Cuba
Cuba[11], oficialmente República de Cuba, ye un país d'América asitiáu nun archipiélagu del Mar de les Antilles, tamién conocíu como Mar Caribe. Ye ún de los trece estaos independientes asitiaos nel mar Caribe, y ún de los 35 del continente americanu. El so territoriu organízase en quince provincies y un conceyu especial, siendo L'Habana la so capital y ciudá más poblada. Formen l'archipiélagu la islla homónima, la islla de la Juventud y más de mil isllotes qu'arrodien a dambes.
.jpg)
.svg)
L'archipiélagu, allugáu nel estremu noroeste de les Antilles, llenda al norte col océanu Atlánticu, que lu separta d'Estaos Xuníos y Les Bahames, al este col Pasu de los Vientos, que lu separta d'Haití, al sur col mar Caribe y al noroeste col golfu de Méxicu. Ye, colos sos 11.616.000 habitantes, el país antillanu más pobláu, y tamién el más estensu, con 110.860 km² de superficie. La islla de Cuba ye, xunto coles de La Española, Xamaica y Puertu Ricu, una de les cuatro Antilles Mayores.
La islla de Cuba foi habitada polos siboney, una de les tribus de los taíno, dende'l IV Mileniu e.C. hasta la colonización española nel sieglu XV. De magar, el país foi una colonia española hasta 1869, y una provincia hasta la Guerra d'España y Estaos Xuníos de 1898, que finó cola ocupación de la islla polos Estaos Xuníos. La islla consiguió la independencia nominal en 1902, magar que convirtióse nun protectoráu d'Estaos Xuníos de facto. La fráxil república tentó de reforciar, en 1940, la so estructura democrática, pero la creciente radicalización política y la conflictividá social culminaron nún golpe d'estáu en 1952, que convirtió a Fulgencio Batista nel nuevu presidente, dictatorial, del país. La opresión y la corrupción del so réxime provocó un descontentu que cristalizó na aparición del Movimientu 26 de Xunetu, que llegó al poder en xineru de 1959 y estableció, dempués, un réxime comunista dirixíu por Fidel Castro. De magar 1965 el país tien sío gobernáu pol Partíu Comunista de Cuba. Esto convirtiólu, demientres la Guerra Fría, nún motivu de tensiones ente Estaos Xuníos y la Xunión Soviética, qu'algamaron el so cumal en 1962, cuando la crisis de los misiles en Cuba tuvo a punto de provocar una guerra nuclear.
El país ye un estáu marxista-leninista, con un sistema políticu de partíu únicu dirixíu pol Partíu Comunista de Cuba, que ha guiar al país por mandatu constitucional. Cuba ye un país en víes de desarrollu d'economía planificada, qu'esporta materies primes (zucre, tabacu, café), productos farmacéuticos y profesionales especializaos, principalmente médicos, informáticos, inxenieros agrícoles y biotecnólogos. El país ocupa'l puestu 58ᵘ nel llistáu del Índiz de Desarrollu Humanu de les Naciones Xuníes, y el sestu ente los d'América Llatina. Acordies colos datos de la ONU, el país ye l'únicu del mundu que, a entamos del sieglu XXI, cumplía los dos criterios que, según la organización ecoloxista Fondu Mundial pa la Naturaleza, caractericen al desarrollu sostenible: desarrollu humanu altu (IDH de 0,8) y güelga ecolóxica sostenible (menor de 1,8 ha/p).
Culturalmente'l país pertenez a América Llatina. Ye un país multiétnicu con una población, cultura y vezos derivados del amiestu de la herencia de los aboríxenes taíno, los españoles, los esclavos africanos trayíos pa trabayar nes plantaciones y la estrecha rellación cola Xunión Soviética demientres la Guerra Fría.
Historia
editarLa población del país yera en 2010, según la Oficina Nacional de Estadísticas, de 11.241.161 habitantes. En cuantes a la distribución por grupos étnicos, el 65% son blancos, el 24% mulatos y el 10% negros; el 1% sobrante ye de xente d'otros grupos étnicos non especificaos.
Les principales ciudaes del país, según el so númberu d'habitantes, son:
| Ciudá | Población (2010) |
|---|---|
| L'Habana | 2.135.498 |
| Santiago de Cuba | 492.891 |
| Corrientes | 358.223 |
| Holguín | 344.428 |
| Camagüey | 323.442 |
| Santa Clara | 237.646 |
| Guantánamo | 216.936 |
Organización política
editarLa llei cimera del país, la Constitución, foi promulgada en febreru de 1976, y reformada pola Asamblea Nacional en 1992. Amás, una nueva llei de reforma constitucional declaró, en xunu de 2002, la irrevocabilidá del réxime socialista na islla. El Partíu Comunista de Cuba ye l'únicu del país, y a él correspuénde-y, según la constitución, el papel de ser la fuercia dirixente superior de la sociedá y l'Estáu.
El poder llexislativu y constituyente tienlu l'Asamblea Nacional, que los miembros de so son elixíos poles asamblees municipales. Tien 610 miembros, nomaos diputaos, que representen a les quince provincies del país y al distritu especial de la Islla de la Xuventú. Nos 169 conceyos del país escuéyese, cada cinco años (la cabera eleición foi en 2008), un diputáu por cada 20.000 habitantes o fracción mayor de 10.000. A ella correspuénde-y nomar a los miembros del Conseyu d'Estáu, que'l so presidente ye al tiempu xefe del estáu y del gobiernu y xefe cimeru de les Fuercies Armaes del país.
