Wikipedia

Reniu

elementu químicu de númberu atómicu 75 y símbolu Re
(Redirixío dende Renio)

El reniu[5] —de Rhenus, nome llatín del Rin— ye un elementu químicu, de númberu atómicu 75, que s'atopa nel grupu 7 de la tabla periódica de los elementos y que'l so símbolu ye Re, afayáu en 1925 por trés científicos alemanes. Ye un metal de transición de color blancu-plata, sólidu, refractariu y resistente a la escomiu, bien utilizáu en xoyería y como catalizador. Les sos propiedaes químiques son bien paecíes a les del manganesu, ye bien escasu na corteza terrestre y llógrase principalmente a partir de minerales de molibdenu.

Wolframiu ← Reniu → Osmiu
   
 
75		 Re
  
               
               
                                   
                                   
                                                               
                                                               
Tabla completa • Tabla enantada

Blancu platiáu
Información xeneral
Nome, símbolu, númberu Reniu, Re, 75
Serie química Metales de transición
Grupu, periodu, bloque 7[2], 6[2], d
Masa atómica 186,207[1] u
Configuración electrónica [Xe] 4f14 5d⁵ 6s²[1]
Durez Mohs 7,0
Electrones per nivel 2, 8, 18, 32, 13, 2[1]
Propiedaes atómiques
Radiu mediu 135[3] pm
Electronegatividá 1,9[1] (Pauling)
Radiu atómicu (calc) 137[1] pm (Radiu de Bohr)
Radiu covalente 159[3] pm
Estáu(aos) d'oxidación -1, 0, +1, +2, +3, +4, +5, +6, +7[1]
Óxidu Llevemente ácidu
Propiedaes físiques
Densidá 21020[1] kg/m³
Puntu de fusión 3186 °C[1]
Puntu de bullidura 5596 °C[1]
Varios
Estructura cristalina Hexagonal[1]
Nᵘ CAS 7440-15-5
Nᵘ EINECS 231-124-5[4]
Calor específica 137[3] J/(K·kg)
Conductividá llétrica 5,42 x 10⁶[3] S/m
Conductividá térmica 47,9[3] W/(m·K)
Módulu elásticu 463 GPa GPa
Velocidá del soníu 4700 m/s m/s a 293,15 K (20 °C)
Isótopos más estables
Artículu principal: Isótopos del reniu
iso AN Periodu MD Ed PD
MeV
185[1]ReEstable con 110 neutrones
187[1]Re4,35×1010 a1,653
0,0026		183Ta
187Os
Valores nel SI y condiciones normales de presión y temperatura, sacante que se diga lo contrario.
[editar datos en Wikidata]

Esisten 35 isótopos y 26 radioisótopos d'esti elementu, de los cualos los más estables son el 185Re y el 187Re. Los principales xacimientos de reniu alcuéntrase n'América y Asia, destacando los de Chile y Kazakstán.

Carauterístiques principales editar

Na so forma natural el reniu ye un elementu sólidu, de color blancu platiáu y buxu, y pertenez a la serie química de los metales de transición.[3] Ye unu de los metales con puntu de fusión más eleváu, solo superáu pol wolframiu y el carbonu.[1] Tien estaos d'oxidación -1, 0, +1, +2, +3, +4, +5, +6 y +7.[1][6] Ye capaz de formar aniones complexos, tales como'l pentacloruru de reniu, que son capaces de crear sales distintos debíu al efeuto d'oxidación que produz esti elementu cuando recibe'l contautu del aire.[7]

El reniu ye unu de los metales más trupos qu'esisten, yá que la so densidá de 21 020 kg/m³ solo ye superada pol iridiu, el osmiu y el platín.[8] Ye un elementu escasu na corteza terrestre (solo 0,001 ppm) ente que nel aire ye estable a temperatures cimeres a los 400ºC, puntu a partir del cual empieza a amburar y produz heptaóxidos.[9][1] Tamién hai que destacar qu'hai pocos picómetros (pm) de diferencia ente los radios mediu (135 pm), atómicu (137 pm) y covalente (159 pm).[3][1]

Historia editar

 
Ida Tacke, una de les científiques qu'afayó'l reniu.

