Juan Manuel Fangio (24 de xunu de 1911Balcarce (es) Traducir – 17 de xunetu de 1995Buenos Aires) foi un automovilista arxentín. Ye consideráu unu de los meyores pilotos del automovilismu mundial de tolos tiempossobremanera por ser quíntuple y segundu campeón de Fórmula 1.[5]

Juan Manuel Fangio
Vida
Nacimientu Balcarce (es) Traducir24 de xunu de 1911[1]
Nacionalidá Bandera d'Arxentina Arxentina
Muerte Buenos Aires17 de xunetu de 1995[1] (84 años)
Familia
Casáu con ensin valor
Familia
Estudios
Llingües falaes castellanu[3]
Oficiu
Oficiu entamador, pilotu de Fórmula Unupilotu d'automovilismu
Trayeutoria
Duración (es) Traducir Equipu Vehículo usado normalmente (es) Traducir
-Alfa Romeo
-Maserati F1 (es) Traducir
-Mercedes
-Scuderia Ferrari
Premios
IMDb nm0266775
Cambiar los datos en Wikidata

Dende'l so niñez abandonó los sos estudios pa dedicase a la mecánica automovilística y participar de competiciones non oficiales. En 1938 debutó en Turismu Carretera y compitió a bordu d'un Ford V8. En 1940 pasó a competir con Chevrolet, col cual llogró'l Gran Premiu Internacional del Norte y consagróse como Campeón Arxentín de Turismu Carretera, títulu que repitió al añu siguiente.[6] Depués compitió nes categoríes de Fuercia Llibre (antecesores de la Fórmula 1 Mecánica Arxentina) onde ganó en cuatro causes, dende 1947 a 1949 con un Volpi-Chevrolet y en 1950 con un Talbot.

En 1947, cola collaboración del gobiernu arxentín, empezó a participar nos Grandes Premios del continente européu.[7] Dende 1947 a 1958, compitió en Grandes Premios de manera oficial pa les marques Mercedes-Benz, Maserati, Alfa Romeo y Ferrari. Llogró cinco títulos mundiales de Fórmula 1 mientres les temporaes de 1951, 1954, 1955, 1956 y 1957, y resultó subcampeón en 1950 y 1953. Retirar en 1958 depués de sufrir un secuestru en Cuba.

Fangio llogró 24 victories, 35 podios, 29 pole positions y 23 vueltes rápides en 51 Grandes Premios. Caltuvo mientres un estensu periodu'l récor de más títulos en Fórmula 1 hasta que foi movíu por Michael Schumacher en 2003. Sicasí, caltiénse como'l pilotu de meyor permediu de victories, l'únicu pilotu que ganó campeonatos de Fórmula 1 con cuatro escuderíes distintes y el pilotu campeón más llonxevu de la historia (46 años y 41 díes).

Dende 1974, foi presidente del direutoriu de la Mercedes Benz Arxentina, y tres el so retiru foi designáu presidente honorariu de Mercedes-Benz n'Arxentina dende 1987, ya inauguró un muséu na so ciudá natal. En 2011, nel centenariu de la so nacencia, foi recordáu en tol mundu y realizáronse variaes actividaes por cuenta de la so natalicio.[8]

Biografía

editar

Infancia y mocedá

editar
 
Fangio nel so Primer Comunión.

Juan Manuel Fangio nació a les 0.10 del 24 de xunu de 1911 como'l cuartu fíu de Loreto Fangio (1880-1972) y Herminia Deramo (1885-1975) nuna vivienda allugada nel númberu 321 de la cai 13 de Balcarce.[9][10] Los sos hermanos fueron Herminia, José, Celia, Rubén y Carmen.[10][11] Dende pequeñu foi moteyáu'l «Chueco» pola forma narquiada de la so pierna esquierda, cola que tenía una gran habilidá pa llanzar pelotes mientres los partíos de fútbol barriales.[11]

Empecipió los sos estudios primarios na escuela Nᵘ4 hasta qu'en cuartu grau treslladóse a la escuela Nᵘ1. Con apenes nueve años empezó a trabayar pa collaborar cola economía de la familia nuna ferrería, onde refaccionaba los carruaxes de la zona y realizaba trabayos de forxa de metales.[12] Pa 1922 yá se desempeñaba na mecánica automovilística[13] mientres estudiaba. Incorporar a la concesionaria Rugby al añu siguiente como asistente de Raimundo Carlini, con quien aprendió a conducir vehículos y reparar maquinaries agrícoles.[12] Según Fangio, «la primer vegada que remané... Xubí al autu, arrinqué, empecé a andar y cuando vi que podía doblar y frenar albidré de que l'autu tenía vida... De mozu, siempres miraba cómo remanaben los mayores. Y aprendía enforma nos ómnibus».[14]

En 1924, empecipió los sos primeros trabayos pa l'axencia automotriz Ford. El so xefe de mecánicos, Guillermo Espain, empobinar respectu de les partes que constitúin un motor. Tamién ingresó como ayudante de mecánica nel taller de l'axencia Studebaker del pilotu local Miguel Viggiano, onde aprendió cuestiones rellacionaes col axuste de motores.[12]

Adquirió'l so primer vehículu, un Overland, como parte de pagu de los sos salarios a los 16 años. Depués de guardar reposu mientres un añu por causa d'una pleuresía, Fangio empezó a participar como delanteru de media punta nel Club Rivadavia amás de prauticar boxéu.[12] Años dempués foi incorporáu al Club Leandro Alem y Mitre ya inclusive, llegó a integrar la seleición de fútbol de Balcarce.[12]

Aspirante al automovilismu

editar

En 1929 llogró'l segundu puestu a bordu d'un Chevrolet serie AB como acompañante del pilotu Manuel Ayerza nuna competencia zonal que se llevó a cabu ente Coronel Vidal y Xeneral Guido. Volvió participar como acompañante sobre un Plymouth modelu 1929 al pie del so cuñáu José Bruxes Font nel circuitu de tierra denomináu «La Chata» que bordiaba'l campu onde anguaño s'alza'l Aero Club.[12] Paralelamente Fangio desenvolvió una neumonía[15] depués d'un partíu de fútbol que casi resultó fatal[16] y llevar a permanecer en cama dos meses al cuidu de la so madre.[17]

Depués de cumplir col serviciu militar,[12] en 1932 instaló un taller mecánicu rudimentariu en sociedá col so amigu José Duffard. El so padre Loreto apurrió-yos un terrenal frente a la so casa onde edificaron el taller y el futbolista Francisco Cavalloti apurrió un vieyu camión como capital. En 1934, la factoría foi treslladada a Boulevard del Valle y cai 14 so arriendu compartíu con un comerciante, qu'ocupaba la parte delantera del llocal. La sociedá ampliar cola incorporación d'unu de los hermanos de José, Bernardo Duffard.[12]

Les primeres competencies de Fangio fueron pocu esitoses. Sol seudónimu de «Rivadavia» (nome del primer equipu de fútbol nel que participó), debutó como pilotu nuna carrera non oficial nel circuitu de Benito Juárez a bordu d'un taxi Ford A.[18] Pola mor del fundimiento d'una biela, tuvieron d'abandonar la competencia cuando colaben terceros a dos vueltes de la llinia final. Poco dempués, foi descalificáu en Gonzáles Chaves por llegar tarde al circuitu a bordu d'un Ford A.[12]

El 21 de marzu de 1937, acompañáu por Duffard, intervieno de nuevu nuna competencia non oficial nel circuitu «La Chata» conduciendo un Buick, propiedá de Oscar Rezusta. Al empezar la carrera, la palanca de cambeos esprendióse, polo que transitó tola carrera col cambéu en tercer velocidá afitáu con un destornillador. Sicasí, tuvo d'abandonar escontra'l final por causa de un escarrilamientu sobre una alcantariella.[19]

Debutó de manera oficial como piloto'l 27 de marzu de 1938 nel circuitu de Necochea con un Ford V8 qu'adquirió col sofitu de dellos amigos. Llogró'l tercer puestu na segunda serie en marcando'l quintu tiempu en clasificación. Sicasí, Carlos Arzani remató primero con una Alfa Romeo 3800 y Fangio, resultó séptimu.[19]

