Wikipedia

Monarquía absoluta

La monarquía absoluta ye una forma de gobiernu na que'l monarca tien el poder absolutu. Nella nun esiste división de poderes (executivu, llexislativu y xudicial). Anque l'alministración de la xusticia pueda tener una autonomía relativa en rellación al rei, o esistan instituciones parllamentaries, el monarca absolutu pue camudar les decisiones o dictames de los tribunales n'última instancia o reformar les lleis a la so voluntá (La pallabra del rei ye llei). Noma y retira a los sos asistentes nel gobiernu a la so voluntá. La unidá de tolos poderes suel considerase xustificada por considerar que la fonte del poder ye Dios y que los monarques exercen la soberanía por derechu divín de los reis. Nun hai mecanismos polos que'l soberanu (que nun reconoz cimeros) respuenda polos sos actos, si nun ye ante Dios mesmu.

     Monarquía constitucional o parllamentaria.      Monarquía de la Mancomunidá de Naciones (Commonwealth)      Monarquía semi-constitucional      Monarquía absoluta      Entidá monárquica a nivel sub-estatal

La monarquía absoluta desenvuélvese históricamente na Europa Occidental a partir de les monarquíes autoritaries que surden al final de la Edá Media cola crisis de les monarquíes feudales y el predominiu qu'adquier el rei en rellación a tolos estamentos.

Conceutu

editar

Tal como lo diz el so nome, la monarquía absoluta ye un tipu de gobiernu o d'organización política na cual la persona que tien el poder concentrar tou na so persona, de manera absoluta, negando espaciu pa otres instituciones independientes o pa la división de poderes, carauterístiques básica de la democracia. La monarquía absoluta ye una manera d'asegurar que'l poder nun se va estremar ente dellos estaos, esferes o poderes y de esa manera asegurar que la persona a cargu del poder va ser la única responsable de tomar les decisiones. Magar siempres esistieron diverses formes d'esti tipu de gobiernu inclusive hasta l'actualidá, el periodu de mayor desenvolvimientu d'esta forma de gobiernu n'Occidente foi dende la segunda metá del sieglu XVII y tol sieglu XVIII especialmente en Francia con Lluis XIV y los sos socesores. La receición del Derechu Romanu nes universidaes a partir del sieglu XVI al sieglu XVIII reforzó la posición de los reis en cuanto pudieron esprendese de la prelación teórica d'emperador y papa. La teoría de que el rei ye emperador nel so reinu y que, por tanto, tien tolos poderes que pudieren atribuyise a los emperadores antiguos (el princeps legibus solutus) foi sofitada polos lletraos, d'orixe social bajonobiliario o inclusive non privilexáu, que namái podríen aspirar a xubir socialmente sirviendo a los intereses d'un rei fuerte.

Les monarquíes d'Europa Occidental ente finales de la Edá Media y empiezos de la Edá Moderna pueden calificase de monarquíes autoritaries, como la de Lluis XI en Francia, Maximiliano I n'Austria, los Reis Católicos n'España o Enrique VIII n'Inglaterra. Valois, Tudor y Habsburgu fueron les dinastíes que, nun xuegu d'enfrentamientos y aliances ente elles, apoderaron el panorama internacional; escontra dientro de los sos territorios asitiaron el so poder nun exércitu permanente, una burocracia y una Facienda cada vez más desenvueltes, que-yos faíen inalcanzables pa la nobleza, que va empezar a ser atraida al so serviciu como nobleza cortesana.

Mientres el sieglu XVII surdió la teoría que'l soberanu namái respondía polos sos actos ante Dios y, poro, yera'l so representante na tierra. Con ello pretendíase llexitimar les decisiones y la posición del rei ante los sos súbditos (teoría del Derechu Divín), sacante n'España, onde, dende'l sieglu XVI, la Escuela de Salamanca desenvolviera una teoría opuesta: según Luis de Molina, una nación ye análoga a una sociedá mercantil na que los gobernantes seríen el alministradores, pero onde'l poder mora nel conxuntu de los alministraos consideraos individualmente, lo que nun quitar que nun par de sieglos dempués adoptárase la idea xeneralizada.

Cola ilustración surde'l conceutu del despotismu ilustráu, pol cual la función del monarca yera la de traer el progresu y bienestar social y económico al so pueblu per mediu de reformes y l'asesoría de los sos funcionarios, rompiendo col tradicionalismu d'ésti y entrando en conflictu colos intereses de la nobleza.

