Federicu I Barbarroxa

políticu alemán (1122–1190)
(Redirixío dende Federico I Barbarroja)

Fedricu I de Hohenstaufen (avientu de 1122Haguenau – 10 de xunu de 1190Ríu Göksu) foi dende 1147 duque de Suabia col nome de Federicu III, dende 1152 Rei de los Romanos y a partir de 1155 emperador del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu.

Federicu I Barbarroxa
emperador del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu

1155 (Gregorianu) - 10 xunu 1190 (Gregorianu)
Rei de Romanos

1152 - 10 xunu 1190
Duque de Suabia (es) Traducir

1147 - 1152
Vida
Nacimientu Haguenauavientu de 1122[1]
Nacionalidá Bandera de Sacru Imperiu Romanu Xermánicu Sacru Imperiu Romanu Xermánicu [2]
Muerte Ríu Göksu[3]10 de xunu de 1190[3] (67 años)
Sepultura Gruta de San Pedro (es) Traducir
Causa de la muerte afogamientu[4]
Familia
Padre Federico II de Suabia
Madre Judith de Baviera y Welf
Casáu con Adelaida de Vohburg (1147 – 1153)[5]
Beatriz de Borgoña (1156 – 1184)[6]
Fíos/es
Hermanos/es
Familia
Pueblu Dinastía Hohenstaufen (es) Traducir
Estudios
Llingües falaes alemán[8]
Oficiu políticu
Creencies
Relixón catolicismu
Cambiar los datos en Wikidata

El reináu de Barbarroxa representó l'apoxéu del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu, el primeru que-y dio esi nome. Foi responsable d'afitar el poder imperial tantu dientro d'Alemaña como nel norte d'Italia, que les sos ciudaes-estáu fixérense independientes de facto. Tamién foi quien introdució un cuerpu llexislativu unificáu, allegando de nuevu al derechu romanu.

Sicasí, la fama y el significáu modernu de Federicu Barbarroxa ta xuníu al nacionalismu alemán del sieglu XIX. Barbarroxa foi un referente pa los nacionalistes alemanes que pretendíen reunificar el país so un poder fuerte, como'l del emperador. Ello ye que la familia real prusiana pretendía legitimarse como soberanos d'una Alemaña xunida pola so rellación con Barbarroxa. Mientres Federicu I yera Rotbart o Barbarrossa, Guillermu I yera Weißbart o Barbablanca.

Nacencia

editar

El llugar de nacencia de Barbarroxa nun se conoz con certidume. La so madre, Judith de Baviera, de la Casa de los Güelfos dio a lluz, según la única prueba documental, a la so primer fíu nun castiellu cerca de Altdorf, onde na actualidá ta la ciudá de Weingarten. Por cuenta de que na dómina yera habitual que la madre diera a lluz a los fíos na so patria, ye probable que Federicu naciera na tierra de la so madre. Sicasí, nun ye seguro qu'esti primer fíu fuera n'efeutu Barbarroxa, por cuenta de la elevada mortalidá infantil de la dómina.

Duque de Suabia

editar

Como fíu del Hohenstaufen Federicu II, el Tuertu, duque de Suabia, y de la güelfa Judith de Baviera, fía del duque Enrique'l Negru de Baviera y Wulfhilda de Saxonia, Federicu yera herederu de los dos families nobles enemigues qu'apoderaben el Sacru Imperiu na dómina. Tres la muerte del so padre en 1147, convertir nel so socesor como duque de Suabia col nome de Federicu III. Barbarroxa siguió la política del so padre, concentrándose nos asuntos internos del ducáu, mientres el so tíu Conrado III dedicar a caltener y aumentar el so poder como rei. Mientres los discutinios sobre derechos ente Conrado y los Güelfos, paez ser que Federicu caltuvo una posición neutral o inclusive qu'intervieno pa protexer a los güelfos de Conrado.

Los primeros años

editar

Les circunstancies de la eleición de rei

editar

Tres la súbita muerte de Conrado III el 15 de febreru de 1152 en Bamberg, Barbarroxa foi escoyíu rei d'Alemaña los 4 de marzu de 1152 en Frankfurt del Main y coronáu na capiya del palaciu real d'Aquisgrán, que correspuende al actual edificiu de la catedral, pol arzobispu de Colonia Arnoldo II de Wied el 9 de marzu.

Esta inusitada rapidez namái s'esplica si tener en cuenta que Conrado III lo entamara tou con anterioridá, en preparación al so viaxe a Roma pa ser coronáu emperador. Pero los preparativos fueren fechos pal so propiu fíu y non pa Barbarroxa, un procedimientu que yera habitual p'asegurar la continuidá dinástica debíu al peligru que representaba un viaxe llargu. Según un testimoniu escritu d'Otón de Freising que llegó a los nuesos díes, Conrado camudó d'opinión y finalmente decidió, poniendo'l bien común percima de los derechos dinásticos, proponer pa la eleición a rei al so sobrín Federicu en cuenta del so propiu fíu. Paez ser que tarrecía qu'una rexencia del so fíu de 8 años, vistu'l conflictu esistente con Enrique'l Lleón, nun traxera la deseyada paz. Ye dudosu que les esplicaciones d'Otón de Freising seyan ciertes: Freising escribió'l so rellatu sobre les circunstancies de la eleición cinco años dempués de la coronación de Barbarroxa, cuando ésti yá taba firmemente asitiáu nel tronu. Ye más probable que Federicu de Suabia supiera axuntar los sofitos de los distintos —y de cutiu enemistados— partíos a base de diplomacia. Hai informes de diverses xuntes ente Federicu y los grandes del reinu mientres el tiempu en que'l tronu permaneció vacante, y ye posible que mientres eses conversaciones prometiera cargos y tierres y ganara votos pa la so causa. Ente otros, el so primu Güelfo VI consiguió, tres la entronización de Barbarroxa, un ducáu y el títulu de diversos señoríos n'Italia (Spoleto, Toscana y les islles Cerdeña y Córcega). Enrique'l Lleón llogró Baviera un pocu más tarde, en 1156, como pagu pol so votu. Baviera, que fuera naguada por Enrique mientres llargu tiempu, fuera arrampuñada a la casa de Bamberg na Dieta de Goslar de 1154. Enrique II Jasomirgott, que fuera nomáu duque de Baviera por ser mediohermanu de Conrado III, foi desquitáu pola perda. Antes de la entrega de Baviera a Enrique'l Lleón, dixebróse la marca oriental y convirtióse nel Ducáu d'Austria, que foi apurríu a Enrique II Jasomirgott. Enrique III Jasomirgott convertíase asina de nuevu en duque y nun yera vasallu de Baviera. Amás consiguió dellos derechos especiales (vease más embaxo en Desarrollu y cambeos estructurales nel reinu). El duque Ladislao de Bohemia foi nomáu rei de Bohemia n'anticipación a los sos servicios. A Bertold IV de Zähringen confirmóse-y la representación del rei en Borgoña y la promesa de derechos nel Jura.

Amás, con toa probabilidá, los príncipes eleutores vieron en Barbarroxa un candidatu que, al traviés del parentescu con Güelfos y Hohenstaufen, consiguiría apangar dambes cases en conflictu. Per parte de madre yera güelfo, yá que la so madre Judith yera fía d'Enrique'l Negru, duque de Baviera, y hermana de Güelfo VII; per parte de padre yera Hohenstaufen, sobrín de Conrado III, primu d'Enrique II Jasomirgott y d'Otón de Freising. D'ende qu'Otón de Freising llamar "lapis angularis" o piedra angular.

Del anunciu de la eleición escritu por Wibald, abá de Stablo-Malmedy y Corvey, pal papa Eugenio III, puede llograse el programa de Barbarroxa: el so principal oxetivu yera la restitución de los privilexos de la Ilesia y la dignidá del Imperiu (honor imperii y sacrum imperium). Pero nun se trata d'un pensamientu nuevu. Pasaxes del anunciu de la eleición de Conrado III son cuasi idénticos y la tema tamién apaez nun escritu recordatoriu del papa de xineru de 1152.