Turismu Carretera

editar

Na categoría de Turismu Carretera, apostó la so primer carrera del 18 al 30 d'ochobre de 1938 como copilotu del pilotu de Balcarce, Luis Finocchietti. A pesar de que nun recibieron el Gran Premiu Arxentín de Carretera, Fangio condució la mayor parte del trayeutu y clasificaron nel séptimu puestu.[19] En payares inscribir na competencia denomada «400 km. de Tres Arroyos» pero esta foi suspendida por un fatal accidente, de cuenta que clasificó octavu nes primeres cuatro vueltes.[19]

La so última carrera con un Ford V8 realizar nel Circuitu del Monte de 1939 con Héctor Tieri como acompañante. Condució la so primer competencia como pilotu de Turismu Carretera a bordu d'un Chevrolet nel Gran Premiu Arxentín. Una fuerte agua atayó la corrida y Fangio remató ventenu segundu en Concordia. Sicasí, volver# a entamar col nome de Gran Premiu Estraordinariu na provincia de Córdoba, onde llogró'l so primer trunfu al ganar la cuarta etapa dende Catamarca a San Juan.[19] Tres la victoria, Fangio empezó a pensar que l'automovilismu deportivu podía dar una bona reputación al so negociu si llograba demostrar la calidá de los trabayos. Foi según empezó a desenvolvese Fangio, Duffard y Cía., que darréu se convirtió nuna importante empresa.[19]

N'ochobre de 1940, dempués de 9500 km de competición n'Arxentina, Bolivia y Perú, ganó la so primer carrera en Turismu Carretera al llograr el Gran Premiu Internacional del Norte. El Chevrolet 1940 que condució ende foi adquiríu col productu d'una rifa. Col dineru llográu nesa carrera mercar definitivamente y la parte restante foi destinada al so taller pa llibralo d'intereses.[19] Fangio clasificó como Campeón Arxentín de TC[20] y convirtióse nel primeru pa la historia de Chevrolet.[21]

 
Fangio nes sos dómines de TC.

Consagróse nuevamente como Campeón Arxentín de TC en 1941[20] cuando venció a Oscar Gálvez nel Gran Premiu Getúlio Vargas en Brasil, poco primero de participar nos Mil Milles Arxentines». En 1942 el pilotu tuvo un resultáu favorable mientres la segunda y última etapa del Gran Premiu del Sur pero remató nel décimu puestu acordies cola clasificación xeneral. Sía comoquier, llogró trunfar na carrera «Mar y Sierres» cola so cupé Chevrolet.[19]

Alredor de 1943 Fangio tuvo de cerrar el so taller de resultes de la Segunda Guerra Mundial y acomuñóse col so amigu Héctor Barragán, con quien viaxó permanentemente al sur del país col fin d'adquirir camiones y acoplaos pa comerciar namái los sos neumáticos yá que arralecíen n'Arxentina pola mor del conflictu bélicu. En 1946, depués d'un curtiu periodu d'inactividá, retornó al automovilismu con dos competencies non oficiles en Morón y Tandil a bordu d'un Ford T.[22]

La so primer competencia en Mecánica Nacional (MN), previa a la carrera pol Premiu Ciudá de Rosario, asocedió en 1947 nel circuitu de Retiru a cantu d'un Chevrolet con xasis de Ford T. Depués del so trunfu en MN, Fangio foi habilitáu reglamentariamente pa competir na prueba de coches Grand Prix que ganó Aquiles Varzi con Alfa Romeo. Significó'l so debú en pruebes internacionales de pista con un coche de Mecánica Nacional.[22] Mientres el restu del añu, trunfó nel GP Ciudá de Montevideo-Uruguái, el GP Primavera de Mar del Plata y nel circuitu Doble Vuelta de la Ventana» de Turismu Carretera.[22]

Mientres el circuitu de Palermo de xineru de 1948, Fangio condució'l so primer coche de carreres de Grand Prix, un Maserati 1500 de la escudería francesa Naphtra Course perteneciente al volante George Raph. La so participación ende foi siguida pola de «Vuelta de Pringles» y «Vuelta d'Entre Ríos», dambes pertenecientes al Turismu Carretera.[22] Depués trunfó en tres carreres de MN, el 21 de marzu nel Premiu Seronda de Palermo, el 28 de marzu nes «100 Milles Sableres de Necochea» y el 2 de mayu nel Premiu Ciudá de Mercedes Uruguái, toes con Volpi-Chevrolet.[22] Nuna estadía en Francia, Amadeo Gordini convidar a competir con un Simca Gordini en Reims. A pesar de qu'abandonó nos dos pruebes, significó'l so debú en carreres de GP europees.[22]

Fangio ganó'l Premiu Flaire Muertu de Bell Ville y el Premiu Jean Pierre Wimille nel circuitu de Palermo de 1949 col Volpi-Chevrolet en MN. Asina mesmu llogró la so primer victoria contra pilotos europeos n'Autos Especiales mientres el circuitu «El Torrexón» de Mar del Plata a cantu d'una Maserati.[22] Depués foi designáu capitán de la comitiva arxentina «Aquiles Varzi» que viaxó a Italia pa instalase cerca de Milán, en Galliate. Instaláu n'Europa, ganó seis de les diez carreres llevaes a cabu: el 3 d'abril en Sanremo, el 18 d'abril en Pau, el 8 de mayu en Perpiñán, el 22 de mayu en Marsella, el 26 de xunu en Monza y el 10 de xunetu n'Albi. Mientres les mesmes, utilizó los sos coches de carrera Maserati, Ferrari y Simca.[22] La so despidida de Turismu Carretera asocedió nel Gran Premiu de Carreteres 1949 cola so cupé Chevrolet de 1939, col que llogró'l segundu llugar por detrás de Juan Gálvez.[22]

Muerte de Daniel Urrutia

editar

Fangio yera unu de los 141 volantes inscritos pa competir nel Gran Premiu d'América del Sur, que tomó 9579 quilómetros ente Buenos Aires y Caraques, na nueche del 29 d'ochobre de 1948. Mientres el trayeutu, programáu en 14 etapes, el Chevrolet 1939 que piloteaba Fangio cayó nuna fondalada nos precarios caminos peruanos de monte. Los organizadores decidieren que gran parte d'esi tramu efectuar de nueche a pesar del cansanciu de los corredores yá que Perú trescurría un momentu políticu tirante y tarrecíase un llevantamientu militar mientres el desenvolvimientu de la carrera. L'accidente non yá inutilizó el so vehículu sinón que-y causó la muerte al so copilotu, Daniel Urrutia.[23]

Pasáramos Huanchaco y el reflexu de los mios faros sobre blancos paredones acegaróme. Enfrentamos una curva con terremplén, pero nun lu vi. Y el coche mordió arenitas y entró a dar vueltes. Nesi momentu tomé noción del desastre.
Juan Manuel Fangio[23]

El so automóvil yera siguíu por Oscar Alfredo Gálvez y Eusebio Marcilla, quien s'ocupó de treslladóse a Fangio y los restos de Urrutia al Hospital de Chicama. La so muerte causó tanta repercusión n'América que l'Asociación Corredores de Turismu Carretera conmemoró'l 29 d'ochobre como'l Día del Acompañante y Copilotu del Automovilismu Deportivu Arxentín. Ello ye que Turismu Carretera decidió esaniciar el puestu de copilotu tres el decesu de Urrutia.[24]

La rivalidá colos Gálvez

editar
 
Oscar Alfredo Gálvez, unu de los automovilistes más destacaos del TC mientres los años de 1940.

