Thomas Alan Waits (7 d'avientu de 1949Pomona)[4] más conocíu como Tom Waits, ye un músicu, cantante, compositor y actor d'Estaos Xuníos, famosu polos sos cantares de tonu aspru,[5] inspiraes n'escritores como Charles Bukowski y dalgunos de la xeneración beat, cuantimás Jack Kerouac.[6] Waits tien una voz distintiva, descrita pol críticu musical Daniel Durchholz como «si Waits fuera somorguiáu nun depósitu de bourbon, afumáu mientres unos meses, y depués lleváu fuera y estrapáu por un coche».[7] Col so ruxíu vocal como marca, y la incorporación a los sos cantares de música industrial y d'estilos musicales previos a la era del rock, tales como'l blues, el jazz y el vodevil,[8] Waits consiguió construyir un personaxe musical singular.[9] Tamién trabayó como compositor de bandes sonores y como actor en películes, tales como Sol pesu de la llei , Drácula y The Imaginarium of Doctor Parnassus, y foi nomáu al Óscar pola banda sonora de One from the Heart.[10]

Tom Waits
Vida
Nacimientu Pomona7 d'avientu de 1949[1] (74 años)
Nacionalidá Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos
Llingua materna inglés
Familia
Casáu con Kathleen Brennan (1980 – )
Estudios
Estudios O'Farrell Community School (en) Traducir
Hilltop High School (es) Traducir
Southwestern College (California) (es) Traducir
Llingües falaes inglés[2]
Oficiu cantautor, cantante, actor, compositor, pianista de jazz (es) Traducir, escritorguitarrista de jazz
Premios
Nominaciones
Xéneru artísticu música experimental (es) Traducir
rock
blues
Jazz
Mena de voz Barítonu
Instrumentu musical pianu
voz
guitarra
Celesta
Discográfica Asylum Records
Epitaph Records
Island Records
ANTI- (es) Traducir
IMDb nm0001823
tomwaits.com
Cambiar los datos en Wikidata

Líricamente, los cantares de Waits presenten complexes semeyes de llugares y personaxes bien variaos,[11] anque tamién amuesa ciertu enclín por balaes más convencionales. Dada la so poca repercusión mediática en televisión y radio, dalgunes de los sos cantares son más conocíes al traviés de versiones feches por otros artistes: tal ye'l casu de «Jersey Girl», interpretada por Bruce Springsteen,[12] «Ol' '55», por The Eagles,[13] y «Downtown Train», por Rod Stewart, ente otros.[14] En 2011, Waits ingresó como miembru del Salón de la Fama del Rock and Roll de manes del so compañeru Neil Young.[15]

Waits vive anguaño en Sonoma, California, cola so esposa, Kathleen Brennan, y tien tres fíos, Kellesimone, Casey y Sullivan.[16][17]

Biografía editar

1949–1972: Infancia y oríxenes musicales editar

Waits nació nel Park Avenue Hospital de Pomona, California, el 7 d'avientu de 1949.[4] El so padre, Jesse Frank Waits, yera descendiente d'irlandeses y la so madre, Alma Johnson McMurray, descendiente de noruegos estauxunidenses.[4] Tres el divorciu de los sos padres en 1960, Waits coló a vivir cola so madre a Whittier, y camudóse con posterioridá a National City, cerca de la frontera ente Estaos Xuníos y Méxicu.[4] Waits, que foi autodidacta nel aprendizaxe del pianu,[18] realizó frecuentes viaxes col so padre a Méxicu.[4] Años dempués, comentó qu'atopó l'amor pola música mientres esos viaxes, al traviés de balaes mexicanes que yeren, según les sos pallabres, «probablemente rancheres, que poníen na radio del coche del mio padre».[19]

En 1965, mientres asistía a la escuela secundaria nel Sweetwater Union High School District de Chula Vista,[4] Tom empezó a tocar nuna banda de rhythm and blues/soul llamada The Systems, y atopó el so primer trabayu nel Napoleone Pizza House de National City,[20] sobre'l cual cantó nos cantares «I Can't Wait to Get Off Work (And See My Baby on Montgomery Avenue)» del álbum Small Change, y en «The Ghosts of Saturday Night (After Hours at Napoleone's Pizza House)» del álbum The Heart of Saturday Night.[20] Años dempués, Waits almitió que nun yera bien siguidor de la escena musical de los años sesenta: «Nun taba bien emocionáu por Blue Cheer, de cuenta qu'atopé una alternativa, inclusive anque fuera Bing Crosby».[21] Cinco años dempués, empezó a trabayar como porteru del club nocherniegu Heritage de San Diego (California), onde ufiertó'l so primer conciertu por 25 dólares.[19] Siguidor de Bob Dylan, Lord Buckley, Jack Kerouac, Louis Armstrong, Howlin' Wolf y Charles Bukowski, Waits empezó a desenvolver mientres estos años el so propiu ya idiosincráticu estilu musical.[21]

En sirviendo na Guardia Costera d'Estaos Xuníos,[22] Tom empezó a tocar nel club The Troubadour de Los Angeles.[23] En 1971 treslladóse a Echo Park, un barriu residencial de Los Angeles onde tamién moraben músicos como Glenn Frey de los Eagles, J. D. Souther, Jackson Browne y Frank Zappa, y robló un contratu de representación con Herb Cohen.[24] Ente agostu y avientu de 1971, Waits grabó delles deamos pal sellu discográficu de Cohen, Bizarre/Straight, darréu publicaes nos álbumes The Early Years, Volume One y The Early Years, Volume Two.[24]

Cabo mentar que, en cuanto al orixe de la so imaxe y estilu, Waits citó al cómicu mexicanu Mario Moreno Cantinflas como una de les sos influencies principales, una y bones esti cómicu yera'l preferíu del so padre y el mesmu Waits asevera tomar enforma de Cantinflas pal so propiu actu.[25]

1973–1980: Closing Time y contratu con Asylum Records editar

 
El llocal nocherniegu The Troubadour, en Los Angeles, onde Tom Waits ufiertó los sos primeros conciertos.

