Dubáiárabe: دبيّ, Dubayy— ye unu de los siete emiratos que conformen los Emiratos Árabes Xuníos, que la so capital ye la ciudá homónima. Ta asitiáu na mariña del golfu Pérsicu, nel desiertu d'Arabia, y llenda al sur col emiratu d' Abu Dhabi, col de Sarja pol nordés y, al traviés del exclave d'Hatta, col Sultanatu d'Omán pol sureste y colos emiratos d'Ajmán pel oeste y Ras Al-Jaima pel norte. L'entrante d'agua salao del golfu Pérsicu denomináu Khawr Dubayy traviesa la ciudá capital en direición noreste-suroeste.[1] Tien una superficie total de 4114 km².[2]

Emiratu de Dubái
Alministración
PaísBandera d'Emiratos Árabes Xuníos Emiratos Árabes Xuníos
ISO 3166-2 AE-DU
Tipu d'entidá emiratu de los Emiratos Árabes Xuníos
Capital Dubái
Cabezaleru/a del gobiernu Mohamed bin Rashid Al Maktum
Nome oficial امارة دبي (ar)
Nome llocal امارة عبدالله (ar)
Xeografía
Coordenaes 25°15′52″N 55°18′42″E / 25.2644°N 55.3117°E / 25.2644; 55.3117
Superficie 4114 km²
Llenda con Emiratu de Sarja, Emiratu d'Abu Dhabi, Emiratu d'Ajmán, Emiratu de Ras Al-Jaima y Omán
Altitú media 11 m
Demografía
Población 3 355 900 hab. (2019)
Densidá 815,73 hab/km²
Más información
digitaldubai.ae
Cambiar los datos en Wikidata

Los primeros habitantes del emiratu dedicar al comerciu de perlles,[3] una actividá na que basaríen la so economía hasta'l sieglu XX[4] y que-yos dexaría tener rellaciones comerciales con China, India y Paquistán, principalmente. El so progresu económicu y l'estratéxicu allugamientu nel golfu Pérsicu[5] motivó l'ambición d'otres naciones p'apoderase de les sos rutes comerciales. En 1766, Gran Bretaña facer col control de les rutes que los xuníen col golfu Pérsicu,[6] y dende entós Dubái pasó a constituyir un protectoráu del gobiernu británicu, situación que prevalecería por cuasi dos sieglos. Dende 1833 la cla Al Maktum gobierna l'emiratu. El descubrimientu de petroleu en Dubái, nos años 1960, supunxo un cambéu significativu na economía y alministración de Dubái. Na década siguiente formáronse los Emiratos Árabes Xuníos, dando términu a la so rellación de dependencia col Reinu Xuníu.[4]

El gobiernu de Dubái rexir por un sistema de monarquía constitucional, encabezáu pol xeque Mohamed bin Rashid Al Maktum dende 2006. Esiste la Municipalidá de Dubái, que los sos oxetivos tán empobinaos a la planificación urbana, los servicios a la ciudadanía y el caltenimientu de los servicios llocales.[7] La mayor parte de la población que mora nel emiratu ye estranxera y provién mayormente del restu del continente asiáticu.[8] Magar la economía tuvo una puxanza importante a partir del desenvolvimientu de la industria petrolero nel país,[9] los sectores que xeneren más ingresos nel emiratu son la construcción, el comerciu, el entrepôt —tamién referíu al comerciu practicáu nuna zona franca— y los servicios financieros;[10] l'enfoque turísticu tamién ye destacable, cuantimás aquel destináu a les compres.[11] Dubái alluga delles construcciones y obres d'infraestructura notables como los hoteles de luxu Burj Al Arab y Burj Khalifa —el más altu del mundu, con 828 m d'altor—, los puertos de Mina Rashid y Jebel Ali, y el conxuntu habitacional d'islles artificiales The World y The Palm Islands. La baxa tasa de desemplegu atraxo a una gran cantidá d'estranxeros a camudase al emiratu en busca de meyores oportunidaes llaborales.[12][13] Sobre la so cultura, puede concluyise que ta fuertemente influyida pol islam, y la sociedá árabe y beduino,[14] lo cual queda reflexáu nes normes d'etiqueta y vistimienta, la lliteratura, la gastronomía y l'arte.

Etimoloxía editar

Ante la escasa documentación esistente sobre'l desenvolvimientu históricu de los EAU, nun ye posible determinar con certidume la etimoloxía de les distintes rexones que conformen esta federación. La llindada información rexistrada procede direutamente del folclor y la tradición oral.[15] Asumir que'l términu «Dubái» puede provenir tantu del árabe como del persa[16] y el so usu más antiguu data del añu 1095, cuando apaeció nun llibru del xeógrafu hispanoárabe Abdullah bin Abdu Azi al-Bakri Al Andalesi.[17] Magar esti nunca visitó la península arábiga, na so obra arrexuntó les anécdotes qu'otros comerciantes y viaxeros compartiéron-y de los sos viaxes a esti territoriu,[18] que'l xeógrafu describió solamente como «un vastu llugar». Cinco sieglos dempués, en 1587 el comerciante italianu Gaspero Balbi utilizó la denominación «Dibei» y, de forma similar a Al Andalesi, esplicó que se trataba de «un llugar estensu»[17] frecuentáu por venecianos que buscaben perlles nel mar.[19] Delles publicaciones britániques de la década de 1820 contienen el términu «Al Wals» pa designar a la rexón entendida anguaño polos barrios dubaitíes de Jumeirah, Shindagha, Deira y Bur Dubai.[15]

Esisten delles teoríes al respective de la etimoloxía de «Dubái». L'escritor Ahmad Mohammad Obaid, especializáu nos distintos dialeutos de los EAU, especuló que provién de «Daba», pallabra que n'árabe significa «cría de llagosta», y el cual ye un términu popular usáu inclusive nun antiguu proverbiu árabe.[20] Sicasí, pal historiador Faleh Handhal el so verdaderu orixe atópase na pallabra «Yadub», que fai alusión al llugar nel qu'un ríu esmuzse sobre tierra firme»,[15] en clara referencia a la ría Khawr Dubayy.[20] Otros coinciden en que la so procedencia ye persa y resulta de la combinación de les paares du —«dos»— y bradr —«hermanu»—, n'alusión a dos asentamientos ximielgos, ente qu'otra esplicación inclúi la forma diminutiva de la pallabra Daba —«mercáu»—, n'alusión a la principal actividá económica de los sos antiguos habitantes.[21] Del nome actual deriva'l so xentiliciu, «dubaití».[22]

Historia editar

Prehistoria y dómina islámica editar

La información sobre los primeros asentamientos humanos nos Emiratos Árabes Xuníos ye escasa y namái atopáronse dellos xacimientos y muertes prehistóriques. D'alcuerdu a los afayos descubiertos, los primeros establecimientos realizar mientres la edá de Piedra tardida, periodu en que'l clima favorecía la esistencia de sabanes y pacionales. Les condiciones climátiques camudaron gradualmente y, hacia l'añu 3000 e.C. , la rexón adquirió les carauterístiques grebes que se reparen dende entós. La llinia de mariña esperimentó meyores escontra'l mar y retrocesos: pal añu 2000 e.C. se retrajo hasta algamar la superficie que güei ocupa Dubai Internet City. Unos cientos d'años dempués la mariña avanzó de nuevu escontra'l mar, hasta llegar a la llinia actual.[23]

 
Vista d'una rexón desértica en Dubái.

Hacia l'añu 5500 e. C. los sos habitantes practicaben yá'l comerciu marítimu[24] y el llendo.[Nota 1] Al términu del periodu de Wadi Suq y empiezos de la denomada Edá del Fierro,[25] reparóse una intensificación de l'agricultura y empezó a cultivase la palma datilera, amás de practicase la pesca. Ye posible que'l progresu comercial qu'esperimentaba la rexón diera llugar al establecimientu de venceyos cola civilización Magan y otres tribus allugaes nos actuales Iraq y Paquistán. Ente los productos más intercambiaos atopábense'l cobre y les perlles.[6] Más tarde, delles comunidaes viéronse obligaes a migrar por cuenta de la desertificación.[24] Les primeres descripciones de los EAU daten de los años 932 y 948, cuando l'autor Abu'l-Fraja Qudama describió un itinerariu que travesaba una zona a la que se refirió como «al-Sabkha» —trad. lliteral: «les salines»—, que s'estendía dend'Omán hasta Basora, pasando por Qatar. Ye inciertu si esti itinerariu cruciaba precisamente Dubái.[19]

D'alcuerdu a afayos arqueolóxicos en Jumeirah[26] —unu de los principales centros d'intercambiu mercantil—,[3] los sasánidas asítiase na rexón aproximao nel sieglu IV y estendieron el so dominiu hasta Yeme.[26][19] La so rivalidá cola tribu Azd foi unu de los factores que favoreció la so espulsión del territoriu nel añu 630,[19] cuando empezó a espublizase la práutica del islam.[24] Dempués del enfrentamientu que sostuvieron los Azd colos omeyes,[19] nun esisten más rexistros d'otros acontecimientos notables na rexón[6] hasta l'añu 750, cuando los abásidas ocuparon la rexón y enfrentáronse a delles faiciones de la tribu Azd qu'habitaben en Omán. Nel sieglu IX desencadenóse la rebelión Zanj.[19]

Sieglos XI-XIX editar

Nel primer mileniu de la era común, El Cairu sustituyó a los EAU como'l principal centru d'intercambiu comercial n'Oriente, anque'l comerciu marítimu siguía siendo relevante y dellos asentamientos árabes cuntaben con puertos comerciales que-yos dexaben importar, por casu, seda y porzolana del Imperiu chinu.[6]

 
El Cairu, cola decadencia de los EAU, convertir nel principal centru de comerciu de la rexón.

La so enllargada actividá marítima atraxo l'interés socesivu de potencies europees[6] como Portugal, qu'ente 1498 y 1557 intentó apoderase de les rutes establecíes polos Emiratos cola India y el Estremu Oriente, lo cual derivó en constantes enfrentamientos ente portugueses y otomanos.[24] Dos sieglos dempués, nos años 1700, Francia, los Países Baxos y Gran Bretaña asonsañaron la iniciativa portuguesa. A nivel rexonal, el territoriu de Dubái taba baxu dominiu de dos faiciones que calteníen un bracéu ente sigo: los Qasimi,[6] una tribu de pirates[27] que controlaben el norte, y los Bani Yas, escontra'l sur.[6] Nos sos continuos esfuercios por atropar les rutes marítimes, los británicos tuvieron que combatir a los Quasimi.[28] A principios del sieglu XIX, el máximu xerarca de Dubái yera Mohammed bin Hazza,[6] y la rexón caltenía una dependencia direuta d'Abu Dhabi.[29] El 8 de xineru de 1820, Bin Hazza presidió una xunta[23][28] colos xeques de Ras al-Khaimah, Umm al-Qaywayn, Ajmán, Sarja y Abu Dhabi —a los cualos l'imperiu británicu referíase como «la mariña pirata»— que resultó na firma del Tratáu xeneral de paz[24] por aciu el cual los británicos comprometer a evitar actos de piratería na rexón.[23][28] Esti fechu marcó l'empiezu del so protectoráu en territoriu árabe.[30]

D'alcuerdu a un informe redactáu pol teniente inglés Robert Cogan en 1822 Dubái tenía una población de 1200 habitantes y delles de les sos viviendes taben construyíes de folla.[31] La rexón taba arrodiada por una muralla de baxu altor y cuntaba con tres torres d'observación. Cogan foi unu de los primeros en dibuxar un mapa de la ciudá de Dubái qu'incluyía los nivel del mar.[32]

En 1833, ochocientos integrantes del clan Al-Maktoum, d'A los Abu Falasa —perteneciente a los Bani Yas—, abandonaron el so asentamientu nel oasis de Liwa, al suroeste d'Abu Dhabi, ya invadieron Dubái[6] so la guía de Maktoum bin Butti.[33][34] Esti postreru estableció la dinastía homónima que gobierna dende entós al emiratu.[6] Una de les primeres prioridaes de Maktoum consistió en garantizar la proteición de Dubái colos británicos,[6] qu'aquel día yá apoderaben les rutes comerciales d'Oriente y teníen cierta influencia na política y el sistema de gobiernu de dellos territorios árabes.[34] En 1841, un biltu epidémicu de viruela causó que gran parte de la población del sur de Dubái treslladar a Deira, allugada nel centru del emiratu.[6] Na siguiente década, los territorios de Sharjah, Dubái y Abu Dhabi roblaron el Tratáu perpetuu de paz y amistá col Reinu Xuníu, que-yos dexó ocupar se de la política esterior de los emiratos, nesi entós conocíos como «Estaos de la Tregua», en cuenta de proteición contra cualquier posible invasor.[9][34] Sicasí, tamién fueron responsables de dellos asuntos internos de los emiratos hasta la primer metá del sieglu XX.[34]

En 1894, el xeque Maktoum bin Hasher al-Maktoum Maktoum dio una exención d'impuestos a estranxeros comenenciudos n'adquirir productos en Dubái, esto ye, convertila nuna zona franca. Nesa dómina, les rellaciones comerciales del emiratu empezaben a trate menguaes, polo qu'esti sucesu fomentó significativamente el comerciu.[4] Dellos mercaderes perses camudar a Dubái y establecieron el barriu Al Bastakiya, llamáu asina pola rexón de Bastak, al sur de Persia.[35][4] Esi mesmu añu una vasta quema en Deira causó la destrucción de delles viviendes, asina que los habitantes empezaron a construyir con nuevos materiales como'l coral y yelsu.[32]

Sieglu XX editar

1900-50 editar

Mientres les primeres trés décades del sieglu XX, la economía de Dubái dependió direutamente de les sos actividaes comerciales nel golfu Pérsicu. Yera l'emiratu más ricu del territoriu[36] y el so ciudá homónima yera conocida como la «Venecia del Golfu».[5] D'alcuerdu al historiador G. G. Lorimer, en 1908 Dubái xeneró ingresos por 51 400 USD.[32] La so población bazcuyaba n'aproximao 10 000 habitantes,[4] y Deira yera'l sector que tenía la mayor cantidá de cases y tiendes del emiratu —1600 y 350, respeutivamente—.[32]

 
D'esquierda a derecha: Rashin bin Saeed al Maktum, l'abogáu Adi Nasib Al Bitar y los fíos del primeru: Maktoum bin Rashid Al Maktum y Mohamed bin Rashid Al Maktum. Bitar tuvo un rol importante nel Mediu Oriente; nos años 1960 trabayó como conseyeru llegal pa Dubái y foi responsable de les primeres lleis y cortes civiles que regularon al emiratu.[37]

Escontra los años 1930 la planificación urbana empezó a cobrar una mayor relevancia.[5] Sicasí, tres la crisis económica internacional de 1929 y la Segunda Guerra Mundial, sumáu al surdimientu d'una nueva industria en Xapón dedicada a la producción de perlles sintétiques,[32] la economía de Dubái travesó una fuerte crisis que causó'l cese definitivu del comerciu de perlles, por mandatu del xeque Saeed bin Maktoum.[6] En respuesta, dellos de los sos habitantes camudar a Arabia Saudita y Kuwait ente les décades de 1940 y 1950. El nivel de población menguó de 38 000 a 20 000 residentes ente 1940 y 1953.[32] Como alternativa, el xeque decretó que la economía del emiratu habría de reconducise a la reexportación de bienes a otros puertos comerciales.[4] Nesa dómina empezaron a dase les primeres busques de xacimientos de petroleu nos emiratos y Dubái nun foi la esceición: en 1937 contratar a una subsidiaria d'Iraq Petroleum Company por que llevara a cabu los llabores d'esploración soterraña.[32][36] Hubo delles disputes ente los emiratos ante la necesidá d'establecer les llendes fronterices ente los sos territorios; en 1940, por casu, amenóse un conflictu ente Dubái y Sharjah, que foi resueltu pol gobiernu británicu so l'alvertencia de cesar les sos insumos de pólvora en casu de siguir la disputa.[4] Una situación similar asocedió en 1947, esta vegada ente Dubái y Abu Dhabi,[38] resueltu de nueva cuenta polos ingleses por aciu la definición d'una llende fronteriza definitivu ente dambes rexones.[39]