Una de les rivalidaes más destacaes de la historia del automovilismu arxentín foi Fangio-Gálvez, que de cutiu foi comparada cola de River Plate-Boca Juniors.[7] A empiezos de la década de 1940, a pesar de qu'esistíen otres marques d'automóviles, Chevrolet y Ford consolidar nel mercáu y movieron a les demás. Dende esi momentu, Fangio convertir en sinónimu de Chevrolet y los hermanos Gálvez, de Ford.[25] Según Clarín, «los Gálvez representaben a los "pitucos" porteños. Fangio yera'l símbolu del rapazu del interior, humilde, sacrificáu».[7]

Como enxamás socediera nel nuesu automovilismu, Fangio y Gálvez o Gálvez y Fangio, aniciaron la más marcada división. Foise Fangista o Galvista, y como al advenimiento de Juancito nun se produció cambéu nos apellíos siguió la división ensin da-y entrada a nengún otru. Toos fueron de Gálvez o de Fangio. Y ser inda
Ricardo Lorenzo, 1951.[25]

Fangio y Gálvez empezaron a competir xuntos en 1940 mientres el Gran Premiu Internacional del Norte de Turismu Carretera, una carrera de 92 participantes concebida p'apostase sobre una distancia de 9445,4 km estremaos en 13 etapes. Ende, Julio Pérez tomó la delantrera hasta llegar a Córdoba cuando foi movíu por Fangio.[26] Sicasí, la siguiente etapa foi llograda por Oscar Gálvez. A la llegada a Lima, Fangio aventayaba per una hora a Daniel Musso y por casi dos a Gálvez, qu'acarretaba desperfectos mecánicos y otres dificultaes. De resultes d'un cortucircuitu de lluz metanes una curva, este sufrió un grave accidente al desbarrancar por un derribadoriu de 100 metros que motivó'l so internación urxente ente que Fangio convertir na primer persona en llevar a Chevrolet al primer puestu xeneral en TC.[26]

En 1941, Gálvez y Fangio viaxaron a Brasil pa competir nos siete etapes del Gran Premiu Presidente Getúlio Vargas. Depués de casi 4000 km de percorríu, el primer puestu foi llográu por Fangio y el segundu, por Gálvez. Esa clasificación volvió repitise al añu siguiente nos Mil Milles Arxentines, cola diferencia de qu'en llugar de Oscar corrió per primer vegada'l so hermanu menor Juan.[26] Magar Fangio trunfó nes temporaes de 1941 y 1942, los Gálvez tuvieron mayor ésitu ente 1942 y 1946.[7] Mientres el Gran Premiu d'América del Sur de 1948, Fangio cayó a un terremplén y Gálvez, al ver que l'autu empezaba a dar tumbos dirixó la so máquina escontra'l llau opuestu de la carretera y terminó entornando nun cañaveral. Sicasí, ayudó a Fangio a buscar el cuerpu del so acompañante Daniel Urrutia, que xacía a unos 20 metros del Chevrolet.[25]

Dambos automovilistes compitieron per última vegada en 1949[7] y caltuvieron una llarga amistá hasta la muerte de Gálvez en 1989.[25]

Fórmula 1

editar

Fangio debutó como parte del equipu oficial d'Alfa Romeo xunto a Giuseppe Farina y Luigi Fagioli nel primer Campeonatu del Mundu de Fórmula 1 de 1950.[27] Llogró'l so primer trunfu en Mónacu ente que llogró otra victoria nel Circuit des Remparts d'Angoulême con Maserati. Convertir en subcampeón mundial de Fórmula 1 detrás de Farina al ganar el GP de Bélxica en Spa-Francorchams el 18 de xunu, el de Reims el 2 de xunetu, el GP des Nations de Xinebra el 30 de xunetu y el GP de Pescara el 15 d'agostu.[28]

Tornó a l'Arxentina y trunfó nel GP Ciudá de Paraná el 12 de payares y nel GP Presidente Alessandri Palma en Chile'l 18 d'avientu, dambes con Ferrari 125. La so última presentación del añu asocedió na temporada navidiega cuando intervieno nes «500 Milles Arxentines» en Rafaela con Talbot-Lago. En total, llogró 11 victories mientres 1950 nes distintes competiciones en que participó.[28]

 
El Talbot-Lago T26C de 1951 utilizáu por Fangio nes «24 hores de Le Mans».

En 1951, Fangio llogró'l so primer títulu mundial de F1[29][27] conduciendo un Alfa Romeo 159 y apostó 14 competencies en total. Al empiezu de la temporada, corrió pal equipu Mercedes Benz n'Arxentina col modelu W163 de preguerra y participó en dos pruebes europees per invitación de Ferrari en Monza, de Gordini en París y nes «24 hores de Le Mans» con Talbot. Los sos mayores rivales d'esa temporada fueron José Froilán González y Alberto Ascari.[30] Fangio, Farina y Fagioli integraron l'equipu oficial d'Alfa Romeo mientres el Campeonatu Mundial de F1 anque eventualmente incorporar a Piero Taruffi, Reg Parnell y Consalvo Sanesi. En Silverstone, Farina llogró la victoria ente que Fangio trunfó en Montecarlo, Bélxica y Francia.[30] A lo llargo de tola competencia l'automovilista llogró'l primer puestu nel GP de Suiza en Berna el 27 de mayu, el GP d'Europa en Reims el 1 de xunetu y el GP d'España nel Circuitu de Pedralbes de Barcelona'l 28 d'ochobre.[28]

El 13 de xineru de 1952 trunfó nel GP d'Interlagos y el 3 de febreru, nel GP «Quinta da Boa Vista» (dambos en Brasil). En corriendo n'Irlanda el 7 de xunu con BRM, tuvo de viaxar a Italia p'apostar una competencia en Monza a otru día con Maserati. Nel tercer xiru mientres la curva de Lesmo, sufrió un grave accidente y tuvo de permanecer internáu casi cuatro meses, lo que xeneró rumores de que la so carrera llegara a un fin.[28] N'Arxentina, pela so parte, tuvo la victoria'l 9 de marzu de 1952 del Premiu Presidente Perón y del Premiu Eva Perón el 16 de marzu. N'Uruguái trunfó en dos carreres corríes nel Circuitu de Piriápolis el 23 y 30 de marzu, dambes con una Ferrari 125.[28] Restablecíu del so accidente, ganó una engatada de monte na Vue des Alpes en Suiza y el GP Supercortemaggiore de Merano con una Alfa Romeo. Poco dempués, integrando l'equipu Maserati, superó en Monza a Ascari y Farina na postrera curva, lo que lo convirtió en subcampeón del mundu en 1953.[28]

 
Fangio y el so Maserati 250F.

Depués de llograr el primer llugar na IV Carrera Panamericana con Lancia D24, a principios de la temporada de 1954 corrió en dos carreres puntables con Maserati 250F por cuenta de que el Mercedes Benz W196 entá nun fuera termináu. Foi según sumó los sos primeros puntos pal Campeonatu Mundial de F1 al ganar el 17 de xineru'l GP de la República Arxentina nel Autódromu de Buenos Aires y el 20 de xunu'l GP de Bélxica en Spa-Francorchamps.[28] Fangio robló contratu con Mercedes Benz a mediaos d'añu al igual que Karl Kling, Hans Herrmann y Hermann Lang. A bordu d'una flecha platiada, siguió sumando puntos mientres el Campeonatu del Mundu al debutar con un trunfu nel GP de Francia en Reims el 4 de xunetu y siguir nel GP d'Europa en Nürburgring el 1 d'agostu, el GP de Suiza en Berna el 22 d'agostu y el GP d'Italia en Monza el 5 de setiembre.[28] Fangio llogró'l so segundu títulu de Campeón del Mundu en 1954 depués de participar n'ocho carreres puntables, de les cualos ganó seis (trés d'elles cola vuelta más rápida). En total, llogró 57 de los 72 puntos en xuegu y aventayó al so escolta por 30 puntos.[31] Pol so desempeñu, foi distinguíu como «deportista del añu» y recibió el premiu Olimpia de l'Asociación de Periodistes Deportivos d'Arxentina.[28]

