Mauriciu

Mauriciu; Republic of Mauritius; République de Maurice
	estáu soberanu
Bandera de Mauriciu	escudu de Mauriciu
Lema nacional	Stella Clavisque Maris Indici ; Llave y estrella del Océanu Índicu
Himnu nacional	Motherland;
Alministración
Nome oficial	Mauritius (it); Mauritius (en); République de Maurice (fr)
Capital	Puertu Lluis
Forma de gobiernu	República parllamentaria
Presidente de Mauriciu	Pradeep Roopun (es) (dende 2 avientu 2019)
Primer Ministru de Mauriciu	Pravind Jugnauth (dende 23 xineru 2017)
Llingües oficiales	ensin valor (de iure (es) ); inglés (de facto); francés (de facto)
División	ver Distrito de Black River (es) , Distrito de Flacq (es) , Distrito de Grand Port (es) , Distrito de Moka (es) , Distrito de Pamplemousses (es) , Distrito de Plaines Wilhems (es) , Distritu de Puertu Lluis, Distrito de Rivière du Rempart (es) y Distrito de Savanne (es) ;
Rellaciones diplomátiques	ver Australia ; Serbia ; Francia ; Malasia ; Sudáfrica ; Taiwán ; Estaos Xuníos ; Rusia ; República Popular China ; India ; Bangladex ; Paquistán ; Alemaña ; Corea del Norte (16 marzu 1973); Suiza ; Bélxica ; Reinu Xuníu ; Polonia ; ;
Miembru de	ver Organización de les Naciones Xuníes (24 abril 1968); Mancomunidá de Naciones (1968); Xunión Africana ; Organización Mundial del Comerciu ; Bancu Internacional de Reconstrucción y Fomentu (23 setiembre 1968); Asociación Internacional de Fomentu (23 setiembre 1968); Corporación Financiera Internacional (23 setiembre 1968); Organismu Multillateral de Garantía d'Inversiones (28 avientu 1990); Centru Internacional d'Arreglu de Diferencies Relatives a Inversiones (2 xunetu 1969); Bancu Africanu de Desarrollu ; Estaos d'África, del Caribe y del Pacíficu ; Alianza de Pequeños Estados Insulares (es) ; Interpol (13 ochobre 1969); Organización pa la Prohibición d'Armes Químiques (29 abril 1997); Organización Hidrográfica Internacional ; UNESCO (25 ochobre 1968); Grupu d'Observaciones de la Tierra ; Comunidá de Desenvolvimientu d'África Austral ; Comisión del Océano Índico (es) ; Xunión Postal Universal (29 agostu 1969); Xunión Internacional de Telecomunicaciones (30 agostu 1969); Organización Internacional de la Francofonía (1970); Organización Internacional de Proteición Civil (26 payares 1996); Organización Meteorolóxica Mundial (17 xunetu 1969); Organización Mundial de la Salú ; Organización Mundial d'Aduanes (29 marzu 1973); ;
Xeografía
Coordenaes	20°12′S 57°30′E / 20.2°S 57.5°E
Superficie	2040 km²
% agua	0,05 %
Costes	177 km
Llenda con	nun tien
Puntu más altu	Piton de la Petite Rivière Noire (es)
Puntu más baxu	Océanu Índicu
Demografía
Población	1 264 613 hab. (2017)
Densidá	619,91 hab/km²
Xentiliciu	mauricianu (masculín singular); mauriciana (femenín singular); mauriciano (xéneru neutru)
Esperanza de vida	74,39488 años
IDH	0,802 (2021)
Tasa de fertilidá	1,43 (2014)
Economía
Moneda	Rupia de Mauriciu
PIB nominal	11 476 433 604 $ (2021)
Bancu central	Banco de Mauricio (es)
Más información
Dominiu d'Internet	.mu
Códigu telefónicu	+230
Códigu ISO	480 / MUS / MU
Estaya horaria	UTC+04:00 y Indian/Mauritius (en)
	govmu.org