Nos años 1950, el gobiernu británicu treslladó les sos oficines alministratives de Sharjah a Dubái. La incorporación de redes llétriques y de telefonía, servicios médicos de primer nivel, nuevos modelos educativos, un cuerpu de policía llocal y una municipalidá al cargu de proyeutos en desenvolvimientu de la capital foi'l principal motivu pa la mudanza.[36] Construyóse un aeropuertu na ciudá homónima[40] y en 1955 introducióse'l cementu.[32] L'establecimientu del Conseyu de los Estaos de la Tregua, destináu al desenvolvimientu de xuntes y alcuerdos oficiales ente los distintos xeques, acabaría siendo unu de los antecedentes pa la eventual formación de los Emiratos Árabes Xuníos.[4]

1951-2000 editar

Videu qu'amuesa la crecedera que presentó Dubái dende l'añu 2000 hasta 2011.[Nota 2]

Nos años 1960 diose una puxanza de la esploración de xacimientos petrolíferos,[9] década na que Dubái amontó tamién la so actividá comercial con otros países como India y Paquistán.[41] Cuatro años dempués de que Abu Dhabi empezara a esportar petroleu,[24] atópase en 1966 los primeros depósitos soterraños en Dubái[4] nuna zona alcontrada a 97 km de la ciudá capital.[4] El xeque Rashin bin Saeed al Maktum referir a la zona como «campu petrolífero de Fateh», términu n'árabe que'l so significáu ye «bona fortuna».[41][42] De siguío, Bin Saeed dio concesiones a delles empreses estranxeres pa la estraición de crudu;[43] en 1968, la Continental Oil Company anunció la construcción d'una instalación submarina d'almacenaxe en Fateh, con capacidá pa 79 000 m³, que sustituyó'l tresporte manual del petroleu por aciu cisternes.[44]

Esi mesmu añu, el gobiernu británicu dexó entever qu'eslleiría l'alcuerdu de los Estaos de la Tregua, coles mesmes que los xeques de Dubái y Abu Dhabi aldericaben sobre les posibilidaes d'establecer una nueva nación.[4] Tres la finalización de la estación submarina al cargu de Continental en 1969,[42] Dubái empezó a esportar el so petroleu.[4][24] El 2 d'avientu de 1971 los xeques de los Estaos de la Tregua axuntáronse y alcordaron la formación d'una federación denomada «Emiratos Árabes Xuníos»,[4] que s'incorporó cuasi de manera instantánea a la Lliga Árabe.[41] Zayed ibn Sultán Al Nahayan, xeque d'Abu Dhabi, foi escoyíu como'l primer presidente de los EAU, ente que Rashid, de Dubái, asumió l'oficiu de vicepresidente. Pa l'autora Schulte-Peevers, a partir d'esti acontecimientu, «Dubái pasó a ser una de les ciudaes estáu más estables, tocantes a la so situación política, nel mundu árabe».[4] Los ingresos xeneraos pola esportación del petroleu dexáron-y al gobiernu de Dubái invertir en dellos proyeutos d'infraestructura qu'incluyeron edificios, autopistes y oleoductos.[9] El nivel de población aumentó en más de 300 % ente 1968 y 1975,[43] lo cual llevólu a ser el segundu emiratu más pobláu de los EAU, solo superáu por Abu Dhabi con cuasi 30 000 habitantes más.[45] En 1979, inauguróse la ciudá portuaria de Jebel Ali, considerada como'l puertu artificial más grande del mundu» y con una gran influencia nel golfu Pérsicu,[46] coles mesmes qu'empezó la edificación del World Trade Center Dubai —primer estructura elevada de la ciudá capital—, del Aeropuertu Internacional de Dubái y de la Zona Franca de Jebel Ali.[41]

 
Tanques almacenadores de petroleu na zona llibre de Jebel Ali.

Tres la guerra Irán-Iraq, nos años 1980, na cual los EAU sofitaron a Iraq económicamente, la política interna centrar na busca d'alternatives pa xenerar mayores ingresos y evitar la dependencia direuta del petroleu.[9] Pa Dubái, esto resultaba indispensable una y bones les sos reserves yeren más llindaes que les d'otros emiratos de la federación.[47] En 1990, Maktum bin Rashid Al Maktum remplazó al so fináu padre como xeque de Dubái y vicepresidente de los EAU.[9] Cinco años dempués, el so hermanu, Mohamed bin Rashid Al Maktum, foi electu como príncipe herederu, convirtiéndose nel nuevu gobernante de facto del emiratu. La industria turístico tuvo una puxanza importante a mediaos de los años 1990, tres la organización d'eventos como'l Dubai Shopping Festival[48] y la Copa mundial de Dubái, amás de la construcción del hotel de luxu Burj Al Arab conocíu pol so diseñu en forma de vela.[49][4]

Años 2000-actualidá editar

A empiezos de los años 2000 el preciu del petroleu menguó y los EAU implementaron una serie d'estratexes económiques pa subsistir basaes nel turismu, les telecomunicaciones, l'aviación y l'esportación d'aluminiu, ente otres árees.[9] Los proyeutos arquiteutónicos siguieron n'espansión ya inauguráronse delles zones franques como la Dubai Media City, el parque teunolóxicu Dubai Internet City y la Dubai Knowledge Village. Pela so parte, tamién empezaron les obres de les islles artificiales The Palm Islands, el rascacielos Burj Khalifa y el Dubai Mall,[41] hasta qu'en 2008 llegó una crisis económica que provocó'l paralís de numberosos proyeutos por falta de rentabilidá.[50] En 2012, la economía volvió reactivase.[51] a partir de la emisión de bonos como solución a un acontecimientu que «desamarró una nube nos mercaos bursátiles mientres dellos díes».[52]

A principios de 2013 Dubái foi escoyíu como sede de la Esposición Internacional de 2020, siendo la primer ocasión en qu'esti eventu va ser celebráu nel Oriente Mediu. El so programa estratéxicu pa la esposición «xira en redol a la sostenibilidá y la promesa de financiar proyeutos innovadores d'enerxía solar y agua potable que dexen estender esos servicios básicos a les comunidaes que los precisen».[53][54] D'alcuerdu a un reporte ellaboráu por The Big 5 —un consorciu de construcción n'Oriente Mediu—, a mediaos de 2016 esistíen 3700 obres en construcción en Dubái, con una inversión averada ascendente a 400 000 millones USD.[55] Ente estes obres destaquen el IMG Worlds of Adventure, catalogáu como'l mayor parque temáticu cubiertu del mundu»,[56] Bluewaters Island, una islla con places, hoteles y una noria de 260 metros d'altor denomináu Dubai Eye;[57] The Tower, un rascacielos más eleváu que'l Burj Khalifa;[58] según les demarcaciones Mohammed Bin Rashid Al Maktoum City - District One[59] y Dubai World Central.[60]

Gobiernu y política editar

 
Mohamed bin Rashid Al Maktum.

En Dubái esiste una monarquía constitucional encabezada pola dinastía Al Maktum. Dende 2006 l'emiratu ye gobernáu pol xeque Mohamed bin Rashid Al Maktum[61] y el so fíu, el príncipe herederu Hamdan bin Mohamed bin Rashid Al Maktum, ye responsable del desenvolvimientu de planes estratéxicos de Dubái[62] y ministru de Finances de la federación.[63] Otres de les responsabilidaes polítiques del xeque inclúin el cargu de vicepresidente y primer ministru de los Emiratos, según miembru del Conseyu Supremu Federal.[64]

La constitución política federal establez la división del poder en tres rames —executiva, llexislativa y xudicial—. Los dos primeres tán subdividíes nuna xurisdicción federal y otra local.[64] En casu de ser necesariu, los gobiernos llocales pueden dexar delles funciones polítiques y alministratives a la federación.[65] Esta postrera ye responsable direutamente de dellos aspeutos como la política esterior, seguridá y defensa, educación, salú pública, rellaciones llaborales y comunicaciones. La xestión d'estos y otros aspeutos ta recoyida nel documentu Estratexa de gobiernu de los EAU, publicáu en 2007. Dende antes del establecimientu de los EAU, Dubái yá cuntaba con instituciones encargaes de velar poles necesidaes de la so población.[66] Por casu, la Municipalidá de Dubái —establecida en 1954 pol entós xeque Rashid bin Saeed Al Maktum— ocupar de la planificación urbana, los servicios a la ciudadanía y el caltenimientu de los servicios llocales.[7]

El Conseyu Executivu de Dubái, fundáu en 2003, ta integráu por delles dependencies caúna de les cuales cumple coles funciones d'un ministeriu y ye responsable de coordinar y xestionar los servicios públicos del emiratu.[67] Esti órganu ye rexíu pol príncipe del emiratu.[62] El Conseyu Supremu Federal ta conformáu polos xeques de cada emiratu, quien escueyen cada cinco años a un presidente y un vicepresidente pa esa institución. Les sos funciones tomen tantu aspeutos executivos como llexislativos.[66] Finalmente, el Conseyu Federal Nacional actúa como un parllamentu y ríxese pol principiu musulmán de shura.[Nota 3] Integrar cuarenta representantes de los siete emiratos y ye presidíu por unu o dos voceros escoyíos polos integrantes del conseyu.[66] Xunto con Abu Dhabi, ye l'únicu emiratu que cunta con derechu de vetu nel conseyu.[64]

Anque esiste una política xudicial a nivel federal, qu'establez una estructura conformada por un Tribunal Supremu Federal de cinco xueces, tribunales de primera instancia y un tribunal d'apelaciones allugáu en Abu Dhabi, capital de los EAU,[66] Dubái y Ras al-Khaimah son los únicos emiratos de la federación que siguen la so propia política independiente.[68] Nel casu de Dubái, esisten trés cortes xudiciales: una de primera instancia, otra d'apelaciones y una más de casación. La primera inclúi otros trés cortes responsables d'atender cualquier demanda civil, criminal o xaria. Magar esta postrera ta destinada al pueblu musulmán, tamién pueden participar persones que nun profesen l'islam. Una vegada que s'atienden les distintes solicitúes de la ciudadanía na corte de primera instancia, esiste la posibilidá de resolver cualquier apelación na corte del mesmu nome. Finalmente, la corte de casación emite una resolución final que resulta inapellable.[69] Tocantes a les fuercies de seguridá, la Policía de Dubái —fundada en 1956— respuende direutamente al xeque nel poder. Cabo señalase qu'en Dubái esiste un reglamentu vial, emitíu pola Autoridá de Caminos y Tresportes del emiratu, que tien de ser cumplíu rigorosamente pola población y que confier multes severes pa cualquier infraición.[70] Hai otru comandu rexonal policiacu, les Fuercies de Defensa de Dubái, que ye dependiente de la federación.[71]

Rellaciones esteriores editar

Más de cincuenta países que caltienen rellaciones diplomátiques colos EAU cunten con un consuláu xeneral dientro del territoriu de Dubái.[72] L'emiratu caltién venceyos con más de sesenta países, a partir de la incorporación de la federación n'organizaciones como la Lliga Árabe, la Organización de les Naciones Xuníes, la Organización de Países Esportadores de Petroleu y el Conseyu de Cooperación pa los Estaos Árabes del Golfu.[73] La mayoría de les decisiones diplomátiques de los emiratos, incluyíes les de Dubái, son responsabilidá d'Abu Dhabi.[74]

La so capacidá pa producir hidrocarburos, los esfuercios por retener a veceros colos cualos pueda caltener un intercambiu comercial duraderu, y la so inversión turística influyeron de manera importante nes rellaciones diplomátiques con otros países.[75] Una de les polítiques de mayor importancia pa los EAU no que concierne a les rellaciones esteriores procura la busca de seguridá y estabilidá social en territoriu árabe, dada la tensión y conflictos que se presentaron ente Iraq ya Irán,[73] o la ocupación israelina de Palestina, a la cual opónse.[76] Anque nun esistan rellaciones diplomátiques con ciertes naciones, los Emiratos almiten la entrada al so territoriu a los sos ciudadanos en casu de que participen en dalgún eventu cultural, económicu o deportivu.[77] Al igual que los demás emiratos, Dubái cuenta con lleis que sancionen de forma severa l'usu y posesión de drogues, incluyendo'l so usu melecinal o terapéuticu. Los turistes reciben encamientos con tal d'evitar ser entrugaos o aprisionaos mientres la so estancia nel emiratu.[78]

Derechos humanos y llabor humanitariu editar

 
Fotografia d'un grupu de trabayadores mientres la construcción del Burj Khalifa, en xunu de 2007.

L'artículu 25° de la constitución de los EAU establez la igualdá ente les persones ensin importar la so raza, nacionalidá, relixón o estatus social. A pesar d'ello, un informe de Human Rights Watch publicáu en 2006 destacó les condiciones «menos qu'humanes» nes que trabayen los estranxeros en Dubái,[79] acusación que'l gobiernu negó. Hasta esi añu yera illegal que los trabayadores formaren sindicatos o realizaren negociaciones coleutives.[80][81] Dalgunes de les quexes más comunes tienen que ver colos baxos salarios, el maltratu verbal, los incumplimientos de contratu per parte de los empresarios y l'esplotación llaboral de los trabayadores, específicamente d'aquellos que participen na construcción d'obres d'infraestructura.[82][83] El Comité de Mediu Ambiente y Salú de los Trabayadores de la Municipalidá de Dubái ta al cargu d'ameyorar les condiciones llaborales na capital del emiratu. Ente 2009 y 2010 llevó a cabu la remodelación de dellos centros d'agospiamientu llaboral, o campamentos,[84] amás de que cunta con inspeutores qu'alleguen a estos edificios pa verificar les condiciones nes qu'habiten los trabayadores.[85]

En adición a lo anterior, esisten otres varies restricciones en Dubái como parte de la so llexislación musulmana o sharia. La homosexualidá, por casu, ye considerada como un delitu grave y puede ser penada cola muerte.[86] Les manifestaciones públiques de ciñu, especialmente los besos, son causa de deportación.[87] Magar la prostitución tamién ye catalogada como un delitu, estudios demostraron la esistencia d'una posible rede transcontinental de prostitución de muyeres nel emiratu.[88] Ye illegal introducir productos de gochu y material pornográficu. Los residentes musulmanes tienen prohibíu inxerir bébores alcohóliques, y los estranxeros tienen de solicitar una llicencia pa consumir esti tipu de bébores. En cuanto al códigu de vistimienta, esiste reglamentación específica sobre'l llargor y tipu de prendes permisibles poles autoridaes del emiratu.[89]

Dende la so fundación los EAU comparten la filosofía de «ayudar a otros menos afortunaos» y llevaron a cabu delles llabores humanitarios. Pa coordinar el sofitu humanitariu, el gobiernu estableció'l Ministeriu de Desarrollu y Cooperación Internacional en 2013. Un añu antes, yera'l 16° país con mayor cantidá de donativos realizaos en tol mundu. La mayor parte de los donativos provienen de fondos federales.[90] Dalgunes de les aiciones humanitaries más destacables de los EAU y de Dubái inclúin la fundación Mrajeeb Al Fhood, destinada a agospiar a refuxaos sirios en Xordania; el Mohammed bin Rashid Charity and Humanitarian Establishment, que dende 1997 xestiona aiciones pa l'ayuda de neños güérfanos, viudes y víctimes de desastres naturales;[91] la construcción d'hospitales n'Iraq y El Líbanu; y la Ciudá humanitaria internacional», una zona llibre que surdió en 2007[92] a partir de la fusión de Dubai Aid City y Dubai Humanitarian City, y que xestiona la participación internacional na ayuda humanitaria, con infraestructura y servicios comerciales, alministrativos y loxísticos.[93][92]

En 2004 realizar por primer vegada la Conferencia de desenvolvimientu y ayuda humanitaria internacional de Dubái», un eventu añal que recibe a representantes d'axencies gubernamentales y caritatives de dellos países pa encetar temes rellacionaes cola ayuda humanitaria internacional.[94] Tres años dempués llevóse a cabu la primer edición de la campaña educativa «Dubai Cares», que'l so propósitu ye recaldar fondos pa llevar servicios educativos a neños de les rexones más probes de tol mundu. Esa ocasión atropó más de trés mil millones AED —equivalentes a mil millones USD—.[95] Dende entós la so cobertoria llegó a más de siete millones de neños en 28 países distintos.[90] De manera similar, dende 2008 el proyeutu de Noor Dubai collabora cola Organización Mundial de la Salú pa promover aiciones empuestes al tratamientu de la ceguera y perda de la visión.[95]

Xeografía editar

Llocalización editar

 
Mapa de Dubái coles sos divisiones.

