Xeografía d'Alemaña
La República Federal d'Alemaña (RFA; n'alemán, Bundesrepublik Deutschland) ye un país d'Europa central que forma parte de la Xunión Europea (XE). Llenda al norte col Mar del Norte, Dinamarca y el Mar Bálticu; al este con Polonia y la República Checa; al sur con Austria y Suiza, y al oeste con Francia, Luxemburgu, Bélxica y Países Baxos. Alemaña contién una vasta diversidá de paisaxes. Montes, montes, llombes, llanures, llagos, ríos y mariñes formen esti gran país.
| Xeografía d'Alemaña | ||
|---|---|---|
 | ||
| Llocalización | ||
| Continente | Europa | |
| Carauterístiques xeográfiques | ||
| Superficie | 357 023 km² | |
| 348 672 km² (tierra) | ||
| 8 350 km² (agua) | ||
| Llinia de costa | 2 389 | |
| Puntos estremos | ||
| Puntu más baxu | (Neuendorf bei Wilster) -3,54 m | |
| Puntu más altu | 2 963 m (Zugspitze) | |
| Fronteres territoriales | ||
•  Austria | 784 km | |
•  Bélxica | 167 km | |
•  Chequia | 646 km | |
•  Dinamarca | 68 km | |
•  Francia | 451 km | |
•  Luxemburgu | 138 km | |
•  Países Baxos | 577 km | |
•  Polonia | 456 km | |
•  Suiza | 334 km | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Xeografía física editar
Relieve editar
Alemaña consta de trés grandes rexones fisiográficas: una llanura de tierres baxes nel norte, l'Alemaña Media que ye una área de pandos nel centru y una rexón montascosa nel sur. Les tierres baxes, que conformen la llanura d'Alemaña del norte, tienen un relieve variáu que engloba diversos valles fluviales y un gran terrén pobláu d'uzes. El puntu más baxu ye la llinia costera. L'estremu oriental de la llanura tien un suelu bien ricu pa l'agricultura. La rexón de los pandos centrales, que les sos llendes averaos tán ente la ciudá de Hannover nel norte y el ríu Meno nel sur, toma un territoriu compuestu de nidios montes, valles fluviales, ríos y cuenques bien definíes. Les cadenes montascoses inclúin al oeste les cordales Eifel y Hunsrück, nel centru les montes Taunus y Spessart, y la cadena de Fichtelgebirge. Nel centru hai dos zones montascoses llamaes "selves": Selva de Turinxa y Selva de Franconia. Nel estremu septentrional de la rexón ondulada de Turinxa atópase'l Harz, rexón montascosa. Gran parte del suroeste d'Alemaña ta ocupáu por dos eminencies de los montes Xura y un gran monte, la Selva Negra, que ye un vieyu macizu montascosu. Nel estremu sur tán los Alpes Bávaros, col picu más altu d'Alemaña, el Zugspitze (2.962 m).
Ríos, llagos y mariñes editar
La mayoría de los grandes ríos alemanes tán na zona occidental del territoriu. El más importante ye'l Rin, que funciona tamién como frontera natural con Suiza y Francia antes de desaguar na mariña de los Países Baxos. Ente los afluentes del Rin tán el Lahn, el Lippe, el Meno, el Mosela, el Neckar y el Ruhr. Otros ríos importantes son el Elba, qu'escurre dende la frontera checa nel sureste hasta'l mar del Norte, y el Danubiu que naz na Selva Negra y va escontra l'este internándose nel pandu bávaru; recibe les agües del Lech, el Isar y el Eno, y acaba pasando a Austria. El Oder, xunto col so afluente, el Neisse, formen la mayor parte de la frontera oriental d'Alemaña con Polonia.
El Llagu de Müritz ye'l más grande del país. Otru llagu destacáu ye'l llagu de Constanza (Bodensee), que confina tamién con Austria y Suiza.
Alemaña llinda al oeste col Mar del Norte y al este col Mar Bálticu. La mariña alemana entiende árees de dunes y marismas. Frente a la mariña hai delles islles, ente les que s'atopen les Frisies del Norte, les islles Frisies orientales y la Isla de Rügen, nel mar Bálticu.