Waits robló con Asylum Records en 1972,[26] y tres numberoses sesiones de grabación nefastes, el so primer trabayu, Closing Time, foi publicáu en 1973.[24] L'álbum foi producíu ya iguáu pol antiguu miembru de Lovin' Spoonful, Jerry Yester,[24] y recibió reseñes positives per parte de la crítica musical,[27] anque se ganó la so popularidá al traviés de versiones de los sos cantares; la primer versión d'una tema de Waits foi fecha por Tim Buckley nel álbum Sefronia, que versionó el cantar «Martha».[28] El cantar qu'abre'l discu, «Ol' 55», foi grabada por The Eagles en 1974 pal so álbum On the Border.[28]

Tres publicaciones de Closing Time, Tom Waits empezó a salir de xira teloneando a artistes como Charlie Rich, Martha and the Vandellas y Frank Zappa.[24] Waits empezó a llabrase ameyores crítiques y ganó nuevos adeptos y siguidores cola publicación de posteriores trabayos discográficos. Asina, The Heart of Saturday Night, publicáu en 1974, reveló los raigaños musicales de Waits como intérprete de clubes nocherniegos, con balaes dacuando recitaes[29] y otres vegaes interpretaes con voz de crooner, y acompañáu d'una banda de jazz.[30] Waits describió The Heart of Saturday Night como «un comprensivu estudiu d'aspeutos na busca del corazón del sábadu nueche, lo que Jack Kerouac escorrió incansablemente d'un llau a otru del país, ya intenté recoyer unos pocos diamantes de la maxa que vi».[31]

En 1975, Waits treslladar al motel Tropicana del Santa Monica Boulevard[32] y publicó l'álbum doble Nighthawks at the Diner, grabáu nun estudiu con un públicu amenorgáu pa prindar l'ambiente d'un pequeñu conciertu.[33] L'álbum sirve de resume de los conciertos de Waits d'aquella dómina, qu'incluyíen llargos monólogos introductorios de los cantares.[33] Tom contribuyó'l mesmu añu a los coros del cantar «Your Sweet and Shiny Eyes» de Bonnie Raitt.[34]

Mientres estos años Waits consumió frecuentemente alcohol y el so estilu de vida empezó a repercutir física y mentalmente nél, tal que él mesmu reconoció: «Tuvi enfermu tou esi periodu. Tuvi viaxando enforma, viviendo n'hoteles, comiendo mala comida, bebiendo enforma… demasiáu. Hai un estilu de vida que ta primero que tu llegues y te introducen nél. Ye inevitable».[35]

En respuesta a les sos dificultaes personales, Tom Waits publicó Small Change en 1976, qu'afonda líricamente nun estilu de vida cínicu y pesimista, con cantares como «The Piano Has Been Drinking (Not Me) (An Evening with Pete King)» y «Bad Liver and a Broken Heart (In Lowell)».[17][36] Con Small Change, Waits afirmó: «Traté de resolver delles coses en redol a la imaxe de sensibleru y alcohólicu depresivu que tenía. Nun hai nada prestáu nun borrachu. Empecé a creer qu'había daqué risonderu y maraviosamente americanu en ser un borrachu. Acabé diciéndome a mi mesmu que tenía que cortar con esa mierda».[35] L'álbum, qu'inclúi la tema «Tom Traubert's Blues (Four Sheets to the Wind in Copenhagen)» y cuenta cola collaboración de la batería Shelly Manne, tuvo fuertemente influyíu pol jazz, al igual que los sos anteriores trabayos.[36]

La publicación de Small Change, acompañada del senciellu «Step Right Up»/«The Piano Has Been Drinking», foi un ésitu de crítica y devasó les ventes de los anteriores trabayos de Tom Waits.[36] Col, entró per primer vegada na llista d'ésitos d'Estaos Xuníos Billboard 200, fechu que nun volvió repitir hasta la publicación de Mule Variations en 1999.[37] La resultancia foi una mayor relevancia pública, con entrevistes y artículos estensos en revistes como Time, Newsweek y Vogue.[37] Amás, Waits axuntó una banda sol nome de The Nocturnal Emissions, qu'incluyó a Frank Vicari nel saxofón, a Fitzgerald Jenkins nel baxu y a Chip White na batería.[38] Tom Waits y The Nocturnal Emissions salieron de xira per Estaos Xuníos y Europa ente ochobre de 1976 y mayu de 1977,[37] incluyendo apaiciones televisives nel programa «Old Grey Whistle Test» de la BBC2 en mayu de 1976.[39] Waits volvió al programa tres veces más: en 1977 interpretando «Small Change» y «Tom Traubert's Blues», en 1979 pa tocar «Burma Shave» y en 1985 interpretando «16 Shells from a 30.06» y «Cemetery Polka».[39]

Foreign Affairs, publicáu en 1977, siguió un tonu similar al so predecesor, anque amosó un mayor refinamientu artísticu y una mayor dedicación a los estilos de jazz y blues.[36][40] L'álbum inclúi a Bette Midler cantando con Tom en «I Never Talk to Strangers». Un añu dempués, Tom Waits publicó l'álbum Blue Valentine, qu'amuesa un alloñamientu del jazz y un mayor enfoque na guitarra llétrica y los teclado en comparanza colos sos anteriores trabayos,[41] y onde son pocu frecuentes los arreglos de cuerda, cola esceición de «Somewhere», una versión del cantar homónimu del musical West Side Story.[41] En 1978 Waits tamién fixo'l so primera caméu nun llargumetraxe, Paradise Alley, nel papel d'un pianista,[42] y contribuyó a la banda sonora coles temes «(Meet Me in) Paradise Alley» y «Annie's Back in Town».[43]

Heartattack and Vini, l'últimu álbum de Tom para Asylum, foi publicáu en 1980 ya inclúi un mayor predominiu de les balaes como «Jersey Girl» y un mayor acercamientu al rhythm and blues.[44] Esi mesmu añu, Waits empezó a trabayar con Francis Ford Coppola, quien-y pidió que compunxera la banda sonora del llargumetraxe One from the Heart.[45]

1981–1989: Nueves direiciones musicales editar

N'agostu de 1980, Waits casóse cola guionista Kathleen Brennan, a la que conoció na grabación del llargumetraxe One from the Heart.[37] Breenan ye xeneralmente acreditada como compositora de la mayoría de los cantares de Waits nos sos álbumes más recién, y ye citada por Tom como la so principal influencia nel so trabayu.[46] N'abandonando Asylum, el sellu publicó en 1981 Bounced Checks, el primer recopilatorio de la so carrera musical, qu'incluyía versiones alternatives de «Jersey Girl», de «Whistlin’ Past The Graveyard» y una versión en direutu de «The Piano Has Been Drinking».[47]

Mientres esti periodu, Waits participó como actor secundariu en delles películes, realizando un caméu como pianista borrachu en Wolfen[42] y apurriendo al so banda sonora la tema «Jitterburg Boy».[45] One from the Heart estrenar nos teatros en 1982, con Waits interpretando'l papel de trompetista, lo que supondría la primera de les sos collaboraciones con Francis Ford Coppola.[42][48] N'años posteriores, Waits tuvo socesives apaiciones en películes de Coppola, como The Outsiders, Rumble Fish y The Cotton Club. Amás, interpretó al señor Rendfield en Bram Stoker's Dracula[42][48] y contribuyó con dos canciones al documental de 1984 Streetwise.[45]

N'abandonando Asylum, Waits robló un contratu con Island Records[49] y publicó en 1983 Swordfishtrombones, un álbum que marcó un xiru sópitu nel so estilu musical, relevando a un segundu planu preseos como'l pianu o la guitarra ya inclinándose por soníos pocu comunes.[49][50] Al respeutu, Waits dixo: «Les tos manes son como perros, diendo a los mesmos sitios de siempre. Tienes que tener curiáu cuando tocar nun ta na to mente, sinón nos deos; dir a sitios felices. Tienes que romper colos tos vezos o nun vas esplorar, tocando namái lo que ye seguru y prestosu. Toi aprendiendo a romper con esos vezos tocando preseos de los que desconozo tou, como'l fagó o'l waterphone».[51] Swordfishtrombones tamién introdució nel repertoriu de Waits preseos como la gaita en «Town with Non Cheer», la marimba en «Shore Leave», l'órganu, la percusión, seiciones de vientu ya inclusive preseos obsoletos como un chamberlin estropiáu y un violinofón.[50]

