Xeografía de Luxemburgu
Luxemburgu (nome llocal, Grand Duche de Luxembourg) ye un estáu d'Europa occidental, asitiáu ente Francia que queda al sur y Alemaña que queda al este; al norte y al oeste llenda con Bélxica.
Xeografía de Luxemburgu | ||
---|---|---|
Llocalización | ||
Continente | Europa | |
Rexón | Europa occidental | |
Carauterístiques xeográfiques | ||
Superficie | 2 586 km² | |
2 586 km² (tierra) | ||
0 km² (agua) | ||
Llinia de costa | 0 km | |
Puntos estremos | ||
Puntu más baxu | (Ríu Mosela) 133 m | |
Puntu más altu | 560 m (Kneiff) | |
Fronteres territoriales | ||
• Bélxica | 148 km | |
• Francia | 73 km | |
• Alemaña | 138 km | |
[editar datos en Wikidata] |
Xeografía física
editarColes sos 2.586 quilómetros cuadraos, Luxemburgu ye'l septimu país más pequeñu d'Europa, (atopándose nel puestu 167) a nivel mundial.[1]
Relieve
editarEl paisaxe de Luxemburgu ta apoderáu por llombes selemente arrondaes y anches y valles pocu fondos. Ye llixeramente montascosu nel norte y va baxando escontra les llanures drenadas pel ríu Mosela al sureste. Abarca dos rexones de distinta orografía: el Oesling al norte y Gutland al sur.
Al norte de la ciudá de Luxemburgu estiéndese'l Oesling (tamién Éislek, Œsling, Oesling, Ösling o Eisling, esto ye "Zona Fría"); abarca aproximao'l terciu norte del territoriu, tien una área de 828 km² con una altitú media de 450-500 msnm. Esti conxuntu de tierres altes corresponder coles estribaciones meridionales de la pandu de les Ardenas. El so relieve ye accidentáu, más altu que'l restu del país y ta cubiertu por montes de coníferes (n'especial picees). Por ella escurren los afluentes del Mosela.
Gutland, nel sur y centru del país, estender por 1.758 km². Sigue les ondulaes planicies de la Lorena que tán fondamente escavaes pelos ríos que formen estrechos y serpenteantes valles que baxen de suroeste a nordés. Ye la de terrenes más fértiles, clima más benignu y sosuelos ricos en minerales como'l fierro y el carbón. Por ello conocer como Bon Pays o Gutland ("Bon País"). Tien una altitú media de 215 msnm, y atáyase al Este nos valles vitivinícolas del ríu Mosela.
El puntu más baxu del país atopar nel ríu Mosela en Wasserbillig (puntu de confluencia col Sauer) 133 msnm, na comuña de Mertert.
El puntu más altu ye Op Kneiff en Wilwerdange 595 msnm (comuña d'Ëlwen/Troisvierges). Frecuentemente considérase como sitio más alzáu la Buergplatz (plaza de la ciudá) de Huldang/Huldange anque en tal puntu l'altitú ye de 558,35 msnm.
Ríos
editarLuxemburgu tien una serie de ríos menores como'l Eisch, el Alzette y el Pétrusse, pero'l principal ríu ye'l Mosela, qu'escurre pol sector oriental, trazando la frontera con Alemaña, coles sos afluentes el Sûre y l'Our. Cola esceición del Chiers afluente del Mosa, el conxuntu de los cursos d'agua del país pertenecen a la cuencia del Mosela y pol conxuntu del Rin. Los ríos más importantes son el Sûre nel centru, el Alzette nel sur y el Wiltz nel norte.
A lo llargo de les veres del Mosela pueden atopase munchos de los castiellos medievales del país. El ríu Mosela realmente surde nel nordeste de Francia y flúi escontra'l norte al traviés de Luxemburgu mientres 31 km pa xunise al poderosu Rin en Koblenz, Alemaña. El Mosela tien 515 km de llargu, y ye navegable, por cuenta de la canalización, mientres 64 km. Les fasteres verdes, cubiertes de vides, flanquean el ríu, llenu de meandros.
Nacíu en Bélxica, el ríu Sûre percuerre 172 km en direición este al traviés de Luxemburgu y depués desagua nel Mosela. El so tropezosu cursu esencialmente corta Luxemburgu d'este a oeste. El ríu Our, que percuerre la frontera nororiental, ye un afluente del Sûre. El so valle atópase arrodiáu per un paisaxe non tocáu pol home.
De Y a O'l país ta travesáu pel Sauer/Sûre, afluente del Mosela, que recibe pela so vera derecha al Alzette y pela esquierda al Our y al Clerve.
Clima
editarClima continental modificáu con iviernos nidios y branos frescos. Esfruta d'un clima templáu ensin estremos. La temperatura medio añal ye de 9°C.[2] El clima ye más rigorosu nes rexones altes del norte, y más moderáu nel sur. El tiempu estacional ye daqué distintu ente la rexón septentrional y la meridional. Nel norte hai considerable influencia de los sistemes atlánticos, nos que'l pasu de frecuentes baxes presiones dan llugar a condiciones de tiempu inestable. Esto da como resultáu cielos borrinosos y considerable orbayu nel iviernu.
Les precipitaciones añales son bayuroses. L'agua algama 1.200 mm al añu en delles partes. Nel branu, el branu escesivu ye ratu y les temperatures baxen significativamente pela nueche. Les temperatures baxes y el mugor faen que se-y llame "clima vigorizante", de manera un pocu irónica, polos que viven nesta parte del país.
Nel sur, anque l'agua nun ye significativamente baxa, a alredor de 800 mm la diferencia ta nes temperatures ente l'iviernu y el branu, especialmente altes nel valle del Mosela. Les colleches, especialmente les vides, crecen equí. Con una temperatira media añal de 10 °C, los meses más soleyeros son mayu a agostu.