Puntos estremos editar
Esta ye una llista de los puntos estremos d'Alemaña, esto ye, los puntos que s'atopen más al norte, sur, este o oeste que cualesquier otru llugar:
- Puntu más al norte — List, Sylt, Schleswig-Holstein (55°03′N, 8°24′Y)
- Puntu más al sur — Haldenwanger Eck, Oberstdorf, Baviera (47°16′N, 10°10′Y)
- Puntu más al oeste — Millen, Renania del Norte-Westfalia (51°1′N, 5°53′Y)
- Puntu más al este — Deschka, Saxonia (51°16′N, 15°2′Y)
Clima editar
El país tien predominantemente un clima oceánicu, templáu y marítimu con iviernos y branos frescos, de cutiu borrinosos y húmedos. El tiempu ye dacuando imprevisible. En plenu branu, un día puede ser caliente y soleyeru y el siguiente fríu y lluviosu. Sicasí, les condiciones atmosfériques verdaderamente estremes, como seques severes, tornaos, torbonaes de xarazo, fríu o calor estremu, etc., son rares. Anque nos últimos años viéronse inundación a gran escala, tamién polo xeneral son rares. Nun hai noticia de seísmos destructivos.
La mayor parte d'Alemaña queda na zona climática fresca/templada na que predominen los vientos húmedos del oeste. La influencia marítima anidia la mariña occidental. El clima ye moderáu pola corriente del Atlánticu Norte, que ye una estensión septentrional de la corriente del Golfu. Les agües calientes trayíes por esa corriente afecten a les árees mariniegues del mar del Norte incluyendo la península de Xutlandia y la zona a lo llargo del Rin, que cuerre en direición al mar del Norte.
Nel noroeste y nel norte, el clima ye de tipu oceánicu (más paecíu al clima del Reinu Xuníu y Holandia) y l'agua puede cayer tol añu. Los iviernos son relativamente nidios y los branos comparativamente frescos.
Nel este, el clima amuesa clares traces continentales: los iviernos pueden ser bien fríos mientres llargos periodos, y los branos pueden resultar bien templaos. Tamién equí hanse documentáu de cutiu llargos periodos de seca. Pel hibiernu, Alemaña puede quedar so la influencia del anticiclón de Siberia. Eso determina que les temperatures sían más bien baxes, sobremanera nesta parte del país.
Nel centru y nel sur hai un clima de transición que puede ser predominantemente oceánicu o continental, según la situación xeneral del tiempu. Los iviernos son nidios y los branos tienden a ser prestosos, anque les temperatures máximes pueden superar los 30 °C mientres dellos díes siguíos nes ola de calor. Nel sur, xunto a los Alpes, dacuando produzse'l fenómenu meteorolóxicu del vientu templáu de monte (el foehn). Les rexones más templaes d'Alemaña atopar nel suroeste (vease'l Rin Cimeru y Palatináu Renano). Equí los branos pueden ser templaos con un altu númberu de díes que devasen los 30 °C.[1] Dacuando les temperatures mínimes nun baxen de 20 °C, que ye relativamente raru n'otres rexones.[2][3] Esi tipu de clima dexa la viticultura, que la so guarda caracteriza grandes partes del paísaje del suroeste d'Alemaña (Vieno d'Alemaña, Ruta del vinu alemano). Debíu al clima templáu, la mayoría de los vinos producíos son blancos, pero tamién se produz vinu tinto.
Les precipitaciones mengüen de sur a norte y d'oeste a este. Asina, calcúlase que la pluviosidá máxima dar en zones montascoses como la Selva Negra (hasta 2.000 mm), depués llueve en redol a 930 mm en Múnich, y Hamburgu a pesar de tar próxima al mar, apenes recibe 700 mm. Al este, l'estáu federáu de Saxonia-Anhalt tien les precipitaciones más baxes d'Alemaña, asina la ciudá de Quedlinburg recibe solo 438 mm al añu.[4]
| Ene. | Feb. | Mar. | Abr. | Mayu | Jun. | Jul. | Ago. | Sep. | Oct. | Nov. | Dic. | Añu | |
| T° media [°C] | -0,4 | 0,6 | 4,0 | 8,4 | 13,5 | 16,7 | 17,9 | 17,2 | 13,5 | 9,3 | 4,6 | 1,2 | 8,9 |
| Precipitaciones [mm] | 43 | 37 | 38 | 42 | 55 | 71 | 53 | 65 | 46 | 36 | 50 | 55 | 591 |
Fonte: "Berlín", en educaplus.org.