El descubrimientu del reniu atribúyese-yos a los científicos alemanes Ida Eva Tacke, Walter Karl Friedich Noddack y Otto Carl Berg, por cuenta de qu'en 1925 publicaron que lo detectaren en minerales de tantalita, wolframita y columbita por aciu analís espectrográficus con rayos X, nes cercaníes del Rin —d'onde deriva'l so nome en llatín—.[10][11] Enantes, Dmitri Mendeléyev tuvo cerca d'habelo descubiertu pos al tratar de deducir les propiedaes d'un mineral d'altu conteníu en reniu, pensaba que yera un deriváu del manganesu, polo que-y denominó como «dvi-manganesu».[10] Darréu Henry Moseley, en 1914, extrapoló cálculos avera del hipotéticu elementu.[12] En 1928 consiguióse estrayer 1 g del elementu de 660 kg de molibdenita y cuarenta años más tarde, en 1968, envaloróse que'l 75% de les estracciones d'esti elementu nos Estaos Xuníos fueron destinaes a la fabricación d'aleaciones pa metales refractarios.[13][14] En 1971 Chile abrió les puertes a la so propia industria metalúrxico, que trabayaba principalmente col reniu. Nel periodu entendíu ente 1984 y 1986 empezar a diseñar complexos y sofisticaos catalizadores basaos nesti elementu.[15]

En 1908 el químicu xaponés Masataka Ogawa afirmó topar un nuevu elementu, al que bautizó como «Niponio» —símbolu Np— n'honor al so país natal; pero darréu afayóse que'l supuestu elementu llevaba pequeñes cantidaes de reniu, polo que'l símbolu que se-y asignara emplegar pa nomar al neptuniu cuando s'afayara.[16] En 2005, la NASA afirmó afayar que'l reniu contribuyó a la creación del Sistema Solar.[17] Por ello los científicos d'esta organización piensen que puede esistir la posibilidá de qu'elementos como esti o'l osmiu vengan de pequeñes estrelles con elevada densidá de neutrones.[17]

Bayura y llogru editar

 
Configuración electrónica del elementu.

Los países con mayor producción de reniu son Chile y Kazakstán con 22900 y 8000 tonelaes estrayíes en 2007, respeutivamente.[18] Otros países arreyaos na producción de reniu son Estaos Xuníos, Armenia, Canadá, Perú y Rusia.[18] La suma d'estracciones de reniu ente estos siete países ye cimeru a 49 000 tonelaes, cantidá qu'aumentó dende 2006 hasta 2007 con una diferencia de más de 2000 kilogramos.[18]

Esisten dos métodos de llogru de reniu. El primeru sería por aciu el procesáu del molibdenu, qu'una vegada estrayíu ten de ser tratáu con acedu nítricu o sulfúricu. La segunda manera ye l'amenorgamientu de perrenato amónico (NH4REU4) con hidróxenu a una temperatura bien alto.[19][20] Tamién puede llograse óxidu de reniu por aciu el tratamientu de delles sustancies xeneraes na tostación de molibdenita, que s'amenorguen con hidróxenu llográndose'l compuestu en forma de polvu.[19] Ye unu de los elementos más escasos na corteza terrestre, concretamente'l númberu 79 a esgaya.[21]

Aplicaciones editar

El reniu, al ser un elementu metálicu refractariu y resistente a la escomiu, ye usáu principalmente en xoyería, na construcción de filamentos pa espectrómetros de mases y como catalizador de reacciones de hidrogenación y deshidrogenación na industria químico.[6][22] En menor escala utilizar n'aleaciones de wolframiu y molibdenu, como conductor llétricu, na fabricación de flaxes fotográficos y pa la construcción de los pluminos de les estilográfiques.[19] Apocayá científicos chilenos desenvolvieron un compuestu deriváu del reniu qu'ataca a les célules canceroses, pasando a ser utilizáu en medicina pal diagnósticu y tratamientu del cáncer.[23]

Compuestos editar

 
Distribución de los electrones, por nivel.