L'emiratu de Dubái ta asitiáu na mariña del golfu Pérsicu de los Emiratos Árabes Xuníos y tien un altor mediu averada de 11 msnm.[1][96] Llenda al sur col emiratu d'Abu Dhabi, col de Sarja pol nordés y col Sultanatu d'Omán pol sureste, al traviés del exclave d'Hatta que tamién fai frontera colos emiratos d'Ajmán pel oeste y de Ras Al-Jaima pel norte. El golfu baña la mariña oeste de Dubái.[1] Tien una superficie de 4114 km²,[2] una importante espansión —por cuenta de les reclamaciones sobre la so soberanía nel mar—, yá que nos sos entamos cuntaba con 3885 km².[97]

El Khawr Dubayy ye un entrante d'agua salao que traviesa la ciudá en direición noreste-suroeste.[1] Na seición esti de la capital del emiratu atopa la llocalidá de Deira, que llenda col emiratu de Sharjah nel este y cola llocalidá d'Al Aweer nel sur. En Deira atópense'l Aeropuertu Internacional de Dubái al sur y la Palma Deira nel norte, na mariña del golfu Pérsicu. Gran parte de la puxanza inmobiliaria de Dubái concentrar al oeste del Khawr Dubayy, na parte costera de Jumeirah. Los puertos de Rashid y Jebel Ali, según el Burj Al Arab, la Palma Jumeirah y dellos puertos llibres tales como'l Business Bay, tán alcontraos nesi mesmu sector.[98]

Orografía editar

Dubái atópase dientro del desiertu d'Arabia. Sicasí, la orografía d'esti emiratu ye significativamente distintu a la de la parte meridional del restu del país, yá que mientres en Dubái —que s'alluga al norte— destaquen los desiertos de sable, na parte sur prevalecen los de grava. El sable de la mariña ta conformada de conches y corales molíos, lo cual fai que seya cómoda, blanca y llimpia. Al este, les llanures costeres con sales enllastraos, conocíes como sabkha, faen que se produza una llinia de dunes na exa norte-sur.[99] A midida que avánzase nesi sentíu, les dunes son más grandes inda y caltienen un color acoloratáu por cuenta de la presencia d'óxidu de fierro.[43]

 
Vista del desiertu de Dubái.

El planu y arenosu desiertu da pasu pel este a les estribaciones occidentales de los montes Al Hayar, que s'estienden a lo llargo de la mariña sur del golfu d'Omán. Nun s'atopen nel territoriu principal del emiratu, pero sí nel exclave de Hatta,[1] que tien un paisaxe grebo, irregular y abrupto, que los sos picos pueden llegar a algamar los 1300 m. En Dubái nun hai cuerpos d'agua natural sacante la ría Khawr Dubayy, que foi dragada lo suficiente como por que puedan entrar grandes buques. Tamién tien gargüelos y bebederos que chisquen l'oeste d'A los Hayar. Per otra parte, esiste un inmensu mar de dunes que cubre gran parte del sur del emiratu, y que desagua nel desiertu de Rub al-Jali, tamién denomináu como'l cuartu vacíu». Tien una llarga mariña na parte oeste del emiratu y gran parte d'ella atópase per debaxo del nivel del mar.[100] Tocantes a la so posición sísmica, Dubái atopar nuna zona bien estable. La falla más cercana ye la de los Zagros, allugada a unos 200 km al norte de los EAU, polo que ye bien pocu probable qu'haya seísmos en Dubái. Dellos espertos afirmen que la posibilidá de que se provoque un tsunami na rexón ye mínima, una y bones les agües del golfu Pérsicu nun tienen la fondura abonda como pa desencadenar un maremotu.[101]

Clima editar

Dubái presenta un clima tropical desértico por cuenta del so llocalización nos trópicos, lo que fai que na Clasificación climática de Köppen seya de tipu BWh.[102] Los branos son desaxeradamente calorosos, húmedos y con abondoses raches de vientu, con temperatures que pueden superar los 40 °C, anque mientres la nueche baxen per debaxo de los 30 °C. La mayoría de los díes son asoleyaos mientres tol añu. Los iviernos son daqué calientes, con temperatures que nel día lleguen a más de 20 °C y peles nueches suelen cayer hasta per debaxo de los 15 °C. Les precipitaciones polo xeneral son escases y práuticamente nules nos meses de la dómina braniza.[103] Mientres los díes veraniegos pue haber altu mugor, que puede causa-y incomodidad a delles persones.[104]

   Parámetros climáticos permediu de Dubái  
Mes Xin Feb Mar Abr May Xun Xnt Ago Set Och Pay Avi añal
Temperatura máxima absoluta (°C) 31 31 37 41 45 45 47 48 43 40 41 31 48
Temperatura máxima media (°C) 22 23 26 31 36 37 39 39 37 33 30 25 0
Temperatura media (°C) 18 19 22 26 30 32 34 35 32 28 24 20 26.7
Temperatura mínima media (°C) 14 15 17 20 24 26 29 30 27 23 19 16 0
Temperatura mínima absoluta (°C) 8 7 11 8 17 22 25 25 22 16 13 10 7
Precipitación total (mm) 10 40 10 10 10 10 10 10 10 10 10 20 160
Díes de precipitaciones (≥ 1 mm) 5 7 6 3 0 0 0 1 0 0 1 5 28
Hores de sol 248 224 248 300 341 330 310 310 300 310 270 248 0
Humedá relativa (%) 65 65 60 55 50 55 55 55 60 60 60 65 0
Fonte: Weather Data Base[103] y Weather2travel.com[105]
15 de setiembre de 2016

Ecoloxía editar

 
Un dugongo.

El desiertu de sable qu'arrodia a la capital tien delles palmeres datileres. Nel sector oriental crecen llirios, ente qu'en ciertes llanures, cerca de los montes occidentales d'A los Hayar, esisten acacies y los ghaf. Dellos árboles autóctonos, ente ellos la palmera datilera y los neem, amás de los árboles importaos como los ocalitos, crecen en dellos parques naturales del emiratu. L'avutarda hubara, la hiena rayada, el caracal, el foín del desiertu, los ferres y l'órice d'Arabia son les especies animales más comunes nos desiertos de la zona. Por cuenta del so allugamientu como pasu de migración ente Europa, Asia y África, más de 320 especies d'aves migratories traviesen el so territoriu ente primavera y seronda. Les agües dubaitíes son el llar de más de 300 especies distintes de pexes, incluyíu'l meru. La típica vida marina yá alloñada de la mariña de Dubái inclúi peces tropicales y aguamales, según corales, dugongos, delfines, ballenes y tiburones. Tamién pueden atopase dellos tipos de tortúes, como la tortúa carey o la tortúa verde, dambes consideraes en peligru d'estinción.[106][107]

Esisten instituciones como la Dubai Desert Conservation Reserve, que lleven a cabo estudio sobre la biodiversidá y preservación de la ecoloxía del emiratu.[108] Otramiente, el gobiernu estableció delles reserves naturales pa especies animales esclusives de la rexón, o que s'atopen en peligru d'estinción[109] como Ras Al Khor. Debíu a la rápida crecedera poblacional y les constantes obres d'infraestructura, l'impautu ambiental foi n'aumentu. Auníu a ello, l'usu de vehículos aumenta la polución considerablemente.[110] Hai 29 díes al añu con gurriana, pero'l númberu de díes con fumu xube a 91, amás de que les xornaes con baxa visibilidá son de 173 díes de media añalmente.[103]

Economía editar

 
Horizonte de la capital vistu dende Zabeel Park.

Por cuenta del so estratéxicu allugamientu xeográficu, les sos polítiques fiscales flexibles a la inversión estranxera, la so estabilidá económica y los numberosos proyeutos d'infraestructura, Dubái consolidóse como un emiratu ciudadanu del mundu cosmopolita de negocios.[111] El so PIB caltuvo una crecedera añal de más del 3 % dende 2010,[112] anque ente 1975 y 2008 caltuvo una medría d'ente'l 6 y 9 %, similar a la puxanza esperimentada por Ḥong Kong y Singapur.[113] En 2016, el so PIB nominal foi de 397,26 mil millones AED —108,17 mil millones USD[114] y representa alredor d'una tercer parte del de tol país, envaloráu nesi mesmu añu en 348,74 mil millones USD.[115] Los ingresos de Dubái provenientes del petroleu menguaron dende los años 2000 hasta representar el 1 % de los sos ingresos, magar tener la segunda reserva de crudu más grande de los EAU.[116][117][Nota 4]

La industria de la construcción y l'inmobiliaria tienen un considerable impautu económicu nel emiratu[118] y concentren la mayor parte de les inversiones gubernamentales.[113] La crisis económica que travesó Dubái en 2008 debióse principalmente a la concesión de creitos de financiamientu pa obres d'infraestructura y al aumentu constante nos precios de los inmuebles, favoreciendo la formación d'una burbuya financiera[119] que al españar repercutió negativamente na inversión estranxera direuta.[50] Más apocayá, el distritu Dubai Marina figuró como unu de les principales exes inmobiliaries del emiratu,[120] ente que la organización de la Esposición Mundial de 2020, a celebrase en Dubái, atraxo la inversión nacional y estranxera, cuantimás del mercáu asiáticu.[121] Una parte significativa de les inversiones del gobiernu n'infraestructura fueron destinaes a hoteles según a establecimientos comerciales y recreativos.[113] Otru sector importante na economía ye'l de l'aviación, que contribúi con alredor del 30 % al PIB.[122] Esiste tamién un grupu de servicios aeronáuticos, establecíu pola sociedá Dubai Aerospace Enterprise, qu'aspira a convertise en «el más innovador y esitosu de la industria aeronáutico de tol mundu».[123]

Les zones de llibre comerciu, como la Dubai Media City, la Dubai Knowledge Village y la Dubai Maritime City, xunto coles polítiques fiscales del emiratu,[50] empuestes a fomentar el comerciu internacional, tamién apurrieron de manera importante a la estabilidá económica.[10] En tales zones aplícase'l derechu internacional.[50] Nun esisten impuestos aplicables a los ingresos de compañíes o empresarios del sector priváu[Nota 5] nin tampoco ye esixente nenguna cuota pol intercambiu de productos. Ta dexada amás la total repatriación de capitales o utilidaes.[113] La primer zona llibre de los EAU, Jebel Ali, empezó a operar en 1980.[124] Dalgunos de los principales países a los que Dubái esporta mercancía son Arabia Saudita, India y Suiza, ente qu'India, Irán ya Iraq son les principales naciones a les que reexporta. Los sos principales provisores son India, China, Estaos Xuníos y Alemaña.[125][Nota 6] Históricamente, Dubái asitióse como unu de los principales mercaos d'oru y xoyería nel mundu;[126] ye más, en 2016 Dubai Gold & Commodities Exchange consiguió nel mercáu a términu 19,7 millones de contratos —un aumentu del 36 % con respectu al añu anterior—.[127]

El mercáu financieru de Dubái empezó a operar en marzu del añu 2000 como un sistema de negociación de valores y de bonos, tanto llocales como estranxeros.[128] Tien otra see pa la bolsa de valores dubaití col indicador NASDAQ, lo que-y convierte nel mercáu más internacional de tolos países na zona. Lo anterior garantizó que les pequeñes y medianes empreses de los EAU tengan la posibilidá de caltener intercambios comerciales, amás de representar un fácil accesu pa los inversores llocales y estranxeros.[129] En 2004 la industria de servicios tomaba la mayor parte del mercáu financieru,[130] anque cuasi una década dempués el so llugar foi tomáu pola construcción y los bienes raigaños.[120] Dubái tamién ye reconocíu como un centru financieru internacional; en setiembre de 2017 el think tank Z/Yen asítiase na décimu octava posición mundial, en primer llugar si solo enfocamos a Mediu Oriente.[131]

Emplegu editar

D'alcuerdu a información proporcionada pel Centru d'Estadístiques de Dubái, la tasa de desemplegu en 2016 yera del 0,4 %, una de les más baxes del mundu.[Nota 7] La población económicamente activa yera de pocu más de 1,7 millones d'habitantes, de los cualos más del 80 % yeren homes, mayoritariamente estranxeros. Un sector significativu de la población taba emplegáu na alministración pública, ente que cuasi la metá de la fuercia llaboral estranxera trabaya na industria de la construcción.[132]

En 2016 la tasa de desemplegu pa los nacionales yera del 2,9 %,[133] anque esiste una perceición xeneralizada de que «los emiratinos nun tienen l'abonda esperiencia nin falen inglés [como] pa ocupar ciertos emplegos».[134][135] Na capital del emiratu, nuna encuesta realizada pel Centru d'Estadístiques de Dubái en 2012, llegar a la conclusión de qu'un 33,7 % de la población estranxera trabayaba en Dubái pero tenía la so residencia fora de la capital. De los habitantes de la ciudá, el 79,5 % de la población superaba los quince años d'edá. La mayor parte de quien trabayen en Dubái son estranxeros y mayores d'esa mesma edá.[136] Esto postreru débese tamién a la baxa tasa de desemplegu nos EAU, un aspeutu qu'atraxo l'atención de dellos países d'América y Europa, que les sos tases de paru atopar a l'alza.[12][13]

Los estranxeros comenenciudos en trabayar en Dubái tienen de tramitar una visa esclusiva pa cada puestu de trabayu, que ye promovida pol responsable del reclutamiento de la empresa y queda inutilizable al perder l'emplegu. A partir d'esi momentu cuntar con un plazu d'un mes y mediu pa consiguir un nuevu emplegu, o en casu contrariu tien de salir del emiratu.[137] Una de les árees que cobró mayor relevancia nel sector llaboral de Dubái ye la de les teunoloxíes de la información, especialmente aquelles rellacionaes cola investigación y analís, creación de hardware y software, y programación y alministración de bases de datos y sistemes de rede.[138] Por causa de la poca población nacional, el gobiernu convoca series d'eventos p'afalar a los estranxeros a que trabayen nel emiratu,[139] daqué que tamién faen bona parte de les empreses dubaitíes nos países del esterior en busca de personal cualificáu.[140]

Turismu editar

 
El Zoco del Oru nel Dubai Mall, el centru comercial más grande del mundu.

El turismu xugó un papel crucial na diversificación de la economía del emiratu,[141] que tamién se vio favorecíu pol so allugamientu xeográfica en Mediu Oriente como «entrada natural pa los mercaos turísticos emerxentes». El so afitamientu como unu de los principales destinos turísticos resultó de «les condiciones polítiques, económiques y socioculturales prevalecientes» nos EAU.[142] Dende 1997 l'actividá turística ye regulada pol Departamentu de Mercadotecnia Comercial y Turística del emiratu.[141] Los planes estratéxicos del emiratu, que garantizaron la inversión en delles obres d'infraestructura como l'hotel Burj Al Arab en 1999 y otros complexos turísticos, fueron asonsañaos dende entós nos demás emiratos de la federación.[143]

La mira del gobiernu nel sector turísticu consiste en caltener una medría del 7 a 8 % añal nel númberu de turistes a Dubái.[144] En 2012, l'emiratu degoló por primer los diez millones de visitantes estranxeros[145] y pa 2016 esa cifra amontar a 14,9 millones,[146] anque s'espera que cola Expo 2020 atraiga a dellos más.[142] La mayor parte provienen d'India, Arabia Saudita, Reinu Xuníu, Omán y Estaos Xuníos.[146]

Una de les principales actividaes turístiques en Dubái ye'l comerciu, razón pola cual ye considerada como «la capital de les compres d'Oriente Mediu».[11][142] Lo anterior débese tamién a les diverses zones llibres qu'esisten nel emiratu y a les polítiques fiscales vixentes que faciliten l'adquisición inclusive de productos luxosos a precios accesibles.[147] Destaquen por casu los distintos zocos al campu; el Dubai Mall, el centru comercial más grande del mundu; y el Dubai Shopping Festival realizáu añalmente.

Dalgunos de los principales destinos turísticos en Dubái inclúin el Burj Khalifa, que cunta con una plataforma d'observación onde puede apreciase'l panorama urbanu de la capital; el Muséu de Dubái, qu'alluga una coleición de mapes, oxetos y documentos históricos qu'amuesen la evolución de la zona a lo llargo del tiempu; l'área residencial Al Bastakiya, edificada por comerciantes perses de perlles y mercancía testil, y qu'inclúi una galería d'arte moderno; el Khawr Dubayy, l'entrante d'agua que crucia la capital, pue ser percorríu en bote; el Acuariu de Dubái que contién más de cien especies de criatures marines y la sablera de Jumeirah, qu'inclúi un complexu d'hoteles y restoranes.[148] Tamién cunta con dellos parques temáticos y de diversiones, como'l Creekside Park, Zabeel Park, Safa Park, Wild Wadi y Dubai Miracle Garden.