Primeros pasos na política imperial

editar

Primeramente, Federicu concentrar na pacificación del Imperiu y apostró a segundu planu la candidatura a la corona del Imperiu. La primera dieta imperial realizar dempués de la Pascua de 1152 en Dortmund, a la qu'asistieron l'arzobispu de Colonia, Arnold II, el duque de Saxonia Enrique'l Lleón, el duque Güelfo VI y Albrecht l'Osu. El rei presentar por primer vegada como señor na parte saxona del Imperiu. Una segunda dieta tuvo llugar en xunu del mesmu añu en Merseburg. Nésta aldericó'l conflictu ente l'arzobispu de Bremen, Hartwich, y Enrique el Lleón, nel que se trataba del derechu a la creación d'obispaos na mariña báltica. Nun foi hasta la dieta de Goslar de 1154 cuando s'alcordó definitivamente qu'Enrique podía fundar obispaos nel so señoríu. En Merseburg, Barbarroxa tamién decidió la disputa sobre la socesión al tronu de Dinamarca a favor de Svend III y contra Knut, que taba aliáu colos Güelfos. El problema más importante de la política real, el conflictu ente Enrique'l Lleón y Enrique Jasomirgott pol ducáu de Baviera, foi tratáu, pero nun foi solucionáu. Asina s'esvió la espansión de los Güelfos escontra'l norte.

A Merseburg siguió Ratisbona como siguiente estación de la xira inicial. Ellí Federicu recibió l'homenaxe de la nobleza bávara y llamó a la llucha contra Hungría, a lo que se negaron los príncipes. Probablemente'l rei quería al traviés d'esti movimientu descargar a los Babenberg na so llucha contra los Güelfos en Baviera.

Preparación pa la coronación d'emperador

editar

N'ochobre de 1152, na dieta de Wurzburgu, Barbarroxa afitó la fecha del so viaxe a Roma pa la seronda de 1154. Esta fecha tan tardida esplícase davezu porque Barbarroxa quería solucionar la querella ente los Babenberg y los Güelfos. En dando a conocer la fecha del so viaxe a Roma, empezaron les negociaciones ente Federicu y la Curia Romana p'afitar les condiciones pa la coronación. La resultancia foi'l Tratáu de Constanza, llamáu asina por cuenta de que Barbarroxa xuró'l documentu en marzu de 1153 na ciudá de Constanza. Nel tratáu, Barbarroxa prometía someter a Roma y apurrir la ciudá al papa, amás de nun roblar trataos de paz colos romanos o los normandos, restablecer y asegurar pal papa la soberanía sobre la Ilesia y enfrentase a les ambiciones de Bizanciu n'Italia. Pela so parte, el papa prometió coronar a Federicu como emperador y sofitalo nel so exerciciu del poder, condergar al destierru a los elementos subversivos y participar na espulsión de los bizantinos d'Italia. El tratáu tenía como fondu'l peligru de que los territorios del sur d'Italia pasaren como heriedu a Bizanciu, lo que creara una cabeza de ponte del Imperiu bizantín na Península Itálica. Dientro de les negociaciones, Federicu I consiguió amás que'l papa camudara'l arzobispu de Mainz y los obispos de Minden, Hildesheim y Eichstätt, que yeren cercanos al partíu güelfo, por otros más del so gustu.

En setiembre de 1153, Barbarroxa, a pesar de les condiciones del tratáu de Constanza, volvió a entamar les negociaciones con Bizanciu, que databen de la dómina de Conrado III. El rei ufiertar a casase con una princesa bizantina. Les negociaciones paralizáronse nel intre. El 9 de mayu de 1154, Anselmo de Havelberg viaxó a Bizanciu pa salvar la posible alianza. Sicasí, tornó como llueu a mediaos de 1155, polo que Barbarroxa inda nun tenía clara la política bizantina cuando empezó'l viaxe a Roma.

En xunu de 1154 Federicu I convocó una dieta en Goslar. Enrique'l Lleón consiguió mientres la xunta'l derechu a investir obispos en territorios del Bálticu. Tamién na cuestión del ducáu de Baviera, Barbarroxa decidió a favor d'Enrique, anque ensin solucionar definitivamente'l conflictu.

El primer viaxe a Roma

editar
 
Escudu de los emperadores de la casa de Hohenstaufen

N'ochobre de 1154 l'exércitu poner en marcha escontra Roma. La situación nel sur d'Italia camudara: Rogelio II de Sicilia morriera en febreru y el so fíu Guillermu I de Sicilia nun yera reconocíu pol papa Adriano IV, a pesar de lo cual, Guillermu I siguía axustando cola curia romana. Adriano tarrecía una invasión bizantina del sur d'Italia y aportunaba a Federicu col tratáu de Constanza, al empar que'l so enfrentamientu col senáu de la ciudá de Roma empiorara. Federicu y Adriano atopar por primer vegada en Sutri, onde'l rei alemán negar a realizar el tradicional actu d'humildación que s'efeutuaba al atopase col papa, actu que consistía en llevar les riendes del caballu mientres el papa acaballaba. Pero paez qu'esti conflictu foi superáu aína. Mientres el camín común a Roma, el rei y el papa recibieron una comisión del senáu de Roma qu'esixía la reconocencia de la nueva constitución, el pagu de 5000 llibres d'oru y amás pretendía que'l futuru emperador fuera coronáu pela ciudá de Roma. Estes esixencies fueron refugaes decididamente por Federicu. Como respuesta, la ciudá de Roma, que s'atopaba fora del Vaticanu, cerró les sos puertes al rei y al papa.

El 18 de xunu de 1155, Adriano IV coronó a Barbarroxa emperador del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu na basílica de San Pedru. Darréu dempués de la coronación, el pueblu de la ciudá de Roma llevantar n'armes, pretendiendo prindar al papa. Hasta la nueche les tropes imperial y papal llucharon contra los romanos. Tres la vuelta del aselu, Barbarroxa nun cumplió col tratáu de Constanza nin devolvió'l poder sobre la ciudá al papa. Tampoco hubo ataque contra los normandos de Sicilia, a pesar de qu'unviaos bizantinos, que contactaren Federicu I en Ancona pa tratar sobre'l matrimoniu y una alianza, tamién esixeren un ataque a Sicilia. Los príncipes qu'acompañaben al emperador negar a participar nun ataque. Toa otra negociación con Bizanciu paez fracasar, una y bones l'Emperador d'Oriente tomó contautu colos rebeldes de Puglia y escaeció les conversaciones con Federicu I.

De resultes del incumplimientu del tratáu de Constanza, el papáu y l'emperador se enemistaron, lo que sería orixe de discutinios futuros. Amás, dende'l puntu de vista de Federicu, la situación n'Italia empioraba. Con ayuda de los bizantinos, el llevantamientu de Apulia estendíase. Los normandos engarraben con ésitu contra los bizantinos y arrampuñáronlos Brindisi, que fuera tomada por Bizanciu pocu enantes. En vista d'esta evolución, el papa Adriano IV decidir a roblar el tratáu de Benevento en 1156 colos normandos. Nos siguientes años, los normandos convertir en proteutores del papa, sobremanera frente a la ciudá de Roma, y de resultes poniendo n'entredichu la posición del emperador. Asina, el tratáu de Benevento convertir nun preséu importante de la separación ente l'emperador y el papa.