Con Swordfishtrombones, la so forma de componer tamién sufrió un cambéu radical, moviéndose de les balaes tradicionales de pianu y arreglos de cuerda de los años 70 a estilos inoraos na música pop, como'l cabaré, la rumba, el tangu, la música folk europea, la música country primixenia y los cantares de la era Tin Pan Alley.[52] Waits tamién grabó una tema falada, «Frank’s Wild Years», influyíu polos trabayos de Ken Nordine de los años 50.[53]

El so nuevu énfasis na esperimentación musical d'otros estilos y preseos siguió en 1985 cola publicación de Rain Dogs, una estensa coleición de 19 cantares que recibió bones crítiques de la prensa musical[54][55] y foi asitiáu pola revista musical Rolling Stone nel puestu 21 de los 100 meyores discos de los años 80[56] y nel 397 de los 500 meyores álbumes de tolos tiempos.[57] Les aportaciones de guitarristes como Marc Ribot, Robert Quine y Keith Richards contribuyeron al alloñamientu de Tom de les composiciones de pianu, xuníu a un mayor énfasis por preseos que se convertiríen n'habituales de los cantares de Waits, como la marimba, el acordión, el contrabaxu, el trombón y el banjo, ente otros.[55] Rain Dogs dio llugar al maxi senciellu «Downtown Train»/«Tangu Till They're Sore»/«Jockey Full of Bourbon» y al video promocional de «Downtown Train», dirixíu por Jean Baptiste Mondino y con un caméu de la lleenda del boxéu Jake LaMotta.[58] L'álbum algamó'l puestu 181 na llista Billboard 200.[59]

Franks Wild Years, una obra de teatru musical de Waits y Brennan, foi puesta n'escena como un musical off Broadway en 1986 y empobinada por Gary Sinise,[60] con un estrenu nel Teatru Steppenwolf de Chicago, nel que'l mesmu Waits interpretó'l papel principal.[60] La so carrera cinematográfica prosiguió con papeles nel llargumetraxe Sol pesu de la llei de Jim Jarmusch, qu'incluyó dos canciones del álbum Rain Dogs na so banda sonora.[45] El mesmu añu, Waits tamién contribuyó nel cantar de los Rolling Stones «Harlem Shuffle» pal álbum Dirty Work.[34][61]

Un añu dempués, Tom publicó l'álbum Franks Wild Years, con versiones d'estudiu de la obra de teatru homónima.[62] Tamién siguió la so carrera como actor nun papel de sofitu en Ironweed, basada na novela de William Kennedy y protagonizada por Jack Nicholson y Meryl Streep, onde Waits interpreta'l cantar «Big Rock Candy Mountain».[42] En 1988, publicó Big Time, un álbum en direutu que recueye los últimos conciertos de la so xira de 1987.[63]

En 1989, participó nel que, hasta la fecha, foi'l so últimu papel teatral, interpretando a Curly en Demon Wine xunto a Bill Pullman, Philip Baker Hall, Carol Kane y Bud Cort.[42] Waits remató la década participando en tres películes: como llocutor de radio nel filme Mystery Train de Jim Jarmusch, interpretando'l papel de Kenny en Cold Feet, y como papel principal en Bearskin: An Urban Fairytale.[42] La so única aportación musical en 1989 foi la versión de la tema de Phil Phillips «Sea of Love» pa la banda sonora de Sea of Love, darréu incluyida nel álbum de 2006 Orphans: Brawlers, Bawlers & Bastards,[34] según la so participación nos coros del cantar de The Replacements «Date to Church».[34]

1990–1997: Collaboraciones con Robert Wilson y Bone Machine editar

 
Teatru Thalia de Hamburgu, Alemaña, llugar del estrenu de The Black Rider y Alice, dos collaboraciones ente Tom Waits y Robert Wilson.

The Black Rider: The Casting of the Magic Bullets, una collaboración teatral ente Waits, el direutor Robert Wilson y el guionista William S. Burroughs, foi estrenada nel Teatru Thalia de Hamburgu, Alemaña, el 31 de marzu de 1990. El proyeutu basar nuna ópera alemana llamada El cazador furtivu, al que Waits contribuyó cola música, fuertemente influyida polos trabayos de Bertolt Brecht y Kurt Weill.[64] El mesmu añu, contribuyó a la versión de la tema de Cole Porter «It’s All Right With Me» pal álbum Red Hot + Blue, el primeru d'una serie de recopilatorios publicaos pola ONG Red Hot Organization, dedicada a recaldar fondos contra'l SIDA.[65][34] Waits tamién collaboró cola fotógrafa Sylvia Plachy con una grabación pal so llibru Sylvia Plachy’s Unguided Tour qu'acompaña les sos fotografíes y testos.[66]

Al añu siguiente, Tom centrar na so carrera cinematográfica, na grabación de bandes sonores y n'ayudar a otros artistes. Apaeció nel álbum Sailing the Seas of Cheese de Primus poniendo la voz na tema «Tommy the Cat»,[34] que supunxo la primera de delles collaboraciones ente Waits y Les Claypool, líder de Primus, en posteriores trabayos.[34] El mesmu añu, participó nel álbum Devout Catalyst de Ken Nordine y apurrió la so voz pal cantar «Adiós Lounge» del álbum de Thelonoius Monster Beautiful Mess.[34] Coles mesmes, collaboró en dos canciones, «Little Man» y «I’m Not Your Foll Anymore», del saxofonista de jazz Teddy Edwards pal so álbum Mississippi Lad.[34][67]

La única coleición de cantares interpretaos puramente por Waits en 1991 foi la banda sonora del llargumetraxe de Jim Jarmusch Night on Earth, publicada al añu siguiente.[68] En xunetu de 1991, Screamin' Jay Hawkins publicó l'álbum Black Music for White People, qu'inclúi versiones de los cantares de Waits «Heartattack & Vini» (usada darréu pola marca Levi's nun anunciu ensin el so permisu) y «Ice Cream Man».[69] Waits siguió interpretando papeles en delles películes, ente les cualos inclúyese un caméu non acreditáu como veteranu de guerra en The Fisher King.[42] Tamién apaeció xunto a Kevin Bacon, John Malkovich y Jamie Lee Curtis na película de Steve Rash Queens Logic,[42] según en At Play in the Fields of the Lord, de Hector Babenco.[42]