Enerxía ya industria editar

Dubái estremóse por ser el centru de producción enerxética» nos EAU debíu al impautu de la so industria enerxético y les facilidaes p'adquirir a precios accesibles los combustibles.[149] Ye'l segundu emiratu con mayor producción de petroleu na federación, anque los ingresos provenientes d'esta industria apenes contribúin con un 1 % al PIB de Dubái.[116][Nota 4] Esisten cinco yacimientos petrolíferos —Fateh, Southwest Fateh, Falah, Rashid y Margham— con una reserva llindada de cuatro mil millones de barriles,[149] razón pola cual l'emiratu importa la mayoría del petroleu riquíu pa satisfaer les sos necesidaes enerxétiques.[150] Una parte significativa del petroleu ye procesada na rexón costera de Margham y en Jebel Ali, onde'l gobiernu estableció en 1999 una refinería que produz nafta, combustible p'aviones, gasóil, fueloil y gas llicuao del petroleu.[151] Esisten trés terminales en Jebel Ali, Port Rashid y Fateh que s'encarguen d'esportar los hidrocarburos.[152] De la mesma, l'organismu encargáu de regular la producción, refinamientu y distribución del petroleu en Dubái ye la Compañía Nacional del Petroleu de los Emiratos,[153] que tamién tien inversiones en productores de petroleu d'otros países como Turkmenistán, Tunicia, Iraq, Exiptu y Libia.[154]

Envalórase que les reserves de gas natural del emiratu xuben a 125 mil millones de m³, siendo procesada la mayor parte en Margham.[155] En 1975 el gobiernu de Dubái estableció la Compañía de Gas Natural de Dubái pal procesamientu del citáu hidrocarburu. En 1980 tenía una capacidá de producción de 20 000 barriles per día de propanu y butanu primordialmente, y 2,1 millones de m³ diarios de metanu. El gas seco ye enriáu a la Compañía del Aluminiu de Dubái —establecida en 1979— pal funcionamientu de la so planta de desalinización y enerxía llétrica, y los líquidos del gas son embotellados y mayormente esportaos a Xapón.[156][157] Como parte del alcuerdu Dolphin Gas Project en 2007, robláu col emiratu d'Abu Dhabi y los países de Qatar y Omán por un periodu de venticinco años, espérase un suministru de gas natural de siquier 400 millones de ft³ diarios adicionales.[158] Sicasí, les autoridaes confirmaron la necesidá d'establecer nuevos alcuerdos pa importar gas dende otros países como Irán pa satisfaer la demanda enerxética cada vez más elevada de Dubái.[153]

L'Autoridá de Lletricidá y Agua de Dubái ye la organización pública que s'encarga de l'alministración de la enerxía nel emiratu. Ente'l 10 y 15 % de la producción total de gas natural destinar a la xeneración d'eletricidá nel emiratu tantu pa usu domésticu, como pa usu industrial.[149] Delles estratexes pa satisfaer la demanda enerxética atópense afiguraes nel Plan estratéxicu nacional de 2015, qu'inclúi la regulación de tarifes pa controlar el consumu, ente otres midíes.[153]

N'años más recién tuvo puxanza la industria testil en Dubái, que'l so mercáu estender dende la Comunidá d'Estaos Independientes hasta África ya India. Con tal de favorecer l'actividá comercial de materiales testiles, el gobiernu estableció la zona llibre Dubai Textile City.[159] De manera similar surdieron innovadores propuestes pal aprovechamientu de les enerxíes anovables nel emiratu; en marzu de 2013 construyóse un parque solar con un costu de 12 mil millones AED que, por aciu l'usu de teunoloxía fotovoltaica, ye capaz de producir 10 MW añales d'enerxía llétrica dende 2014.[160] Espérase que la so construcción remate en 2030, añu nel que la so producción habría de ser esguilada hasta los 5000 MW per añu. La mira gubernamental ye emplegar gradualmente esti tipu de teunoloxía anovable na xeneración d'eletricidá pal emiratu, hasta cubrir el 75 % de la demanda total en 2050.[161][162]

Tresporte editar

 
Un autobús en Dubai Marina.

L'Autoridá de Carreteres y Tresportes de Dubái ye l'organismu encargáu del tresporte en Dubái.[163] Les sos polítiques y lineamientos tán empuestos a la optimización de la infraestructura y los servicios de tresporte, según al desenvolvimientu de sistemes sustentables.[164] Otra de les sos principales prioridaes consiste na mantención de carreteres segures pa los habitantes del emiratu.[165]

Terrestre editar

La conxestión vehicular ye una de les principales problemátiques de Dubái:[164][Nota 8] d'alcuerdu a estadístiques del emiratu, n'ochobre de 2015 había 1 500 000 automóviles.[166] El plan d'aición de la RTA, qu'afonda na importancia d'una fayadiza planificación urbana,[167] entiende aiciones que van dende la inversión en distintos proyeutos carreteros,[168] el fomentu del tresporte públicu[164] y la meyora del serviciu, hasta la fixación de llicencies de conducción a expedir, y l'aumentu de la tasa d'impuestos de carretera y cuotes pal rexistru d'automóviles nuevos.[169] El gobiernu reconoz cada añu col premiu Dubai Award for Sustainable Transport aquelles iniciatives de meyora del tresporte promovíes por organizaciones públiques y quitaes dientro del emiratu.[170] Cúntase tamién con una llinia telefónica qu'ufierta información sobre'l tresporte públicu y sirve coles mesmes pa dar avisu a les autoridaes sobre cualquier problema rellacionáu col tresporte.[171]

Carreteres, pontes y túneles

Dubái cunta con seis carreteres que sirven de conexón con otros emiratos, que pueden ser identificaes cola lletra inicial «Y» acompañada de dos o tres dígitos dientro d'una figura d'un ferre azul. Les carreteres que conecten a Dubái con otros emiratos son la E 11 —carretera Sheikh Zayed—, la E 311 —carretera de los Emiratos—, la Y 44 —autopista Dubái-Hatta—, la E 66 —carretera Oud Metha—, la E 77 —carretera Dubái-Al Habab— y la E 611. Hai otres víes que namái conecten a ciertes llocalidaes de la ciudá capital, y que vienen representaes por una lletra inicial «D» más dos o tres dígitos dientro d'una figura d'un fuerte color verde. Ente estes postreres tán la D 89 —carretera Al Maktum-aeropuertu—, la D 85 —carretera de Baniyas—, la D 75 —carretera de Sheikh Rashid—, la D 73 —carretera d'A los Dhiyafa, agora llamada cai del 2 d'avientu—, la D 94 —carretera Jumeirah— y la D 92 —carretera Al Khaleej-Al Wasl—.[172] La capital foi una de les primeres ciudaes de la península arábiga n'implementar casetes de peaxe nos sos principales carreteres, en 2007.[173]

La ponte Al Maktoum ye la más antigua del emiratu; foi inaugurada en 1963 pa cruciar el Khawr Dubayy y dende entós pasó por delles fases de remodelación p'afaese al desenvolvimientu urbanu de Dubái.[174] Otres pontes son l'Al Garhoud, la ponte flotante y la Business Bay Crossing, por mentar dalgunos. Na categoría de túneles sobresal el túnel Al Shindagha, abiertu en 1975 y que traviesa'l Khawr Dubayy per vía soterraña, sirviendo de conexón de les llocalidaes de Deira y A los Shindagha.[175]

Esisten 129 llinies d'autobuses nel emiratu, que los sos servicios atendieron a 135 millones de persones en 2016.[176][177] Nel añu 2006, la RTA aprobó la sustitución de les paraes d'autobús por unes nueves con sistema d'aire acondicionáu incorporáu por cuenta de les altes temperatures que prevalecen mientres los periodos veraniegos.[178]

La compañía Dubai Taxi Corporation opera los servicios de taxi y gocia de financiamiento tanto gubernamental como d'empreses privaes de tresportes. Hai cuasi 4000 taxis qu'operen a lo llargo del emiratu, que'l so serviciu ta disponible tolos díes y en toles franxes horaries, incluyendo díes festivos.[179] Nel añu 2016 rexistráronse más de 181 millones de pasaxeros en taxi en Dubái.[177]

Metro, monorriel de Palma Jumeirah y tranvía d'Al Sufouh
 
Interior d'una estación del metro.

Dende la so inauguración en 2009, el metro de Dubái ye «unu de los sistemes de tresporte públicu más avanzaos» de Mediu Oriente, según unu de los metros automatizados más estensos del mundu.[173] Tán concebíes cuatro llinies, caúna nomada con un color distintu, de les cualos solu dos fueron inauguraes: la colorada —con un llargor de 52 km[163] y que constituyó la primer fase de la rede automatizada—[180][Nota 9] y la verde —inaugurada en 2010 y con una estensión de 20 km—. Les otres llinies, que la so construcción inda ta pendiente, son la púrpura y l'azul.[181][163] Prevese que cuando'l proyeutu tea completu, constituya la rede de metro más grande de la península arábiga.[182]

El monorriel de Palma Jumeirah ye un sistema de tresporte que sirve pa coneutar la isla homónima con tierra firme.[183][184] Foi inauguráu n'abril de 2009,[185] y convirtióse nel primeru del so tipu nel Mediu Oriente.[163] Tien pocu menos de 6 km de llargu y cuenta con cinco estaciones, de les cualos solu trés fueron abiertes.[186][187]

En 2014 inauguróse la primer fase de construcción del tranvía d'Al Sufouh, que consta de 10,6 km y once estaciones. El proyeutu conncluirá nuna llinia de más de 14 km de llargor que va escurrir a lo llargo de la carretera homónima, ente Marina y l'hotel Burj Al Arab. Cuenta con dos enllaces a la llinia colorada del metro, a los que se van sumar otros dos, según otra conexón col monorriel.[188]

Aereu editar

 
Aeropuertu Internacional de Dubái, unu de los más transitaos del planeta.

L'Aeropuertu Internacional de Dubái ye unu de los que tien Aeropuertos por tráficu de pasaxeros mayor tráficu de pasaxeros del mundu, yá qu'en 2017 recibió a más de 88 millones.[189] Tamién destacar por ser el primeru en tráficu internacional, con cuasi la totalidá de los pasaxeros, y el quintu en tonelaes de carga, con más de 2,5 millones.[190][191] Realiza vuelos a 270 destinos nos seis continentes, principalmente a India, Reinu Xuníu, Arabia Saudita y Paquistán,[192] y la so principal aereollinia ye Emirates.[193]

El desenvolvimientu del Aeropuertu Internacional Al Maktoum foi anunciáu nel añu 2004. La primer fase del proyeutu ye la meyora de la pista pal Airbus A380, y la construcción de 64 estacionamientos remotos, una terminal de carga capacitada pa tratar 25 000 tonelaes añales y una terminal de pasaxeros pa mover a cinco millones de persones cada añu. Esta postrera yá foi inaugurada.[194] Cuando l'aeropuertu tea termináu dafechu, va ser el más grande del planeta, con cuatro terminales y capacidá pa 160 millones de pasaxeros y doce millones de tonelaes de carga añalmente. N'ochobre de 2015 recibió'l so primer vuelu procedente de Hungría y en 2017 cuasi algamó'l millón de pasaxeros.[195][189]

Marítimu editar

 
Los abras son un sistema tradicional de tresporte ente Deira y Bur Dubái.

Esisten dos puertos comerciales importantes en Dubái: el Jebel Ali y el Rashid. El primeru ye'l más grande enxamás construyíu pol home y unu de los más importantes por tráficu de mercancíes nel mundu.[196][197] Unu de los métodos tradicionales pa cruciar dende Bur Dubai a Deira ye por aciu abras, pequeñes barques de pasaxeros que traviesen el Khawr Dubayy, y pa les cualos esisten paraes en Bastakiya y na carretera de Baniyas.[198] Tamién s'ufierta como alternativa'l Sistema Dubaití d'Autobuses Marinos, que realiza tresllaos al traviés del mesmu Khawr Dubayy ya inclúi serviciu de taxis.[199]

Cola apertura de la zona llibre Dubai Maritime City espérase la incorporación de nueves obres d'infraestructura, servicios y regulaciones pal tresporte y comerciu marítimu en Dubái, «creando un ambiente único que va promover la conexón ya integración de les compañíes marítimes d'arrendamientu nun solu destín».[200]

Medios de comunicación editar

Dubái cunta con una amplia rede de telecomunicaciones que tomen servicios de radiu, televisión, prensa ya Internet. Ye la sede de la Rede Árabe de Radiu, qu'emite dende ocho estaciones y cuenta con delles cadenes radiofóniques de tresmisión FM, ente elles Radio 1 y Radio 2,[201][202] Dubai92,[203] Al Khaleejia y Hit,[204][205] les cualos apurren información n'inglés, árabe y otres llingües del sur d'Asia. La emisora más popular n'inglés de los EAU ye Channel 4 FM, la primer estación de radio comercial y privada del país.[206] Adicionalmente, esisten delles canales llocales de televisión tresmitíos vía satélite o al traviés de la Rede Árabe de Radiu y los sistemes de Dubai Media Incorporated —la empresa de telecomunicaciones del gobiernu—, como Dubai One y Dubai TV. Delles canales internacionales tán disponibles nel sistema de televisión per cable. Tocantes a los medios impresos, los periódicos de mayor circulación n'idioma árabe son Al Khaleej y Al Ittihad,[207] ente que Gulf News y 7DAYS son los principales diarios impresos n'inglés.[208][209] L'Internet foi introducíu nel emiratu en 1995, y en 2010 el so anchu de banda yera de 7,5 Gbit/s, con capacidá de 49 enllaces STM1.[210] Amás, alluga dos de los cuatro centros de datos del país, el DXBNIC1 y DXBNIC2.[211]

El gobiernu estableció zones llibres y parques científicos destinaos a provisores nacionales ya internacionales de servicios de telecomunicación: Dubai Internet City, fundada en 1999 y conformada por más de 1400 empreses de software, hardware ya Internet, ente elles Google;[212] Dubai Media City, establecida en 2001 y conformada por más de 2000 compañíes;[213] y la International Media Production Zone.

Magar la constitución sofita la llibertá d'espresión,[214] la censura ye recurrente nos EAU nel so esfuerciu por acutar conteníos que «violen les sensibilidaes culturales y polítiques» de la federación.[215] La homosexualidá, l'usu de drogues y la teoría de la evolución son exemplos de dalgunos de les temes censuraes pol gobiernu.[216] Pa regular el conteníu disponible n'Internet, esiste un servidor proxy que'l gobiernu utiliza pa bloquiar la pornografía o sitio web relixosos como los que tán rellacionaos col bahaísmo, ente otros.[214][217] Envalórase qu'hasta 2016 más del 91 % de la población de Dubái utilizaba Internet.[218] En 2002 foi promulgada la Llei de Transaiciones y Comerciu que regula les firmes dixitales y rexistros electrónicos, y prohibe la divulgación d'información llograda al traviés de los servicios de comunicaciones.[219] Magar el Códigu Penal acuta l'accesu dixital a la pornografía, nun contién normativa dalguna sobre los delitos cibernéticos o la proteición de datos personales.[220]

Demografía editar

Año Población
(est.)[221][222]
1953 50 000
1968 59 000
1975 183 187
1980 276 301
1985 370 788
1993 610 926
1995 689 420
2000 862 387
2005 1 321 453
2016 2 698 600

D'alcuerdu a estimaciones del Centru d'Estadístiques de Dubái, en 2016 la población del emiratu yera de 2 698 600 habitantes, 1 888 520 homes y 810 080 muyeres, con una edá permediu de 30 años.[222] Con esto, el so densidá de población xube a 655,96 hab/km², siete veces más que la cifra nacional. Nesi mesmu añu la tasa de natalidá yera de 12,4 nacencies por cada 1000 habitantes y la tasa de mortalidá yera de 1 fallecimientos por cada 1000 habitantes.[223]

Grupos étnicos ya idiomes editar

La mayor parte de la población residente nel emiratu ye d'orixe asiáticu —los nacionales son una minoría d'alredor del 20 % del total—, principalmente de Bangladex, la India y Paquistán, magar tamién esisten pequeñes colonies de somalines;[8][224] por casu, hai 100 000 británicos na capital, lo que los convierte nel grupu más grande proveniente d'una nación occidental.[225] Per otru llau, un cuartu de los emiratinos son d'ascendencia iranina.[226] Anque non pudo identificase la nacionalidá del 16 % de la población restante que vive en complexos habitacionales pa trabayadores, considérase que provienen del continente asiáticu.[227]