Mauriciu^[13], oficialmente la República de Mauriciu (n'inglés: Mauritius [ mɔˈɹɪʃəs ], Republic of Mauritius; en francés: Maurice [ mɔʀis ], République de Maurice; en Criollu mauriciano: Repiblik Moris), ye un estáu insular asitiáu al suroeste del Océanu Índicu, a 900 quilómetros de les costes orientales de Madagascar y a 3.943 km al suroeste de la India. Amás de la islla de Mauriciu, la república inclúi les islles de San Brandón o Cargados Carajos, Rodrigues y les Islles Agalega..^[14]^[15] Mauriciu y Rodrigues formen parte, xunto cola islla francesa de Reunión, asitiada a 200 km al suroeste, l'archipiélagu de les Islles Mascareñes. La principal islla del país, nomada tamién Mauriciu, ye la mayor y la más poblada, y nella ta la capital, Port Louis. El país tien una estensión de 2.040 km², y una zona económica esclusiva de 2.300.000 km²^[16]

Los primeros n'aportar a les islles, d'aquella despoblaes, que formen Mauriciu, foron marineros árabes. Llegaron en 975, y nomáronles Dina Arobi.^[17]^[18] Posteriormente, llegaron a elles, en 1507, marineros portugueses, qu'amosaron pocu interés por elles. Los holandeses ocupáronles en 1598, y establecieron una serie socesiva d'asentamientos de poca duración demientres 120 años; abandonáronles definitivamente en 1710. Francia ocupola poco dempués, en 1715, y renombrola como Isle de France. En 1810 los británicos invadieron la islla, y cuatro años dempués, pol tratáu de París, Francia cedió Mauriciu y les sos dependencies al Reinu Xuníu. La colonia británica de Mauriciu comprendía Rodrigues, Agaléga, San Brandón, l'archipiélagu de Chagos y, hasta 1906, les Seixeles.^[14]^[19]. La islla de Tromelin, que nun apaecía nomada específicamente nel acuerdu, siguió siendo motivu de disputa ente los dos países^[20] Mauriciu habría ser de magar, hasta la so independencia en 1968, una colonia agrícola, con una economía basada nel sistema de plantaciones.

En 1965 el Reinu Xuníu separtó del territoriu mauricianu l'archipiélagu de Chagos, incorporándolu al Territoriu Británicu del Océanu Índicu.^[21] La población llocal foi espulsada a la fuercia ente 1968 y 1973, y la islla mayor, Diego García, foi alquilada a los Estaos Xuníos.^[22] La soberanía del archipiélagu, anguaño, ta en disputa ente Mauriciu y el Reinu Xuníu. En 2019 la Corte Internacional de Xusticia emitió una opinión consultiva na qu'ordenaba al Reinu Xuníu devolver les islles Chagos a Mauriciu, y en 2021 el Tribunal Internacional del Derechu del Mar sofitó esa decisión, estableciendo que'l Reinu Xuníu "nun tien soberanía sobre l'archipiélagu de Chagos".^[23]

De resultes de la so llocalización xeográfica y de sieglos de dominiu colonial, la población del país ye perdiversa no que cinca a la etnia, la cultura, la llingua y la relixón. Asina, ye l'únicu país d'África nel que l'hinduismu ye la relixón más practicada.^[24]^[25] Los mauricios d'orixe indiu son la mayoría de la población, con importantes minoríes criolles (de raza prieta) y de población d'orixe chinu y francés. El sistema de gobiernu del país, una república parllamentaria, sigue'l sistema Westminster; ye l'únicu país d'África con democracia completa.^[26], con un importante nivel de desarrollu económicu y llibertá política. Ye, acordies col Bancu Mundial, un país d'economía d'ingresos altos^[27], el de mayor competitividá del continente^[28] y l'únicu africanu con niveles muy altos nel Índiz de Desarrollu Humanu. Ye un estáu del bienestar, nel que la población tien sanidá universal gratuita, educación preuniversitaria gratuita y tresporte públicu gratuitu pa estudiantes, xubilaos y discapacitaos^[29] Amás, yera, según l'Índiz de Paz Global de 2019, el país más pacíficu d'África.^[30]

Historia

Economía

Organización alministrativa

Distritos de Mauriciu.