Conformó nuevamente l'equipu Mercedes Benz con Stirling Moss como compañeru mientres la temporada siguiente. El Campeonatu Mundial de F1 1955 fuera programáu con 11 pruebes puntables n'Arxentina, Mónacu, Indianapolis, Bélxica, Holanda, Inglaterra, Italia, España, Francia, Alemaña y Suiza. Sicasí, por causa de una traxedia automovilística socedida en Le Mans, los organizadores de les carreres pol Campeonatu del Mundu d'España, Francia, Alemaña y Suiza decidieron anulales. D'esa manera, la temporada de 1955 foi una de les más curties na historia de F1 con namái siete competencies.[32] Fangio venció'l 16 de xineru nel GP de la República Arxentina, el 5 de xunu nel GP de Bélxica en Spa-Francorchamps, el 19 de xunu'l GP d'Holanda en Zandvoort y el 11 de setiembre nel GP d'Italia en Monza.[28] De los seis carreres ganó cuatro, trés d'elles cola vuelta más rápida. Aventayó al so escolta con 41 puntos y al so compañeru d'equipu, Stirling Moss, por 18 puntos.[32] Sobre los Mercedes Benz W196, Fangio comentó que «dende la primer prueba de 1954 col Mercedes Benz, tuvi'l sentimientu de tar sobre un autu perfectu, d'esos del tipu que los pilotos suañamos correr dalgún día».[32] Amás de ser el primer modelu de la escudería alemana que ganó un Gran Premiu de Fórmula 1 tres la Segunda Guerra Mundial, el W196 introdució al automovilismu teunoloxíes pioneres como'l motor d'inyección o la suspensión independiente. El modelu conducíu por Fangio en 1954 foi puyáu en 2013 por 22,7 millones d'euros, la cifra más alta paga por un vehículu nel mundu.[33][34] Los sos otros trunfos fuera del campeonatu asocedieron el 30 de xineru nel GP Ciudá de Buenos Aires con Mercedes Benz na categoría de Fórmula llibre, el 29 de mayu nel Premiu Eiffel de Nürburgring, el 7 d'agostu nel GP de Suecia de Kristianstad y a lo último, el 6 de payares nel GP de Venezuela con Maserati 300 S.[28]

En 1956, Mercedes Benz retirar de F1, polo que Fangio robló contratu con Ferrari. A lo llargo de la temporada esperimentó diverses falles y problemes d'organización que la perxudicaron. Pa permanecer nél, esixó-y a Enzo Ferrari la asignación d'un mecánicu qu'asistiera'l so coche en exclusividad.[35] Marcelo Giambertone analizó nel so llibru dalgunos aspeutos del tornéu de 1956 y señaló que Enzo Ferrari deseyaba que Peter Collins ganara'l campeonatu por cuenta de qu'Inglaterra significaba un meyor mercáu automovilísticu qu'Arxentina. La publicación de Giambertone xeneró l'enoxu de Ferrari, polo que Fangio tuvo d'esclariar: «[Giambertone] foi un home bien llixeru y cuando me faló del llibru, acepté que lo fixera... Pero nun intervini nél y al lleelo di cuenta de la intencionalidad de lo ellí escrito y de la mención de dichos mios non ciertos, salvo aquella aclaración sobre la rellación con Ferrari. Reconozo que al editase'l llibru conteniendo la mio firma, yera lóxicu'l disgustu de Ferrari».[35] La circunstancia que tornó la rellación de Fangio con Ferrari esi añu foi la modalidá de la escudería qu'esixía que los mecánicos trabayaren en toles máquines del equipu. Fangio nun tenía asignáu nengún mecánicu pal so vehículu como solía tener en Mercedes Benz y esa situación resultó-y ilóxica. N'Inglaterra, sufrió'l frayatu d'un embrague y en Mónacu, tuvo d'ingresar nos boxes na vuelta 42 en raspiando un gordón. N'Italia, Peter Collins venció-y el so máquina por que Fangio pudiera siguir de forma ventaxosa nel Campeonatu Mundial. Fangio recordó la so bona actitú al señalar que «Collins sabía que tenía que ganar con récor de vuelta y nesi momentu taba terceru detrás de [Daniel] Musso. Sicasí la carrera nun terminara, pero d'igual manera diome'l so autu, xestu que nunca voi escaecer».[35] Mientres el Gran Premiu de Bélxica, unu de los diferenciales del so Lancia-Ferrari engranóse, lo que motivó'l so abandonu. Los inconvenientes siguieron con una perda de combustible nel tableru de preseos nel Gran Premiu de Francia que lo llevó al cuartu puestu. Tres l'incidente Fangio decidió arrenunciar al equipu pero'l nomamientu d'un mecánicu esclusivu pa la so máquina fixo posible la so torna. Llogró remontar el so puntaje mientres los siguientes circuitos y a la fin de la temporada, llograra seis victories y cuatro segundos puestos.[35]

 
Fangio depués del so trunfu en Nürburgring en 1957.

Mientres la temporada siguiente, Fangio abandonó la escudería Ferrari y venceyóse a la de Maserati. Ferrari manifestó irónicamente que «nun vamos tener a Fangio en 1957 porque nun somos abondo ricos».[36] Trunfó'l 13 de xineru nel GP República Arxentina, el 19 de mayu'l GP de Mónacu, el 7 de xunetu'l GP de Francia en Rouen-les-Esasrts y el 4 d'agostu'l GP d'Alemaña en Nürburging nuna destacada carrera con Peter Collins y Mike Hawthorn.[28] La competencia en Nürburging foi considerada una de los meyores de la so vida yá que batió al equipu Ferrari na última vuelta y llogró el so quintu y últimu títulu mundial. Pal final del tornéu, sumó 46 puntos contra 25 de Stirling Moss.[36] A pesar del llogru del títulu, Maserati retiróse esi añu. Fangio recibió múltiples reconocencies depués del so desempeñu, ente ellos el Troféu al Conductor del Añu del Gremiu de Cronistes d'Automovilismu Británicu y la designación de Güéspede d'Honor d'Alemaña pol presidente Theodor Heuss.[28]

Ganó la so última carrera en febreru de 1958 cuando corrió nel GP Ciudá de Buenos Aires. Decidió retirase meses dempués nel circuitu de Reims, onde debutara diez años tras. El so secuestru torgó-y participar del GP de Cuba anque pudo competir en la Copa Dos Mundos en Monza con un Dean Van Lines SP.[28] Depués del so retiru, foi distinguíu como presidente honorariu de la Comisión Deportiva Automovilista de la República Arxentina.[37]

Secuestru

editar
 
Fangio en 1957.

En febreru de 1958, Fangio topar en L'Habana pa competir nel Gran Premiu de Cuba. Fidel Castro, que daquella comandaba la guerrilla Movimientu 26 de xunetu en Sierra Maestra, consideró que'l secuestru del automovilista sería un bon golpe publicitariu y una manera de faer risión al gobiernu de Fulgencio Batista.[14][38]

Cuando Fangio topar nel hall del Hotel Lincoln onde s'agospiaba, un mozu del comandu guerrilleru averóse-y con un revólver[39] y díxo-y: «Esculpe, Juan, pero va teneme qu'acompañar». Foi xubíu a un automóvil nel que se topaben otros dos homes y permanecieron transitando la ciudá mientres una hora.[14] Finalmente foi treslladáu a un departamentu onde miembros del movimientu de Castro manifestáron-y que'l motivu del secuestru yera espublizar los ideales y llucha del mesmu.[40] La misión tuvo al cargu de Arnol Rodríguez y Faustino Pérez, depués ministros del gobiernu revolucionariu.[14] Esistía la posibilidá de que'l réxime de Batista decidiera matar al pilotu y culpar al movimientu encabezáu por Castro. Pa evitar eso, Fangio propúnxo-yos comunicase col embaxador arxentín Raúl Guevara Lynch, primu d'Ernesto «Che» Guevara.[41][42]

Ante l'ausencia de Fangio, el francés Maurice Trintignant reemplazar na carrera. Sicasí la competencia foi curtia por cuenta de un accidente na quinta vuelta que-y causó la muerte a seis espectadores y xeneró 40 mancaos. Más tarde, Fangio diría irónicamente que «yo podría tar nesi choque, asina que los mios secuestradores salváronme la vida».[14] Depués de la so lliberación tres 26 hores de secuestru, l'automovilista declaró a la prensa pública que me trataron d'una manera escelente... En verdá, tuvi les mesmes comodidaes que si tuviera ente amigos... Si facer polos rebeldes foi por una bona causa, entós, como arxentín, yo aceptar como tal». A pesar d'ello, apostó la Copa Dos Mundos en Monza con un vehículu Dean Van Lines.[7]