Cambeos estructurales nel Imperiu

editar

Tres una decisión inicial en Goslar sobre la tema del ducáu de Baviera a favor d'Enrique'l Lleón, Federicu I empezó a axustar en setiembre de 1155 con Enrique Jasomirgott sobre la compensación pola perda del territoriu. Al nun llegar a nengún alcuerdu, Barbarroxa fixo xurar a los grandes de Baviera fidelidá a Enrique'l Lleón en Ratisbona. Formalmente'l ducáu quedó en manes de los Babenberg hasta'l 8 de setiembre de 1156. A pesar de qu'Enrique Jasomirgott nun quería arrenunciar al so señoríu nin siquier asina, llegar a un alcuerdu escontra la Pascua de 1156, que s'afitó por escritu nel Privilegium Minus: los Babenberg caltendríen el títulu de duque, pero tendríen que retirase al antiguu margravato d'Austria, ente que los Güelfos caltendríen el restu de Baviera. Asina se dio'l primer pasu pal desenvolvimientu d'Austria como territoriu independiente.

Antes del 2 de marzu de 1147, Federicu casárase en Eger con Adelaida de Vohburg, fía del margrave Diepold III de Vohburg y Cham y heredera del Egerland. El matrimoniu, ensin fíos, foi anuláu en marzu de 1153 en Constanza, lo que nun torgar que l'emperador apurriera Egerland al so primu Federicu de Rotemburgu. Adelheid volvió casase col miembru güelfo de la dieta de Ratisbona, matrimoniu que ta atestiguáu ente 1152 y 1180.

El 17 de xunu de 1156 Federicu I casóse en Ravensburg de segundes nupcies cola menor Beatriz de Borgoña (1145 – comuña de johué (Dole), 15 de payares de 1184), fía del conde Reinaldo III de Borgoña y heredera al condáu llibre de Borgoña (anguaño'l Francu Condáu). Esta boda y los bienes qu'apurrió, diéron-y esi mesmu añu'l títulu de conde de Borgoña y dexáron-y cruciar los Alpes de forma más fácil pel oeste, pero apenes aumentaron la so influencia na zona. La coronación de Federicu y Beatriz como reis de Borgoña namái se realizó'l 20 de xunetu de 1178 na catedral de san Trófimo d'Arles (él) y n'agostu de 1178 en Vienne (ella).

Mientres esta dómina, Federicu camudó la estructura señorial en tol Imperiu. Por casu, convirtió'l fodrum, que la nobleza italiana tenía d'apurrir al emperador tres la so coronación, nun impuestu regular. Xunto colos pagos de les ciudaes italianes, esti movimientu dio un fuerte emburrión a la naciente economía monetaria. Tamién la estructura del exércitu modificóse. Amás de los nobles obligaos por xuramentu, cada vegada s'empleguen más soldaos.

El poder territorial del emperador estendióse sobremanera pol aumentu de los territorios reales en Turinxa y pola fundación de les ciudaes de Pegau y Chemnitz.

La política italiana

editar

El conflictu col papáu

editar
 
Barbarroxa y los sos fíos – Miniatura de la Crónica del Mundu

El so primer viaxe a Roma non yá sirvió pa llograr la corona imperial, sinón que, al igual que los cinco viaxes siguientes, escorrió asegurase del control absolutu de la Italia perteneciente al Imperiu, sobremanera les ciudaes lombardes. L'oxetivu yera asegurar el honor imperii, qu'última hora yeren los derechos señoriales del emperador.

Antes del viaxe, Federicu tuvo qu'axuntar aliaos. Asina, por casu, intentó ameyorar les sos rellaciones colos Babenberg, que se tuvieren que retirar a Austria, con una fallida campaña militar pel branu de 1157 na qu'intentaba recolocar nel tronu ducal de Polonia a Ladislao II, emparentáu por matrimoniu colos Babenberg. En xineru de 1158 alzó al duque Ladislao II de Bohemia, tamién emparentáu colos Babenberg, a rei de Bohemia. Aseguróse la bona voluntá del arzobispu de Brema decidiendo en contra del papa na disputa ente l'arzobispáu de Bremen y el de Lund alrodiu de la supremacía sobre la ilesia nel norte del Imperiu. Amás permaneció inactivu cuando l'arzobispu Eskil de Lund foi prindáu en Borgoña mientres el so viaxe de vuelta de Roma. Al empar, con ello pretendía influyir na disputa sobre la socesión de la corona danesa.

N'ochobre de 1157 Barbarroxa convocó una dieta en Besançon col fin de sorrayar los sos derechos señoriales en Borgoña. Ellí, dos mandaos papales esixeron la lliberación de Eskil de les manes de los partidarios del emperador. Producióse un escándalu por causa de un comentariu - más bien secundariu - nel que se denominaba como beneficium el títulu d'emperador. Esto, que podía traducise como feudu o como bona aición, foi traducíu por Reinaldo de Dassel, dende 1156 canciller imperial y unu de los más íntimos confidentes del emperador, como feudu. Hai que señalar que los unviaos papales atopábense presentes y nun protestaron pola traducción. Cuando, de resultes, rexistróse l'equipaxe de los legaos, topáronse numberosos privilexos previstos pa los obispos alemanes, colos que quería minase l'autoridá del emperador a favor del papa. Estos dos prevocaciones convertir en puntos centrales d'una campaña de propaganda contra'l papáu, cola que Federicu consiguió'l sofitu de la mayoría de los obispos alemanes. Estos prohibieron al cleru l'apelación a la curia romana.

Desamarráronse les hostilidaes y empezaron a publicar escritos contra Adriano IV, postulando Federicu I que'l Papáu tenía de subordinase al Imperiu. Pretendía retayase la influencia del Sumu Pontífiz, lo que venía bien tanto al emperador como a los obispos na so busca de mayor independencia de Roma. L'aclaración del Papa Adriano IV en xunu de 1158, de que nun quixera dicir feudu, sinón bona aición (Beneficium: non feudum, sei bonum factum) foi en devanéu. El papa tampoco pudo evitar la campaña italiana tomando contautu con Enrique'l Lleón.

La segunda campaña italiana

editar

En setiembre de 1158, l'exércitu de Barbarroxa cutió Milán, en payares convocó un réxime nos campos de Roncaglia que tenía de regular l'alministración italiana. L'emperador formó una comisión d'espertos en Derechu de la Universidá de Boloña (que yera famosa polos sos xuristes) por que redactaren les llamaes lleis de Roncaglia. Pa la realización d'estes lleis, los xuristes sofitar nel derechu romanu y dieron preferencia a los derechos del emperador frente al ius commune. Según estes lleis, les comuñes teníen que dexase confirmar les regalías pol emperador, lo que dio orixe más tarde a que delles ciudaes remontárense. La dieta considérase como l'entamu d'una política estructurada de Barbarroxa n'Italia.

Na dieta y nel descansu ivernizu que lu siguió, les visiones del Estáu que teníen l'emperador y el papa topetaron: tres l'ampliación de la reestructuración alministrativa de Federicu escontra los territorios italianos reclamaos pol papa, sobremanera a distintos obispaos y los Territorios de Matilde na Toscana, según l'empiezu de negociaciones cola ciudá de Roma, na primavera de 1159 apaeció una delegación papal na corte imperial pa esixir que se retiraren eses nueves regulaciones. Barbarroxa desoyó a los legaos col argumentu de que los obispos nun tener territoriu propiu, sinón que los sos señoríos alcuéntrase en territoriu del Imperiu, sobre'l qu'él, como emperador, tenía la potestá. Coles mesmes, el papa empecipió negociaciones con Milán, que preparaba de nuevu un ataque militar al emperador, ente que Barbarroxa recibía, coles mesmes qu'a los legaos papales, a una delegación de la ciudá de Roma.