| Ene. | Feb. | Mar. | Abr. | Mayu | Jun. | Jul. | Ago. | Sep. | Oct. | Nov. | Dic. | Añu | |
| T° media (°C) | 2,6 | 2,9 | 6,3 | 9,7 | 14 | 16,6 | 18,8 | 18,1 | 14,5 | 10,6 | 6,3 | 3,3 | 10,3 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Precipitaciones (mm) | 62,1 | 54,2 | 64,6 | 53,9 | 72,2 | 90,7 | 85,8 | 75 | 74,9 | 67,1 | 67 | 71,1 | 838,6 |
Fonte: DWD - Cologne/Bonn Airport, Germany for 1981–2010
Mediu ambiente editar
Alredor d'un 30% del territoriu ta formáu por montes, la mayoría de los cualos atópense na metá sur del país. Cerca de dos tercios d'estos montes componer de pinos y otres coníferes, y el restu formar especies de fueya caduca, como haya, abeduriu, carbayu y nozal. Los viñeos cubren munches de les fasteres del suroeste del país y tamién s'estienden a lo llargo de los ríos Rin, Mosela y Meno. Los güertos son un elementu destacáu nel oeste d'Alemaña. La flora ye d'una gran variedá y vistosidá.
Alemaña cunta con 22.907 areas protexíes, que cubren 135.031 km², esto ye, el 37.76% del territoriu del país.[5]
El bioma dominante n'Alemaña ye'l monte templáu de frondosas, anque al sur, nos Alpes, ta presente'l monte templáu de coníferes. WWF, estrema'l territoriu d'Alemaña ente cinco ecorrexones:
- Monte mistu atlánticu, nel noroeste *
Monte mistu bálticu, nel nordeste
- Monte mistu d'Europa central, nel este *
Monte de frondosas d'Europa occidental, nel centru y sur
- Monte de los Alpes, nel estremu sur, na frontera con Austria
Alemaña tien una fauna pocu variada. Los mamíferos más comunes son venáu, xabalín, papalba, melandru, llobu y foín. Ente los pocos reptiles ta una culiebra venenosa, la víbora europea. Pinzones, ánsares y otres aves migratories crucien el país en grandes bandaes. Nes agües costeres del mar del Norte y del mar Bálticu, atópense peces como'l sardina, bacaláu y solla, ente que nos ríos hai carpes, pez gato y truches comunes.
Conforme a la normativa de la Xunión Europea, el territoriu d'esti país estremar en trés rexones bioxeográfiques:[6]continental, atlántica y, na parte de los Alpes alemanes, a la rexón bioxeográfica alpina. Destaquen nel so patrimoniu natural los siguientes sitios patrimoniu de la Humanidá declaraos pola Unesco: el Mar de Frisia (2009), bien natural que comparte colos Países Baxos y el Sitiu fosilíferu de Messel (1995). Cuenta con 15 reserves de la biosfera. 868.226 hectárees tán protexíes como güelgues d'importancia internacional al amparu del Conveniu de Ramsar, en total, 34 sitios Ramsar. Finalmente, cuenta con 14 parques nacionales, ente ellos los d'Harz y Jasmund.
El principal riesgu natural son les inundación. Tocantes a los problemes medioambientales: emisiones de la quema de carbón ya industries contribúin a la contaminación atmosférica; l'agua acedo que resulta de les emisiones d'óxidu d'azufre, ta estropiando los montes; la contaminación nel mar Bálticu pola emisión d'agües residuales y arramaos industriales de ríos n'Alemaña oriental; peligrosa disposición de los residuos; el gobiernu estableció un mecanismu pa poner fin al usu de la enerxía nuclear a lo llargo de los próximos quince años; el gobiernu ta trabayando p'algamar los compromisos de la Xunión Europea pa identificar les zones de caltenimientu de la naturaleza en llinia cola Directiva europea de caltenimientu del hábitat, la flora y la fauna.