Bone Machine, el so primer álbum d'estudiu en cinco años, publicar en 1992. Este inclúi un abondosu usu de percusión y guitarres, con poques partes de pianu o saxofón, siguiendo l'estilu marcáu polos sos anteriores trabayos.[70] El críticu musical Steve Huey definió Bone Machine como: «Quiciabes l'álbum más cohesivu de Tom Waits… Una velea mórbida, siniestra, qu'aplica les peculiaridaes de los sos esperimentos clásicos nos 80 con un efeutu increíblemente suxerente… Ye la grabación más poderosa y afeutiva de Waits, anque nun sea la más accesible».[71] L'álbum foi premiáu con un Grammy al meyor álbum de música alternativa en 1993.[72]

El 19 d'avientu de 1992, Alice, el segundu proyeutu teatral de Waits con Robert Wilson, estrenar nel Teatru Thalia de Hamburgu, Alemaña.[67] Paul Schmidt afixo'l testu de les noveles de Lewis Carroll, Les aventures d'Alicia nel país de les maravíes y Al traviés del espeyu, con cantares de Waits presentaes como interseiciones ente'l testu.[67][73] Estos cantares fueron grabaes diez años dempués y publicaes nel álbum Alice.[73] Esi mesmu añu, interpretó'l papel de Renfield na película de Francis Ford Coppola Drácula.[42]

En 1993, Waits publicó The Black Rider, formáu polos cantares compuestes pal musical homónimu estrenáu tres años enantes, cola esceición de «Chase the Clouds Away» y «In The Morning», qu'apaecieron na producción teatral pero non nel álbum.[74] El mesmu añu, apaeció na versión cinematográfica de Short Cuts realizada por Robert Altman, y na película de Jim Jarmusch Coffee and Cigarettes, una película en blancu y negru que cuntó cola participación d'Iggy Pop.[42]

En 1997, Waits y la so muyer Kathleen Brennan compunxeron ya interpretaron la banda sonora de la película de dibuxos animaos Bunny, ganadora d'un Premiu Saturn al meyor curtiumetraxe animáu.[75]

1999–2010: Contratu con ANTI- y nueves xires editar

Tres la publicación en 1998 del recopilatorio Beautiful Maladies: The Island Years, Waits abandonó Island Records y robló con Epitaph, que'l so presidente, Andy Kaulkin, afirmó: «El sellu ta ablucáu de que Tom tuviéranos en cuenta. Somos grandes siguidores sos».[76] El mesmu Waits tuvo pallabres d'aponderamientu pal sellu, afirmando: «Epitaph ye un sellu estrañu al tar empobináu y operáu por músicos. Tienen bon gustu y enforma entusiasmu, y amás son bones persones. Ya inclusive me regalaron un nuevu Cadillac, de xacíu».[76]

El primer trabayu pa Epitaph, Mule Variations, foi publicáu en 1999.[77] La revista musical Billboard describió l'álbum como «Un amiestu musical de blues provincianu, góspel sesgado y arte rebalbo nuna pieza sublime d'escultura sonora propia d'un depósitu de chatarra».[78] Mule Variations ganó un Grammy al meyor álbum de folk contemporaneu,[79] ente que'l cantar «Hold On» foi nomada a la meyor interpretación vocal de rock masculina.[79] Amás, l'álbum algamó'l puestu 30 de la llista d'ésitos Billboard 200,[80] y foi asitiáu pola revista Rolling Stone nel puestu 416 de la llista de los 500 meyores álbumes de tolos tiempos.[57]

Esi mesmu añu fixo la so primer incursión como productor musical pa otros artistes, collaborando con Chuck Y. Weiss na producción de Extremely Cool y apurriendo voz y guitarra nel discu.[34] Tamién contribuyó con una versión del cantar de Skip Spence «Book of Moses» al álbum More Oar: A Tribute to the Skip Spence Album, una coleición de versiones del artista publicáu pol sellu Birdman.[34]

En 2002, Waits publicó simultáneamente dos álbumes, Alice y Blood Money.[81] Dambos trabayos fueron compuestos casi 10 años enantes y tán basaos en collaboraciones teatrales con Robert Wilson:[67] el primeru, Alice, inclúi los cantares d'una obra qu'afixo les noveles de Lewis Carroll, ente que'l segundu, Blood Money, ye una interpretación de la obra teatral de Georg Büchner Woyzeck.[67] Dambos trabayos revisitan el tangu, el soníu Tin Pan Alley y otros xéneros yá vistos en Swordfishtrombones,[82] ente que les lletres combinen el cinismu y la murria, ejemplificados en cantares como «Mysery is the River of the World» y «Everything Goes to Hell».[83] «Diamond In Your Mind», cantar que Waits compunxo pa Woyzeck, nun foi publicada en Blood Money y apaeció per primer vegada nel álbum de Solomon Burke Don’t Give Up On Me.[84][85]

Tamién contribuyó con una versión de la tema «The Return of Jackie and Judy» de Los Ramones al álbum tributo We’re a Happy Family: A Tribute to Ramones, publicáu en 2003 por Columbia Records.[34] Amás, actuó como xuez nos Premios de Música Independiente, sofitando la carrera de nuevos músicos.[86]

Real Gone, el so primer álbum d'estudiu non teatral dende Mule Variations,[87] foi publicáu por ANTI- en 2004, y supón l'únicu trabayu hasta la fecha que nun inclúi'l pianu en nengún de les sos temes.[88] Munches de los cantares tán marcaes por práutica como'l beatboxing, y reflexa una menor influencia del blues con al respective de trabayos anteriores.[89] Los editores de la revista Harp Magacín escoyeron a Real Gone como'l meyor álbum de 2004,[90] ente que'l cantar «Metropolitan Glide» foi nomada al Grammy a la meyor interpretación vocal de rock solista en 2005.[90] Tamién en 2004 contribuyó a los coros del cantar «Go Tell It On The Mountain», publicada nel álbum homónimu de The Blind Boys of Alabama,[34] y versionó la tema «King Kong» de Daniel Johnston pal álbum tributo The Late Great Daniel Johnston: Discovered Covered.[34]

Tres cinco años d'inactividá a nivel cinematográficu, Waits actuó como adivín na película de Tony Scott Domino,[42] y participó na comedia romántica de Roberto Benigni El tigre y la nieve, na qu'apaez tocando al pianu la balada «You Can Never Hold Back Spring» al empiezu de la película.[42]

En payares de 2006, publicóse una coleición de 54 cantares, incluyendo rareces, temes inédites y nueves composiciones sol títulu de Orphans: Brawlers, Bawlers & Bastards.[91] Los trés discos que componen la coleición tán estremaos según el so conteníu: el primer discu, tituláu Brawlers, inclúi cantares empobinaos al rock y al blues; el segundu, tituláu Bawlers, inclúi balaes y cantares d'amor; y el terceru, Bastards, cantares que nun entren en nenguna categoría, incluyendo temes falaes.[92] Orphans esplora nel nuevu interés del músicu pola política, cola tema «Road to Peace»,[92] que rellata'l conflictu israelín-palestín, y ye notable por contener un númberu considerable de versiones d'otros artistes, incluyendo The Ramones («The Return of Jackie and Judy» y «Danny Says»), Daniel Johnston («King Kong»), Kurt Weill, Bertolt Brecht («What Keeps Mankind Alive») y Leadbelly («Ain't Goin' Down to the Well» y «Goodnight Irene»), según interpretaciones d'obres de poetes y autores almiraos por Waits, tales como Charles Bukowski y Jack Kerouac.[92] Orphans: Brawlers, Bawlers & Bastards, xunto al álbum Alice, tán incluyíos na llista ellaborada pola páxina web Metacritic de los 200 álbumes meyor valoraos dende 2000, nos puestos 10 y 20 respeutivamente.[93]