Los compuestos de reniu son de color blancu-plata y fácilmente solubles n'agua. Varien ente los nueve estaos d'oxidación que tien esti elementu, —de -1 a 7—, anque los estaos d'oxidación más comunes son 2, 4,[24] 6 y 7.[25] De normal comercialízase en forma de perrenatos, especialmente como perrenato sódicu o perrenato de amonio.

Cloruros y oxicloruros editar

Los cloruros de reniu más comunes son el ReCl6, el ReCl5, el ReCl4 y el ReCl3.[26] Les estructures d'estos compuestos de cutiu cunten con una amplia rede d'unión carauterística d'esti metal nos estaos d'oxidación inferiores a 7. Los sales [Re2Cl8]2- cunten con un enllaz cuádruple metal-metal.[27] Tamién son bien conocíos los bromuros, los yoduros y los fluoruros. D'estos postreros el más conocíu ye'l ReF7, y l'estáu d'oxidación d'estos compuestos ye +7.[28] Per otra parte, al igual que'l wolframiu y el molibdenu, col que comparte munches de les sos carauterístiques químiques, forma unos compuestos llamaos oxihalogenuros. Los más destacaos son los oxicloruros, como'l ReOCl4 o'l REU3Cl.[28]

Óxidos y sulfuros editar

Los óxidos más conocíos y comunes de reniu son el REU2, el Re2O5 y el Re2O7.[29] Esti postreru ye un óxidu volátil que ta conteníu nuna ceniza que si s'amenorga por aciu compresión forma un óxidu menor: el REU2.[30][31] Per otra parte, esti elementu forma dos sulfuros bien conocíos dafechu estremaos: Re2S7 y RES2.[31] Con estos compuestos hai que tener especial curiáu yá que munchos son fácilmente inflamables al entrar en contautu col aire, como'l RES7.[9]

Isótopos editar

Afayáronse un total de 35 isótopos de reniu.[32] Na naturaleza esisten dos isótopos estables, 185Re y 187Re, de los cualos el 187Re ye'l más abondosu —62,6% de bayura natural— y tien una vida media de 4,35 x 1010 años.[1] Esti tiempu de vida vese afeutáu en gran parte pola carga de los sos átomos.[33][34] La desintegración beta de los 187Re utilizar pa la datación de minerales d'esti elementu y d'osmiu, que la so enerxía disponible pa esta escayencia ye de 2,6 ev, una de les enerxíes más baxes conocíes ente tolos radionucleidos. En medicina, son bien utilizaos los radioisótopos 186Re y 188Re que tienen una vida media bien curtia.[35] En total, hai 26 radioisótopos.[32]

Procuros editar

Sábese bien pocu alrodiu de la toxicidá que pueden tener el reniu y los sos compuestos, una y bones estos utilícense en cantidaes bien pequeñes. Los sales solubles que contienen esti elementu, como perrenatos y haluros, sí pueden ser peligroses. Demostróse que dalgunos d'estos compuestos tienen una toxicidá aguda n'aguarones.[36] Los perrenatos de reniu tienen DL50 de 2800 mg/kg —una toxicidá bastante baxa— ente que el tricloruru de reniu amosó DL50 de 280 mg/kg, una toxicidá inda menor.[37] En dellos casos, al ser un elementu radionucleido, manifiesta radiación de partícules alfa y rayos X.[38][39]