Hai, tamién, eleiciones parciales cada dos años y mediu pa escoyer los miembros de les asamblees municipales. Los más de 15.000 delegados municipales del país foron elixíos por última vegada n'abril de 2010.
El poder executivu del país recái nel presidente del país. El que lo foi dende 1959, Fidel Castro, delegó, el 31 de xunetu de 2006, el poder nel so hermanu menor Raúl pa operase d'una enfermedá intestinal. En febreru de 2008 renunció pa siempres al poder dempués de tener gobernao el país 49 años y 55 díes, y Raúl Castro foi ratificáu como nuevu presidente del país. El 19 d'abril de 2018 Miguel Díaz-Canel foi nombráu presidente del país[14]
Gobiernu
editarEl xefe del estáu y, poro, del Conseyu d'Estáu, ye, dende'l 24 de febreru de 2008, Raúl Castro Ruiz. El so vicepresidente primeru ye José Ramón Machado Ventura, y los otros vicepresidentes son Esteban Lazo Hernández, Abelardo Colomé Ibarra, Ramiro Valdés Menéndez y Gladys Bejerano Portela. El presidente de l'Asamblea Nacional ye Ricardo Alarcón de Quesada.
El Conseyu de Ministros ta presidíu tamién por Raúl Castro, con José Ramón Machado Ventura como primer vicepresidente. Hay, tamién, otros seis vicepresidentes: José Ramón Fernández Álvarez, Marino Murillo Jorge, Ulises Rosales del Toro, Ramiro Valdés Menéndez, Ricardo Cabrisas Ruiz y Antonio Enrique Lussón Batlle. Fórmenlu, amás, los siguientes ministros y direutores d'institutos con rangu ministerial:
Partíos políticos y sindicatos
editarNel país nun hai más partíu qu'ún, el Partíu Comunista de Cuba. El so primer secretariu ye'l presidente del país, Raúl Castro, y el segundu secretariu el vicepresidente José Ramón Machado. Tocántenes a los sindicatos, hai unu namái. Llámase Central de Trabayadores de Cuba, ta presidida por Salvador Mesa y integra 19 sindicatos sectoriales, con más de dos millones d'afiliaos.
Xeografía
editarOrganización territorial
editarEl país ta sodividíu, dende'l puntu de vista alministrativu, en 15 provincies. Hai, amás, un distritu especial, el de la Islla de la Juventud.
|
| |
| |
Economía
editarReferencies
editar- ↑ URL de la referencia: https://www.interpol.int/Member-countries/World. Editorial: Interpol. Data de consulta: 7 avientu 2017.
- ↑ URL de la referencia: https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/. Editorial: Organización pa la Prohibición d'Armes Químiques. Data de consulta: 7 avientu 2017.
- ↑ URL de la referencia: https://www.iho.int/srv1/index.php?option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=452&lang=en. Editorial: Organización Hidrográfica Internacional. Data de consulta: 8 avientu 2017.
- ↑ URL de la referencia: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp.
- ↑ URL de la referencia: http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html. Data de consulta: 4 mayu 2019.
- ↑ URL de la referencia: https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8. Data de consulta: 4 mayu 2019.
- ↑ URL de la referencia: http://icdo.org/who-we-are/members/member-states.html. Data de consulta: 11 mayu 2020.
- ↑ URL de la referencia: https://public.wmo.int/en/members/cuba. Data de consulta: 26 mayu 2020.
- ↑ URL de la referencia: https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/. Data de consulta: 21 xunetu 2020.
- ↑ URL de la referencia: https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf. Data de consulta: 16 marzu 2024. Páxina: 2. Supports qualifier: data de principiu.
- ↑ 11,0 11,1 (2010) Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-500-8.
- ↑ Los datos recoyíos nesti apartáu tán sacaos del Anuario Iberoamericano 2012 del Real Institutu Elcano y l'Axencia Efe. Disponible en http://www.anuarioiberoamericano.es/
- ↑ Los datos recoyíos nesti apartáu tán sacaos del Anuario Iberoamericano 2012 del Real Institutu Elcano y l'Axencia Efe. Disponible en http://www.anuarioiberoamericano.es/
- ↑ Miguel Díaz-Canel, propuestu oficialmente como presidente de Cuba en sustitución de Raúl Castro
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Cuba.- Gobiernu de Cuba
- Bancu Central de Cuba Archiváu 2003-08-03 en Wayback Machine
- Oficina Nacional d'Estadístiques de Cuba
| Países d'América |
| Antigua y Barbuda | Arxentina | Les Bahames | Barbados | Belize | Bolivia | Brasil | Canadá | Chile | Colombia | Costa Rica | Cuba | Dominica | República Dominicana | Ecuador | Estaos Xuníos d'América | Granada | Guatemala | Guyana | Haití | Hondures | Méxicu | Nicaragua | Panamá | Paraguái | Perú | El Salvador | Saint Kitts y Nevis | Santa Llucía | San Vicente y Les Granadines | Surinam | Trinidá y Tobagu | Uruguái | Venezuela | Xamaica
Dependencies: Anguila | Les Bermudes | Islles Caimán | Clipperton | Guadalupe | Guyana Francesa | Groenlandia | Islles Malvines | Islles Turques y Caicos | Montserrat | Martinica | Puertu Ricu | Shag Rocks | Xeorxa del Sur y Sandwich del Sur |