La cisma

editar

Federicu unvió a tratar col papa Adriano a Otón de Wittelsbach. Pero primero que pudiera actuar en Roma, Adriano IV morrió'l 1 de setiembre de 1159. El cónclave de cardenales taba estremáu, de forma que tres la votación, Alejandro III reclamaba'l tronu papal pol partíu italianu y Víctor IV pol partíu imperial. Alejandro llogró'l sofitu de la mayoría de los cardenales, ente que Víctor foi aclamáu pol pueblu de Roma. Federicu convocó en 1160 un conceyu en Pavía pa esclariar la cuestión de la socesión. L'aición desenvolvíase dientro de la idea imperial formulada por Federicu, que se sofitaba nel derechu antiguu y na tradición de los emperadores sálicos, pola que l'emperador actuaba como abogáu de la Ilesia y decidía en casu d'eleiciones papales reñíes. Sicasí, inclusive'l derechu del emperador a convocar un conceyu nun taba claru. Al empar, Alejandro unvió escritos a tol mundu cristianu p'abogar pol so derechu al tronu. En febreru de 1160, el conceyu axuntar na catedral de Pavía. Los partidarios d'Alejandro nun fueron almitíos, polo que Víctor foi confirmáu como yera d'esperar. Polo xeneral, l'alcuerdu del conceyu foi ignoráu en gran parte d'Occidente pola so escasa participación. Sobremanera'l cleru italianu y francés, según una parte del cleru alemán, nun reconocieron el conceyu nin a Víctor.

El cisma tamién tuvo consecuencies fora d'Alemaña, primero de too en Francia ya Inglaterra. En 1159 Federicu convidó a Enrique II d'Inglaterra y Lluis VII de Francia a una solución común de la cuestión papal, colo qu'intentaba consiguir avanzar la causa de Víctor. Estos intentos fracasaron al reconocer dambos monarques a Alejandro.

Mientres, les lluches militares siguíen n'Italia. Tres la capitulación de Milán en 1162 y la so destrucción, Federicu atopar nel puntu máximu del so poderíu militar n'Italia. En vista d'estes circunstancies favorables, entamó un ataque a Sicilia, aprovechando una revuelta de la nobleza local. Sicasí, los preparativos atayar en xunu, tres la victoria del rei normandu sobre la nobleza y la imposibilidá d'emplegar la flota necesaria ocupada na llucha ente Pisa y Xénova.

Darréu Federicu reforzó los sos esfuercios diplomáticos en Francia. L'oxetivu yera un tratáu d'amistá y la reconocencia de Víctor frente a Alejandro, fuxíu a Francia. Alcordóse una xunta ente l'emperador, el rei y los dos papes p'agostu de 1162 na ponte sobre'l Saona en Saint-Jean de Losne. Si un papa nun se presentaba a la xunta, l'otru sería reconocíu como llexítimu. Alejandro negar a participar nel alcuentru, polo que Lluis VII pidió que se retardara. Federicu convocó un conceyu nel llugar previstu de la xunta, polo que Lluis se consideró lliberáu de les sos promeses. Federicu nun consiguió imponer nel conceyu a Víctor IV, lo que se considera la mayor derrota política de Barbarroxa.

Tres la muerte de Víctor IV n'abril de 1164, paecía que la cisma taba resueltu. Sicasí, dos díes depués, Reinaldo de Dassel faía votar en Luca al cardenal Guido de Crema papa col nome de Pascual III ensin la conocencia de Federicu I. Esta aición produció una resistencia bien importante, sobremanera na Italia septentrional, na Confederación de Verona, pero tamién cada vegada más n'Alemaña. Innumberables obispos y relixosos, primero de too en Borgoña, reconocieron a Alejandro. Tamién nobles pasar al bandu d'Alejandro. El más importante foi Rodolfo de Zähringen, que yá roblara una alianza con Lluis VII en 1162. La principal razón yera que al so hermanu Berthold IV de Zähringen quitárense-y numberosos derechos en Borgoña y a él mesmu negárase-y el nomamientu del arzobispu de Mainz.

La situación yera cada vegada más crítica y Federicu reaccionó con un esfuerciu diplomáticu. Nel centru de los discutinios colos reis de Francia ya Inglaterra taba la lliberación de Xerusalén nuna cruzada. Asina quería cerrar la fienda ente los reinos cristianos y la vegada amenorgar les tensiones con Alejandro. Poco dempués de la Pascua de 1165, Rainaldo de Dassel visitó a la corte inglesa en Rouen y axustó el matrimoniu de dos fíos d'Enrique II d'Inglaterra con un fíu de Barbarroxa y unu d'Enrique'l Lleón. Pero les demás negociaciones tomaron un camín sorprendente: Rainaldo siguió al rei Enrique II a Inglaterra y ellí convencer d'abandonar a Alejandro y reconocer a Pascual III. Como razón señálase la enemistá d'Enrique II con Thomas Becket.

Darréu dempués del so viaxe a Inglaterra, Rainaldo llogró nuna dieta celebrada en Wurzburgu'l Xuramentu de Wurzburgu: Federicu y munchos príncipes y obispos, pero de nenguna forma toos, xuraron nun reconocer nunca a Alejandro III o a los sos socesores como papa. Esperábase asina un frente común con Inglaterra contra'l papa. Na dieta, Barbarroxa destituyó al arzobispu de Mainz, Conrado. Darréu intentó imponer la so postura na rexón de Salzburgu, onde Alejandro caltenía los sofitu.

En paralelu a estes disputes polítiques, Barbarroxa intentaba dar un pesu teolóxicu a la parte alemana del Imperiu. En 1164 lleváronse los güesos de los Reis Magos a Colonia. En Navidá de 1165 Carlomagno foi santificáu n'Aquisgrán, pa consiguir al traviés d'un santu nacional una meyor llexitimación, yá que Carlomagno tenía un papel importante na idea que tenía Enrique del Imperiu. Sicasí, estos actos tuvieron poco ecu nel esterior del Imperiu.

Mentanto, el Xuramentu de Wurzburgu apenes tuvo impautu. Tampoco Enrique II d'Inglaterra escorrió viviegamente a Alejandro, yá que tres l'asesinatu de Thomas Becket (del qu'Enrique yera a lo menos responsable en parte) el rei dependía del sofitu d'Alejandro III, sofitáu de la mesma pola mayoría de los obispos ingleses.

En mayu de 1166 morrió Guillermu I de Sicilia. Les lluches pola socesión ente les distintes faiciones normandes paralizaron el reinu, polo qu'Alejandro III nun podía cuntar cola so ayuda. Federicu aprovechó la situación pa empezar la so cuarta campaña italiana. Esta campaña fuera preparada en marzu de 1166 nuna dieta en Ulm, onde, gracies a la resolución de la disputa de Tubinga, comprometiérase a la mayoría de los grandes por que lu acompañaren a Italia. Rainaldo de Dassel y l'arzobispu Cristian de Mainz dirixir pol occidente d'Italia contra Roma, ente que Barbarroxa sitiaba y finalmente tomaba Ancona pa dirixise escontra Puglia. Dempués avanzó igualmente escontra Roma, que conquistó en xunetu de 1167. Pascual coronó a la emperatriz na basílica de San Pedru. Alejandro III fuxó amarutáu de pelegrín escontra Benevento.

Tando la situación asina, estendióse una grave enfermedá ente les tropes (posiblemente malaria), de la que fueron víctimes personalidaes importantes, como Federicu de Rotemburgu, duque de Suabia y fíu del rei Conrado, y Güelfo VII. Federicu pudo volver a Alemaña con tan solo restos del so exércitu.

Les ciudaes del norte d'Italia aprovechar de la derrota del emperador. Yá en 1167 aliárense na Lliga Lombarda, fiel al papa Alejandro III y que yera sofitada de forma masiva por Bizanciu y los normandos.