Ente 2006 y 2010, Waits ufiertó delles apaiciones televisivu y simultáneu xires, oldeando cola alloñanza de los escenarios que caltuvo mientres la década anterior.[94] En payares de 2006 participó en The Daily Show ya interpretó'l cantar de Real Gone «Day After Tomorrow», y el 4 de mayu de 2007 apaeció nel programa Late Night with Conan O’Brien interpretando «Lucinda» y «Ain’t Goin’ Down To The Well». Amás, participó nel conciertu benéficu de Bridge School Festival con Kronos Quartet los díes 27 y 28 d'ochobre de 2007.[95] El 22 de xineru de 2008, actuó en Los Angeles en beneficiu de Bet Tzedek Llegal Services, una asociación ensin ánimu d'arriquecimientu a favor de los derechos civiles,[96] y emprestó la so voz na tema «Pray» de los sos compañeros de sellu discográficu The Book of Knots, según nel cantar de N.A.S.A. «Spacious Thoughts» pal álbum The Spirit of Apollo.[34]

 
Tom Waits y Lily Cole nel estrenu de la película The Imaginarium of Doctor Parnassus.

El 7 de mayu de 2008 anunció la xira Glitter and Doom Tour, que dio empiezu en xunu de 2008 y visitó ciudaes del sur d'Estaos Xuníos, pa estendese darréu al Reinu Xuníu, Irlanda y al restu d'Europa.[97] Mientres el so conciertu en El Paso (Texas), foi premiáu cola llave de la ciudá.[98] Na so opinión sobre la inauguración de la xira, el críticu de The Wall Street Journal, Jim Fusilli, describió la música de Waits de la siguiente manera:

El músicu de 58 años Tom Waits… compunxo un trabayu que, a lo menos, nun ye comparable al d'un compositor actual de música pop. Agudu, sensible y simpáticu cronista de derivar y la opresión, el señor Waits crea personaxes tridimensionales que, inclusive nel so tracamundiu y desesperación, son capaces de tener puntos de vista discerníos y sorprendentes. Les sos hestories tán acompañaos por una música distinta de cualesquier otra na hestoria del pop.[99]

A finales de 2009, Waits interpretó'l papel de Mr. Nick na película de Terry Gilliam The Imaginarium of Doctor Parnassus,[100] que la so producción empezó en Londres n'avientu de 2007.[101] La muerte del actor Heath Ledger en xineru de 2008 punxo en dulda'l futuru de la película, anque la producción siguió con dellos actores interpretando'l papel de Ledger n'escenes que nun pudo completar.[102]

De 2010 d'equí p'arriba: Bad as Me editar

Waits empezó la nueva década interpretando'l papel d'inxenieru nel filme The Book of Eli xunto a Denzel Washington, que s'estrenó en xineru de 2010.[42] A empiezos de 2011, completó un llibru con ventitrés poemes tituláu Seeds on Hard Ground, inspiraos en fotografíes de xente ensin llar tomaes por Michael O’Brien y publicaes colos poemes.[16] De forma antemanada, ANTI- publicó una edición llindada del llibru col fin de recaldar fondos pal bancu d'alimentos Redwood Empire de Sonoma, California.[16] Hasta'l 26 de xineru de 2011, el sellu discográficu lleva recaldaos 90 000 dólares cola impresión de cuatro tiraes de 1 000 copies caúna.[103]

El 9 de febreru de 2011 fíxose públicu l'ingresu de Waits como miembru del Salón de la Fama del Rock and Roll. La ceremonia tuvo llugar nel hotel Waldorf-Astoria el 14 de marzu y foi presentada por Neil Young.[104] Tom aceptó la reconocencia col so habitual humor, retrucando a Young: «Dicen que nun tengo ésitos y que ye difícil trabayar conmigo… Como si eso fuera daqué malu».[105]

Pasaos cinco años dende'l so últimu trabayu, Waits anunció'l 24 de febreru de 2011 qu'empezara a trabayar nel so siguiente álbum d'estudiu.[106] Seis meses dempués, publicó na so web que, tres los rumores d'una nueva publicación, diba dexar les coses clares»,[107] y el 23 d'agostu reveló'l títulu del nuevu trabayu, Bad as Me,[108] publicáu finalmente'l 24 d'ochobre de 2011. Bad as Me algamó'l puestu seis na llista d'ésitos Billboard 200, la posición más alta na trayeutoria musical de Waits, y foi bien recibíu pola crítica musical: la revista Mueyo asitió l'álbum nel novenu puestu de la llista de los cincuenta meyores discos de 2011.[109]

En 2012, participó nel llargumetraxe Seven Psychopaths como parte d'un repartu qu'incluyó actores como Colin Farrell y Christopher Walken.[110] Amás, grabó con Keith Richards el cantar «Shenandoah», incluyida nel recopilatorio Son Of Rogue's Gallery: Pirate Ballads, Sea Songs & Chanteys, publicáu'l 19 de febreru de 2013, y participó nos cantares «Fadin' Moon» y «Ghost to a Ghost» del álbum de Hank Williams III Ghost to a Ghost/Gutter Town.[111]

El 5 de mayu de 2013, Waits xunir a The Rolling Stones nel escenariu del Oracle Arena d'Oakland, California pa cantar el cantar «Little Red Rooster».[112]

Na actualidá, Waits ta trabayando nuna nueva obra teatral col direutor y collaborador Robert Wilson y el dramaturgu Martin McDonagh.[113]

Demandes editar

Waits refugó rotundamente dexar l'usu de los sos cantares n'anuncios y burllóse d'otros artistes que lu faen, llegando a comentar: «Si Michael Jackson quier trabayar para Pepsi, ¿por qué nun se consigue un traxe y una oficina na empresa y acaba col problema?».[114] Presentó delles demandes contra empreses qu'usaron el so material ensin permisu.[114] En referencia a un anunciu que-y propunxeron pa espublizar l'automóvil Mercury Cougar, una vegada declaró: «Al paecer, la mayor virtú que nuesa cultura reconoz a los artistes ye salir nos anuncios, preferiblemente desnudos y teniendo sexu sobre'l capó d'un nuevu automóvil. Yo refugué munches vegaes esti dudosu honor».[115]

La primer denuncia interpuesta foi en 1988 contra Frito-Lay,[114][115] quien propunxo a Waits usar un de los sos cantares nun anunciu.[116] Tom refugó la ufierta, y Frito-Lay contrató a un cantante por que-y asonsañara cantando un jingle paecíu al cantar «Step Right Up» del álbum Small Change, que describióse por el mesmu Waits como «una crítica a la publicidá».[115] Waits ganó'l xuiciu y foi indemnizáu con 2,38 millones de dólares al so favor, convirtiéndose n'unu de los primeros artistes en demandar y ganar a una compañía por contratar a un asonsañador ensin permisu.[115]

