Galiu

elementu químicu de númberu atómicu 31 y símbolu Ga

El galiu[1] ye un elementu químicu de la tabla periódica de númberu atómicu 31 y símbolu Ga.[2][3]

Cinc ← GaliuXermaniu
 
 
31
Ga
 
               
               
                                   
                                   
                                                               
                                                               
Tabla completaTabla enantada

Blancu platiáu
Información xeneral
Nome, símbolu, númberu Galiu, Ga, 31
Serie química Metales del bloque p
Grupu, periodu, bloque 13, 4, p
Masa atómica 69,723 u
Configuración electrónica [Ar]3d10 4s2 4p¹
Durez Mohs 1,5
Electrones per nivel 2, 8, 18, 3 (imaxe)
Propiedaes atómiques
Radiu mediu 130 pm
Electronegatividá 1,81 (Pauling)
Radiu atómicu (calc) 136 pm (Radiu de Bohr)
Radiu covalente 126 pm
Radiu de van der Waals 187 pm
Estáu(aos) d'oxidación 3
Óxidu Anfóteru
enerxía d'ionización 578,8 kJ/mol
enerxía d'ionización 1979,3 kJ/mol
enerxía d'ionización 2963 kJ/mol
enerxía d'ionización 6180 kJ/mol
Propiedaes físiques
Estáu ordinariu Sólidu
Densidá 5904 kg/m³
Puntu de fusión 302,91 K (30 °C)
Puntu de bullidura 2477 K (2204 °C)
Entalpía de vaporización 258,7 kJ/mol
Entalpía de fusión 5,59 kJ/mol
Presión de vapor 9,31 × 10-36 Pa a 302,9 K
Varios
Estructura cristalina Ortorrómbica
Nᵘ CAS 7440-55-3
Nᵘ EINECS 231-163-8
Calor específica 370 J/(K·kg)
Conductividá llétrica 6,78 10⁶ S/m
Conductividá térmica 40,6 W/(m·K)
Velocidá del soníu 2740 m/s a 293,15 K (20 °C)
Isótopos más estables
Artículu principal: Isótopos del galiu
iso AN Periodu MD Ed PD
MeV
69GaEstable con 38 neutrones
71Ga39,9%Estable con 40 neutrones
Valores nel SI y condiciones normales de presión y temperatura, sacante que se diga lo contrario.
[editar datos en Wikidata]

Carauterístiques principales

editar
 
Cristales de galiu

El galiu ye un metal blandu, buxu n'estáu líquidu y platiáu brillosu al solidificar, sólidu deleznable a baxes temperatures que funde a temperatures cercanes a la del ambiente (como cesiu, mercuriu y rubidiu) ya inclusive cuando se sostién na mano pol so baxu puntu de fusión (28,56 °C). El rangu de temperatura nel que permanez líquidu ye ún de los más altos de los metales (2174 °C dixebren los sos puntos de fusión y ebullición) y la presión de vapor ye baxa inclusive a altes temperatures. El metal espándese un 3,1% al solidificar y flota nel líquidu al igual que'l xelu nel agua.

Presenta un acusáu enclín a subenfriase per debaxo del puntu de fusión (permaneciendo entá n'estáu líquidu) polo que ye necesaria una grana (un pequeñu sólidu agregáu al líquidu) pa solidificalu. La cristalización nun se produz en nenguna de les estructures simples; la fase estable en condiciones normales ye ortorrómbica, con 8 átomos en cada caxella unitaria na que cada átomu namái tien otru na so vecindá más próxima a una distancia de 2,44 Å y tando los otros seis a 2,83 Å. Nesta estructura'l enllaz químicu formáu ente los átomos más cercanos ye covalente siendo la molécula Ga2 la que realmente forma el treme cristalín.

A otra presión y temperatura atopáronse numberoses fases estables y metaestables distintes.

El galiu escome otros metales al difundise nes sos redes cristalines.

Referencies

editar
  1. Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: galiu
  2. Garritz, Andoni (1998). Química. Pearson Educación, páx. 856. ISBN 978-9-68444-318-1.
  3. Parry, Robert W. (1973). Química: fundamentos esperimentales. Reverte, páx. 703. ISBN 978-8-42917-466-3.