L'árabe ye l'idioma nacional y oficial nos Emiratos Árabes Xuníos, y el árabe del Golfu ye'l dialeutu faláu polos nativos emiratinos.[228] Comúnmente, l'inglés utilízase como segunda llingua. Como resultáu de la inmigración, otros idiomes llargamente falaos en Dubái son l'urdú, hindi, persa, bengalí, punyabí, pastún, malayu, tamil, télugu, baluchi, tagalu y chinu, ente otros.[229]

Relixón editar

L'artículu 7° de la Constitución Provisional de los EAU declara'l islam como la relixón d'Estáu oficial, siendo'l islam suní la doctrina más practicada pola población.[230] El gobiernu subsidia cerca del 95 % de les mezquites y caltién a tolos imanes, anque les más grandes de cutiu reciben importantes donaciones de particulares.[231]

Na ciudá de Dubái hai grupos pertenecientes a otres relixones, principalmente siguidores del cristianismu, hinduismu, sikhismu, bahaismo y budismu.[230] Los grupos non musulmanes tienen derechu a un llugar propiu pa orar, onde pueden prauticar la so relixón llibremente en solicitando la concesión de terrén y un permisu pa construyir una cortil. Aquellos que nun cunten con un edificiu propiu tienen d'usar les instalaciones d'otres organizaciones relixoses o prauticar el so cultu en casa.[232] Los grupos non musulmanes tienen derechu a anunciar les funciones de la so relixón; sicasí, ta puramente prohibíu'l proselitismu y la distribución de lliteratura relixosa, so la pena d'enxuiciamientu criminal, encarcelamientu y deportación por conductes ofensives al islam.[231]

Educación editar

El sistema educativu de Dubái nun difier significativamente del esistente nel restu de los EAU. En 2016 había 79 escueles públiques alministraes pol Ministeriu d'Educación y 173 privaes, que sirven tanto a nativos como a estranxeros.[233] La mayoría de los colexos públicos utilicen l'árabe como idioma principal, con énfasis nel inglés como segunda llingua. Otra manera, munches escueles privaes utilicen l'inglés como idioma principal, ya inclusive esisten instituciones educatives enfocaes escontra ciertos grupos d'inmigrantes. Por casu, la Nueva Escuela Modelu India, la Escuela Privada Delhi y la Secundaria India ufierten un plan d'estudios aprobáu pol Departamentu d'Educación de la India. De la mesma, esisten escueles qu'afixeron los sistemes educativos de Paquistán, Reinu Xuníu y Estaos Xuníos, y que s'atopen respondíes por poles autoridaes educatives de dichos países.[234] La mayoría de los estudiantes inscritos n'escueles privaes provenía de Reinu Xuníu —más de 65 000 alumnos—, siguíu d'India —más de 61 000— y Estaos Xuníos —más de 44 000—, ente que nel Ministeriu d'Educación participen siquier 16 000 estudiantes y na Organización del Bachilleratu Internacional alredor de los 5100. Hai unos 15 000 alumnos que nun pertenecen a nenguna de les anteriores categoríes.[235]

D'alcuerdu a les estadístiques oficiales, la tasa d'alfabetización ye d'alredor del 95 %.[236] Anque'l Ministeriu d'Educación cumple les sos funciones en tol país, en xunu de 2005 fundóse'l Conseyu d'Educación de Dubái p'ayudar al desenvolvimientu del sector educativu dientro del emiratu.[237] Un añu dempués establecióse l'Autoridá de Conocencia y Desarrollu Humanu p'ayudar al desenvolvimientu escolar y el sector de recursos humanos en Dubái, según la regulación y certificación de les instituciones educatives.[238]

La educación cimera ye responsabilidá del Ministeriu d'Educación Cimera ya Investigación Científica, qu'alministra solu dos instituciones nel emiratu: la Universidá Zayed y el Colexu Cimeru de Teunoloxía.[239] Aproximao'l 10 % de la población cunta con un títulu universitariu o de posgráu. Esto debe a que munchos estranxeros prefieren mandar a los sos fíos de vuelta al so país d'orixe, a universidaes de países occidentales o a la India pa los estudios teunolóxicos. Pa compensalo, nos últimos años estableciéronse múltiples universidaes y colexos enfocaos na educación de los estranxeros. Ente estos atopa la Escuela de Comerciu de Mánchester,[240] la Universidá de Michigan en Dubái,[241] y la Universidá de Middlesex en Dubái.[242]

Salú editar

El sistema de salú ye alministráu pola Autoridá de Salú de Dubái en xunto col Ministeriu de Salú de los Emiratos Árabes Xuníos. Nel emiratu esisten delles clíniques d'atención primaria de salú onde se brinda atención médica a tola población, pero esti serviciu solo ye gratuitu pa los ciudadanos de Dubái.[231] Los trés centros médicos más importantes allugar na capital, y son l'Hospital de Dubái, l'Hospital Rashid y l'Hospital Latifa, qu'ufierten atención médica especializada.[243] Como nel restu del país, los principales problemes de salú ente la población son les enfermedaes cardiovasculares, el tabaquismu, la osteoporosis, la hipertensión arterial, la diabetes mellitus, la obesidá, el sida y el cáncer.[244] Ello ye que les enfermedaes cardiovasculares son responsables de más del 28 % de les muertes en Dubái.[231]

Gracies a l'amplia construcción d'hospitales, clíniques y escueles de medicina, Dubái convirtióse nel destín más visitáu del turismu médicu a nivel rexonal.[245] Según les estadístiques de 2016, cuenta con un personal médico de 12 084 profesionales, un 0,5 % menos que l'añu anterior.[223] Esiste una zona llibre, Dubai Healthcare City, que'l so oxetivu ye amontar esti tipu de turismu nel emiratu.[245]

Cultura editar

 
Zoco o mercadín en Deira.

Dubái ye catalogada como una sociedá cosmopólita debíu al desenvolvimientu cultural qu'esperimentó col intre del tiempu. Esto queda reflexáu na so arquiteutura, música, indumentaria, cocina y estilu de vida polo xeneral.[246] Sicasí, la so identidá islámica y beduina predominante,[14] onde la relixón tien una especial relevancia pa los sos habitantes, confier-y tamién un calter tradicionalista y conservador.[247]

Festividaes y eventos d'entretenimientu editar

Les principales festividaes inclúin el Eid al-Fitr, una celebración islámica que marca'l fin del Ramadán; el Añu nuevu musulmán y el Día nacional (2 d'avientu), nel que los sos habitantes conmemoren la formación de los EAU.[248]

 
Un Airbus A380 de Emirates esponiéndose nel Dubai Air Show de 2005.

A lo llargo del añu llevar a cabu diversos eventos sociales qu'entienden actividaes culturales y d'entretenimientu como'l Dubai Shopping Festival, celebráu en xineru y destináu al comerciu minorista;[48] y el Dubai Summer Surprises, qu'ufierta presentaciones y conciertos de celebridaes, talleres y cursos interactivos, y ye realizáu xeneralmente ente xunu y agostu.[249] Estos dos eventos atraen cada añu a más de cuatro millones de visitantes y xeneren ganancies d'hasta 2,7 mil millones USD.[250][251]

Otros eventos notables inclúin la Copa Mundial de Dubái, una carrera de caballos purasangre llevada a cabu en marzu; la Muestra internacional de botes del Mediu Oriente» n'abril, onde participen representantes de dellos países nuna exhibición de yates, botes y teunoloxía acuática; la Exhibición Internacional de Teunoloxía del Golfu», en setiembre, qu'espón teunoloxíes de la información y la comunicación; la Emirates Cup, una carrera de dhows na mariña de Jumeirah entamada n'ochobre; el UAE Dessert Challenge, competición de cinco díes d'automóviles modificaos nel desiertu, mientres el mes de payares; les tradicionales carreres de camellos que s'enllarguen por cinco meses y llévense a cabu na llocalidá de Nad Al Sheba; el Festival Internacional de Cine de Dubái, onde s'esiben filmes destacaos del cine árabe y d'otros países, n'avientu; y finalmente el Dubai Air Show, una muestra d'aviones y teunoloxía de l'aviación qu'atrai a más de 25 000 visitantes n'avientu.[252] En 2012, l'Asociación Internacional de Festivales y Eventos escoyó a Dubái como la ciudá de los eventos y festivales mundiales de dicha organización na categoría de ciudaes con poblaciones mayores a un millón d'habitantes.[253]

Etiqueta editar

La kandura y la abaya, vistimientes tradicionales de los EAU.

Magar el códigu d'etiqueta ta puramente rexíu pol islam, l'usu de vistimienta musulmana nun ye obligatoria.[254] Al igual que nos demás emiratos de la federación, los homes suelen usar una kandura, túnica blanca que s'estiende hasta les rodíes y que ta iguada de llana o algodón; les muyeres visten una abaya, túnica negra que-yos cubre la mayor parte del cuerpu[255] y que representa un símbolu de modestia». Tienen De usala na vía pública, pudiendo remover cuando ingresen a un edificiu o local.[256] Cabo mentase que l'usu de prendes tradicionales ye aconseyable mayormente mientres la celebración del Ramadán.[257] Esisten dellos puntos de venta en Dubái onde ufierten tantu la vistimienta tradicional, según otru tipu de ropa qu'inclúi minifaldes y escotes.[257] Anque los turistes pueden utilizar prendes curties, esiste un encamientu por que cubran les sos rodíes y costazos en llugares públicos,[258] incluyíes les sableres.[259]

A lo llargo del emiratu hai minaretes de mezquites a los cualos alleguen los musulmanes a rezar cinco veces al día,[260] y que pueden ser visitaos tamién polos estranxeros. Nel Ramadán ta prohibíu que los sos habitantes inxeran alimentos o bebíes nes víes públiques mientres el día, anque nel casu de los turistes hai cierta tolerancia, siempres y cuando lo faigan en dellos llocales primeramente designaos pol gobiernu. Nel casu de la convivencia cotidiana, esisten delles normes que tienen de siguise tantu por llocales como por visitantes. Dalgunes de les más notables inclúin la de quitar los zapatos al ingresar a un majlis —esto ye, tou llugar islámicu diseñáu pa tremar persones—; comer y beber antes de falar de cuestiones de negocios al tar acompañáu por daquién más; ponese de pies cuando ingresa dalgún nuevu visitante, una persona de mayor xerarquía social o una muyer —esto postreru nel casu de los homes—; nun ufierta-y alcohol o productos fechos con puercu a nengún musulmán; y procurar nun abrazase o besase con otra persona nes víes públiques. Per otru llau, hai actividaes que sí tán prohibíes por llei y como tal son sancionaes con rigor, como ye'l casu de la posesión de drogues, la cohabitación, la práutica del sexu, los fíos fuera del matrimoniu, l'adulteriu y l'homosexualidá.[261]

Música, danza y teatru editar

 
La ayyalah ye unu de los bailles tradicionales de Dubái.

La música y danza tienen influencies de distintes cultures africanes coles que Dubái caltuvo un estrechu contautu comercial a lo llargo de la historia. Esiste una variedá de preseos musicales fabricaos polo xeneral con partes d'animales. Predominen los de percusión como la tamboura, que tien forma d'arpa[262] y cuenta con cinco cuerdes feches con intestinos de caballu, que ye tocada enriba d'una base de madera con un mástil que tamién tien forma d'arcu; el manior, una petrina fabricada con algodón y pezuñes de cabres; y dellos tambores de diverses formes que producen distintos soníos. Ente les dances más conocíes tán la liwa,[263] interpretada en llingua suaḥili ya inclúi soníos de tambores; y la ayyalah, na que participen dellos homes de pies, colos brazos estendíos, y con cayaos o espaes nes manes.[264]

Los xéneros musicales más populares en Dubái son el pop, el rock, el jazz, el heavy metal, el hip hop y el punk.[265][266][267] Ente los artistes y bandes musicales más conocíos tán les agrupaciones Nervecell y Nikotin, de metal y rock respeutivamente; la banda de funk Abri; y los intérpretes Mohammed al-Mazem, Fayed al-Saeed y Ahlam. Suelen entamase dellos festivales musicales nel añu, como'l Dubai Sound City, el Dubai Desert Rock[264] y el Atelier Live Musical Festival Dubai.[268] Adicionalmente dellos institutos privaos ufierten cursos y talleres de música y danza, como'l Cello Music & Ballet Centre,[269] Solid Rock Music and Dance[270] y el Trinity Music Institute Dubai,[271] ente otros. Hasta 2014 habíen más de venti centros de danza nel emiratu.[272]

Al respective de les artes escéniques, el Dubai Community Theatre and Art Centre sirvió como escenariu pa la exhibición d'obres de teatru y recitales de balé, amás de cuntar con espacios pa cursos d'arte, teatru y fotografía, ente otres variantes artístiques.[273] Igualmente la Ópera de Dubái, inaugurada en 2016, constitúi una cortil pal espardimientu d'eventos artísticos y musicales.[274] N'años más recién hubo una puxanza na apaición d'academies de performance.[272]

Lliteratura editar

Suelen llevase a cabu muestres lliteraries qu'axunten a escritores de dellos países pal espardimientu y promoción de les sos publicaciones. La primer edición del Festival Internacional de Lliteratura de Dubái realizar en 2009 y cuntó cola participación d'autores de 26 países;[275] dos años dempués entamóse un festival sobre la vida y obres del poeta persa Ferdousí.[276] Unu de los escritores más conocíos de Dubái ye Mohammad Al Murr, responsable de delles coleiciones de cuentos que fueron traducíes al inglés.[277] Cabo señalase que delles temes censuraes na lliteratura del emiratu inclúin la homosexualidá, l'usu de drogues y la evolución biolóxica.[275]

La poesía ye unu de los xéneros lliterarios más antiguos nel mundu árabe. La variante conocida como nabati o «poesía beduina» prevalez na actualidá y adquirió cierta popularidá por cuenta de les obres poétiques redactaes pol xeque Mohamed bin Rashid al-Maktoum,[278] que suel entamar concursos de poesía. En 2009 salió a la venta un llibru compilatorio de la so producción poética tituláu Poems from the Desert.[279] Tal ye la relevancia d'esti xéneru que ciertos diseños arquiteutónicos de Dubái inclúin calteres que citen dellos versos, como ye'l casu de la Palma Jebel Ali, que les sos cases tán dispuestes de tal manera que, dende una vista panorámica, puede lleese'l siguiente poema escritu por el mesmu xeque:

Toma la sabiduría de los sabios, non tol qu'acaballa un caballu ye un caballeru. Solo un home visionariu ye capaz d'escribir na agua. Los grandes acepten grandes desafíos.[280]

La prensa llocal suel publicar con frecuencia texto poéticos beduinos. Dalgunos otros poetes conocíos de Dubái son Sultan al-Owais,[279] Ahmed al Madani, un académicu conocíu por publicar un llibru alrodiu de la hestoria de la nabati; y Sultan bin Khalifa, qu'amás de redactar versos en nabati publicó poesía clásica árabe.[281]

Cinematografía editar

El cine en Dubái nun tuvo un desenvolvimientu significativu sinón hasta dempués de los años 2000, cuando empezaron a entamase diversos festivales qu'amontaron l'interés nel financiamiento y direición de llargumetraxes. Son conocíos tamién los esfuercios realizaos pol gobiernu p'atraer a estudios y productores de Hollywood al emiratu.[282] Pa tales fines foi establecida la Dubai Studio City, qu'ufierta una opción pa los cineastes que deseyen producir les sos cintes na rexón.[283] Una de les primeres cintes financiaes en Dubái foi'l drama Al Hilm (2005) empobináu por Habi al-Shabani, y que la so entama paradóxicamente fala sobre les vicisitúes esperimentaes por un mozu pa estrenar la so película. Cuatro años dempués, en 2009, estrenóse otru drama tituláu City of Life, del cineasta Ali Mostafa. Magar l'aclamación de la crítica, nun llogró ser distribuyíu fora de la rexón.[282]

Les películes estranxeres suelen exhibise nos cines de Dubái nel so idioma orixinal con subtítulos n'árabe. Les producciones de Bollywood gocien d'una notable popularidá ente la población india del emiratu. Abonden les sales de cine nes principales places comerciales, como ye'l casu del Dubai Mall que cunta con sales de luxu.[284] Pa filmar un llargumetraxe en Dubái ye necesariu cumplir coles polítiques de censura que prohiben conteníos con pornografía, desnudez, narcotráficu y homosexualidá, según cualquier referencia a Israel. Delles cintes estranxeres que fueron parcialmente rodaes en Dubái son Syriana (2005)[282] y Mission: Impossible - Ghost Protocol (2011).[285] Hubo casos nos que delles producciones nun pudieron ser grabaes nel emiratu precisamente por incumplir felicidaes polítiques, como foi'l casu de Sex and the City 2 (2010). Per otra parte, la distribución illegal de películes ye un problema común en Dubái, polo que'l gobiernu collabora cola Arabian Anti-Piracy Alliance pa la so erradicación.