Los sos efeutos n'animales engloban irritación en güeyos, piel ya inclusive en víes respiratories en casu d'inhalación, provocando fibrosis pulmonar y mareos en casu de recibir el contautu d'un vapor deriváu d'esti elementu.[31][9] L'impautu ambiental del reniu amenorgar a la espulsión de gases tóxicos na industria una vegada utilizáu.[31] Los compuestos de reniu más peligrosos son el RES7, que s'engafar al contautar col aire, y el hexametilreniu —quiciabes el más problemáticu yá que presenta un grave riesgu d'esplosión—.[9]

Ver tamién editar

Referencies editar

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 «Reniu» (castellanu). Universidá Autónoma de Madrid. Consultáu'l 11 de xunu de 2012.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Reniu» (castellanu). La Química de Referencia. Consultáu'l 11 de xunu de 2012.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 «Reniu» (castellanu). elementos.org.es. Consultáu'l 12 de xunu de 2012.
  4. ↑ «Search for: EINECS 231-124-5» (inglés). Chemindustry. Consultáu'l 11 de xunu de 2012.
  5. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: reniu
  6. ↑ 6,0 6,1 «Manganesu - Tecneciu - Reniu» (castellanu). elergonomista.com. Consultáu'l 13 de xunu de 2012.
  7. ↑ Colton, R. «Some complex anions containing rhenium» (inglés). Australian Journal of Chemistry. Consultáu'l 19 de xunu de 2012.
  8. ↑ «Densidad» (castellanu). Universidá Autónoma de Madrid. Consultáu'l 21 de xineru de 2012.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Institutu Nacional de Seguridá ya Hixene nel Trabayu (ed.): «METALES: PROPIEDADES QUIMICAS Y TOXICIDAD» (castellanu). Ministeriu d'Empléu y Seguridá Social d'España. Consultáu'l 21 de xunu de 2012.
  10. ↑ 10,0 10,1 «Reniu : Re» (castellanu). ciencianet.com. Consultáu'l 14 de xunu de 2012.
  11. ↑ «Reniu Re 75 (Hestoria)» (castellanu). ferramientes.educa.madrid.org. Consultáu'l 14 de xunu de 2012.
  12. ↑ Moseley, Henry. «THE HIGH FREQUENCY SPECTRA OF THE ELEMENTS» (inglés). Quivi Web. Consultáu'l 5 de payares de 2012.
  13. ↑ Noddack, W. (1929) (n'alemán). Die von einem Herstellung Gram reniu. 183. Zeitschrift für Allgemeine und Chemie anorganische. doi:10.1002/zaac.19291830126. 
  14. ↑ Savit︠s︡kiĭ, Tulkina y Povarova, 1970, p. 216.
  15. ↑ Lipmann, Anthony. «Rhenium» (inglés). Minor Metals Trade Association (MMTA). Consultáu'l 19 de xunu de 2012.
  16. ↑ Yoshihara, H. K. (2004). Discovery of a new element 'nipponiumʼ: re-evaluation of pioneering works of Masataka Ogawa and his son Eijiro Ogawa. 59. Spectrochimica Acta Part B Atomic Spectroscopy.  páxs. 1305-1310. doi:10.1016/j.sab.2003.12.027. 
  17. ↑ 17,0 17,1 «estrelles-ademas-del sol-ayudaron-a-formar-el sistema solar_61274151162.html Otres estrelles, amás del sol, ayudaron a formar el sistema solar» (castellanu). ABC. Consultáu'l 13 de xunu de 2012.
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 «RHENIUM» (inglés). U.S. Geological Survey. Consultáu'l 12 de xunu de 2012.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 «Reniu» (castellanu). quimicaweb.net. Consultáu'l 12 de xunu de 2012.