Mauriciu ta dixebráu en 9 distritos y delles dependencies:

Distritos de Mauriciu
Black River
Flacq
Grand Port
Moka
Pamplemousses
Plaines Wilhems
Puertu Lluis
Rivière du Rempart
Savanne
Dependencies de Mauriciu

Rodrigues

Agalega

Cargados Carajos

Territorios reclamaos por Mauriciu

Archipiélagu de Chagos, alministráu pol Reinu Xuníu como parte del Territoriu Británicu del Océanu Índicu
Islla Tromelin, Bassas da India, Islla Europa, Islles Glorioses y Islla Juan de Nova, alministraes por Francia como parte de les Islles Esvalixaes del Océanu Índicu.
Bancu Nazareth, Bancu Soudan, Bancu Saya de Malha

Referencies

↑ URL de la referencia: https://thecommonwealth.org/our-member-countries/mauritius. Data de consulta: 21 ochobre 2022. Tipo de referencia: official member page.
↑ URL de la referencia: https://www.interpol.int/Member-countries/World. Editorial: Interpol. Data de consulta: 7 avientu 2017.
↑ URL de la referencia: https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/. Editorial: Organización pa la Prohibición d'Armes Químiques. Data de consulta: 7 avientu 2017.
↑ URL de la referencia: https://www.iho.int/srv1/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=452&lang=en. Editorial: Organización Hidrográfica Internacional. Data de consulta: 8 avientu 2017.
↑ URL de la referencia: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp.
↑ Data de consulta: 1r abril 2019.
↑ URL de la referencia: http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html. Data de consulta: 4 mayu 2019.
↑ URL de la referencia: https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8. Data de consulta: 4 mayu 2019.
↑ URL de la referencia: http://icdo.org/who-we-are/members/observer-states.html. Data de consulta: 11 mayu 2020.
↑ URL de la referencia: https://public.wmo.int/en/members/mauritius. Data de consulta: 26 mayu 2020.
↑ URL de la referencia: https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/. Data de consulta: 21 xunetu 2020.
↑ URL de la referencia: https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf. Data de consulta: 16 marzu 2024. Páxina: 6. Supports qualifier: data de principiu.
↑ (2010) Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-500-8.
↑ ^14,0 ^14,1 «Written Statement of the Republic of Mauritius» páxs. 23–24 (1 March 2018). Consultáu'l 15 December 2018.
↑ Permanent Court of Arbitration: Memorial of the Republic of Mauritius I.
↑ (2012) Permanent Court of Arbitration: Memorial of the Republic of Mauritius IV. Consultáu'l 2019-10-12.
↑ «History | Mauritian Archaeology». Archiváu dende l'orixinal, el 2022-06-28.
↑ Routledge: International Education: An Encyclopedia of Contemporary Issues and Systems. ISBN 9781317467519.
↑ Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes PCA Memorial Vol 1
↑ Gaymard, Hervé (20 March 2013) (en francés), A. Un Différend Ancien Avec Maurice Quant À La Souveraineté Sur Tromelin, http://www.assemblee-nationale.fr/14/rapports/r0830.asp#P65_3881
↑ Permanent Court of Arbitration: Memorial of the Republic of Mauritius II.
↑ «Visiting British Indian Ocean Territory». Consultáu'l 2018-12-16.
↑ «UN court rules UK has no sovereignty over Chagos islands» (n'inglés). BBC News. 2021-01-28. https://www.bbc.com/news/world-africa-55848126. Consultáu'l 2021-07-18.
↑ «Religions in Africa | African Religions | PEW-GRF». Consultáu'l 2020-04-28.
↑ «The Global Religious Landscape» (inglés) (2012-12-18). Consultáu'l 2020-04-28.
↑ «Democracy Index 2021: The China challenge». Archiváu dende l'orixinal, el 2022-02-10.
↑ Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes WB GROUP
↑ World Economic Forum. «The Global Competitiveness Report 2017–2018». Consultáu'l 2018-12-24.
↑ «The Mauritius miracle, or how to make a big success of a small economy». The Guardian. 2011-03-07. https://www.theguardian.com/commentisfree/2011/mar/07/mauritius-healthcare-education.
↑ «GLOBAL PEACE INDEX MEASURING PEACE IN A COMPLEX WORLD GLOBAL PEACE INDEX 2019». Institute for Economics and Peace (2019). Archiváu dende l'orixinal, el 2019-08-27. Consultáu'l 2019-10-13.

Enllaces esternos

África

[e8b542f5346b7f7804dc0604287bc5701e7bc601-1] URL de la referencia: https://thecommonwealth.org/our-member-countries/mauritius. Data de consulta: 21 ochobre 2022. Tipo de referencia: official member page.