Tocantes a festivales de cine destaquen el Festival internacional de cine de Dubái, que dende 2004 promueve l'espardimientu de material cultural sobre la rexón y nel que s'esiben filmes d'eleváu presupuestu; y el Festival de cine del Golfu», que'l so orixe remontar a 2008 y que tamién-y da prioridá a les producciones rexonales.[282]

Ciencia y teunoloxía editar

Una gran parte de los esfuercios científicu y teunolóxicu tán empobinaos a la industria petrolífero, pos esiste una importante esmolición pol progresivu escosamientu de les reserves del hidrocarburu esistentes nel territoriu. Sicasí les inversiones destinaes a los procesos d'investigación yeren amenorgaes nos EAU, al provenir del presupuestu gubernamental mayoritariamente, que representa namái'l 0,3 % del productu internu brutu.[286]

Esisten delles universidaes que cunten con acreditación internacional y que los sos programes d'estudios tomen la ciencia y la teunoloxía. Por casu, la Universidá de Zayed, establecida en 1998 y empobinada a la educación de toles muyeres de los EAU, y la Universidá d'A los Ghurair, que pertenez al sector priváu.[287] L'organismu responsable de brinda-yos tales acreditaciones ye'l Ministeriu d'Educación Cimera ya Investigación Científica.[288] Otra institución notable que se dedica a la investigación y desenvolvimientu científicos ye l'Institutu de Ciencia y Teunoloxía Avanzada de los Emiratos, aniciáu na ciudá de Dubái y establecíu en 2006 col propósitu de «motivar la innovación científica, les meyores teunolóxiques y perfeccionar el desenvolvimientu sostenible».[289] En 2009 llanzó'l satélite DubaiSat-1 al espaciu esterior,[290] que la so finalidá ye tomar imáxenes d'alta resolución de la Tierra pa usar tal información gráfica na planeación urbana y el desenvolvimientu d'infraestructura, y promover tamién el desenvolvimientu de les ciencies xeolóxiques.[291][292] Un segundu satélite, DubaiSat-2, foi llanzáu a mediaos de 2013.[293] L'Institutu de Teunoloxía de Dubái tamién busca'l progresu de les investigaciones científicu y teunolóxicu de los EAU, y cuenta con dellos departamentos pal tratamientu de l'agua, la salú, la inxeniería y la loxística, ente otros.[294]

Los satélites artificiales DubaiSat-1 y 2, respeutivamente.

Los medios de comunicación tamién xueguen un rol significativu nestos campos. Por casu, en 2009 llanzóse la producción Stars of Science, un programa de telerrealidad onde participen representantes de dellos países árabes, ente ellos los EAU, con dalgún proyeutu científicu o teunolóxicu, y onde el trunfador ye'l concursante col proyeutu más innovador, llogrando un premiu económicu de 1,1 millón AED —equivalente a 300 000 USD—.[295] Los concursantes suelen recibir asesoríes d'otros científicos y organizaciones especializaes nos sos proyeutos.[296] Na temporada de 2012, unu de los finalistes foi Mohamed Watfa, un profesor universitariu de Dubái que tenía como proyeutu una innovación informática onde dellos estudiantes pueden executar aplicaciones nes sos distintes tabletas per mediu d'una sola ordenador.[297]

Dubái foi sede de numberoses conferencies internacionales que tomen aspeutos científicos y teunolóxicos, como'l casu de la esposición «Muyeres árabes na ciencia y la teunoloxía: permisión pal desenvolvimientu del mundu árabe» en 2009,[298] la Conferencia internacional de ciencia, teunoloxía ya inxeniería» a finales de 2012,[299] la Conferencia internacional sobre les ciencies del mediu ambiente y el desenvolvimientu»[300] y la Conferencia internacional sobre la investigación y estudios científicos», dambes en 2013.[301] Tocantes a llogros científicos recién destaca la clonación d'un camellu en 2009.[302]

Gastronomía editar

 
Platu de hummus, alimentu bien común na cocina árabe.

Predominen los platos típicos de la gastronomía libanesa, como'l shāwarmā —cachos de pollu o corderu sirvíos nun pan pita, y acompañaos de verdures y tahina—, el faláfel —puré fechu con granes de garbanzos y de sésamu, que se tuesta y al cual dáse-y forma d'esfera— y el hummus —una ensalada con puré de garbanzos—. Ye común que s'utilicen especies y condimentos de la rexón p'acompañar munchos d'esos platillos, tales como la canela, l'azafrán y la cúrcuma. Abonden tamién los frutos como'l pepinu, el tomate y la berenxena, ente otros. Coles mesmes, ye tradicional vertir zusmiu de llima seca nos alimentos. Hai que sorrayar que, por motivos relixosos, la carne de gochu ta acutada anque puede topase en dellos centros comerciales y restoranes. Los llocales que lu comercialicen y preparen tienen de caltenela nuna nevera esclusiva, distinta a la qu'usen pa guardar los otros insumos.[303]

Tocantes a postres, los habitantes del emiratu suelen consumir duces y chocolates ellaboraos con lleche de camellu, consumida poles antigües tribus beduines qu'habitaben Dubái. Inclusive esiste una granxa especializada na producción de lleche de camellu, Industry for Camel Milk and Products, responsable de dellos d'estos productos.[304] Amás de los platillos rexonales, esiste una variedá d'alimentos a tastiar provenientes de les cultures europea, americana, india y asiática.[303]

Arquiteutura editar

 
L'edificiu Burj Al Arab ye unu de los hoteles más luxosos del mundu y un reconocíu símbolu de Dubái.

Les formes arquiteutóniques de Dubái provienen de la fusión de dellos estilos adoptaos d'otres cultures. Por casu, pueden apreciase traces de países como Irán ya India nos captadores de vientu y les puertes tallaes carauterístiques de ciertos edificios.[32] La direición del vientu guarda una especial importancia nel diseñu de viviendes y otres estructures[305] debíu al clima templáu imperante. A esto debe la planificación urbana de viviendes y edificios, dispuestos relativamente cerca ente sigo pa formar pasiellos estrechos que son conocíos polos nativos como sikkas. Estos presenten una orientación de norte a sur y lleguen hasta'l Khawr Dubayy, de forma que garanticen la circulación de corrientes d'aire fresco mientres la mayor parte del día. La relixón ye otru aspeutu relevante nel diseñu de les viviendes; les habitaciones presenten vistes al interior acorde al conceutu de modestia señaláu pola relixón musulmana.[306]

Los materiales usaos na construcción variaron col pasu del tiempu. Les práutiques más antigües consistíen nel usu de piedres, folla y fueyes de palma y felechu pa les cases allugaes en zones montascoses; tueros, fueyes de palmera y madera de sándalu pa les tiendes instalaes poles tribus nómades del desiertu; y yelsu y piedra de coral pa les zones más urbanes. Sicasí, estos postreros materiales resultaben bien costosos por cuenta de la dificultá pa llogralos,[Nota 10] polo que tamién podíen topase construcciones más económiques feches con fueyes de palmera. En ciertos sectores de Dubái predominen los edificios militares qu'anguaño sirven como vivienda pa dellos de los sos habitantes. L'usu de materiales más resistentes y aislantes al calor tuvo en puxanza n'años más recién.[306]

La incorporación del cementu como material de fabricación, xunto col afayu de petroleu nos años 1960, supunxeron un cambéu cultural importante nel diseñu arquiteutónicu del emiratu. A partir d'entós empezaron a desenvolvese proyeutos de gran escala so la xestión del xeque Rashid bin Saeed al-Maktoum,[4] qu'incluyeron carreteres y sistemes de drenaxe. Magar la mayoría de la población de Dubái ye estranxera, dellos arquiteutos prefieren l'usu d'elementos alusivos a la hestoria del emiratu, ente qu'otros abogen pola renovación d'antiguos edificios[307] como foi'l casu d'una residencia del xeque Saeed Al Maktum, que foi convertida nun muséu.[32] Dellos arquiteutos que participaron en dalgún proyeutu de Dubái son Zaha Hadid —responsable del diseñu del Dubai Financial Market, un edificiu en forma de pétalos—,[308] Jean Nouvel —del W Hotel Dubai—,[309] y Norman Foster —que reformó'l One Central Park, un edificiu de luxu de 328 m d'altor—.[310] La zona residencial de Jumeirah tamién esperimentó cambeos significativos na so arquiteutura con tal d'atraer a una mayor cantidá de turistes.[311]

Dellos edificios y zones notables en Dubái inclúin los puertos artificiales de Mina Rashid y Jebel Ali, el World Trade Center Dubai, l'Aeropuertu Internacional de Dubái, la ponte al-Maktoum,[4] los hoteles de luxu Burj Al Arab, conocíu pol so diseñu en forma de vela y el so considerable altor de 321 m que lu llevó a ser consideráu como un iconu arquiteutónicu;[49] y Burj Khalifa, unu de los rascacielos más altos del mundu y que'l so diseñu ye reminiscente al de les plantes Hymenocallis,[41][312] según el conxuntu d'islles artificiales de The World y The Palm Islands; y la Cayan Tower, una torre n'espiral de 310 metros d'altor.[313] Tamién se construyeron los proyeutos Mohammed Bin Rashid Al Maktoum City - District One, que va haber de contener 831 villes con distintos estilos arquiteutónicos, pistes pa bicicletes y pa correr, un llagu de 7 km de llongura arrodiada por sableres artificiales y parques;[59] y Dubai World Central, qu'entiende dellos sectores destinaos p'actividaes loxístiques, deportives, comerciales y residenciales.[60] A mediaos de 2016, la promotora Emaar anunció que va construyir na capital The Tower, un rascacielos que va sacar 100 m al Burj Khalifa y que va ser un iconu pa la esposición internacional que se va celebrar ende en 2020.[58]

Arte editar

Magar la producción artística local, son más abondoses les exhibiciones d'obres d'arte realizaes por artistes estranxeros. En 2007, el Dubai International Financial Centre inauguró la Feria d'arte del Golfu —depués conocida como Art Dubai—,[314] qu'alluga cada añu pieces d'arte creaes por artistes de más de 30 países y que la compañía Falcon and Associates, establecida por el mesmu jeque Mohamed bin Rashid al-Maktoum,[315] cataloga como «una fecha importante nel calendariu mundial»,[275] Sobresal tamién l'actividá cultural de rexones como'l Creekside Area y A los Bastakiya.[316] En 2007 foi inauguráu'l distritu Avenida Alserkal que contién delles galeríes d'arte y ta allugáu en Al Quoz.[317][318]

Otres muestres artístiques son la Feria d'arte de Sikka promovida pol gobiernu; el Foru Global d'Arte; el ArtBus, que consiste nun percorríu onde se fala del desenvolvimientu artísticu en Dubái;[314] y la Villa de la cultura, una zona residencial y comercial que va haber d'incluyir instituciones y academies d'arte.[319] Cabo mentase que ta prohibíu tomar fotografíes d'instituciones relixoses, militares o gubernamentales, incluyendo palacios,[320] y hai ciertes restricciones tocantes a la representación artística del desnudu.[318]

Deportes editar

 
Les carreres de camellos son unu de los deportes tradicionales entá practicaos en Dubái.

Ente los deportes más populares nel emiratu inclúyense'l fútbol, golf, tenis, críquet y rugbi.[321] Na Primer División de fútbol, Dubái tien cinco equipos que lo representen: Al Wasl FC, Al-Ahli Dubai, Al Nasr SC, Al Shabab Al Arabi Club y Dubai Club.[322] D'ellos, Al-Wasl ye'l más esitosu, yá que ye'l segundu equipu col mayor númberu de campeonatos ganaos nel país, namái por detrás del Al Ain.[323] El críquet convertir n'unu de los deportes más practicaos de la rexón por cuenta de la inmigración de persones provenientes de países como Paquistán, India y Australia. Ello ye qu'en 2005 el Conseyu Internacional de Críquet treslladó la so sede de Londres a Dubái. Coles mesmes, la capital de cutiu alluga dellos alcuentros internacionales d'esti deporte.[324] Dubái foi see tamién de la Serie Mundial de Rugby 7.[325]

Otros deportes cobraron relevancia en Dubái gracies al desenvolvimientu económicu de los sos habitantes, como ye'l casu del golf.[326] Ello ye que el Dubai Desert Classic ye unu de los torneos de golf qu'atrai a dellos golfistes profesionales de tol mundu.[327] De manera similar, la popularidá del tenis alzóse nos últimos años, de cuenta que dende 1993 la capital ye la sede del Tornéu de Dubái, una de les competencies añales más importantes dientro d'esti deporte, que ye parte íntegra del circuitu de l'Asociación de Tenistes Profesionales.[328] Otres disciplines como los deportes acuáticos —principalmente la vela y la pesca deportiva—, los ecuestres y el automovilismu ganaron popularidá ente la clase económica alta de Dubái, qu'anguaño cunta con dellos centros forníos pa la práutica d'estos deportes.[95] Nes zones rurales entá se practiquen munchos de los deportes tradicionales ente los grupos árabes, tales como la cetrería y les carreres de camellos.[329]

Primero de too, la capital yá allugó munches competiciones deportives de calter internacional, como'l Campeonatu Mundial de Natación en Piscina Curtia de 2010, la Copa Mundial de Fútbol Xuvenil de 2003 o les Olimpiaes d'axedrez nel añu 1986.[330] En 2011 el Comité Olímpicu de los Emiratos Árabes Xuníos anunció que buscaría la sede de los Xuegos Olímpicos de 2024 para Dubái,[331] depués d'intentar consiguir la candidatura oficial pa los Xuegos Olímpicos de la Mocedá 2018.[332] Magar la so desestimación, el gobiernu tuvo en negociaciones p'allugar una competencia de la IndyCar Series pa la temporada 2015.[333][334]

Ver tamién editar

Notes editar

  1. Con base nunes muertes atopaes en Al Qusais, al sureste de Dubái, que fueron venceyaos coles cultures Umm an Nar y Wadi Suq. Vease De-Laet (1994), p. 616; Enhg.org, «The United Arab Emirates throughout the ages!» (n'inglés) Consultáu'l 19 d'abril de 2014.
  2. Nes imáxenes satelitales retocaes con color, vese que'l desiertu non se colorea, pero pintar de colloráu'l suelu construyíu, de negru l'agua y de plata les zones residenciales.
  3. El principiu de shura referir a tomar de decisiones sometida a una consulta per parte del Conseyu Nacional sobre la base de establecer na constitución federal.
  4. 4,0 4,1 Les reserves de petroleu de Dubái tán envaloraes n'aproximao cuatro mil millones de barriles. En 1991 el so ritmu de producción yera d'hasta 410 000 barriles per día; dende entós la producción foi en descensu, y en 2010 yeren producíos ente 50 000 y 70 000 barriles, contra los 2,8 millones de barriles diarios producíos por Abu Dhabi. Los sos campos d'estraición son Fateh, Southwest Fateh, Falah, Rashid y Margham, siendo operaos principalmente pola Dubai Petroleum Company (DPC). En 2016, la Emirates National Oil Company de Dubái anunció la espansión de la so refinería en Jebel Ali p'aumentar la producción diaria de barriles del emiratu a un envaloráu de 210 000. Tiense previstu que la espansión dea empiezu en 2019. Veanse Gulfnews.com «Oil in Dubai: History & timeline»; Moneycontrol Business News, «Dubai's oil discovery and Dubai's debt»; Thenational.ae, «Abu Dhabi's oil output at 2.8m barrels per day»; Ameinfo.com, «Dubai oil major announces $1bn expansion to add 70,000 bpd» (n'inglés). Consultaos el 24 de setiembre de 2016.
  5. Cola única esceición de les compañíes públiques que participen na estraición y tresformamientu de petroleu, que tienen de pagar un porcentaxe fixu de 55 % sobre los sos ingresos, y filiales de bancos a les cualos aplícase-yos un 20 % d'impuestos. Vease Dubai.ae, «DUBAI ECONOMY» (n'inglés). Consultáu'l 15 d'abril de 2017.
  6. Los sos ingresos provenientes de les esportaciones xubieron en 2016 a 129 mil millones AED, equivalente a 35,1 mil millones USD. Vease Dsc.gov.ae, «Foreign Trade By Type - Emirate of Dubai 2016» (n'inglés). Consultáu'l 15 de setiembre de 2017.
  7. L'analís del Centru d'Estadístiques de Dubái nun considera nel cálculu de la tasa de desemplegu a ames de casa, estudiantes, persones que nun taben buscando trabayu o son incapaces de trabayar, nin tampoco aquellos que taben retiraos o temporalmente incapacitados. Vease Dsc.gov.ae, «Unemployment Rate in Dubai is the Lowest Globally at 0.4%». Consultáu'l 18 d'ochobre de 2017.
  8. D'alcuerdu a un informe de la RTA en 2013, el costu del tráficu en Dubái xube a 209 979 USD per quilómetru. El cálculu foi realizáu con base na cantidá de vehículos rexistraos esi añu, los quilómetros de caminos y carreteres del centru del emiratu y les hores llaborales perdíes mientres la conxestión vehicular, sumaes al tiempu y el combustible emplegaos. Vease Gulfnews, «Traffic congestion costs more than Dh700,000 per kilometre in Dubai» (n'inglés). Consultáu'l 1 d'ochobre de 2016.
  9. En 2013 plantegóse que la llinia colorada del metro habría de tener 87 trenes con cinco vagones cada unu, con capacidá pa treslladar a 643 persones. Foi construyida por un consorciu d'empreses xaponeses compuestu por Mitsubishi Corporation, Obayashi Corporation y Kajima Corporation, ente otres, con un costu de pocu menos de cinco mil millones USD. Veanse Neoteo.com, metro-de-dubai «El metro de Dubái»; Elheraldo.com, metro-de-dubai-72238 «El metro de Dubái». Consultaos el 1 d'ochobre de 2016 El metro de Dubái (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'metro-de-dubai-72238 historial y la metro-de-dubai-72238 última versión). Enllaz irrecuperable.
  10. D'alcuerdu a la investigación realizada por Luiza Karim, nel artículu Modernity and tradition in Dubai architecture, el yelsu podía consiguise nes contornes de la ciudá de Dubái. Pa fabricar la piedra con esti material, el procesu de manufactura tomaba dellos díes debíu de la que riquía los yelsu pa solidificarse y ufiertar una cierta resistencia. Pa les piedres de coral, yera necesariu somorguiase nel mar anque dacuando podíen llograse direutamente de la zona costera.