Un añu y mediu dempués, depués de l'asunción de Fidel Castro, Fangio foi designáu «Convidáu d'honor» de Cuba. En 1981, cuando tornó a L'Habana en calidá de presidente honorariu de Mercedes Benz n'Arxentina, foi recibíu nel aeropuertu pol ministru de Rellaciones Esteriores, Arnol Rodríguez, y foi convidáu a una xunta con Fidel Castro.[14] Fangio nunca demostró tener una mal alcordanza de la so esperiencia en 1958: «Nun falamos casi nada del secuestru. Yo creo que foi daqué especial, fechu por xente que tenía los sos ideales y quería dalos a conocer comoquier».[14] El direutor Alberto Lecchi trató'l secuestru na so película Operación Fangio (1999), con Darío Grandinetti nel rol del automovilista.[43]

Última etapa

editar

Actividá posterior

editar

Depués del so retiru, Fangio participó en munches carreres d'exhibición mundiales, homenaxes a figures del automovilismu y na organización d'eventos rellacionaos col so oficiu. En 1960 llevó a cabu una exhibición nel Parque Sarmiento con una Maserati 2500 d'Ettore Chimeri, cola que sufrió una salida de pista, raspió un gordón y llevantó por fuercia nel aire ensin consecuencies. Convirtióse presidente d'honor del Club International des Anciens Pilotes de Grand Prix F1 en 1962.[37]

 
Fangio conduciendo un Mercedes Benz W 196 en Nürburgring, 1986.

En 1968, collaboró con ACA na organización de la Temporada Internacional de Fórmula 2 que se realizó n'Arxentina, xera que se tornaría constante mientres los próximos años. Poco dempués, encabezó'l proyeutu «84 Hores de Nürburgring» p'autos IKA-Renault Torino de fabricación arxentina y viaxó a Alemaña en calidá d'asesor de pilotos xunto al equipu arxentín.[44][14]

Foi parte de la denomada «Carrera de l'Alcordanza realizada'l 17 d'ochobre de 1973 nel Autódromu de Buenos Aires con un Fiat Berlina 125. Ende tamién participaron llexendaries figures del automovilismu como Oscar Alfredo Gálvez.[37] Foi nomáu presidente de Mercedes Benz Arxentina n'abril de 1974 y al añu siguiente, foi parte d'una prueba d'exhibición en Dijon con motivu del Gran Premiu de Suiza a bordu d'una Maserati 250F. Nel 50ᵘ aniversariu del circuitu de Nürburgring, Fangio participó na Quinta Carrera Internacional de Coches Históricos de Carrera y Deportivos, denomada «Desfile de l'Alcordanza», col Mercedes-Benz W196 R. En 1979 incursionó nel circuitu inglés de Donington Park n'ocasión d'un eventu entamáu pola Fundación Gunnar Nilsson.[37]

Depués de correr nel Rally de Bruxeles en 1981, participó a bordu d'un Chevrolet TC nel Gran Premiu de l'Alcordanza, una caravana realizada en 1983 pel centru de la ciudá de Buenos Aires p'apurrir fondos al Patronatu de la Infancia y a l'Asociación d'Ayuda al Menor de la Provincia de Buenos Aires.[37] Foi designáu presidente honorariu de Mercedes Benz Arxentina en 1987, única distinción dada na so historia pola fábrica alemana, y exerció el cargu hasta 1994. Fangio convertir en presidente de la Fundación Renault en 1990 y siguió realizando apaiciones públiques especialmente en carreres d'exhibición internacionales hasta que la so salú empezó a deteriorase. Realizó la so última competición na Isla de Cerdeña en 1993 a bordu d'un Alfetta 159 en compañía d'otres figures de la so dómina.[45]

El so papel en Mercedes-Benz mientres la dictadura militar

editar

Fangio foi cuestionáu por personalidaes y organismos defensores de los derechos humanos pola so presunta complicidá cola dictadura militar depués de que se revelara qu'acompañó al presidente de facto Jorge Rafael Videla nuna visita a Venezuela pa promover les aiciones del gobiernu xunto a otres figures reconocíes como Roberto De Vicenzo o Luis Federico Leloir. Coles mesmes, mientres la so presidencia en Mercedez Benz Arxentina, producióse'l secuestru y desapaición de 14 miembros de la Comisión Interna Sindical de la empresa según l'apropiación illegal de ñácaros. Sicasí, Fangio nunca se pronunció al respeutu.[46]

Nel centenariu del so natalicio en 2011, fueron presentaos dos proyeutos na Llexislatura porteña per parte del PRO pa homenaxalo, que fueron aguantaos tantu pola Defensoría Adxunta del Pueblu porteña como pola diputada Delia Bisutti,[47] quien señaló que se ta faciendo una reivindicación de Fangio na so totalidá y daquién de la so sonadía nun podía tar ayenu a lo qu'asocedía. Equí hubo una dictadura militar con acompañamientu cívicu, y ye bien importante remarcar lo de Fangio». Fernando de Andreis, el diputáu que presentó'l proyeutu, tornó l'acusación asegurando que yera infundada. Graciela Borges, exesposa de Bordeu, tamién defendió a Fangio, argumentando que la visita a Venezuela facer con cualesquier otru gobiernu.[48]

Museo Juan Manuel Fangio

editar
 
Muséu del automovilismu Juan Manuel Fangio.

En 1979, dellos vecinos de la ciudá de Balcarce empezaron a promover la formación d'una comisión de trabayu pa concretar la edificación d'un muséu al enterase de la intención de Juan Manuel Fangio d'axuntar los sos trofeos, autos y presentes acumulaos a lo llargo de la so vida deportiva nun mesmu llugar. El 26 d'ochobre d'esi añu estableció la «Comisión Pro-Muséu del Automovilismu Juan Manuel Fangio» so ayuda municipal.[49]

Un antiguu edificiu de 1906, nel que funcionara la municipalidá y el conceyu deliberante de Balcarce, foi escoyíu pa establecer el muséu. Magar permanecía zarráu y nun estáu de caltenimientu deplorable, ocupaba un llote de significatives proporciones y topábase na esquina sur de la plaza central del pueblu. La so historia comuñal xeneró enganíes por recuperalo como patrimoniu arquiteutónicu de la ciudá.[49]

Enteráu de la propuesta de la Comisión Pro-muséu, el gobernador de la Provincia de Buenos Aires, Alejandro Armendáriz, impulsar y apurrió el capital inicial que fizo posible la llicitación y los empiezos de la obra.[49] L'apurra, cercanu al 18% del costu, foi ampliáu con donaciones d'empreses nacionales ya internacionales, persones adherentes al proyeutu, apurras del propiu Fangio y completóse con distintes actividaes entamaes pola comisión. L'automovilista donó parte de los sos trofeos y una gran variedá d'automóviles a la municipalidá de Balcarce en 1983 pa la so posterior presentación nel muséu.[37] Finalmente, el 22 de payares de 1986 foi inauguráu'l Centru Teunolóxicu-Cultural y Muséu del Automovilismu Juan Manuel Fangio.[49][50]

La renovación del edificiu y el so conteníu provocaron nos visitantes y nel periodismu mundial un plasmu que lu llevaron a ser calificáu como'l muséu d'automovilismu más importante d'América del Sur y el meyor dedicáu a un pilotu de competición.[49]

Al concluyir el so oxetivu, la Comisión Pro-Muséu foi eslleida. Sicasí, a instancia de Fangio y Juan Manuel Bordeu, creóse la Fundación Muséu del Automovilismu Juan Manuel Fangio, entidá qu'alministra y rixe el destín del muséu y encárgase de caltener, caltener y amontar el patrimoniu deportivu de Fangio.[49]

Amenorgamientu de la salú y fallecimientu

editar

La so salú foi deteriorándose nes últimes décades de la so vida.[37][45] N'avientu de 1970, sufrió un grave ataque cardiacu y en 1981, depués de realizar una exhibición con un Mercedes-Benz 300 SLR en Dubái, tuvo una indisposición cardiaca. Foi sometíu al añu siguiente a una intervención quirúrxica na cual el doctor René Favaloro enllantó-y cinco bypass.[51] A fines de la década de 1980 foi diagnosticáu con insuficiencia renal crónica y en 1992, foi operáu pa estraye-y un tumor benignu de los reñones. Careció una infeición intestinal en 1993 en Stuttgart, polo que tuvo de ser internáu. A fines d'esi añu tuvo de ser ingresáu nuevamente por quince díes na Clínica Mater Dei por causa d'una hipercalcemia sanguínea.[45] Nos sos últimos años tenía de sometese a tres sesiones selmanales de diálisis a cargu del doctor Roque Sala coles mesmes qu'empezó con una progresiva perda de la conocencia y problemes motores derivaos de les sos anteriores patoloxíes. Depués d'una internación d'urxencia en xineru de 1995,[45] recluyir na so vivienda de Palermo Viejo, onde siguió col tratamientu y abandonó práuticamente toles sos apaiciones públiques.