N'Alemaña, la derrota de 1167 tuvo de resultes que Barbarroxa asumiera'l poder en numberosos territorios de los finaos, sobremanera nos territorios ducales de los Hohenstaufen na alta Suabia. D'esta manera surdió una petrina de territorios pertenecientes a los Hohenstaufen y al emperador que dixebraba los territorios Güelfos de los territorios de los Zähringer. Federicu yá emplegara una política similar na rexón del Rin mediu y el Mosela p'aumentar la so influencia, dando los condaos de la zona a una caña llateral de los Hohenstaufen. Usaba de forma atinada la rivalidá ente los arzobispaos de Tréveris y Mainz y l'empléu habilidosu de les tierres del emperador nel área. D'esta dómina procede coles mesmes la llamada Llibertá Áurea apurrida al obispáu de Wurzburgu, pol que l'obispu llograba'l títulu y los poderes d'un duque, pero'l territoriu nun se convirtió en ducáu.

Reconciliación col papa y les comuñes

editar

Nesta situación, Barbarroxa reforzó les sos negociaciones con Alejandro. Sicasí, tres la muerte de Pascual III na seronda de 1168 escoyer a otra antipapa, Calixto III. Mientres Barbarroxa preparar pa un alcuerdu con Alejandro: na pascua de 1169, el so segundu fíu, Enrique, foi nomáu socesor a la corona del Imperiu. Ye de suponer qu'Enrique tenía de reconocer a Alejandro, en cuantes que Federicu caltenía la so posición y consiguía asina un alcuerdu cuando'l tronu camudara de manes. Amás, Federicu intentó ganar a la corte inglesa y la francesa pa mediar ente Alejandro y él. Los intentos de mediación de Eberhard de Bamberg y de los abás del Císter y Cluny (conferencia de Veroli de 1170) fueron inútiles: nin Federicu aceptaba la llexitimidá d'Alejandro III nin este taba dispuestu a abandonar a les ciudaes lombardes a la so suerte.

Pa complicar más les coses, Barbarroxa siguía calteniendo la confrontación. Nuna quexa de marzu de 1172, echó en cara a la Lliga Lombarda y a los siguidores d'Alejandro'l querer apurrir la corona imperial romana a Bizanciu, lo que lu sirvió d'escusa pa la quinta campaña italiana. La quinta campaña nun se dirixó contra Roma, sinón contra les ciudaes del norte d'Italia. Sicasí, esta vegada'l númberu de les tropes nun foi abonda pa llograr victories militares efeutives. L'asediu a Alessandria nun tuvo ésitu. En 1175 hubo negociaciones en Montebello, que remataron con un tratáu de paz ente l'emperador y la Lliga Lombarda. Les ciudaes sometiéronse nominalmente, pero les decisiones tomaben ante una comisión arbitral paritaria. Dichu alcuerdo nun foi duraderu, yá que Barbarroxa esixía la destrucción de Alessandria y les ciudaes lombardes aportunaben que s'incluyera al papa nes negociaciones.

La batalla de Legnano

editar

Na seronda de 1175 Federicu reclamó tropes fresques dende Alemaña. Sobremanera Enrique'l Lleón, como príncipe y señor de la cercana Baviera, negar a unviar tropes. Punxera como condición en Chiavenna que se-y apurriera Goslar coles riques mines de plata. Na batalla de Legnano, el 29 de mayu de 1176, l'emperador sufrió una humillante derrota a manes de les milicies comunales noritalianas. Federicu tuvo que roblar la paz y aceptar l'autonomía de facto de les ciudaes.

Por aciu de los monxos cistercienses, Barbarroxa mandó na seronda de 1176 una llegación a Alejandro III, que tenía d'axustar la paz en Anagni. Sicasí, el papa namái quería un alcuerdu ente toles partes afeutaes, que, amás de la Lliga Lombarda, incluyía a les restantes ciudaes italianes, Sicilia y Bizanciu. La esixencia de la participación de Bizanciu foi llueu escaecida, dempués de que Manuel I de Bizanciu fuera derrotáu en 1176 polos musulmanes y atopárase, poro, debilitáu y fora de poca utilidá p'Alejandro. A la fin de les negociaciones inda taba abiertu l'asuntu de la reconocencia mutua del papa y l'emperador, esto ye, la revocación del Xuramentu de Wurzburgu y de la proscripción de Barbarroxa. L'emperador aceptó retirase de los territorios reclamaos pol papa y devolver otros en Toscana. Alejandro III aceptó caltener les ordenaciones realizaes por obispos cismáticos.

Estos alcuerdos nun incluyíen nin les ciudaes nin Sicilia. Con estes partes siguióse la negociación en Chioggia. Mientres les negociaciones, l'emperador consiguió que'l papa arrenunciara a dalgunos de los territorios del tratáu de Agnani. Asina, l'emperador caltendría 15 años el usufructu los territorios na Toscana y la pertenencia de tierres al papa tendría de ser decidida individualmente por un comité arbitral. En compensación, Federicu I prometió caltener la paz 6 años cola Lliga Lombarda y 15 con Sicilia. En Venecia, en 1177, emperador y papa atopáronse personalmente pa roblar la llamada Paz de Venecia.

La paz tuvo de resultes política la confirmación de la separación ente'l territoriu italianu y alemán del Imperiu. La cuestión sobre quién tenía más autoridá, el papa o l'emperador, quedó ensin esclariar, pero'l papa salió reforzáu y l'emperador debilitáu del enfrentamientu. Sobremanera, la pretensión imperial de llograr el dominiu sobre Roma foi práuticamente abandonada de facto.

En venciendo'l plazu dau na tregua de Venecia, Barbarroxa y la Lliga Lombarda roblaron en 1183 la Paz de Constanza. L'emperador tuvo qu'arrenunciar a munches esixencies, pero a cambéu pudo fondiar la Lliga firmemente nes estructures del Imperiu. La Lliga convertir nuna especie de comunidá d'intereses de les ciudaes del norte d'Italia legitimada pol emperador. Na Paz de Constanza convirtiéronse les regalías en pagos regulares, y les ciudaes llograron el derechu a escoyer a los sos propios cónsules, anque teníen de ser confirmaos pol emperador cada cinco años. Nos años siguientes a la paz, la Toscana empezó a convertise nel nuevu centru de poder d'Italia.

A finales de xineru de 1186, mientres la sesta y última campaña italiana del emperador, el fíu de Barbarroxa, Enrique VI, casóse en Milán con Constanza, tía de Guillermu II de Sicilia. Los normandos esperaben qu'esti matrimoniu diéra-yos una paz duradera col emperador y una reconocencia del so reinu, ente que Federicu especulaba con que'l reinu pasara a la so casa por heriedu, una y bones Guillermu II nun tenía fíos. Tres la boda siguió una coronación d'Enrique, bien similar a la coronación imperial. Esto tenía de dexa-y reclamar l'heriedu sicilianu pola so cuenta y non yá como home de Constanza. Barbarroxa esixera enantes delles vegaes al papa Lucio III la coronación como emperador d'Enrique tando él inda vivu. En 1188, Clemente III coronaba a Enrique VI como emperador.

El procesu contra Enrique'l Lleón

editar

Nos últimos años de Federicu, les rellaciones ente él y el so primu güelfo Enrique'l Lleón empioraron progresivamente. Un pasu importante na degradación de la rellación foi la negación d'Enrique a unviar tropes a la quinta campaña italiana. Amás Enrique realizó un contratu d'heriedu con Güelfo VI en 1175 o 1176, que tenía d'asegura-y les posesiones italianes del so tíu. En 1178 Barbarroxa mercólu a Güelfo VI los sos territorios al norte de los Alpes y apurrir darréu como feudos.