  20. ↑ Douce, 1948, p. 10.
  21. ↑ «Reniu Re 75 (Bayura)» (castellanu). ferramientes.educa.madrid.org. Consultáu'l 14 de mayu de 2012.
  22. ↑ «USO DEL RENIO» (castellanu). Blogue de la Universidá de Chile. Consultáu'l 17 de xunu de 2012.
  23. ↑ «Científicos desenvuelven compuestu a partir del reniu qu'identifica y ataca a les célules canceroses» (inglés). Prensa Minera. Consultáu'l 17 de xunu de 2012.
  24. ↑ Kremer, C. (2013). «[http://cis.latinamres.net/?wpdmact=process&did=NS5ob3RsaW5r Substitution on Re(IV) complexes: a tool for the synthesis of novel monu- and polynuclear compounds]». Communications in Inorganic Synthesis 1 (1):  páxs. 8-10. http://cis.latinamres.net/?wpdmact=process&did=NS5ob3RsaW5r. 
  25. ↑ Holleman y Wiberg, 1985, p. 1118.
  26. ↑ Greenwood, 1998.
  27. ↑ «[Re2Cl82-]» (inglés). 3Dchem.com. Consultáu'l 27 de xunu de 2012.
  28. ↑ 28,0 28,1 Institutu Nacional de Teunoloxía Industrial (ed.): «FLUORUROS/(65,175,265)» (castellanu). Gobiernu d'Arxentina. Consultáu'l 27 de xunu de 2012.
  29. ↑ Google (ed.): «Óxido» (castellanu). Universidá de Belgrana. Consultáu'l 3 de xunetu de 2012.
  30. ↑ «Elemento del grupu 7: Manganesu (Mn) - Tecneciu (Tc) - Reniu (Re)» (castellanu). Universidá de Castiella-La Mancha. Consultáu'l 3 de xunetu de 2012.
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 31,3 «Reniu - Re» (castellanu). Lenntech. Consultáu'l 17 de xunu de 2012.
  32. ↑ 32,0 32,1 Audi, G.; Bersillon, O.; Blachot, J. y Wapstra, A.H. «The NUBASE evaluation of nuclear and decay properties» (inglés). National Nuclear Data Center. Consultáu'l 21 de xunu de 2012.
  33. ↑ Department of Mathematics. «How to Change Nuclear Decay Rates» (inglés). University of California, Riverside. Consultáu'l 22 de xunu de 2012.
  34. ↑ Bosch (1996) (n'inglés). Observation of bound-state β– decay of fully ionized 187 Re: 187 Re- 187 Vos Cosmochronometry. 77. Physical Review. doi:10.1103/PhysRevLett.77.5190. PMID 10062738. 
  35. ↑ «Rhenium» (inglés). National Nuclear Data Center. Consultáu'l 21 de xunu de 2012.
  36. ↑ Emsley, 2003, p. 358-361.
  37. ↑ Haley, Thomas J. (1968). Pharmacology and toxicology of potassium perrhenate and rhenium trichloride. 57. Journal of Pharmaceutical Sciences.  p. 321-323. doi:10.1002/jps.2600570218. PMID 5641681. 
  38. ↑ Axencia Catalana de Seguridá Alimentaria (ed.): «Radionucleidos» (castellanu). Generalitat de Catalunya. Consultáu'l 15 de xunu de 2012.
  39. ↑ «FDA CLINICAL BRIEFING DOCUMENT FOR THE ONCOLOGIC DRUG ADVISORY COMMITTEE» (inglés). Department of Health and Human Services, Public Health Service, Food and Drug Administration, Center for Drug Evaluation and Research. Consultáu'l 15 de xunu de 2012.

Bibliografía editar

  • Savit︠s︡kiĭ, Evgeniĭ Mikhaĭlovich; Tulkina, Marii︠a︡ Aronovna; Povarova, Kira Borisovna (1970) Rhenium alloys 69 (n'inglés). Israel Program for Scientific Translations, páx. 358.

Enllaces esternos editar

 

Error de Lua en Módulu:Control_d'autoridaes na llinia 522: attempt to index field 'datavalue' (a nil value).

Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Reniu&oldid=4178231»