En 1993, Levi's usó nun anunciu la versión de la tema de Waits «Heartattack and Vini» fecha pol músicu Screamin' Jay Hawkins.[115] Waits demandar, polo que Levi's alcordó nun poner más el cantar y ufiertó una sida d'una páxina na revista musical Billboard.[117] Nel añu 2000, atopar nuna situación similar a la de Frito-Lay, cuando la empresa automovilística Audi propúnxo-y usar el cantar «Innocent When You Dream» del álbum Franks Wild Years pa un anunciu n'España.[115] Waits refugó la propuesta, pero l'anunciu acabó usando música bien paecida a la del cantar. De resultes, Waits tomó aiciones llegales, y un tribunal español reconoció qu'hubiera una violación de los derechos morales del músicu, amás d'una violación de los derechos d'autor.[115] La compañía, Tandem Campany Guasch, tuvo que pagar una compensación al traviés de la so editorial española.[118]

Otra situación similar a les anteriores tuvo llugar cuando la empresa automovilística Opel propúnxo-y cantar pa ellos nun anunciu pa la zona d'Escandinavia.[115] Waits refugó la propuesta y l'empresa contrató a un cantante por que-y asonsañara.[115] L'artista presentó una demanda contra Opel. En 2007, ganó'l xuiciu y donó la indemnización a una organización benéfica.[119]

Waits tamién tuvo un xuiciu ensin rellacionar cola so música. En 1997, foi arrestáu fora de la tienda Duke’s Tropicana Coffee Shop en Los Angeles por intentar detener, xunto a un amigu, a dos homes que paecíen querer robar a otros veceros.[120] Los homes yeren policías vistíos de civil, polo que Waits y el so amigu fueron arrestaos y acusaos d'alteriar la paz.[120] Sicasí, el xuráu declaró a Waits inocente. Waits demandó de siguío al Departamentu de Policía de Los Angeles y foi indemnizáu con 7 500 dólares.[120]

Discografía editar

(1973) Tom Waits - Closing Time {Asylum, US SD5061] Vinyl 24-192 (1974) Tom Waits - The Heart Of Saturday Night [Asylum UK K53035 1976] Vinyl 24-192 (1975) Tom Waits - Nighthawks At The Diner [Asylum, Canada, 7Y-2008] Vinyl 24-96 (1976) Tom Waits - Small Change [Asylum, US, 7Y-1078A-SP] Vinyl 24-96 (1977) Tom Waits - Foreign Affairs [Asylum, US, 7Y-1117-B] Vinyl 24-96 (1978) Tom Waits - Blue Valentine [Asylum K53088, UK] Vinyl 24-96 (1980) Tom Waits - Heartattack And Vini [Asylum, US, 6Y-295-A SP] Vinyl 24-96 (1981) Tom Waits - Bounced Checks (Comp.)[Asylum, germany, AS K 52316] Vinyl 24-96 (1983) Tom Waits - Swordfishtrombones [Island, 90095-1, US] Vinyl 24-96 (1985) Tom Waits - Rain Dogs [Island, UK, ILPS 9803-B]Vinyl 24-96 (1987) Tom Waits - Franks Wild Years [Island, Canada, ISL-1129] Vinyl 24-96 (1992) Tom Waits - Bone Machine [Island 74321 10351 1Europe] Vinyl 24-96 (1999) Tom Waits - Mule Variations [Epitaph ‎– 86574-1 ,US] Vinyl 24-96 (2002) Tom Waits - Alice (LP) [Anti-, 86632-1]Vinyl 24-192 (2002) Tom Waits - Blood Money [Anti- 86629-1 US] Vinyl 24-96 (2004) Tom Waits - Real Gone [ Anti- 86678-1 US] Vinyl 24-96 (2009) Tom Waits - Glitter and Doom Live [ Anti-, 87053-1, US] Vinyl 24-96 (2014) Tom Waits - Rain Dogs Japan SHM-SACD FLAC Beolab1700 Tom Waits Best of

Xires editar

Premios y nominaciones editar

Añu Premiu Categoría Trabayu nomáu Resultancia
1982 Premiu Óscar Meyor banda sonora One from the Heart Nomáu[10]
1993 Premios Grammy Meyor álbum de música alternativa Bone Machine Ganador[121]
2000 Premios Grammy Meyor álbum de folk contemporaneu Mule Variations Ganador[122]
Premios Grammy Meyor interpretación de rock masculina «Hold On» Nomáu[123]
2005 Premios Grammy Meyor interpretación vocal de rock solista «Metropolitan Glide» Nomáu[124]