Referencies editar

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Dubái». Google Maps. Consultáu'l 9 de xineru de 2012.
  2. 2,0 2,1 «Dubai grows on the sea» (inglés). ESA Earth Online. Consultáu'l 13 de payares de 2016.
  3. 3,0 3,1 «Dubai history» (inglés). Emirates. Consultáu'l 23 d'avientu de 2012.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 Schulte-Peevers, 2010, pp. 21-25
  5. 5,0 5,1 5,2 Peck, 1986, p. 9
  6. 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 Schulte-Peevers, 2010, pp. 18-20
  7. 7,0 7,1 «Organizational Chart» (inglés). DM.gov.ae. Municipalidá de Dubái. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  8. 8,0 8,1 «Dubai Facts» (inglés). Maps of World. Consultáu'l 16 de setiembre de 2016.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 Institutu del Tercer Mundu, Institutu d'Estudios Políticos p'América Llatina y África y Fundacion Santa Maria, 2005, p. 230
  10. 10,0 10,1 «Prospects of Dubai Economic Sectors» (inglés). Dubai Chamber of Commerce (2003). Archiváu dende l'orixinal, el 8 de mayu de 2005. Consultáu'l 5 de xineru de 2012.
  11. 11,0 11,1 «Dubai.. A Shopping Paradise» (inglés). Eye of Dubai. Archiváu dende l'orixinal, el 4 de febreru de 2011. Consultáu'l 13 de xineru de 2013.
  12. 12,0 12,1 «Looking for work? Willing to move to the UAE?» (inglés). Consultáu'l 12 de xineru de 2013.
  13. 13,0 13,1 «O.A.Y. Attracts Frustrated European Job Seekers» (inglés). Consultáu'l 12 de xineru de 2013.
  14. 14,0 14,1 Riel, Bob. «The Cultural Context – United Arab Emirates» (inglés). Bobriel.com. Consultáu'l 29 d'avientu de 2012.
  15. 15,0 15,1 15,2 «The secret lives of names» (inglés) (8 de marzu de 2007). Consultáu'l 17 de setiembre de 2014.
  16. Wybe, 2008, p. 236
  17. 17,0 17,1 Gupte, 2011, p. 386
  18. Oxford Business Group, 2013, p. 15
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 King, Geoffrey R. «The Coming of Islam and the Islamic Period in the UAE» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 16 de xineru de 2013. Consultáu'l 23 d'avientu de 2012.
  20. 20,0 20,1 «How did Dubai, Abu Dhabi and other cities get their names? Experts reveal all» (inglés). UAE Interact.com (10 de marzu de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 7 d'abril de 2014. Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
  21. Room, 2006, p. 114.
  22. Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes gent
  23. 23,0 23,1 23,2 2006, al-Abed y Hellyer, Vini, pp. 11-44
  24. 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 24,5 24,6 Taylor-Evans et al., 2013, pp. 6-13
  25. Córdoba Zoilo, Joaquín María. «Los poblaos de la Edá del Fierro nel Piedemonte de los montes d'Omán, reflexones dende Al-madam (Sharyah, EAU)». Universidá Autónoma de Madrid. Consultáu'l 11 de setiembre de 2016.
  26. 26,0 26,1 Carter y Dunston, 2006, pp. 38-39
  27. «Al-Qawāsim» (inglés). Encyclopædia Britannica. Consultáu'l 24 d'avientu de 2012.
  28. 28,0 28,1 28,2 ONX, 2006, pp. 99-100
  29. «United Arab Emirates» (inglés). Loc.gov. Consultáu'l 25 d'avientu de 2012.
  30. «Britain and the Gulf Shaikdoms, 1820-1971: The Politics of Protection» (inglés). Georgetown.edu. Consultáu'l 17 de setiembre de 2016.
  31. «Dubai's Hydrodystrophies» (inglés). Iuav.it. Consultáu'l 26 d'avientu de 2012.
  32. 32,00 32,01 32,02 32,03 32,04 32,05 32,06 32,07 32,08 32,09 «Modernity and tradition in Dubai architecture by Luiza Karim» (inglés). Alshindagah.com. Consultáu'l 26 d'avientu de 2012.
  33. «Bani Yas» (inglés). Sheikh Mohammed Official Website. Consultáu'l 25 d'avientu de 2012.
  34. 34,0 34,1 34,2 34,3 Peck, 1986, pp. 34-36
  35. Davidson, Christopher, The Emirates of Abu Dhabi and Dubai: Contrasting Roles in the International System. Marzu de 2007.
  36. 36,0 36,1 36,2 Peck, 1986, pp. 39-46
  37. «Dubai Courts Gateway» (inglés). Dc.gov.ae. Consultáu'l 29 d'avientu de 2012. Dubai Courts Gateway (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Enllaz irrecuperable
  38. Walker, J. F. (1994). Documentary Studies in Arabian Geopolitics: UAE: Internal Boundaries And The Boundary With Oman. ISBN 1852075759. 
  39. Schofield y Schofield, 2012, p. 175
  40. Melamid, Alexander (1989). «Dubai City». 3 (American Geographical Society) 79. 
  41. 41,0 41,1 41,2 41,3 41,4 41,5 «Dubai history» (inglés). Emirates. Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
  42. 42,0 42,1 «Leading Dubai's Petroleum Industry» (inglés). Dubai Petroleum Establishment. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  43. 43,0 43,1 43,2 «Historic population statistics». Ite.org. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012. Historic population statistics (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Enllaz irrecuperable
  44. «Development Is Set For Fateh Oil Field» (inglés) (12 de xunu de 1968). Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  45. Peck, 1986, p. 18
  46. «Jebel Ali Port: where the UAE meets the rest of the world». Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
  47. al-Abed, Hellyer y Vini, 2006, p. 86.
  48. 48,0 48,1 «The Dubai Shopping Festival» (inglés). Dubaievents.ae. Archiváu dende l'orixinal, el 28 d'avientu de 2012. Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
  49. 49,0 49,1 «el_arab.htm Burj al Arab, Dubai» (inglés). Y-architect.co.uk. Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
  50. 50,0 50,1 50,2 50,3 Llames, Manuel (4 de xunu de 2013). «sos-cenices/ Dubái renaz de les sos cenices». Elmed.io. Consultáu'l 23 de payares de 2014.
  51. «sos fueros-el preciu-de-la vivienda-xube-un-24--103361/ Dubai vuelve polos sos fueros: el preciu de la vivienda xube un 24%». Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
  52. «Dubai World propón pagar les sos deldes con emisiones de bonos». Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
  53. . Archdaily.mx (2013). Consultáu'l 17 de setiembre de 2016.
  54. Espinosa, Ánxeles (27 de payares de 2013). «Dubái, escoyida como sede de la Esposición Universal 2020». Consultáu'l 17 de setiembre de 2016.
  55. «Dubai has 3,700 ongoing construction projects worth $400 billion» (inglés). Albawa.com. Consultáu'l 17 de setiembre de 2016.
  56. «Abre en Dubai el mayor parque temáticu cubiertu del mundu». Consultáu'l 17 de setiembre de 2016.
  57. «La última atraición de Dubai, la noria de Bluewaters Island». Consultáu'l 17 de setiembre de 2016.
  58. 58,0 58,1 «La torre de Calatrava en Dubai va tener 10 terraces y un mirador con vistes de 360 graos». Consultáu'l 18 de setiembre de 2016.
  59. 59,0 59,1 «Meydan Sobha launches third phase of MBR City District One in Dubai» (inglés). Meydansobha.com. Consultáu'l 25 de setiembre de 2016.
  60. 60,0 60,1 «ABOUT DWC» (inglés). Dubai World Central. Archiváu dende l'orixinal, el 19 de febreru de 2015. Consultáu'l 25 de setiembre de 2016.
  61. «Sheikh Mohammed bin Rashid Al Maktoum» (inglés). Sheik Mohammed.com.ae. Oficina de Prensa del gobiernu de Dubái. Consultáu'l 14 d'avientu de 2013.
  62. 62,0 62,1 «Chairman of The Executive Council» (inglés). Tec.gov.ae. Sitiu web del Conseyu Executivu de Dubái. Consultáu'l 18 de setiembre de 2016.
  63. Taylor-Evans et al., 2013, p. 26
  64. 64,0 64,1 64,2 «Executive and Legislative Branches» (inglés). Country Studies.us. Biblioteca del Congresu. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  65. al-Jabali et al., 2010, p. 32.
  66. 66,0 66,1 66,2 66,3 2013 et al., Hellyer, pp. 19-24
  67. al-Jabali et al., 2010, p. 31
  68. «Background on the United Arab Emirates (UAE) Legal System» (inglés). Gulf-Law.com (2011). Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  69. «The UAE Court System» (inglés). US Consulate.gov. Consuláu de los Estaos Xuníos (2005). Archiváu dende l'orixinal, el 22 d'ochobre de 2015. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  70. «Traffic Fines Inquiry and Payment» (inglés). Dubai Police.gov.ae. Fuercia de Policía de Dubái. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  71. Thomas, Jen (6 de mayu de 2011). «The UAE's military, a force to be reckoned with» (inglés). The National. Consultáu'l 4 de xineru de 2013.
  72. «Embassies and Consulates in Dubai, United Arab Emirates» (inglés). The Emirates Network. Consultáu'l 12 de setiembre de 2016.
  73. 73,0 73,1 Int'l, 2002, p. 35
  74. Sindelar, Peterson y Middle East Institute, 1988, p. 220.
  75. Hellyer, Peter. «The Evolution of UAE Foreign Policy» (inglés). Consultáu'l 20 d'abril de 2013.
  76. Taylor-Evans et al., 2013, pp. 34-40
  77. «Israeli Ram given visa to play tennis in Dubai» (inglés). Al Arabiya News (19 de febreru de 2009). Consultáu'l 20 d'abril de 2013.
  78. «Tourists Warned of UAE Drug and Prescription Medication Laws» (inglés) (10 de febreru de 2008). Consultáu'l 21 de payares de 2014.
  79. «Human Rights Watch – Building Towers, Cheating Workers: Exploitation of Migrant Construction Workers in the United Arab Emirates» (inglés). Hrw.org. Human Rights Watch (11 de payares de 2006). Consultáu'l 4 de xineru de 2013.
  80. «UAE to Allow Construction Unions» (inglés). BBC.co.uk. BBC News (30 de marzu de 2006). Consultáu'l 4 de xineru de 2013.
  81. «Dubai Fire Investigation Launched» (inglés). BBC.co.uk. BBC News (19 de xineru de 2007). Consultáu'l 4 de xineru de 2013.
  82. «Labour unrest hampers Burj Dubai work» (inglés). Khaleej Times. Riyasbabu y Eman Al Baik (22 de marzu de 2006). Consultáu'l 4 de xineru de 2013.
  83. «The dark side of Dubai» (inglés) (7 d'abril de 2009). Consultáu'l 4 de xineru de 2013.
  84. «InFocus - Labour» (inglés). Gulfnews.com (2009). Archiváu dende l'orixinal, el 16 de xineru de 2013. Consultáu'l 4 de xineru de 2013.
  85. «A learning trip with a workers accommodation inspector» (inglés). Gulfnews.com (22 d'abril de 2009). Consultáu'l 21 de payares de 2014.
  86. Araya y Marber, 2013, p. 238.
  87. «Public kissing can lead to deportation» (inglés). Thenational.ae. Consultáu'l 21 de payares de 2014.
  88. «Dubai: Night Secrets» (inglés). PBS Frontline (13 de setiembre de 2007). Consultáu'l 4 de xineru de 2013.
  89. «Foreign travel advice United Arab Emirates» (inglés). Gov.uk. Consultáu'l 21 de payares de 2014.
  90. 90,0 90,1 Taylor-Evans et al., 2013, pp. 44-47
  91. «Mohammed Bin Rashid Humanitarian and Charity Establishment» (inglés). Hmaward.org. Consultáu'l 18 de setiembre de 2016.
  92. 92,0 92,1 «International Humanitarian City in Dubai strengthens its global position» (inglés). Reliefweb.com. Consultáu'l 12 de xineru de 2013.
  93. «About us» (inglés). International Humanitarian City. Archiváu dende l'orixinal, el 5 d'ochobre de 2013. Consultáu'l 12 de xineru de 2013.
  94. «Dubai International Humanitarian Aid & Development Conference & Exhibition – DIHAD» (inglés). DWTC.com. Consultáu'l 12 de xineru de 2013.
  95. 95,0 95,1 95,2 al-Jabali et al., 2010, p. 53
  96. «Geographic coordinates of Dubai, United Arab Emirates» (inglés). Dateandtime.info. Consultáu'l 8 de xineru de 2013.
  97. «DUBAI NATURE» (inglés). Dubai.ae. Consultáu'l 13 de payares de 2016.
  98. «Deira». Google Maps. Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
  99. Aspinall, Simon. «Environmental Development and Protection in the UAE» (inglés). UAEinteract.com. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  100. al-Jabali et al., 2010, p. 242.
  101. «Far enough from the fault lines» (inglés) (23 d'abril de 2008). Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
  102. «Clasificación climática mundial según Köppen». El to Tiempu.net. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2016.
  103. 103,0 103,1 103,2 «DUBAI, UNITED ARAB EMIRATES (All data)» (inglés). Weather Data Base. Consultáu'l 15 de setiembre de 2016.
  104. «Temperature and Humidity in Dubai» (inglés). Godubai.com. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  105. «Dubai Climate» (inglés). Weather2travel.com. Consultáu'l 15 de setiembre de 2016.
  106. «Flora and fauna of Dubai» (inglés). Gowealthy.com. Archiváu dende l'orixinal, el 8 de marzu de 2012. Consultáu'l 8 de xineru de 2013.
  107. «Natural UAE». UAEinteract.com. Archiváu dende l'orixinal, el 26 de xineru de 2010. Consultáu'l 29 d'abril de 2010.
  108. «Dubai Desert Conservation Reserve showcased as ecu-tourism model at United Nations conference» (inglés). Dubai Desert Conservation Reserve. Consultáu'l 26 de setiembre de 2016.
  109. al-Abed, Hellyer y Vini, 2006, páxs. 289-90.
  110. «Les islles artificiales de Dubai tienen altu costu ambiental». Mongabay.com. Consultáu'l 28 d'avientu de 2012. Les islles artificiales de Dubai tienen altu costu ambiental (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Enllaz irrecuperable
  111. «Iraq asks oil majors to downsize costly Dubai offices» (inglés). Gulfbusiness.com. Consultáu'l 4 de payares de 2016.
  112. «National Accounts» (inglés). Dsc.gov.ae. Centru d'Estadístiques de Dubái. Consultáu'l 15 de payares de 2016.
  113. 113,0 113,1 113,2 113,3 «Dubai 33-year growth rate was world's fastest» (inglés). Thenational.ae. Consultáu'l 27 de payares de 2014.
  114. «Gross Domestic Product at Current Prices - Emirate of Dubai» (árabe ya inglés). Dsc.gov.ae. Centru d'Estadístiques de Dubái (2016). Consultáu'l 18 d'agostu de 2017.
  115. «National Accounts Estimates 1975 - 2016» (árabe ya inglés). Autoridá d'Estadístiques y Competitividá d'Emiratos Árabes Xuníos (8 de mayu de 2017). Consultáu'l 18 d'agostu de 2017.