El 14 de xunetu de 1995 careció una insuficiencia respiratoria con escesu de flemes que motivó la so internación na Clínica Mater Dei, onde foi diagnosticáu con bronconeumonía. Dos díes depués tuvo una crisis respiratoria y el so diagnósticu agravóse'l 17 de xunetu cuando sufrió una descompensación nel so estáu de salú qu'hasta esi entós calteníase estable. Fangio finó a la edá de 84 años a les 4.10 UTC-3 en Buenos Aires.[45][52]

Depués del so decesu, el presidente Carlos Menem dispunxo'l Salón Blanco de la Casa de Gobiernu pal so funeral. El presidente de la FIFA, Joao Havelange, espresó les sos condolencias y Jackie Stewart, tricampeón mundial de Fórmula 1, decidió viaxar pa les exequias.[51] Darréu los sos restos fueron treslladaos pa un nuevu velorio na sede central del Automóvil Club Arxentín y otru nel Muséu Fangio pa depués ser finalmente asitiaos nel panteón familiar del campusantu de Balcarce.[45][53]

Vida privada

editar

Fangio enxamás casóse pero caltuvo una rellación sentimental mientres venti años con Andrea «Beba» Berruet, con quien tuvo un fíu'l 6 d'abril de 1938: Oscar «Cachu» Espinoza. Dambos dixebráronse en 1960.[14] En 2000, Espinosa almitió públicamente nun reportaxe a Olé que yera'l fíu ensin reconocer del pilotu y en 2008 empecipió un casu nun xulgáu civil bonaerense pa demostrar la so filiación y poder utilizar l'apellíu paternu.[54]

Espinoza, tamién pilotu, espresó: «Son coses personales y difíciles. Si pa los periodistes yera una tema complicada, imaxínese para mi. Pero son coses que queden a la banda. Como dicía Alberto Olmedo, eso yá prescribió. Pero yá pasó tanto tiempu que ye meyor escaecese. Yo nunca fixi notes falando d'eso».[55] Mientres la década de 1960 y parte de la de 1970, Espinosa foi públicamente conocíu col nome de Oscar Fangio y llegó a competir n'Europa en Fórmula 3. Otres versiones indiquen que Fangio tuvo un seriu problema personal col so fíu y tres venti años de distanciamientu, llograron reconciliase.[14]

"Cachu" Espinoza interpunxo demanda de filiación contra Juan Manuel Fangio, refugando la paternidá del so padre Espinoza. La demanda foi refugada en Primer y Segunda Instancia pola Xusticia Nacional no Civil de la Capital Federal, República Arxentina. Prohibióse-y utilizar l'apellíu "Fangio". Depués de dichu episodiu enxamás volvió ver a Juan Manuel Fangio, quien en tou momentu desconoció dicha paternidá. Namái nel añu 1994, cola salú de Fangio deteriorada y ensin el so consentimientu, fíxose presente nel ex edificiu de la sede de Mercedes Benz de la Av. Llibertador. Pa dar cursu a la demanda de filiación, el 7 d'agostu de 2015 se desenterraron los sos restos.[56]

El so sobrín, Juan Manuel Fangio II, tamién ye automovilista.[14]

Mandáu

editar

Conmemoraciones ya influencia

editar

Na sede oficial de Fórmula 1 hai un enunciáu qu'espresa: «Pa munchos, Fangio va ser el meyor corredor de tolos tiempos».[57] Munchos pilotos reconocíos como Jim Clark, Alain Prost, Ayrton Senna y Michael Schumacher fueron rellacionaos a Fangio (quíntuple campeón mundial de F1) y tuvieron aponderamientos para con él. Michael Schumacher, quien superó'l récor del pilotu en F1 en 2003, espresó: «Fangio ta nun nivel más altu del que yo veo a mi mesmu. Los sos llogros son bien importantes... Yo los respetu enforma. Nun puede tomase a personalidaes como Fangio y comparales colos acontecimientos actuales de Fórmula 1. Tal comparanza nun ye posible n'absolutu».[58][59]

N'Arxentina, ye consideráu unu de los deportistes más relevantes al igual que Diego Maradona, Emanuel Ginóbili, Guillermo Vilas y Lionel Messi. Moteyáu El Maestru o El Chueco,[60][61] Fangio foi escoyíu'l meyor arxentín de tolos tiempos» detrás de René Favaloro y José de San Martín nel ciclu televisivu El Xen Arxentín, tresmitíu en 2007 por Telefé.[62] En payares de 1986 inauguró en Balcarce un muséu que percuerre la so vida;[63] pa esi momentu recibiera una gran cantidá de distinciones como doctoraos honoris causa, órdenes al méritu y el títulu de Ciudadanu pernomáu de la Ciudá de Buenos Aires.

 
El monumentu a Ayrton Senna y Juan Manuel Fangio nos xardinos de Donington Grand Prix Collection.

L'artista español Joaquim Ros Sabata diseñó cinco estatues cola so imaxe en Puertu Maderu (frente a la sede de Mercedes Benz Arxentina), Montecarlu (Mónacu), nel circuitu de Montmeló (España), Nürburgring (Alemaña) y Monza (Italia).[64] Nel so honor, la compañía nacional de petroleu y gas, Repsol YPF, llanzó la llinia de combustible «Fangio XXI».[65]

En xunu de 2011, conmemorándose'l centenariu de la so nacencia, foi homenaxáu en tol mundu y realizáronse diverses actividaes oficiales qu'incluyeron un desfile cívicu militar na so ciudá natal asocedíu pola presentación d'un monumentu nel so honor.[66][67][68][69]

El 21 d'avientu de 2012, la revista Autosprint asitió un video nel so sitiu web onde indicó una llista de los meyores pilotos de Fórmula 1 de tolos tiempos. Magar escluyó a Ayrton Senna de la mesma, incluyó a Sebastian Vettel a pesar de nun ser el meyor pilotu de 2012 según los xefes d'equipu de la F1.[70] La publicación italiana designó los siguientes puestos:

  1.   Juan Manuel Fangio
  2.   Sebastian Vettel
  3.   Jackie Stewart
  4.   Michael Schumacher
  5.   Jim Clark
  6.   Alain Prost
  7.   Stirling Moss
  8.   Alberto Ascari
  9.   Niki Lauda
  10.   Gilles Villeneuve

En cine, música y lliteratura

editar

Nel Café Nacional d'avenida Corrientes, Anselmo Aieta estrenó'l tangu Fangio.[19] Poco dempués, el 27 d'ochobre de 1950, presentar nel cine Ocean Fangio, demoniu de les pistes, una película producida por Armando Bó y empobinada por Román Viñoly Barreto.[71] En 1956 editar n'idioma inglés y francés el llibru The Life Story of Fangio de Federico B. Kirbus y Roland Hansen. Tamién s'estrenó una película non comercial de venti minutos de duración, Homenaxe a Fangio, producida pola British Petroleum, qu'arrexuntó escenes del pilotu mientres conducía nos circuitos de Módena y Villa de Como.[28] En 1971 rodóse la película Fangio, dirixida por Hugh Hudson y en 1999, so la direición d'Alberto Lecchi, foi presentada Operación Fangio, que rellata la historia del so secuestru en 1958.