En xineru de 1179, l'emperador acusó a Enrique na dieta de Worms de diversos delitos. Enrique alzó darréu una contraacusación, na qu'acusaba al arzobispu de Colonia, aliáu de Barbarroxa, d'afarar les tierres cercanes a Hamelín. Formalmente la disputa yera ente Enrique'l Lleón y l'arzobispu de Colonia. Nun se llegó a una negociación efeutiva, una y bones El Lleón nun allegó a nenguna de les audiencies. Tres un primer alvertencia en xunu de 1179, en xineru de 1180, en Wurzburgu, y frente a una xunta de príncipes, Enrique foi proscritu (Reichsacht). De resultes retiráronse-y tolos sos feudos. El señoríu d'Enrique foi estremáu: les tierres del norte d'Alemaña fueron estremaes en 1180 nos ducáu de Westfalia, que foi parar al arzobispu de Colonia Felipe I de Heinsberg, y Saxonia, que foi parar a Bernardo de Anhalt, de la casa d'Ascania. En setiembre de 1180, Barbarroxa nomó a Otón de Wittelsbach como duque de Baviera.

Enrique'l Lleón oponer a la sentencia con medios militares, polo que se llegó a una campaña militar en contra so. Tuvo que sometese al emperador en payares de 1181, dempués de que la nobleza saxona y los aliaos eslavos y daneses abandonárenlu y la ciudá de Lübeck abriera les puertes al emperador. A finales de 1181 foi condergáu de nuevu na dieta d'Erfurt pol emperador a 3 años de destierru, condena nidia llograda probablemente gracies a la presión de la nobleza.

Lo más tardar con tomar de Westfalia, Felipe de Heinsberg convertir nun problema pa Barbarroxa, yá que yera'l señor más poderosu de la metá norte d'Alemaña. Ye inclusive posible que l'arzobispu fuera la fuercia detrás del procesu contra Enrique'l Lleón. Yá en 1165 intentara Barbarroxa retayar el poder de Felipe. El sofitu a distintos señores nel sur de los Países Baxos y na zona del Mosela y el Mosa, amás de les ciudaes d'Aquisgrán y Duisburgu, nun sirvieren realmente pa esi fin. Asina s'amuesa la debilidá estructural de la política de Barbarroxa n'Alemaña: nun foi l'emperador el que s'aprovechó de la cayida d'Enrique'l Lleón, sinón diversos señores feudales.

En 1184 Barbarroxa robló una alianza con Felipe I de Flandes contra'l rei de Francia Felipe II, na que tamién participaba Enrique II d'Inglaterra. El fíu de Barbarroxa, Enrique VI, tenía d'atacar a Francia, pero'l movimientu de tropes tuvo que ser albortáu cuando Balduino V de Hennegau negar a que les tropes pasaren peles sos tierres. Barbarroxa evitó un enfrentamientu con Balduino, yá que lo precisaba como contrapesu a Felipe de Heinsberg.

L'arzobispu de Colonia, sofitáu pol papa Urbanu III, aprovechó la situación pa oponese a Barbarroxa, sobremanera na tema de la socesión por heriedu del títulu d'emperador. L'emperador, otra manera, volvió asitiar al so fíu como rexente d'Italia en 1186 pa concentrase n'Alemaña. En payares de 1186, la mayoría de los obispos alemanes xuntar al emperador, lo que representó una derrota pal papa y l'arzobispu de Colonia. En consiguiendo inda en 1187 arruinar una alianza del emperador colos franceses contra'l rei d'Inglaterra, tuvo que sometese al emperador en marzu de 1188, na dieta de Mainz.

Cruzada y muerte

editar

Na dieta de Mainz tamién decidió realizase una cruciada. En 1189 Federicu partió, xunto con Felipe II de Francia y Ricardu I d'Inglaterra, a la Tercer Cruzada. Con ocasión d'esta cruzada, paez que Federicu I Barbarroxa concedió'l derechu de comerciu y el privilexu de ciudá a un asentamientu comercial con mercáu na vera occidental del ríu Alster, que perteneciera enantes al duque Adolfo III de Schauenburg y Holstein. Esti diploma ye consideráu como la fundación de Hamburgu, anque l'autenticidá del documentu ta en dulda.

La rexencia del reinu foi ocupada pol so fíu, Enrique VI. Amás, Federicu desafiara nuna carta del 26 de mayu de 1188 a Saladín d'Exiptu a una xusta ente los dos na llanura exipcia de Zoan y propunxera el 1 de payares de 1189 como fecha. D'esta manera, Federicu partió colos sos exércitos con camín de Tierra Santa per vía terrestre. Como yera de costume nes cruzaes fixeron una parada nel Reinu d'Hungría, que polo xeneral recibía a los soldaos cristianos, anque en repitíes ocasiones los cruzaos atacaron y robaron munches ciudaes húngares forzando a los reis a repelerlos. Nesta oportunidá Federicu foi recibíu pol rei Bela III d'Hungría (1148-1196), quien caltenía una rellación neutral colos sos vecinos Occidentales. Ante la llegada de Federicu, l'hermanu menor del rei Bela, el príncipe real Geza (1151-1210) allegó ante la presencia del monarca xermánicu y rindió-y respetos como munchos otros nobles húngaros. Sicasí, ante la tirante situación esistente ente los dos hermanos, yá que Geza, intentara apoderase de la corona húngara sofitáu pola so propia madre la reina Eufrosina de Kiev, l'emperador xermánicu pidió-y al príncipe que lu acompañara nel so viaxe a enfrentar a Saladino y a los musulmanes. Tanto Geza como'l rei Bela aceptaron y de momentu partió'l príncipe con un exércitu de 2000 soldaos húngaros escoltando al emperador xermánicu. Siguieron xuntos el so viaxe a tierres musulmanes.[9]

Tres dos batalles esitoses contra los musulmanes, una d'elles la so última batalla, la batalla d'Iconium, Federicu I afogar nel ríu Saleph n'Anatolia en xunu de 1190, primero que pudiera atopase con Saladino, yá que tenía la so armadura puesta y esta fíxo-y pesu. Les circunstancies exactes de la so muerte nun tán clares: una parte cunta que, encaloráu n'acaballando, quixo enfrescase con un bañu; otros rellaten que foi tiráu de la siella pol caballu cuando taba travesando'l ríu y que'l pesu de la so armadura fundir. Especúlase que, siendo un home de cuasi 70 años y teniendo en cuenta'l calor que faía, sufrió un infartu na agua xelada d'un ríu que vien de los montes.[10]

El so fíu Federicu VI de Suabia siguió con un pequeñu exércitu pa soterrar a Barbarroxa en Xerusalén. L'intentu de caltenelo en vinagre fracasó, asina que la carne del emperador foi soterrada na ilesia de San Pedru en Antioquía, los sos güesos na catedral de Tiru y el corazón y les coraes en Tarsos.

Programa imperial y pensamientu

editar

La fonte más importante pa la comprensión del pensamientu de Barbarroxa y la so visión del Imperiu nos primeros años de reináu atopar nel Gesta Friderici del obispu Otón de Freising. Nel testu, el motivu de la defensa contra una decadencia del Imperiu (sobremanera en vista de la práutica perda d'autoridá sobre la Italia del norte) y la reconciliación ente Imperiu y Papáu tomen un calter central. Federicu ye presentáu na xesta como'l que trai la paz y el sanamientu tres la Querella de les Invistidures. Un tercer motivu va ser la fidelidá de los Hohenstaufen colos Salios, polo que, al contrariu que los príncipes enemigos de los salios, fueron premiaos cola corona real ya imperial.

De la candidatura al tronu de Federicu infierse la intención de basase na teoría de los dos espaes, alicando los privilexos de la Ilesia y l'honor del Imperiu (honor imperii). Sicasí, con esta formulación retoma un testu de Xustinianu I, que yá emplegara Conrado III. Barbarroxa tamién foi'l primer emperador medieval que retomó'l Corpus iuris civilis del Imperiu romanu pa reclamar los sos derechos sobre'l norte d'Italia, pero con poco ésitu. De la insistencia de Barbarroxa en recuperar los sos derechos señoriales sobre'l norte d'Italia infierse'l so intención política inicial de caltener una bona rellación ente Imperiu (Imperium) ya Ilesia (Sacerdotium): Barbarroxa esperaba, con ayuda del papa, recuperar pal Imperiu más fácilmente los territorios Italianos que de facto se fixeron autónomos.