Col advenimiento de les revoluciones francesa y norteamericana, xunto cola independencia de Llatinoamérica, vien la crisis de les monarquíes absolutes como formes de gobiernu, lo que llevó a la instalación de monarquíes constitucionales o de repúbliques como formes de gobiernu.

Un país absolutista bien conocíu foi Francia, que col so rei Lluis XIV, el Rei Sol, algamó'l máximu esponente d'esta forma de gobiernu. Nel Estáu galu, l'absolutismu caltener de forma siguida mientres el reináu de tres rey (Lluis XIV, Lluis XV y Lluis XVI; 1661 aprox. - 1789).

Historia

editar

El Reinu d'Inglaterra yera una monarquía absoluta dende la so fundación nel añu 927 hasta 1215 cuando Xuan I d'Inglaterra aceptó la carta magna debíu ante l'acoso de los problemes sociales y les graves dificultaes na política esterior,[1][2] pasando a ser una monarquía semiconstitucional y constitucional en 1689 cola declaración de los derechos tres la Revolución Gloriosa.[3][4]

Tres la cayida del Shogunato Kamakura en 1333, el Emperador Go-Daigo intentó restablecer el control Imperial en Xapón, restaurando un gobiernu civil tres un sieglu y mediu de dictadura. Esto llamar Restauración Kenmu, sicasí falló y el Shogunato Ashikaga (1336-1575) reemplazar.[5] La Restauración Meiji en 1868 dio llugar a la cayida del Shogunato Tokugawa, la creación del imperiu xaponés, l'entamu de la dómina Meiji y la vuelta del poder absoulto al emperador Emperador Meiji.[6][7] Anque pasó a ser una monarquía constitucional cola constitución en 1889, esta nomar como un monarca sagráu» y «superior al gobiernu».[7]

Unu de los exemplos más claros ye'l rei francés Lluis XIV de Francia que gobernó Francia y Navarra[8] dende 1643 hasta 1715. La so frase «L'État, c'est moi» («L'Estáu soi yo») que lo dixo'l 13 d'abril de 1655 cuando tenía dieciséis años d'edá,[9] anque esa frase podría ser un retorcimiento de la cita «El bien del Estáu ye la Gloria del Rei».[10] Sicasí antes de morrer en 1715 pronunció la frase «Je m'en vais, mais l'État demeurera toujours» («Colo, pero l'Estáu siempres va permanecer»).[11] El monarca de Francia tenía los poderes executivu, llexislativu y xudicial.[12] El estinguíu Reinu de Dinamarca y Noruega yera una monarquía electiva dende los sos empiezos en 1524 hasta 1660, cuando'l Federico III de Dinamarca declaró un estáu d'emerxencia pa primir al primera estamentu que taba en contra de la propuesta del segundu y tercer estamentu de camudar la monarquía.[13] Tamién s'anuló'l documentu Haandfæstning[14] y en 1665 se escibió una llei que sofitaba l'absolutismu llamada Llei Real (Kongeloven), esta otorgába-y al rey poderes ilimitaos; nella considerar rei como «la cabeza más grande y alta na Tierra, superior a toles lleis humanes».[15][16]

L'Imperiu Suecu foi una monarquía constitucional dende la so fundación. Dende 1634, el rei tenía de tomar conseyos del Conseyu Priváu de Suecia. Mientres la Guerra Escanesa, había conflictos internos nel conseyu y el rei gobernó más o menos ensin escuchalos. Nuna asamblea de 1680 preguntó-yos a los estaos si siguía nel conseyu, a los qu'estos-y respondieron qu'él «nun dependía de naide sinón de sigo mesmu», lo que dio llugar a la monarquía absoluta.[17] El Riksdag lo ploclamó como l'únicu gobernante del país.[18] Siguió colos sos fíos Carlos XII de Suecia y Ulrica Leonor de Suecia, esta postrera tuvo qu'abolir en 1718 l'absolutismu.[19]

Nel Imperiu rusu'l zar yera'l rei absolutu hasta 1905 cuando pasó a ser una monarquía constitucional na revolución de dichu añu[20] hasta que na Revolución de Febreru la posición foi abolida y declaróse un gobiernu provisional.[21] Este gobernaba por Derechu divín de los reis derechu divín.[22]

Nepal foi una monarquía absoluta hasta 1990 pero por cuenta de protestes, pasó a ser una monarquía constitucional col rei dando dellos de los sos poderes al primer ministru Krishna Prasad Bhattarai.[23] La monarquía resultó ser abolida'l 28 de mayu de 2008 y convirtióse en república.[24]