Mediu ambiente
editarSegún WWF, el territoriu de Luxemburgu correspuende a la ecorrexón denomada monte de frondosas d'Europa occidental. Conforme a la normativa de la Xunión Europea, el territoriu d'esti país pertenez a la rexón bioxeográfica continental.[3] 313 hectárees tán protexíes como güelgues d'importancia internacional al amparu del Conveniu de Ramsar, en total, dos sitios Ramsar: Haff Réimech y Vallée de la Haute-Sûre.
Esmoliciones ecolóxiques: Contaminación atmosférica y acuífera nes zones urbanes, particularmente agua acedo y contaminación del suelu de tierres de llabranza.
Xeografía humana
editarLuxemburgu tien una población de 491.775 habitantes (est. xunetu de 2009), lo cual significa que tien una densidá de población alta, de 190,17 h/km². La población na so mayoría urbana (82% en 2008), tien un índiz de crecedera añal que nun supera'l 1,172 % (est. 2009).
Principales grupos étnicos: luxemburgueses 63,1%, portugueses 13,3%, franceses 4,5%, italianos 4,3%, alemanes2,3%, otros nacionales de la Unión Europea 7,3%, otros 5,2% (enso de 2000). Fálase luxemburgués, idioma nacional dialeutu del alemán con elementos del francés y del neerlandés; alemán (idioma alministrativu) y francés (idioma alministrativu). Tocantes a la relixón, la católica ye la más practicada 87%, anque esisten minoríes protestantes, xudíes y musulmanes qu'integren el 13% restante (añu 2000).
La capital, Luxemburgu ye la población más grande del país, con 86.009 habitantes en 2007. Otres ciudaes importantes son Esch o Esch-sur-Alzette, centru industrial que s'atopa escontra'l suroeste de la capital, na frontera con Francia y Echternach, al este, contra la frontera con Alemaña.
Alministrativamente, estremar en trés distritos: Diekirch, Grevenmacher y Luxemburgu. Tradicionalmente, en Luxemburgu estremaben dolce cantones: Luxemburgu, Capellen, Esch, Mersch, Clervaux, Diekirch, Redange, Vianden, Wiltz, Echternach, Grevenmacher y Remich.
Xeografía económica
editarLos principales recursos naturales de Luxemburgu son: minerales ferrosos, que dieron llugar a una gran industria siderúrxica; yá nun s'esplota) y carbón mineral y les tierres cultivables] que representen el 27,42% del usu de la tierra ya inclúi viñeos. A cultivos permanentes dedícase'l 0,69% (2005); camperes permanentes 20%, forestal y montiega, 21% y otra 34% (est. 1993). En 1993 envaloróse que'l regadíu representaba 10 km², anguaño (2009) ye un datu non disponible.
La composición del PIB por sector ye: agricultura 0,4%, industria 13,6% y servicios 86% (est. 2007). L'agricultura emplega al 2,2% de la población activa, la industria'l 17,1% y los servicios el 80,6% (2007). La población activa calcular en 208.000 trabayadores. La economía depende de los trabayadores estranxeros y tresfronterizos nel 60% de la so población activa: 125.400 son trabayadores estranxeros que viven al otru llau de la frontera que provienen principalmente de Francia, Bélxica y Alemaña.
Tien una economía pequeña, estable, con altos ingresos. Beneficiar de la so proximidá con Francia, Bélxica y Alemaña. Históricamente tantu la inflación como'l desemplegu caltuviéronse baxos. El sector industrial, primeramente apoderáu pol cero, foise diversificando pa incluyir productos químicos, goma y otros productos. La crecedera nel sector financieru, al qu'agora se debe'l 28% del PIB, fixo más que compensar el cayente del aceru. Los bancos tán na so mayor parte en manes estranxeres, y la mayor parte del negociu tener nes operaciones esteriores.
Como'l restu de la Xunión Europea, n'esperimentando una fuerte espansión ente 2004 y 2007, careció la crisis de 2008-2009, pero a pesar d'ello sigui gociando d'un altu nivel de vida, pos la so PIB per cápita ye'l terceru del mundu, tres Liechtenstein y Qatar, y ye'l más altu de la Unión Europea.
Los principales productos agrícoles son: vinu, uves, cebada, avena, pataques, trigu y frutes. De la ganadería llógrense productos lácteos. Tocantes a los productos industriales, cabo citar: servicios banqueros y financieros, fierro y aceru, teunoloxía de la información, telecomunicaciones, tresporte de mercancíes, industria alimenticio, sustancies químiques, productos metálicos, inxeniería, neumáticos, cristal, aluminiu y turismu.
Hai 275 km de ferrocarril, y 5.227 km de carreteres, toes elles pavimentadas ya incluyendo 147 km d'autopista (2004). Tocantes a les víes fluviales, hai 37 km nel cursu del ríu Mosela (2008). El puertu fluvial más importante ye Mertert, nel distritu de Grevenmacher.
Referencies
editar- "Europe :: Luxembourg " Archiváu 2015-11-17 en Wayback Machine, CIA - The World Factbook (n'inglés)
- Notes
- ↑ The World Factbook Archiváu 2015-11-17 en Wayback Machine.
- ↑ Alministración de servicios téunicos de l'agricultura (ESTIL) - estil.etat.lu
- ↑ Art. 1, lletra c), incisu iii), de la Directiva 92/43/CEE, según especifícase nel mapa bioxeográficu aprobáu'l 25 d'abril de 2005 pol Comité creáu en virtú del artículu 20 de felicidá Directiva.