La primer espresión del equilibriu d'intereses ente Imperiu ya Ilesia foi'l Tratáu de Constanza. Pero yá nel Tratáu de Benevento introducióse la idea de dos reinos, terrenal y espiritual, colos mesmos derechos. Con él, Barbarroxa vía a la ciudá de Roma como grupu de poder terrenal, según, en compensación, el papa vía a los reis sicilianos como un poder proteutor alternativu. Barbarroxa consideró más y más al pueblu romanu y la reconocencia por estos como una xustificación del so cetru imperial, colo qu'entraba en conflictu col papáu, que namái reconocía la coronación pol papa. Tamién puede entendese como respuesta a les crecientes tensiones col papáu la creación del términu sacrum imperium na cancillería de los Hohenstaufen en 1157.

El señoríu de Barbarroxa foi atacáu principalmente dende dos frentes: dende'l papáu, sobremanera baxu Alejandro III, que reclamaba pa sigo la preeminencia sobre'l poder terrenal y refugaba que l'emperador tuviera cualquier tipu d'autoridá espiritual, y dende otros príncipes temporales que reclamaben, a lo menos nel so territoriu, un poder independiente del emperador. Esto últimu yera ciertu sobremanera pal rei de Francia.

La reivindicación del gobiernu universal por Barbarroxa, ye y foi una tema polémica, aldericáu tantu nel so tiempu como por historiadores modernos. Más que'l so intentu d'incluyir el reinu de Sicilia dientro del Imperiu, ye l'intentu d'estender el so poder hasta Roma lo que tresmite la idea de que Federicu intentaba estender la so autoridá a tol mundu cristianu.

Un elementu importante de la idea de sigo mesmu de Barbarroxa foi la constante apelación a Carlomagno, que s'espresó ente otres coses na canonización en 1165. Con ello intentaba oponese al afitamientu de Francia como reinu independiente y asina oponese a les ambiciones del emperador de Bizanciu de convertise en señor de la cristiandá. L'apelación a Carlomagno foi reforzada con una xenealoxía que rellacionaba a los Hohenstaufer colos Salios. Esto dexaba a Barbarroxa reclamar l'heriedu de la corona real ya imperial, colo que los demás elementos de l'autoridá imperial (coronación pol papa, gobiernu de la ciudá de Roma, proteición de la Ilesia) seríen de segunda importancia, incluyíu'l papel del papa. Tamién la cruzada de Barbarroxa puede entendese como una apelación al modelu de Carlomagno y la so dimensión como lluchador contra los infieles.

Escontra l'interior, no que fai a la estructura feudal del Imperiu, Federicu I cuntaba que l'autoridá real ya imperial yera la suprema. L'emperador mesmu tenía de ser polo tanto l'únicu puntu de partida de l'autoridá señorial, a la que se debía referir n'última instancia tola pirámide feudal. La división de Baviera y la desposesión d'Enrique'l Lleón son exemplos d'esta esixencia de poder absolutu.

Descendencia

editar

En 1153 realizóse'l compromisu matrimonial cola princesa María Comnena, sicasí nunca se llegó a peracabar la núpcia y en 1157 ella foi casada por quien va ser dempués el rei Esteban IV d'Hungría.

Primer matrimoniu: Federicu I cásase con Adelaida de Vohburg. Matrimoniu anuláu.

Segundu matrimoniu: Federicu I cásase con Beatriz de Borgoña.

1.- Sofía (* escontra 1161; † 1187), ∞ 1187 margrave Guillermu VI de Montferrato.

2.- Beatriz (* escontra 1162; † enantes d'empiezos de 1174), soterrada nel monesteriu de Lorch. Comprometida col rei Guillermu II de Sicilia, finó primero que pudiera realizase la boda.

3.- Federicu (* 16 de xunetu de 1164 en Pavía; † 28 de payares de 1170), 1167 duque de Suabia como Federicu V de Suabia, soterráu nel monesteriu de Lorch.

4.- Enrique VI (* 1165; † 1197), rei d'Alemaña y emperador, rei de Sicilia, ∞ Constanza I de Sicilia (* 1154; † 1198), fía del rei Rogelio II de Sicilia.

5.- Conrado (* 1167; † 1191), duque de Suabia como Federicu VI de Suabia al morrer el so hermanu mayor, tomando amás el so nome.

6.- Fía [posiblemente llamada Gisela] (* ochobre/payares de 1168; † finales de 1184).

7.- Otón (* 1170; † 1200), conde de Borgoña, ∞ Margarita de Blois († 1230), condesa de Borgoña, condesa de Blois.

8.- Conrado (* 1172; † 1196), duque de Suabia.

9.- Reinaldo (* escontra ochobre/payares de 1173; † neñu), soterráu nel monesteriu de Lorch.

10.- Guillermu (* escontra xunu/xunetu de 1176; † neñu), soterráu nel monesteriu de Lorch.

11.- Felipe (* 1177; † 1208), duque de Suabia, rei d'Alemaña, ∞ 1197 Irene de Bizanciu (* 1181; † 1208), fía del emperador bizantín Isaac II Ángelo.

12.- Inés (* 1180; † 8 d'ochobre de 1184), soterrada na catedral de Speyer. Comprometida col rei Emerico d'Hungría, finó primero que pudiera realizase la boda.

La imaxe posterior de Barbarroxa

editar
 
Escultura de Barbarroxa nel monumentu de Kyffhäuser en Turinxa

Historiografía

editar

Na cultura oral de la Baxa Edá Media y nos empiezos de la historiografía a principios de la Edá Moderna, Barbarroxa quedaba en segundu planu frente al so nietu Federicu II Hohenstaufen. Nel sieglu XVI, Federicu I foi redescubierto polos historiadores alemanes, ensin dulda dientro d'una primer formación del sentíu nacional alemán: el so significáu pa la parte alemana del Imperiu foi destacáu, la so intervención n'Italia inorada, o nun sentíu protestante, interpretada puramente como un enfrentamientu col papa.

Nel sieglu XVIII, empezaron a formase dos interpretaciones del reináu de Barbarroxa que trescalen el discutiniu sobre l'emperador dende entós:

  • Na primera, empecipiada por Gottfried Wilhelm Leibniz y siguida por munchos otros historiadores nacionales alemanes del sieglu XIX, Barbarroxa apaez como'l mayor de los emperadores del Sacru Imperiu na Edá Media y la so dómina como cume de la historia alemana, a la que siguió la decadencia. Como base pa esta afirmación taría hasta ciertu puntu'l Gesta Friderici, nel qu'Otón de Freising fixo propaganda pal so sobrinastro. Historiadores recién con una visión positiva de Federicu (anque non tanto como los de xeneraciones anteriores) son ente otros Alfred Haverkamp y Ferdinand Opll. A Federicu allabábase-y na historiografía más antigua sobremanera por intentar, ensin intereses particulares, reinstaurar los derechos del Imperiu y el poder del emperador, amás de lluchar contra'l poder de la Ilesia y de la nobleza (anque, sobremanera nos primeru años, collaborara estrechamente con ellos). Tamién algamaría un habilidosu equilibriu de poderes ente'l poder central y la nobleza, que dexara una paz duradera ente emperador, papa y príncipes (formuláu d'esta forma per primer vegada por Friedrich von Raumer, 1825).
  • La segunda interpretación, que se formó yá nel sieglu XVIII (posiblemente per primer vegada con Samuel von Pufendorf y más tarde defendida sobremanera por Justus Möser), ye representada, ente otros, na actualidá por Hagen Keller y Geoffrey Barraclough. Esti autores ven la so política italiana de forma más bien crítica. L'actuación del emperador tendría de resultes un espilfarru de recursos n'Italia, que nun taríen d'acordies colo alcanzao. Federicu, amás, impulsaría efeutos centrífugos, yá que apurrió más poderes a los príncipes. Según esta corriente, Barbarroxa podría algamar los sos oxetivos yá nos años 50 del sieglu XII si actuara más nel sentíu de les comuñes y tolerara col papa. Sobremanera, pero non puramente, los historiadores católicos interpretaron les actuaciones contra'l papa y les ciudaes estáu italianes como barbarie, nel que s'atacó un sistema políticu avanzáu. Esta interpretación de los primeres Hohenstaufen, al contrariu de la dada pa Federicu II, foi caltenida tamién pola historiografía nacional italiana del sieglu XIX.
 