[46ba7d1117c23e8275a37395fe60659c108f478b-2] URL de la referencia: https://www.interpol.int/Member-countries/World. Editorial: Interpol. Data de consulta: 7 avientu 2017.

[df7cc65ec8bb3586eb4b81929074565218319925-3] URL de la referencia: https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/. Editorial: Organización pa la Prohibición d'Armes Químiques. Data de consulta: 7 avientu 2017.

[01d6122cfcfa05444373233f8ffe13e4dda7d1f8-4] URL de la referencia: https://www.iho.int/srv1/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=452&lang=en. Editorial: Organización Hidrográfica Internacional. Data de consulta: 8 avientu 2017.

[f5c12680fb5264add4b1989cb365be3c1db8d84f-5] URL de la referencia: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp.

[e150c1e303bf196985f057a853bf371fa4460f7e-6] Data de consulta: 1r abril 2019.

[dee05142a2950774e210ccb1406c69cae3986cbf-7] URL de la referencia: http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html. Data de consulta: 4 mayu 2019.

[6b35d061861a13b53082ba67daec3063fb3ba141-8] URL de la referencia: https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8. Data de consulta: 4 mayu 2019.

[e6b837b065f040bd9e6ae9fad89097d9efcc0ba0-9] URL de la referencia: http://icdo.org/who-we-are/members/observer-states.html. Data de consulta: 11 mayu 2020.

[b844479a6485d2ebe4e9cab5fbc7e5173b164cae-10] URL de la referencia: https://public.wmo.int/en/members/mauritius. Data de consulta: 26 mayu 2020.

[5d0bc4103af0b81a88f15973dc528ce7c0c9f876-11] URL de la referencia: https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/. Data de consulta: 21 xunetu 2020.

[d221ab19fe9ecb97ddd855998d84cb4216ab116b-12] URL de la referencia: https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf. Data de consulta: 16 marzu 2024. Páxina: 6. Supports qualifier: data de principiu.

[Cartafueyu_países-13] (2010) Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-500-8.

[ICJ-14] 14,0 ^14,1 «Written Statement of the Republic of Mauritius» páxs. 23–24 (1 March 2018). Consultáu'l 15 December 2018.

[15] Permanent Court of Arbitration: Memorial of the Republic of Mauritius I.

[EEZ_1977-16] (2012) Permanent Court of Arbitration: Memorial of the Republic of Mauritius IV. Consultáu'l 2019-10-12.

[17] «History | Mauritian Archaeology». Archiváu dende l'orixinal, el 2022-06-28.

[18] Routledge: International Education: An Encyclopedia of Contemporary Issues and Systems. ISBN 9781317467519.

[PCA_Memorial_Vol_1-19] Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes PCA Memorial Vol 1

[tromelin-20] Gaymard, Hervé (20 March 2013) (en francés), A. Un Différend Ancien Avec Maurice Quant À La Souveraineté Sur Tromelin, http://www.assemblee-nationale.fr/14/rapports/r0830.asp#P65_3881

[Annex_11-21] Permanent Court of Arbitration: Memorial of the Republic of Mauritius II.

[visit-22] «Visiting British Indian Ocean Territory». Consultáu'l 2018-12-16.

[un_court-23] «UN court rules UK has no sovereignty over Chagos islands» (n'inglés). BBC News. 2021-01-28. https://www.bbc.com/news/world-africa-55848126. Consultáu'l 2021-07-18.

[24] «Religions in Africa | African Religions | PEW-GRF». Consultáu'l 2020-04-28.

[25] «The Global Religious Landscape» (inglés) (2012-12-18). Consultáu'l 2020-04-28.

[26] «Democracy Index 2021: The China challenge». Archiváu dende l'orixinal, el 2022-02-10.

[WB_GROUP-27] Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes WB GROUP

[28] World Economic Forum. «The Global Competitiveness Report 2017–2018». Consultáu'l 2018-12-24.

[guardian-29] «The Mauritius miracle, or how to make a big success of a small economy». The Guardian. 2011-03-07. https://www.theguardian.com/commentisfree/2011/mar/07/mauritius-healthcare-education.

[30] «GLOBAL PEACE INDEX MEASURING PEACE IN A COMPLEX WORLD GLOBAL PEACE INDEX 2019». Institute for Economics and Peace (2019). Archiváu dende l'orixinal, el 2019-08-27. Consultáu'l 2019-10-13.

[13]

[14]

[15]

[16]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]