Fangio apaez nes siguientes películes d'Arxentina:

Reconocimiento

editar
«Hai qu'intentar ser el meyor, pero nunca creese'l meyor.»
—Juan Manuel Fangio[72]
  • 1949: Placa de plata «en prueba d'almiración» de l'Asociación Cordobesa de Volantes.
  • 1949: Medaya al Caballero del Deporte dada pol presidente Juan Domingo Perón.
  • 1949: Cóndor d'Oru «n'honor al méritu» del Autómovil Club de Mendoza.[37]
  • 1950: Medaya d'Oru «n'homenaxe a la so actuación n'Europa» de l'Asociación de Volantes de Chile.
  • 1954: Premiu Olimpia d'Oru de l'Asociación de Periodistes Deportivos de la República Arxentina.
  • 1955: Premiu Tazio Nuvolari per parte del periodismu italianu.
  • 1956: Troféu de l'Asociación Arxentina de Volantes de Rosario.
  • 1957: Troféu al Conductor del Añu per parte del Gremiu de Cronistes d'Automovilismu Británicu.
  • 1957: Distinción como Maestru de Nürburgring.
  • 1957: Güéspede d'Honor d'Alemaña per parte del presidente Theodor Heuss.
  • 1958: Oficial de la Orde al Méritu de la República Italiana nel grau de Comendador, designáu pol presidente Giovanni Gronchi.
  • 1958: Premiu de l'Academia Francesa de Deportes.
  • 1969: Oficial de la Orde al Méritu de la República Italiana nel grau de gran oficial pol presidente Giuseppe Saragat.
  • 1972: Inauguración del Autódromu Juan Manuel Fangio na ciudá de Balcarce.[73]
  • 1973: Ciudadanu pernomáu de la Ciudá de Buenos Aires.
  • 1976: Orde al Méritu de la República d'Alemaña nel grau de comendador pol presidente Walter Scheel.
  • 1978: Comendador de la Orde Nacional de Costa de Marfil pol presidente Félix Huphouet Boigny.
  • 1979: Comendador de Gracia Maxistral de la Soberana, Militar, Hospitalaria Orde de San Jorge de Carincia.
  • 1979: Trofeo Juan Manuel Fangio de la revista El Gráficu.
  • 1980: Escoyíu'l meyor automovilista de tolos tiempos» por una encuesta de la International Racing Press Association.
  • 1980: Miembru d'Honor de la Federación Internacional d'Automovilismu Deportivu.
  • 1980: Premiu Konex de Brillante.
  • 1982: Troféu de la revista Quatro Rodas de Brasil.
  • 1984: Medaya de Vermeil en París.
  • 1986: Distinción del Club International Des Ancient Pilotes de Grand Prix.
  • 1989: Premiu Águila de Buenos Aires dau pola Orde de Caballeros de San Martín de Tours.
  • 1990: Homenaxe na fábrica Renault de Córdoba.
  • 1991: Homenaxe nel Muséu Mercedes Benz de Stuttgart.
  • 1991: Distinción «Periodista símbolu d'Arxentina» del Círculu de Periodistes Deportivos.
  • 1992: Doctoráu Honoris Causa de la Universidá Católica de Santiago del Estero.
  • 1993: Orde a los Servicios Distinguíos del Exércitu Arxentín.[45]

Resultaos completes en Fórmula 1

editar
Añu Equipu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Posición Puntos
1950   Alfa Romeo GBR
Ret
MON
1
IND
DNP
SUI
Ret
BEL
1
FRA
1
ITA
Ret
2ᵘ 27
1951   Alfa Romeo SUI
1
IND
DNP
BEL
9
FRA
1
GBR
2
ALE
2
ITA
Ret
ESP
1
1ᵘ[74] 31
1953   Maserati ARG
Ret
IND
DNP
HOL
Ret
BEL
Ret
FRA
2
GBR
2
ALE
2
SUI
Ret
ITA
1
2ᵘ 28
1954   Maserati ARG
1
IND
DNP
BEL
1
1ᵘ 42
  Mercedes FRA
1
GBR
4
ALE
1
SUI
1
ITA
1
ESP
3
1955   Mercedes ARG
1[75]
MON
Ret
IND
DNP
BEL
1
HOL
1
GBR
2
ITA
1
1ᵘ 40
1956   Ferrari ARG
1
MON
4
IND
DNP
BEL
Ret
FRA
4
GBR
1
ALE
1
ITA
8
1ᵘ 30
1957   Maserati ARG
1
MON
1
IND
DNP
FRA
1
GBR
Ret
ALE
1
PES
2
ITA
2
1ᵘ[76] 40
1958   Maserati ARG
4
MON
DNP
HOL
DNP
IND
DNQ
BEL
DNP
FRA
4
GBR
DNP
ALE
DNP
POR
DNP
ITA
DNP
MAR
DNP
14ᵘ 7

Palmarés

editar
Títulu Categoría Marca/Modelu Añu
Campeón   Turismu Carretera Chevrolet Master 1940
Campeón   Turismu Carretera Chevrolet Master 1941
Campeón   Fórmula 1 Alfa Romeo 1951
Campeón   Fórmula 1 Maserati Mercedes-Benz 1954
Campeón   Fórmula 1 Mercedes-Benz 1955
Campeón   Fórmula 1 Ferrari 1956
Campeón   Fórmula 1 Maserati 1957