Xeografía humana editar
Tien una población de 82.329.758 habitantes (est. xunetu de 2009), urbana nun 74% (2008).
La capital, Berlín tien una población de 3,4 millones d'habitantes, lo que fai d'ella la ciudá más poblada del país, según la quinta aglomeración urbana ente los países de la Unión Europea. Más d'ochenta ciudaes superen los 100.000 habitantes, siendo los cinco primeres, dempués de Berlín: Hamburgu, Múnich, Colonia, Frankfurt del Main y Stuttgart.
Estrémase alministrativamente en 16 estaos (n'alemán, Länder, singular - Land): Baden-Wurttemberg, Baviera, Berlín, Brandeburgu, Brema, Hamburgu, Hessen, Mecklemburgu-Pomerania Occidental, Baxa Saxonia, Renania del Norte-Westfalia, Renania-Palatináu, Saarland, Saxonia, Saxonia-Anhalt, Schleswig-Holstein, Turinxa. Baviera, Saxonia y Turinxa llamar a sí mesmos Freistaaten (en singular, Freistaat), que significa "estaos llibres".
Xeografía económica editar
Recursos naturales: carbón, lignitu, gas natural, mineral ferroso, cobre, níquel, uraniu, potasiu, sal, materiales de construcción, madera y tierra arable, que representa'l 33,13% del usu de la tierra. A colleches permanentes dedícase'l 0,6% y otros 66,27% (2005). La tierra irrigada representa 4 850 quilómetros cuadraos (2003).
El PIB (est. 2009) provién sobremanera del sector servicios 72%, depués ta la industria (27,1%) y finalmente l'agricultura, qu'apurre solo'l 0,9%. Paralelamente, na so mayoría, la población activa (2005) dedicar a los servicios (67,8%), depués a la industria (29,7%) y finalmente una minoría (2,4%) a l'agricultura.
La economía alemana, que ye la quinta más grande del mundu y la mayor d'Europa ye líder en esportación de maquinaria, vehículos, productos químicos y equipamientu pal llar. Beneficiar d'una mano d'obra altamente cualificada. Como los sos vecinos d'Europa occidental, Alemaña enfrentar a significativos desafíos demográficos pa sostener una crecedera al llargu plazu. Baxos índices de fertilidá y el cayente de la inmigración neta van amontar la presión sobre'l sistema d'estáu de bienestar del país y precisa reformes estructurales. La modernización ya integración de la economía d'Alemaña del Este, onde'l desemplegu puede superar el 20% en dalgunos conceyos, sigue siendo un términu al llargu plazu bien costosu, con tresferencies añales del Oeste al Este que llega en 2008 solo a aproximao doce billones de dólares.
Ver tamién editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Xeografía d'Alemaña.- Aglomeraciones urbanes na Unión Europea
- Redolada natural de la Unión Europea
- Llista de exónimos españoles pa topónimos alemanes
- Ciudaes importantes:
Augsburgu, Berlín, Bonn, Colonia, Düsseldorf, Frankfurt del Main, Hamburgu, Heidelberg, Leipzig, Múnich, Stuttgart.
Referencies editar
- ↑ Donald Olson: Germany For Dummies, 3ª edición, Wiley, mayu de 2007, ISBN 978-0-470-08956-9
- ↑ Clima alemán Handbuch Deutschland. Accesu 30 de payares de 2006.
- ↑ Clima y tiempu n'Alemaña World Travels. Accesu 30 de payares de 2006.
- ↑ «Meteorologie: Sachsen-Anhalt ist das trockenste Bundesland | Mitteldeutsche Zeitung» (alemán). Consultáu'l 10 de marzu de 2016.
- ↑ [1]
- ↑ Art. 1, lletra c), incisu iii), de la Directiva 92/43/CEE, según especifícase nel mapa bioxeográficu aprobáu'l 25 d'abril de 2005 pol Comité creáu en virtú del art. 20 de felicidá Directiva.
Datos: Q154124- Multimedia: Geography of Germany