Gobiernos vixentes

editar
País Monarca
  Arabia Saudita[25] Salmán bin Abdelaziz
  Brunéi[26] Hassanal Bolkiah
  Qatar Tamim bin Hamad Al Zani
  Ciudá del Vaticanu Francisco
  Omán[27] Qabus bin Said al Said
  Suazilandia[28] Mswati III

Arabia Saudita

editar

D'alcuerdu a la llei básica aprobada por orde real en 1992, el rei tien d'obedecer el xaria y el Corán. Esti postreru y el Sunnah son la constitución del país, ensin nengún cambéu, y ye l'únicu estáu árabe que nun tuvo eleiciones nacionales dende la so fundación. Los partíos políticos y les eleiciones nacionales tán prohíbidos[25] y d'alcuerdu al índiz de democracia de 2010 publicáu na revista británica The Economist, el gobiernu saudín ye'l réxime más autoritariu ente los 167 países clasificaos.[29]

Brunéi

editar
Artículu principal: Gobiernu y política de Brunéi

Al igual que Omán, el país ye gobernáu por un sultán y tien el cargu de primer ministru, ministru de defensa y ministru d'Economía.[30] Tien una constitución escrita en 1959.[31]

Qatar

editar

Qatar ye una xurisdicción del derechu continental; sicasí, la Sharia aplicar a aspeutos como la familia, los heriedos y actos criminales. Llegalmente la muyer puede conducir en Qatar, y esiste dalguna énfasis na igualdá y nos derechos humanos traíos pol Comité Nacional de los Derechos Humanos de Qatar.

El país ta esperimentando un periodu de modernización mientres el reináu del actual emir Hamad Al-Thani, nel poder dende 1995. Les lleis de Qatar dexen l'alcohol hasta una cierta cantidá. Sicasí, los chigres públicos y los clubes nocherniegos namái operen nos hoteles y clubes caros. Los residentes expatriados en Qatar son aptos pa recibir "permisos" p'alcohol, dexándo-yos asina pagar por alcohol pa usu personal por aciu el "Qatar Distribution Company", l'esclusivu importador y vendedor d'alcohol en Qatar.

Ciudá del Vaticanu

editar

El papa, líder de la Ilesia Católica, ye l'ex oficio xefe d'Estáu de dicha ciudá onde-y lo llama oficialmente soberanu de la Ciudá del Vaticanu, en Roma. Ye la única monarquía absoluta teocrática d'Europa y amás electiva onde'l cónclave, compuestu de cardenales del Colexu Cardenaliciu, escoyer.

Omán

editar

El sultán ye la máxima autoridá del país anque-y dio dellos poderes al parllamentu.[32] Ocupa de facto los cargos de primer ministru, ministru d'Asuntos Esteriores y ministru de defensa. Otra persona tien el títulu de vizprimer ministru del conseyu de ministros.[33]