Bibliografía

editar

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 12505742c. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
  2. «Motorsport Stats DB».
  3. Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  4. URL de la referencia: https://www.fundacionkonex.org/premios1980-deportes. Data de consulta: 30 setiembre 2022.
  5. «Juan Manuel Fangio (1911-1995) Archiváu 2012-02-06 en Wayback Machine» Portalplanetasedna.com.ar. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  6. «Biografía de Fangio Archiváu 2012-01-06 en Wayback Machine» Easybuenosairescity.com. Consultáu'l 6 de marzu de 2013.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 Muñoz Pace (2010), páxs. 24-25
  8. Camino, Cecilia (23 de xunu de 2011). «A 100 años de la nacencia de Fangio, Arxentina caltién ilusión en F1». El País. Consultáu'l 23 de xunu de 2011.
  9. «F1 Fanatics: Juan Manuel Fangio» (inglés). F1fanatics.wordpress.com (31 de xineru de 2011). Consultáu'l 24 de xunu de 2011.
  10. 10,0 10,1 Fundación Fangio (ed.): «L'empiezu de la historia». Sitio web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  11. 11,0 11,1 Tremayne, David (18 de xunetu de 1995). «Obituaries: Juan Manuel Fangio» (inglés). The Independent.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 12,7 12,8 Fundación Fangio (ed.): «Primer parte (1911-1936)». Sitio web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  13. «Juan Manuel Fangio – Developed Childhood Interest In Cars» (inglés). jrank.org. Consultáu'l 3 d'agostu de 2012.
  14. 14,00 14,01 14,02 14,03 14,04 14,05 14,06 14,07 14,08 14,09 14,10 Suplementu Fangio, el más grande, p. 10, Clarín, 18 de xunetu de 1995.
  15. «Juan Manuel Fangio – Pieced Together Own Race Car» (inglés). jrank.org. Consultáu'l 3 d'agostu de 2012.
  16. «Juan Manuel Fangio – Pieced Together Own Race Car» (inglés). jrank.org. Consultáu'l 3 d'agostu de 2012.
  17. Donaldson (2003), páxs. 14-15
  18. Rendall (1995), p. 116
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 19,6 19,7 19,8 Fundación Fangio (ed.): «Segunda parte (1937-1942)». Sitio Web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  20. 20,0 20,1 Rendall (1995), p. 166
  21. Sabaris, Gerardo (2010). «Juan Manuel Fangio...un tributu a El Chueco». jmfangio.org. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  22. 22,0 22,1 22,2 22,3 22,4 22,5 22,6 22,7 22,8 Fundación Fangio (ed.): «Tercer parte (1943-1949)». Sitio web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  23. 23,0 23,1 Firpo, Norberto (11 de xunetu de 2010). «Pa memoriosos». La Nación. Consultáu'l 31 d'abril de 2014.
  24. Berasategui, Roberto (10 de mayu de 2007). «actividá-que-yá-ye-historia Urrutia, emblema d'una actividá que yá ye historia». La Nación. Consultáu'l 31 d'abril de 2014.
  25. 25,0 25,1 25,2 25,3 Saralegui, Rafael. «turismu carretera-aquella rivalidá-con-galvez-y-el saltu internacional El turismu carretera: aquella rivalidá con Gálvez y el saltu internacional». La Nación. Consultáu'l 2 de mayu de 2014.
  26. 26,0 26,1 26,2 Editorial Karmica (ed.): «Fangio vs. Gálvez». Facultá de Ciencies Astronómiques y Xeofísiques (payares de 1998). Archiváu dende l'orixinal, el 2015-09-24. Consultáu'l 2 de mayu de 2014.
  27. 27,0 27,1 «so-primer-campeonatu-de-formula-1 Fangio llogra'l so primer campeonatu de Formula 1». Consultáu'l 28 d'ochobre de 2013.
  28. 28,00 28,01 28,02 28,03 28,04 28,05 28,06 28,07 28,08 28,09 28,10 28,11 28,12 28,13 28,14 Fundación Fangio (ed.): «Cuarta parte (1950-1958)». Sitio web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  29. «Juan Manuel Fangio, campeón mundial d'automovilismu» páx. 13. La Vanguardia (1 de payares de 1951).
  30. 30,0 30,1 «Campeonatu Mundial 1951». Sitio web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 31 d'abril de 2014.
  31. «Campeonatu Mundial 1954». Sitio web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  32. 32,0 32,1 32,2 «Campeonatu Mundial 1955». Sitio web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  33. «flecha-de-plata-de-juan-manuel-fangio-y conviértese-en-l'autu-mas-caru-del mundu Vienden la Flecha de Plata de Juan Manuel Fangio y conviértese nel autu más caru del mundu». La Nación (12 de xunetu de 2013). Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  34. «Mercedes sells at auction for record $30 million» (inglés). Money (12 de xunetu de 2013). Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  35. 35,0 35,1 35,2 35,3 «Campeonatu Mundial 1956». Sitio web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  36. 36,0 36,1 «Campeonatu Mundial 1957». Sitio web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  37. 37,0 37,1 37,2 37,3 37,4 37,5 37,6 37,7 Fundación Fangio (ed.): «Quinta parte (1959-1984)». Sitio Web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  38. «Rebels Free Fangio; Foul Play is Cry in Tragic Cuban Auto Race» (inglés) páx. 1 (25 de febreru de 1958).
  39. «Cuba Rebels Kidnap Champ Race Driver» (inglés) páx. 1 (24 de febreru de 1958). Archiváu dende l'orixinal, el 2016-04-03.
  40. «Fangio Released by Rebels "Treated Very Well"» (inglés) páx. 7 (26 de febreru de 1958).
  41. «sos amigos-cubanos/2014-02-21/091110.html Cuando Fangio foi secuestráu polos sos amigos” cubanos». La Nación (22 de febreru de 2014). Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  42. Relaño, Alfredo (17 de marzu de 2013). «secuestru-de-fangio-por-los-castristes.html El secuestru de Fangio polos castristes». El País. Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  43. «Operación Fangio» Filmaffinity. Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  44. «Biografía». fangio.com.ar. Archiváu dende l'orixinal, el 2008-10-17. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  45. 45,0 45,1 45,2 45,3 45,4 45,5 45,6 Fundación Fangio (ed.): «Sesta parte (1985-1995)». Sitio Web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 16 de febreru de 2011.
  46. Pablo Llonto. «El llau escuru de los ídolos deportivos». Consultáu'l 26 d'avientu de 2011.
  47. Wall, Alejandro (29 de mayu de 2011). «Un homenaxe ensin memoria». Tiempu Arxentín. Consultáu'l 26 d'avientu de 2011.
  48. Lucente, Leo (29 de xunu de 2009). «¿Quién te crees que sos? ¿Fangio?». Revista Corsa. Archiváu dende l'orixinal, el 2014-05-02. Consultáu'l 26 d'avientu de 2011.
  49. 49,0 49,1 49,2 49,3 49,4 49,5 «Historia». Sitio web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  50. «Op bezoek bij Juan Manuel Fangio: de mythe» (n'inglés). Autovisie 1991 nr 1:  páxs. 44–51. 5 de xineru de 1991. 
  51. 51,0 51,1 Vignone, Pablo (1995). «Homenaxe al más grande (1911-1995): vida y fazaña d'un home exemplar». revista El Gráficu (3954). 
  52. Arias, Jaime (18 de xunetu de 1995). «La velocidá sele» páx. 2. La Vanguardia.
  53. Donaldson (2003), p. 304
  54. «fíu ensin reconocer-de-fangio-vive-en-ca%C3%B1uelas.html Un fíu ensin reconocer de Fangio vive en Cañuelas» InfoCañuelas, 17 de payares de 2009. Consultáu'l 19 de febreru de 2011.
  55. «Cachu d'apellíu». Olé (24 d'avientu de 2000). Consultáu'l 19 de febreru de 2011.
  56. «cuerpu-fangio-pidíu-un-presuntu-fíu Van Desenterrar el cuerpu de Fangio a pidíu d'un presuntu fíu». Minutu 1 (10 de xunetu de 2015). Consultáu'l 11 de xunetu de 2015.
  57. «The Official Formula 1 Website - Juan Manuel Fangio» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2007-06-07. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  58. «Schumi: Fangio was greater than me» (inglés). BBC Sport (12 d'ochobre de 2003). Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  59. «Champion Schumacher Rejects Comparisons To Fangio» (n'inglés). Usgpindy.com.
  60. «Juan Manuel Fangio Archiváu 2016-01-02 en Wayback Machine» Formula One Art & Genius. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  61. «Discovery Channel – Guide Car» (inglés). discoverychannelasia.com. Archiváu dende l'orixinal, el 2006-05-13. Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  62. «xen arxentín/ El Xen Arxentín» Sitio web oficial del Muséu Fangio. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  63. Blancu, Adrián (2006). «Muséu Juan Manuel Fangio». autu.idoneos.com. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  64. Vignone 82011), p. 127
  65. «Nafta Fangio XXI» Guazzaronigreco.com. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  66. «Aseguren que'l desfile n'homenaxe a Fangio "va quedar na historia"». La Voz de Tandil (22 de xunu de 2011). Archiváu dende l'orixinal, el 2011-06-24. Consultáu'l 23 de xunu de 2011.
  67. Caraffini, Daniel (23 de xunu de 2011). «“El Chueco” n'Entre Ríos». Unu. Consultáu'l 23 de xunu de 2011.
  68. «Cumplir 100 años de la nacencia de Juan Manuel Fangio». Télam (23 de xunu de 2011). Consultáu'l 23 de xunu de 2011.
  69. «llibru-de-juan-manuel-fangio.html Salón Internacional del Automóvil: Mercedes Benz presentó'l llibru de Juan Manuel Fangio». autoxauto (22 de xunu de 2011). Consultáu'l 23 de xunu de 2011.
  70. Gorbe, Daniel (3 de xineru de 2013). «tiempos-ranking-autosprint/ Juan Manuel Fangio, meyor pilotu de tolos tiempos según el ranking de Autosprint». f1aldia.com. Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  71. «Fangio, el demoniu de les pistes (1950)» IMDb.com. Consultáu'l 1 de mayu de 2014.
  72. «DRIVERS: Juan Manuel Fangio» Grandprix.com. Consultáu'l 18 de xunetu de 2011.
  73. Verónica Mártinez. «Ruiu de motores». Consultáu'l 17 de xunetu de 2011.
  74. «so primera-titulo-en-barcelona.php 1951: Fangio gana'l so primer títulu en Barcelona». revista El Gráficu (2 de payares de 1951). Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  75. Lorenzo, Ricardo (21 de xineru de 1955). «calor.php 1955: El GP d'Arxentina del calor». revista El Gráficu. Consultáu'l 15 de febreru de 2011.
  76. Kirbus, Federico B. (9 d'agostu de 1957). «so-quintu-titulo-en-nurburgring.php 1957: Fangio gana'l so quintu títulu en Nürburgring». revista El Gráficu. Consultáu'l 24 de xunu de 2011.

Enllaces esternos

editar


Predecesor:
  Giuseppe Farina
Campeón de la Fórmula 1
1951
Socesor:
  Alberto Ascari
Predecesor:
  Alberto Ascari
Campeón de la Fórmula 1
1954-1955-1956-1957
Socesor:
  Mike Hawthorn