Samariu
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
El samariu[1] ye un elementu químicu de la tabla periódica que'l so símbolu ye Sm y el so númberu atómicu ye 62.
Historia
editarEl samariu afayóse en 1853 pol químicu suizu Jean Charles Galissard de Marignac y aislláu en 1879 pol químicu francés Paul Emile Lecoq de Boisbaudran a partir del mineral samarskita. El mineral atopóse primeramente nos monte Urales y el nome del mineral y l'elementu foi asitiáu n'honor a Samarski, un coronel rusu funcionariu de mines.
Propiedaes
editarEl samariu ye un elementu químicu de símbolu Sm y númberu atómicu 62. Ye miembru del grupu de les tierres rares. El so pesu atómicu ye de 150,35 y son 7 los isótopos que s'atopen na naturaleza; 147Sm, 148Sm y 149Sm son radiactivos y emiten partícules α.
L'óxidu de samariu ye de color mariellu maciu; bien soluble na mayor parte de los ácidos, dando sales mariellu-topaciu en solución.
El samariu tien un emplegu llindáu na industria cerámico y utilízase como catalizador en ciertes reacciones orgániques. Unu de los sos isótopos tien una superficie grande pa la captura de neutrones, polo que ye de gran interés na industria atómico como barra de control y envelenamientos nucleares.
El samariu foi reparáu espectroscópicamente por Jean Charles Galissard de Marignac, un químicu suizu, nun material conocíu como didimio en 1853. Paul-Émile Lecoq de Boisbaudran, un científicu francés, foi'l primeru n'aisllar el samariu del mineral samarskita ((Y, Ce, O, Fe)3(Nb, Ta, Ti)5O16) en 1879.
Anguaño'l samariu ye llográu principalmente al traviés d'un procesu d'intercambiu iónicu del sable de monacita ((Ce, La, Th, Nd, Y)PO4), un material rico n'elementos de tierres rares que contién hasta un 2,8 % de samariu. El samariu ye unu de los elementos de tierres rares usaos pa faer llámpares d'arcu voltaicu de carbonu les cualos son usaes na industria del cine pal llume de los estudios y les lluces de los proyeutores. El samariu tamién compón sobre'l 1 % del metal Misch, un material que ye usáu pa faer piedres de mecheros.
El samariu forma un compuestu col cobaltu (SmCo5) que ye un poderosu imán permanente con mayor resistencia a la desmagnetización que cualesquier otru material conocíu. L'óxidu de samariu (Sm2O3) añader al cristal p'absorber radiación infrarroxo y actúa como un catalizador de la deshidratación y deshidrogenización del etanol (C2H6O
Aplicaciones
editar- L'óxidu de samariu utilizar n'óptica p'absorber la lluz infrarroxo
- Como catalizador na deshidratación y na deshidrogenación de etanol.
- Úsase como parte d'una aleación nos imanes de samariu-cobaltu.
- El Samariu 153 utilízase xunto col Estroncio 89 en radioterapia paliativa pal amenorgamientu del dolor en pacientes terminales.
L'óxidu de samariu utilizar n'óptica p'absorber la lluz infrarroxo. Amás tamién s'usa como catalizador na deshidratación y na deshidrogenación de etanol. Aparte úsase como parte d'una aleación nos imanes de samariu-cobaltu.
El samariu, xunto col restu de les tierres rares, usar nel arcu de carbonu pa la proyeición de películes, en vidrios qu'absuerben l'infrarroxu y absorbente de neutrones en reactores nucleares.
L'aleación SmCo5 emplegóse pa construyir un nuevu material magnético cola mayor resistencia a la desmagnetización conocida. Amás, usóse pa dopar cristales de fluoruru de calciu pa la construcción de láseres y máseres
Un recién estudiu de la Universidá de Michigan n'EEXX afayó que l'aleación SmB6, el hexabórido de Samariu, tien fuertes propiedaes como aislante topolóxicu. Los aislantes topolóxicos conducen corrientes llétriques al traviés de la so superficie y neutralizar nel so interior. Esta propiedá dexa l'apaición d'electrones de Dirac, que podría ser útil nel desenvolvimientu d'un transistor cuánticu y dexar polo tanto una nueva meyora nel campu de la computación cuántica.
Llogru
editarAnguaño'l samariu ye llográu principalmente al traviés d'un procesu d'intercambiu iónicu del sable de monacita ((Ce, La, Th, Nd, Y)PO4), un material rico n'elementos de tierres rares que contién hasta un 2,8 % de samariu.
Efeutu del samariu na salú
editarEl samariu ye un elementu químicu raru que puede ser atopáu n'equipos como televisiones en color, llámpares fluorescentes y cristales. Raramente atópase na naturaleza, yá que se da en cantidaes bien pequeñes. Asina pos de normal alcuéntrase solamente en dos tipos distintos de minerales.
L'usu del samariu sigue aumentando debíu al fechu de que ye útil pa producir catalizadores y p'apolazar cristales. Ye más peligrosu nel ambiente de trabayu, debíu al fechu de que los mugores y los gases pueden ser esneldaos col aire, lo que puede causar embolies pulmonares, especialmente mientres esposiciones al llargu plazu. Tamién puede ser una amenaza pal fégadu cuando s'atropa nel cuerpu humanu.
Efeutu del samariu nel mediu ambiente
editarEl samariu ye arramáu al mediu ambiente en munchos llugares distintos, principalmente por industrial productores de petroleu. Tamién puede entrar nel mediu ambiente cuando se tiren los equipos domésticos. va atropase gradualmente nos suelos y na agua de los suelos y esto va llevar finalmente a amontar la concentración n'humanos, animales y partícules del suelu.
Nos animales acuáticos provoca daños a les membranes celulares, lo que tien delles influencies negatives na reproducción y nes funciones del sistema nerviosu.
Referencies
editar- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: samariu