Suazilandia

editar

El Rei gobierna xunto a la líder espiritual del país, Indovuzaki d'alcuerdu a la constitución de 2005 (faciéndola tamién una monarquía constitucional).[34] Noma al primer ministru, puede eslleir al parllamentu, declarar un referendu o l'estáu d'emerxencia, etc. Ye la única monarquía absoluta d'África.[35]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. ↑ Thomas, Ralph V. Magna Carta Pearson 2003 pp39–40 & pp53–54
  2. ↑ «Magna Carta» (inglés). Enciclopedia Británica. Consultáu'l 4 d'agostu de 2013.
  3. ↑ «1450-1750 Absolute Monarchies (1500-1600)» (inglés). AP World History. Archiváu dende l'orixinal, el 2014-10-18. Consultáu'l 4 d'agostu de 2013.
  4. ↑ «English Bill of Rights 1689» (inglés). Yale Low School. Consultáu'l 4 d'agostu de 2013.
  5. ↑ Sansom 1977: 22-42.
  6. ↑ Large 2013: 1-50.
  7. ↑ 7,0 7,1 García 1990: 37.
  8. ↑ Entiéndase Navarra o Reinu de Navarra, nesti contestu, como'l territoriu transpirenaico (Baxa Navarra) del Reinu de Navarra desintegráu en 1530.
  9. ↑ Bely2005, p. 47
  10. ↑ Citáu en Artehistoria
  11. ↑ Jean-Christian Petitfils, « Le Roi Soleil et Dieu», émission Au cœur de l'histoire, 16 abril de 2012
  12. ↑ Mousnier, R. The Institutions of France under the Absolute Monarchy, 1598-2012 V1. Chicago: The University of Chicago Press, 1979.
  13. ↑ Dyrvik, Ståle (1999). Norsk historie 1625-1814 (en noruegu). Oslo: Samlaget, páx. 34. ISBN 978-82-521-5546-4.
  14. ↑ «Frederik 3.» (danés). Denstoredansk. Consultáu'l 6 d'agostu de 2013.
  15. ↑ «Kongeloven af 1665». Danske konger. Archiváu dende l'orixinal, el 2012-03-30. Plantía:Dk icon
  16. ↑ «The Danish Royal Law of 1665» páxs. 102-107 en: The Journal of Modern History, 1957, vol. 2.
  17. ↑ Åberg (1958), p.111
  18. ↑ Åberg (1958), p.190
  19. ↑ Nordisk familjebok. Segundu volume (en suecu).
  20. ↑ Fierro (1991), p.16
  21. ↑ Rabinowitch (1991), p. 28
  22. ↑ Kolonitskii (2001), p.27
  23. ↑ «King Birendra of Nepal» (inglés). The Telegraph (4 de xunu de 2001). Consultáu'l 6 d'agostu de 2013.
  24. ↑ Liugino Bracci (28 de mayu de 2008). «Declaren a Nepal una república, abolida la monarquía». Radio Mundial. Archiváu dende l'orixinal, el 28 de payares de 2015. Consultáu'l 6 d'agostu de 2013.
  25. ↑ 25,0 25,1 Cavendish, Marshall (2007). World and Its Peoples: the Arabian Peninsula (n'inglés), páx. 78. ISBN 978-0-7614-7571-2.
  26. ↑ «Lavish birthday for Brunei ruler» (inglés). BBC News (15 de xunetu de 2006). Consultáu'l 26 de xunetu de 2013.
  27. ↑ «Vatican to Emirates, monarchs keep the reins in modern world» (inglés). The Times of India (2 de mayu de 2011). Archiváu dende l'orixinal, el 2013-06-29. Consultáu'l 26 de xunetu de 2013.
  28. ↑ Michael Wines (14 d'avientu de 2004). «World Briefing | Africa: Swaziland: For His Subjects, 5,227 Years' Wages» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 26 de xunetu de 2013.
  29. ↑ The Economist Intelligence Unit. «The Economist Democracy Index 2010» (inglés). The Economist. Consultáu'l 27 de xunetu de 2013.
  30. ↑ «Profile» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 1999-04-27. Consultáu'l 27 de xunetu de 2013.
  31. ↑ «Constitution of Brunei Darussalam» (malayu). Consultáu'l 27 de xunetu de 2013.
  32. ↑ «Sultan entrusts Oman ruling family council to choose successor» (inglés). Middle-east-online.com (20 d'ochobre de 2011). Consultáu'l 27 de xunetu de 2013.
  33. ↑ «Cabinet Ministers» (inglés). Government of Oman. Archiváu dende l'orixinal, el 28 de payares de 2015. Consultáu'l 27 de xunetu de 2013.
  34. ↑ «so-soberanu_02A2107847.shtml África y el so soberanu millonariu». L'Universal (2 de payares de 2008). Consultáu'l 1 de setiembre de 2010.
  35. ↑ «The Constitution of the Kingdom of Swaziland Act 2005» (inglés). Organización Mundial de la Propiedá Intelectual (2005). Consultáu'l 27 de xunetu de 2013.

Bibliografía

editar
  • Sansom, George (1 de xineru de 1977). A History of Japan (3-volume boxed set), 2000 Vol. 2, Charles E. Tuttle Co.. ISBN 4-8053-0375-1.
  • Sansom, Stephen (11 de xineru de 2013). Emperor Hirohito and Showa Japan: A Political Biography, 2000, Routledge, 2013, páx. 272. ISBN 1134968760.
  • García, Julia. Xapón contemporaneu (hasta 1914). Ediciones AKAL, 1990, páx. 56. ISBN 847600474.
  • Fierro, Armanda. La Revolución rusa y el desenvolvimientu de la URSS. Ediciones AKAL, 1990, páx. 80. ISBN 9788476005897.
  • Rabinowitch, Alexander (1991). Prelude to Revolution: The Petrograd Bolsheviks and the July 1917 Uprising (n'inglés). Indiana University Press, páx. 320. ISBN 9780253206619.
  • Kolonitskii, Alexander (2001). Interpretar la revolución rusa: el llinguaxe y los símbolos de 1917. Universitat de València, páx. 272. ISBN 9788470308543.





Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Monarquía_absoluta&oldid=4261030»