Referencies editar

  1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 11897792X. Data de consulta: 12 agostu 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  3. URL de la referencia: https://web.archive.org/web/20161223164811/https://www.theguardian.com/music/2011/mar/15/tom-waits-rock-roll-hall-fame. Data de consulta: 7 marzu 2021.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Tom Waits Library. «Tom Waits Timeline: 1949–1975» (inglés). Consultáu'l 9 de xineru de 2012.
  5. Revista Metronomo. «Tom Waits». Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  6. Pitchfork Media. «Interviews:Tom Waits» (inglés). Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  7. Gary Graff. Musichound Rock: The Essential Album Guide (n'inglés). Omnibus Press. ISBN 0-8256-7256-2.
  8. The Guardian. «Tom Waits live at the Hammersmith Apollo, London review» (inglés). Consultáu'l 23 de payares de 2008.
  9. Epitaph Records. «Tom Waits (ANTI-)» (inglés). Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  10. 10,0 10,1 Amazon. «One from the Heart (1982 Film Soundtrack)» (inglés). Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  11. «Music in the Movies: Spotlight on Tom Waits» (inglés). Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  12. Songfacts.com. «Jersey Girl by Tom Waits» (inglés). Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  13. Songfacts.com. «Ol' 55 by Tom Waits» (inglés). Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  14. Songfacts.com. «Downtown Train by Rod Stewart» (inglés). Consultáu'l 18 de marzu de 2012.
  15. Lyons, Margaret (15 d'avientu de 2010). «"Rock and Roll Hall of Fame 2011 inductees include Neil Diamond, Alice Cooper: who else made the cut?"» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  16. 16,0 16,1 16,2 Eat Drink Better. «Tom Waits' New Book Raises Fund for Sonoma Food Bank» (inglés). Consultáu'l 25 de febreru de 2012.
  17. 17,0 17,1 Cracked.com. «Tom Waits» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  18. El malpensante.com. «La triple xe de Tom Waits». Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  19. 19,0 19,1 Marc Montandon. Innocent When You Dream: The Tom Waits Reader (n'inglés). Thunder's Mouth Press, páx. 213. ISBN 1560256672.
  20. 20,0 20,1 Tom Waits Library. «Napoleone Pizza House» (inglés). Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  21. 21,0 21,1 Tom Waits Library. «Tom Waits Quotes: Influences and favourites» (inglés). Consultáu'l 9 de xineru de 2012.
  22. Uscg.mil (28 d'ochobre de 2009). «Coast Guard History: Frequently Asked Questions: What celebrities or other famous persons once served in or were associated with the Coast Guard?» (inglés). Consultáu'l 27 de xineru de 2012.
  23. «Troubadour official site» (inglés). Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  24. 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 Tom Waits Library. «Time line: 1949 - 1975» (inglés). Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  25. http://www.guardian.co.uk/film/2009/oct/08/tom-waits-gives-devil-due
  26. Marc Montandon. Innocent When You Dream: The Tom Waits Reader (n'inglés). Thunder's Mouth Press, páx. 27. ISBN 1560256672.
  27. Allmusic. «Tom Waits - Closing Time review» (inglés). Consultáu'l 29 de xineru de 2012.
  28. 28,0 28,1 Tom Waits Library. «Tom Waits Discography: Covers & Tributes: 1949–1975» (inglés). Consultáu'l 18 de marzu de 2012.
  29. Student Life. «"Bad as Me"» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  30. Marc Montandon. Innocent When You Dream: The Tom Waits Reader (n'inglés). Thunder's Mouth Press, páx. 40. ISBN 1560256672.
  31. Marc Montandon. Innocent When You Dream: The Tom Waits Reader (n'inglés). Thunder's Mouth Press, páx. 40. ISBN 1560256672.
  32. Marc Montandon. Innocent When You Dream: The Tom Waits Reader (n'inglés). Thunder's Mouth Press, páx. 386. ISBN 1560256672.
  33. 33,0 33,1 Tom waits Library. «Comments and anecdotes On Waits» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  34. 34,00 34,01 34,02 34,03 34,04 34,05 34,06 34,07 34,08 34,09 34,10 34,11 34,12 34,13 34,14 Tom Waits Library. «Guest Artist» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  35. 35,0 35,1 Marc Montandon. Innocent When You Dream: The Tom Waits Reader (n'inglés). Thunder's Mouth Press, páx. 29. ISBN 1560256672.
  36. 36,0 36,1 36,2 36,3 All About Jazz (2 de marzu de 2004). «Tom Waits: Small Change» (inglés). Consultáu'l 25 de febreru de 2012.
  37. 37,0 37,1 37,2 37,3 «Tom Waits Timeline: 1976–1980» (inglés). Consultáu'l 18 de xineru de 2012.
  38. Aholacriticón. «Tom Waits. Biografía, discografía y letra». Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  39. 39,0 39,1 Tom Waits Library. «Tom Waits Filmography as Performer» (inglés). Consultáu'l 29 de xineru de 2012.
  40. Allmusic. «Tom Waits - Foreign Affairs» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  41. 41,0 41,1 Rolling Stone. «Blue Valentine review» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  42. 42,00 42,01 42,02 42,03 42,04 42,05 42,06 42,07 42,08 42,09 42,10 42,11 42,12 42,13 42,14 Tom Waits Library. «Filmography: Actor» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  43. Soundtrack Collector. «Paradise Alley Original Soundtrack» (inglés). Consultáu'l 29 de xineru de 2012.
  44. Allmusic. «Tom Waits - Heartattack and Vini» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  45. 45,0 45,1 45,2 45,3 Tom Waits Library. «Filmography: Composer» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  46. Tom Waits Library. «Tom Waits interviews» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  47. Allmusic. «Bounced Checks - Tom Waits» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  48. 48,0 48,1 The Digital Beats. «Viva Las Vegas! Francis Ford Coppola on One from the Heart» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  49. 49,0 49,1 Tom Waits Library. «Time Line: 1981-1985» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  50. 50,0 50,1 Allmusic. «Swordfishtrombones - Tom Waits» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  51. Tom Waits Library. «Tom Waits's instruments» (inglés). Consultáu'l 29 de xineru de 2012.
  52. Maher, Paul. Tom Waits on Tom Waits: Interviews and Encounters (n'inglés). Chicago Review Press. ISBN 1569763127.
  53. Allmusic. «Franks Wild Years - Tom Waits» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  54. Amazon. «Amazon Rain Dogs review» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  55. 55,0 55,1 Allmusic. «Tom Waits - Rain Dogs» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  56. Rolling Stone. «100 best albums of the 80s» (inglés). Consultáu'l 29 de xineru de 2012.
  57. 57,0 57,1 Rolling Stone. «Los 500 meyores álbumes de la hestoria». Consultáu'l 29 de xineru de 2012.
  58. Weird Wild Realm. «Wild Ream Reviews: Tom Waits Videos» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  59. Billboard.com. «Rain Dogs - Tom Waits | Billboard.com» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  60. 60,0 60,1 Tom Waits Library. «Frank's Wild Years credits» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  61. «Harlem Shuffle» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  62. Rolling Stone. «Franks Wild Years review» (inglés). Consultáu'l 29 de xineru de 2012.
  63. Tom Waits Library. «"Big Time: Introduction» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  64. Beatdom.com. «Wills, D. 'Modern Beats: Tom Waits', in Wills, D. (ed.) Beatdom Vol. 3 (Mauling Press: Dundee, 2007)» (inglés). Consultáu'l 27 de xineru de 2012.
  65. YouTube. «Tom Waits – "It's Alright With Me" promotional video» (inglés). Consultáu'l 29 de xineru de 2012.
