5 de mayu de 2009.
  8. Smith, Wilfred (1959). «II», An Economic Geography of Great Britain. Taylor and Francis, páx. 470.
  9. «Roads chaos as snow sweeps in Manchester». Manchester Evening News (24 de febreru de 2005). Consultáu'l 5 de mayu de 2009.
  10. «Peak District sightseer's guide – Snake Pass». High Peak. Archiváu dende l'orixinal, el 2011-01-12. Consultáu'l 5 de mayu de 2009.
  11. «Manchester Airport 1981-2010 averages». Met Office. Consultáu'l 4 de payares de 2012.
  12. «Manchester, England Snow and temp estremes». NOAA.GOV (11 de payares de 2011). Consultáu'l 11 de payares de 2011.
  13. «2011 Census, Greater Manchester Gets Bigger». Office of National Statistics (28 de xineru de 2013). Archiváu dende l'orixinal, el 30 d'agostu de 2012.
  14. «Resident Population Estimates by Ethnic Group (Percentages)». Office of National Statistics (26 d'avientu de 2007).
  15. «Manchester - The State of the City». Manchester City Council (11 de setiembre de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 12 de xineru de 2013. Consultáu'l 12 de xineru de 2013.
  16. En 2015 los musulmanes en Mánchester superaben el 25 % del censu, al igual que nos barrios periféricos de Birmingham, Bradford y Leicester.
  17. «Religion in Manchester». Manchester City Council (16 d'avientu de 2004). Archiváu dende l'orixinal, el 16 d'avientu de 2004. Consultáu'l 9 de xunetu de 2010.
  18. 18,0 18,1 Manchester Partnership (setiembre de 2007). «Manchester’s State of the City Report 2006/2007». Archiváu dende l'orixinal, el 27 de marzu de 2009. Consultáu'l 21 d'ochobre de 2007.
  19. «European Cities Monitor 2010 Summary». Consultáu'l 10 d'ochobre de 2010.
  20. Hawksworth, John (2 de payares de 2009). «Global city GDP rankings 2008-2025». UK Economic Outlook November 2009 páx. 32. PricewaterhouseCoopers. Archiváu dende l'orixinal, el 14 d'agostu de 2013. Consultáu'l 26 d'avientu de 2010.
  21. «The Big Nine - Rexonal Office Review - Q4 2012». GVA Grimley (xineru de 2013). Consultáu'l 16 de xineru de 2013.
  22. «Public Intelligence Population Publications: Economy | Manchester City Council». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-02-12.
  23. «Rexonal GVA December 2007 (Page 7)». Office for National Statistics. Consultáu'l 8 de payares de 2013.
  24. 24,0 24,1 24,2 Anon. «Manchester host city; All about Manchester». m2002.thecgf.com. Archiváu dende l'orixinal, el 2007-11-06. Consultáu'l 8 de payares de 2007.
  25. «Manchester – Employee Jobs – Area Comparison». Nomis – Official Labour Market Statistics. Office for National Statistics. Consultáu'l 10 d'ochobre de 2010.
  26. Calverley, Tom (25 d'ochobre de 2007). «Landmark court opens». Manchester Evening News (M.Y.N media). http://www.manchestereveningnews.co.uk/news/greater-manchester-news/landmark-court-opens-1008588. Consultáu'l 1 de payares de 2007. 
    Barry, Chris (12 d'ochobre de 2007). «City's 5-star rebirth». Manchester Evening News (M.Y.N media). http://www.manchestereveningnews.co.uk/news/greater-manchester-news/citys-5-star-rebirth-1006865. Consultáu'l 1 de payares de 2007. 
    • «Spinningfields». Allied London. Consultáu'l 1 de payares de 2007.
  27. «Retail Footprint 2010 reveals Britain's shopping successes and strugglers». caci.co.uk. CACI (21 de mayu de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 7 d'agostu de 2011. Consultáu'l 12 de xunetu de 2011.
  28. The Daily Mirror (David Anderson). «Man Utd's 333M fans» (inglés). Mirror.co.uk. Archiváu dende l'orixinal, el 13 de febreru de 2009. Consultáu'l 19 de xineru de 2009.

Enllaces esternos

editar