Monumentu a Barbarroxa en Sinzig

Tres la Revolución de 1848 los estudios sobre Barbarroxa sufrieron un impulsu, anque na corriente que-y daba una interpretación positiva. A partir d'esti momentu mueve por completu a Federicu II del estudiu historiográficu. Barbarroxa ye veneráu como unificador del reinu Alemán so un poder central fuerte, lo que llevó sobremanera a los historiadores prusianos (a destacar Johann Gustav Droysen) a asitiar a los Hohenzollern na tradición de Barbarroxa. Esta imaxe positiva de Barbarroxa y de los Hohenstaufen namái foi prudentemente relativizada ente los dos guerres mundiales, al empar qu'empezaba a tener en cuenta de nuevu les obres anteriores crítiques.

Tamién esiste una tradición interpretativa que precisamente toma la intervención de Barbarroxa n'Italia como esplicación del impulsu modernizador que percorrió tol imperiu sol so reináu. Asina, l'intentu d'arreyar más estrechamente a Italia nel Imperiu tendría de resultes la formulación exacta y la fixación por escritu de los derechos señoriales, amás de faer que los poderes afitar nel derechu romanu. Esto traxo de la mesma que la xusticia y el derechu afitar en tol Imperiu. Un procesu similar podría señalase pa l'alministración de los territorios reales y del Imperiu, pero cola estricta alministración de Sicilia como embrión.

Una corriente d'investigación más recién pon en dulda que pueda falase d'oxetivos claros y permanentes nel reináu de Barbarroxa, sobremanera teniendo en cuenta que'l so reináu foi tan llargu y qu'hubo dellos cambeos básicos nes aliances y los fines. Por casu, Peter Munz representa esti puntu de vista y tamién pon en dulda'l significáu de les tradiciones históriques de Federicu. Defende la tesis de que Barbarroxa realizó una política genuinamente personal y variable.

Amás d'un efeutu estabilizador sobre'l poder central del Imperiu, los historiadores amás ven otros procesu de desintegración que fueron aceleraos nel reináu de Federicu. Ente otros, la separación d'Austria de Baviera y la división de los ducaos de Saxonia y Baviera aceleraríen la desapaición de los antiguos ducaos, lo que fueron los primeros pasos pa l'apaición de territorios independientes del so señor. Nel procesu contra Enrique'l Lleón amás preséntase un nuevu Derechu percima de la nobleza: la nobleza entiéndese cada vegada más como un estáu definíu llegalmente y menos como un títulu heredáu.

Sagues

editar

Nes creencies populares medievales, Barbarroxa sigue viviendo hasta que'l Reinu precisar de nuevu. Según les versiones, siguiría viviendo nos monte Trifels, Kyffhäuser o'l Untersberg. El motivu del emperador durmiente atribuyóse primeramente al so nietu Federicu II y namái más tarde a Barbarroxa. El cuentu Der Schmied von Jüterbog (El ferreru de Jüterbog) retoma la tema.

Un bustu de Barbarroxa foi incluyíu nel Templu del Valhalla.

Barbarroxa na lliteratura

editar

Una representación informativa amás d'entretenida de Barbarroxa atópase na novela Baudolino d'Umberto Eco.

Bibliografía

editar

Fuentes

editar
  • MGH, Diplomata regum et imperatorum Germaniae, Bd. X/1-5, Friderici I. Diplomata, bearbeitet von Heinrich Appelt, Hannover 1975-1990.
  • Ottonis et Rahewini Gesta Friderici I. imperatoris, herausgegeben von Georg Waitz und Bernhard von Simson, Hannover 1997 (Nachdruck).

Fontes secundaries

editar
  • Heinrich Appelt: Friedrich Barbarossa (1152-1190). In: Helmut Beumann (Hrsg.): Kaisergestalten des Mittelalters. München ²1985, S. 177–198. ISBN 3-406-30279-3
  • Joachim Ehlers: Friedrich I. In: Bernd Schneidmüller, Stefan Weinfurter (Hrsg.): Die deutschen Herrscher des Mittelalters, Historische Porträts von Heinrich I. bis Maximilian I. München 2003, S. 232–57. ISBN 3-406-50958-4
  • Odilo Engels: Die Staufer. Stuttgart [o. a.] 71998. ISBN 3-17-015157-6 (Standardwerk; dort auch weiterführende Literatur)
  • Knut Görich: "Die Ehre Friedrich Barbarossas". Kommunikation, Konflikt und politisches Handeln im 12. Jahrhundert. Darmstadt 2001. ISBN 3-534-15168-2
  • Hagen Keller: Zwischen regionaler Begrenzung und universalem Horizont. Deutschland im Imperium der Salier und Staufer 1024–1250. Propyläen Geschichte Deutschlands. Bd 2. Berlin 1986. ISBN 3-549-05812-8
  • Ferdinand Opll: Friedrich Barbarossa. Darmstadt ³1998. ISBN 3-534-04131-3
  • Heinz Löwe: Die Staufer als Könige und Kaiser. in: Die Zeit der Staufer. Geschichte - Kunst - Kultur. Bd 3. Aufsätze. Ausstellungskatalog. Hrsg. vom Württembergischen Landesmuseum, Stuttgart 1977, S. 21–34.
  • Bernhard Töpfer: Friedrich I. Barbarossa. In: Evamaria Engel, Eberhard Holtz (Hrsg.): Deutsche Könige und Kaiser des Mittelalters. Köln - Wien 1989, S. 159–187. ISBN 3-412-03688-9
  • Cardini, Franco (1987). Barbarroxa: vida, trunfos ya ilusiones d'un emperador medieval. Edicions 62. ISBN 978-84-297-2533-9.

Ver tamién

editar
  1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 118535757. Data de consulta: 14 ochobre 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. «LIBRIS». Biblioteca Nacional de Suecia (16 ochobre 2012). Consultáu'l 24 agostu 2018.
  3. 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica de 1911» (inglés). Cambridge University Press (1911).
  4. Afirmao en: Q56641870. Editorial: Académie des sciences, belles-lettres et arts de Besançon et de Franche-Comté. Llingua de la obra o nome: francés. Data d'espublización: 1889.
  5. Identificador de persona en The Peerage: p10464.htm#i104640. Data de consulta: 7 agostu 2020.
  6. 6,0 6,1 6,2 Afirmao en: Kindred Britain.
  7. 7,0 7,1 Afirmao en: The Peerage. Llingua de la obra o nome: inglés. Autor: Darryl Lundy.
  8. Identificador CONOR.SI: 92437603. Afirmao en: CONOR.SI.
  9. Hungary in the Crusades
  10. Sobre les circunstancies de la muerte y entierru del emperador, vease por casu Christopher Tyerman, God's War, Belknap, Cambridge (Mass.), 2006, páxs. 427-428.

Enllaces esternos

editar


Predecesor:
Conrado III
Rei de Romanos
1152 - 1155
Socesor:
Enrique VI
Predecesor:
Lotario II
 
Emperador del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu

1155 - 1190
Socesor:
Enrique VI
Predecesor:
Federicu II
Duque de Suabia
1147–1152
Socesor:
Federicu IV
Predecesor:
Beatriz I
Conde de Borgoña
1156–1190
Socesor:
Otón I