  66. Women In Photography International. «Sylvia Plachy - Lucie Awards» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  67. 67,0 67,1 67,2 67,3 67,4 Tom Waits Library. «Tom Waits Timeline 1991–1995» (inglés). Consultáu'l 29 de xineru de 2012.
  68. Allmusic. «Tom Waits - Night on Earth» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  69. Allmusic. «Black Music for White People - Screamin' Jay Hawkins» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  70. Rolling Stone. «Review: Bone Machine» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  71. Allmusic.com. «Bone Machine review» (inglés). Consultáu'l 29 de xineru de 2012.
  72. Epinions. «Bone Machine by Tom Waits» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  73. 73,0 73,1 Alice in Wonderland. «Alice in Wonderland: The Robert Wilson and Tom Waits Adaptation» (inglés). Consultáu'l 25 de payares de 2011.
  74. Rolling Stone. «Review: The Black Rider» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  75. Blue Sky Studios Inc.. «"Bunny" Home Page» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  76. 76,0 76,1 Marc Montandon. Innocent When You Dream: The Tom Waits Reader (n'inglés). Thunder's Mouth Press, páx. 209. ISBN 1560256672.
  77. Pitchfork Media. «Tom Waits: Mule Variations» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  78. Marc Montandon. Innocent When You Dream: The Tom Waits Reader (n'inglés). Thunder's Mouth Press, páx. 207. ISBN 1560256672.
  79. 79,0 79,1 JO. «Tom Waits: Mule Variations» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  80. Billboard. «Mule Variations - Tom Waits» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  81. Riff Fanzine. «Disco: Alice» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  82. CD Universe. «Tom Waits - Blood Money» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  83. Ryan's Smashing Life. «Tom Waits - the Slow Melancholy Blues (scratch modern classics)» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  84. The Eyeball Kid. «Second Bridge School Benefit show setlist, October 28, 2007» (inglés). Consultáu'l 26 de payares de 2011.
  85. Press Democrat. «Preaching to the Bridge School Choir» (inglés). Consultáu'l 25 de payares de 2011.
  86. Independentmusicawards.com. «Independent Music Awards – Past Judges» (inglés). Consultáu'l 27 de xineru de 2012.
  87. Rolling Stone. «Review: Alice» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  88. Sputnik Music. «Tom Waits Real Gone» (inglés). Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  89. Tomwaits.com. «Real Gone Biography» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  90. 90,0 90,1 The Free Library. «Tom Waits Returns to the Big Screen in 'Domino,' Direuted by Tony Scott; While His Latest CD - 'Real Gone' - is Being Hailed by Harp Magacín as the #1 Album of the Year» (inglés). Consultáu'l 5 de marzu de 2012.
  91. Pitchfork Media. «Tom Waits: Orphans» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 6 de xineru de 2007. Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  92. 92,0 92,1 92,2 Rolling Stone. «Review: Orphans» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  93. metacritic.com. «Top 200: Best-Reviewed Albums on Metacritic» (inglés). Consultáu'l 29 de payares de 2011.
  94. Tom Waits Library. «Time Line: 2001 - 2005» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  95. Na sablera de Neil. «Tom Waits with Kronos Quartet». Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  96. Anti.com. «Tom Waits to perform 3 songs at benefit for Bet Tzedek Llegal Services-The House Or Justice» (inglés). Consultáu'l 27 de xineru de 2012.
  97. Antilabelblog.com (7 de mayu de 2008). «Tom Waits On-Sale Information – WITH EUROPEAN DATES» (inglés). Consultáu'l 27 de xineru de 2012.
  98. El Paso Times (21 de xunu de 2008). «Tom Waits bears soul, receives key to the city» (inglés). Consultáu'l 21 de xunu de 2011.
  99. The Wall Street Journal (3 de xunetu de 2008). «Tom Waits in Concert: Gruff Yet Tender» (inglés). Consultáu'l 4 de xunetu de 2011.
  100. Dreams. «The Imaginarium of Dr. Parnassus». Consultáu'l 10 de febreru de 2011.
  101. Variety (31 de xunetu de 2007). «Gilliam, Ledger reteam for film» (inglés). Consultáu'l 29 de xineru de 2012.
  102. Ain't It Cool News (15 de febreru de 2008). «AICN EXCLUSIVE! We Know Who's Paying Tribute To Heath Ledger In DR. PARNASSUS Now!» (inglés). Consultáu'l 17 de febreru de 2012.
  103. tomwaits.com. «UPDATED Tom Waits Seeds On Hard Ground Chap Book For Charity» (inglés). Consultáu'l 9 de febreru de 2012.
  104. tomwaits.com. «Tom Waits To Be Inducted Into Hall Of Fame By Neil Young» (inglés). Consultáu'l 29 de febreru de 2012.
  105. BBC News (15 de marzu de 2011). «Neil Diamond joins Rock and Roll Hall of Fame» (inglés).
  106. tomwaits.com. «Tom Waits working on new studio album» (inglés). Consultáu'l 24 de febreru de 2012.
  107. «Tom Waits Sets the Rumors Straight» (inglés) (16 d'agostu de 2011). Consultáu'l 29 d'agostu de 2011.
  108. «Tom Waits Private Listening Party!» (inglés) (23 d'agostu de 2011). Consultáu'l 19 de marzu de 2012.
  109. Stereogum (2 d'avientu de 2011). «MUEYO's Top 50 Albums Of 2011» (inglés). Consultáu'l 12 de xineru de 2012.
  110. Contact Music. «Martin Mcdonagh - Martin McDonagh: Tom Waits jumped at Seven Psychopaths role» (inglés). Consultáu'l 31 de mayu de 2013.
  111. Efe Eme. «Tom Waits collabora no nuevo de Hank Williams III». Consultáu'l 31 de mayu de 2013.
  112. RJ Cubarrubia (6 de mayu de 2013). «Tom Waits Joins Rolling Stones for 'Little Red Rooster' - Video». Rolling Stone. Consultáu'l 31 de mayu de 2013.
  113. Anti Records (2 de febreru de 2010). «New Musical From Tom Waits On The Horizon». Consultáu'l 3 de febreru de 2012.
  114. 114,0 114,1 114,2 La Razón. «voz Waits recupera la voz». Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  115. 115,0 115,1 115,2 115,3 115,4 115,5 115,6 115,7 115,8 Tom Waits Library. «Commercials» (inglés). Consultáu'l 15 de marzu de 2012.
  116. «Microsoft Word - Waits v. Frito-Lay Inc. _1992_.doc» (inglés) (PDF). Consultáu'l 27 de xineru de 2012.
  117. Tom Waits Library. «Tom Waits's Levis Copyright case» (inglés). Consultáu'l 23 de payares de 2007.
  118. BBC News (19 de xineru de 2006). «Tom Waits wins advert mimic case» (inglés). Consultáu'l 6 de xunu de 2011.
  119. BBC News (27 de xineru de 2007). «Waits settles in 'imitation' case» (inglés). Consultáu'l 24 de payares de 2007.
  120. 120,0 120,1 120,2 Tom Waits Library. «Waits and the cops» (inglés). Consultáu'l 24 de payares de 2007.
  121. DeYoung, Bill (23 de febreru de 1993). «One critic handicaps tonight's Grammys» (n'inglés). The Gainesville Sun (The New York Times Company). https://news.google.com/newspapers?id=zt4RAAAAIBAJ&sjid=XuoDAAAAIBAJ&pg=4985,6642121&dq. Consultáu'l 3 de marzu. 
  122. Shock.com.co. «Tom Waits cuelga'l so discu Bad as Me n'internet». Consultáu'l 18 de marzu de 2012.
  123. (n'inglés) 42nd Annual Grammy Awards nominations. CNN. 4 de xineru de 2000. http://transcripts.cnn.com/2000/SHOWBIZ/Music/01/04/grammy.noms.01/list.html. Consultáu'l 14 de febreru de 2012. 
  124. «Kanye West is at top of Grammy list» (n'inglés). The Seattle Times (The Seattle Times Company). 8 d'avientu de 2004. http://seattletimes.nwsource.com/html/entertainment/2002112383_grammys08.html. Consultáu'l 9 d'abril de 2011. 

Bibliografía editar

  • Montandon, Mac (2007). Innocent When You Dream. Orion, páx. 416. ISBN 978-0752881263.
  • Mahar, Paul (2001). Tom Waits on Tom Waits: Interviews and Encounters. Aurum Press Ltd, páx. 448. ISBN 978-1845137472.
  • Jacobs, Jay S. Tom Waits. Cátedra, páx. 309. ISBN 84-376-2003-1.
  • Hoskyns, Barney (2009). Lowside Of The Road: A Life Of Tom Waits. Faber/Broadway, páx. 640. ISBN 9780571235520.

Enllaces esternos editar