  116. 116,0 116,1 «Dubai's economy outperforming global growth, defying downward trends» (inglés). Gulfnews.com (23 de xunetu de 2017). Consultáu'l 21 d'agostu de 2017.
  117. Roger, Lina (16 d'avientu de 2013). «Emirates economy becoming more diversified» (inglés). Abo.net. Consultáu'l 27 de payares de 2014.
  118. Watson, Katy (25 de payares de 2010). «Dubai's debt crisis: One year on» (inglés). BBC. Consultáu'l 27 de payares de 2014.
  119. Amistead, Louise (20 de payares de 2008). «Dubai's Palm Jumeirah sees prices fall as crunch moves in» (inglés). Consultáu'l 20 de payares de 2008.
  120. 120,0 120,1 «Dubai shows new wave of economic growth» (inglés). Gulfnews.com (26 d'ochobre de 2013). Consultáu'l 28 de payares de 2014.
  121. «Dubai construction attracts increased foreign investment as United Arab Emirates predict 20% growth in 2014» (inglés). Out-law.com (1 d'abril de 2014). Consultáu'l 23 de payares de 2014.
  122. «Aviation to contribute $53.1 billion to Dubai's economy, 37.5% to its GDP and will support over 750,000 jobs by 2020» (inglés). Emirates (17 de payares de 2014). Consultáu'l 16 de setiembre de 2016.
  123. Taylor-Evans et al., 2013, p. 96
  124. Taylor-Evans et al., 2013, p. 93
  125. «Direct Foreign Trade» (inglés). Dsc.gov.ae. Centru d'Estadístiques de Dubái (2010). Consultáu'l 7 de payares de 2017.
  126. Taylor-Evans et al., 2013, p. 61
  127. «DGCX Rounds Off a Record-Breaking Year» (inglés). Dubai Gold & Commodities Exchange (3 de xineru de 2017). Consultáu'l 15 d'abril de 2017.
  128. «Overview» (inglés). Dubai Financial Market. Archiváu dende l'orixinal, el 21 de xineru de 2012. Consultáu'l 10 de xineru de 2012.
  129. «Overview» (inglés). NASDAQ Dubai. Consultáu'l 17 de setiembre de 2016.
  130. al-Abed, Hellyer y Vini, 2006, p. 89
  131. «The Global Financial Centres Index 22» (inglés). Z/Yen (Setiembre de 2017). Consultáu'l 20 d'ochobre de 2017.
  132. Khamis, Jumana (28 d'agostu de 2016). «Dubai has one of lowest unemployment rates» (inglés). Gulfnews.com. Consultáu'l 13 de setiembre de 2016.
  133. «Unemployment Rate in Dubai is the Lowest Globally at 0.4%» (inglés). Dsc.gov.ae. Centru d'Estadístiques de Dubái. Consultáu'l 18 d'ochobre de 2017.
  134. «Unemployment rate dangerously high, Dahi says» (inglés). Gulfnews.com. Consultáu'l 12 de xineru de 2013.
  135. «sangre%E2%80%9C Trabayadores inmigrantes en Dubai: “zúquennos el sangre“». Rnw.nl. Archiváu dende l'sangre%E2%80%9C orixinal, el 15 de payares de 2012. Consultáu'l 12 de xineru de 2013.
  136. «50% fall in unemployment rate in Dubai» (inglés). Emirates247.com. Consultáu'l 12 de xineru de 2013.
  137. «Dubai's unemployed head for the beach» (inglés). BBC.com. Consultáu'l 12 de xineru de 2013.
  138. «Information Technology (IT) Jobs in Dubai» (inglés). Dubai Employment Tips. Consultáu'l 11 de xineru de 2013.
  139. «Dubai Municipality organizes a series of events for workers» (inglés). AMEinfo.com. Archiváu dende l'orixinal, el 6 de xineru de 2013. Consultáu'l 11 de xineru de 2013.
  140. «La compañía aérea Emirates escueye personal n'Alicante y Valencia». Consultáu'l 11 de xineru de 2013.
  141. 141,0 141,1 al-Abed, Hellyer y Vini, 2006, p. 158
  142. 142,0 142,1 142,2 Kozak y Kozak, 2015, p. 88
  143. Taylor-Evans et al., 2013, p. 99
  144. «Dubai attracts 14.2m tourists during 2015, up 7.5%» (inglés). Arabianbusiness.com. Consultáu'l 24 de setiembre de 2016.
  145. Taylor-Evans et al., 2013, p. 98
  146. 146,0 146,1 «Visitor by Nationality* - Emirate of Dubai» (árabe ya inglés). Centru d'Estadístiques de Dubái (2016-2014). Consultáu'l 8 de mayu de 2017.
  147. «Dubai shopping - tax free designer stores, outrageous malls and bargain shopping festivals» (inglés). Emirates. Consultáu'l 24 de setiembre de 2016.
  148. Lee, Jess. «15 Top-Rated Tourist Attractions in Dubai» (inglés). Planetware.com. Consultáu'l 24 de setiembre de 2016.
  149. 149,0 149,1 149,2 Oxford Business Group, 2007, pp. 132-137
  150. Taylor-Evans et al., 2013, pp. 83
  151. Taylor-Evans et al., 2013, p. 88
  152. al-Abed y Hellyer, 2001, páxs. 237-38.
  153. 153,0 153,1 153,2 Oxford Business Group, 2008, p. 123
  154. Taylor-Evans et al., 2013, p. 85
  155. «Dubai to get Dolphin gas supplies within two weeks» (inglés). Gulfnews.com. Consultáu'l 17 de payares de 2013.
  156. Taylor-Evans et al., 2013, p. 124
  157. «Oil and Natural Gas» (inglés). Countrystudies.us. Consultáu'l 24 de setiembre de 2016.
  158. Ezz Al Deen, Mohammad (8 de marzu de 2007). «Dubai to get Dolphin gas supplies within two weeks» (inglés). Gulfnews.com. Consultáu'l 17 de payares de 2013.
  159. Taylor-Evans et al., 2013, p. 91
  160. Taylor-Evans et al., 2013, p. 128
  161. «Dubai's Mohammed bin Rashid Al Maktoum Solar Park shatters world record again» (inglés). Thenational.ae. Consultáu'l 24 de setiembre de 2016.
  162. «Project Overview» (inglés). Firstsolar.com. Consultáu'l 24 de setiembre de 2016.
  163. 163,0 163,1 163,2 163,3 al-Jabali et al., 2010, pp. 107-109
  164. 164,0 164,1 164,2 «Traffic congestion costs more than Dh700,000 per kilometre in Dubai» (inglés). Gulfnews.com. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2016.
  165. «Dubai Police fine 388 vehicles for excess aponderái» (inglés). Gulfnews.com. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2016.
  166. «Is traffic in Dubai about to get worse?» (inglés). 7DAYS. Consultáu'l 10 de setiembre de 2016.
  167. Taylor-Evans et al., 2013, pp. 104-105
  168. «Dubai Overtakes Cairo in Traffic Congestion» (inglés). GulfTalent.com (7 de febreru de 2007). Consultáu'l 14 de xunetu de 2009.
  169. «Dubai traffic woes inflict losses of Dh4.6b a year» (inglés). Gulfnews.com. Archiváu dende l'orixinal, el 26 de setiembre de 2012. Consultáu'l 14 de xunetu de 2009.
  170. «Dubai Award for Sustainable Transport: Saving environment» (inglés). Emirates247.com. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2016.
  171. «Autoridad de tresporte y carreteres de Dubái (RTA)» (inglés). Avaya.com. Consultáu'l 15 de xineru de 2013.
  172. «Reading Dubai's road signs» (inglés). Gulfnews.com. Consultáu'l 4 d'ochobre de 2016.
  173. 173,0 173,1 «Sustainable Transportation in the Middle East» (inglés). Carboun.com. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2016.
  174. «RTA completes widening of Al Maktoum Bridge» (inglés). Ameinfo.com. Archiváu dende l'orixinal, el 28 de xunetu de 2013. Consultáu'l 16 de xineru de 2013.
  175. «Rivers of life - Dubai Creek» (inglés). Riversoftheworld.org. Consultáu'l 16 de xineru de 2013. Rivers of life - Dubai Creek (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Enllaz irrecuperable
  176. «Dubai Bus Route List April-2017» (inglés). Roads & Transport Authority. Consultáu'l 21 d'agostu de 2017.
  177. 177,0 177,1 «543 million passengers used public transit means in Dubai in 2016» (inglés). Emirates247.com (5 de febreru de 2017). Consultáu'l 21 d'agostu de 2016.
  178. «Air-conditioned bus shelters for Dubai» (inglés). Gulfnews.com (10 de mayu de 2006). Consultáu'l 6 d'ochobre de 2013.
  179. «DTC Fleet Facts» (inglés). Dubai Taxi Corporation. Consultáu'l 22 d'agostu de 2017.
  180. «Dubai Metro, the World's Longest Fully Automated Metro Network» (inglés). Mhi.co.jp. Consultáu'l 6 d'ochobre de 2013.
  181. «Blue and Purple Lines unlikely in next five years» (inglés). Arabiansupplychain.com. Consultáu'l 18 de xineru de 2013.
  182. «Will metro change Dubai car culture?» (inglés). BBC News (11 de setiembre de 2009). Consultáu'l 26 d'avientu de 2012.
  183. «Middle East's first monorail to start services in Palm Jumeirah by April» (inglés). Gulfnews.com (7 d'agostu de 2008). Archiváu dende l'orixinal, el 25 de setiembre de 2012. Consultáu'l 2 de payares de 2016.
  184. «Palm Monorail» (inglés). Palm-monorail.com. Consultáu'l 26 d'avientu de 2012.
  185. «Palm monorail tried and tested» (inglés). Timeoutdubai.com (6 de mayu de 2009). Consultáu'l 26 d'avientu de 2012.
  186. «Nakheel - Palm Jumeirah Monorail» (inglés). Zawya.com. Consultáu'l 26 d'avientu de 2012. Nakheel - Palm Jumeirah Monorail (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Enllaz irrecuperable
  187. «Palm Monorail Stations» (inglés). Palm-monorail.com. Consultáu'l 26 d'avientu de 2012.
  188. «ABOUT» (inglés). Dubai Tram. Consultáu'l 11 de setiembre de 2016.
  189. 189,0 189,1 «Fact Sheets» (inglés). Dubai Airports. Consultáu'l 24 de febreru de 2018.
  190. «DXB retains #1 rank for international traffic» (inglés). Dubai Airports (5 de febreru de 2018). Consultáu'l 24 de febreru de 2018.
  191. «Hong Kong retains crown as world's top cargo airport» (inglés). Air Cargo News (19 d'abril de 2017). Consultáu'l 21 d'agostu de 2017.
  192. «Dubai International (DBX)» (inglés). Dubai Airports. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2016.
  193. «Emirates Announces 2009 Expansion Plan» (inglés). Emirates (18 de febreru de 2009). Consultáu'l 22 d'abril de 2010.
  194. «Al Maktoum International airport begins operations» (inglés). Gulfnews.com (27 de xunu de 2010). Consultáu'l 28 de xunu de 2010.
  195. «El que va ser l'aeropuertu más grande del mundu recibe'l so primer vuelu» (20 d'ochobre de 2015). Consultáu'l 25 de setiembre de 2016.
  196. «Port of Jebel Ali» (inglés). Worldportsource.com (14 d'agostu de 2008). Consultáu'l 25 d'abril de 2010.
  197. «Top 50 World Container Ports» (inglés). World Shipping Council. Consultáu'l 3 de setiembre de 2016.
  198. «Videu - Dubai Old Souk Abra Station» (inglés). Dubai-online.com. Consultáu'l 26 d'avientu de 2012.
  199. «RTA launches Water Bus System on Dubai Creek». AMEinfo.com (16 de xunetu de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2 de xunu de 2010. Consultáu'l 25 d'abril de 2010.
  200. «Dubai Maritime City» (inglés). Uaefreezones.com. Consultáu'l 25 de setiembre de 2016.
  201. «About Radio 1» (inglés). Gulfnews.com. Archiváu dende l'orixinal, el 17 de febreru de 2013. Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  202. «About Radio 2» (inglés). Gulfnews.com. Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  203. «Dubai 92 FM - FM 92.0 - Dubai» (inglés). Streema.com. Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  204. «Radio Al Khaleejia Dubai» (inglés). Watchfomny.com. Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  205. «Home» (inglés). Hit967.ae. Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  206. «About Us» (inglés). Channel4fm.com. Archiváu dende l'orixinal, el 28 d'ochobre de 2012. Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  207. «Largest-Circulation Arabic Newspapers» (inglés). Arab Reform Bulletin. Carnegie Endowment for International Peace (Avientu de 2004). Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  208. «Gulf News continues to lead the way». Zawya.com (Febreru de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 16 d'avientu de 2013. Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  209. «About 7DAYS» (inglés). 7DAYS. Consultáu'l 18 de payares de 2016.
  210. «Etisalat ramps up UAE bandwidth» (inglés). Arabianbusiness.com (11 de xunu de 2006). Consultáu'l 3 de mayu de 2010.
  211. Hashim, Abdulla (5 de mayu de 2005). «UAEnicat a Glance» (inglés). Isoc.org. Consultáu'l 21 d'abril de 2010.
  212. «Dubai Internet City growth continues on the right track» (inglés). Gulfnews.com. Consultáu'l 2 d'ochobre de 2016.
  213. «Dubai Media City» (inglés). Dmc.ae. Consultáu'l 2 d'ochobre de 2016.
  214. 214,0 214,1 «United Arab Emirates - Media» (inglés). BBC (23 de mayu de 2016). Consultáu'l 2 d'ochobre de 2016.
  215. «United Arab Emirates» (inglés). OpenNet Interactive (2008). Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  216. «escritora-por-incluyir-un personaxe homosexual.html Festival lliterariu de Dubai veta a una escritora por incluyir un personaxe homosexual». Emol.com (16 de febreru de 2009). Consultáu'l 7 de xineru de 2013.
  217. «Internet Filtering in the United Arab Emirates in 2004-2005: A Country Study» (inglés). OpenNet Interactive (5 de mayu de 2005). Consultáu'l 9 de xunu de 2010.
  218. «United Arab Emirates» (inglés). Internet World Sats. Consultáu'l 11 de setiembre de 2016.
  219. «Electronic Transactions and Commerce Law Non.2/2002» (inglés). Dubai Technology and Media Free Zone Authority. Archiváu dende l'orixinal, el 28 de marzu de 2007. Consultáu'l 9 de xunu de 2010.
  220. «Silenced – United Arab Emirates» (inglés). Privacy International (21 de setiembre de 2003). Archiváu dende l'orixinal, el 2 de xunu de 2010. Consultáu'l 23 d'abril de 2010.
  221. «Population by Sex - Emirate of Dubai» (inglés y árabe). Centru d'Estadístiques de Dubái (1953-2012). Archiváu dende l'orixinal, el 3 de setiembre de 2012. Consultáu'l 9 d'ochobre de 2016.
  222. 222,0 222,1 «Population by Gender and Age Groups - Emirate of Dubai» (árabe ya inglés). Dsc.gov.ae. Centru d'Estadístiques de Dubái (2016, 2005, 2000). Consultáu'l 23 de xunu de 2017.
  223. 223,0 223,1 «Dubai Annual Health Statistical Report» (inglés y árabe). Autoridá de Salú de Dubái (2016). Consultáu'l 18 d'ochobre de 2017.
  224. Al-Hajri, Noor (27 de mayu de 2013). «What is the exact population breakdown of the UAE by nationality?» (inglés). Quora. Consultáu'l 16 de setiembre de 2016.
  225. Malik, Talal (21 de mayu de 2008). «Dubai leads British exodus overseas» (inglés). Arabianbusiness.com. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  226. Fattah, Hassan M. (4 d'avientu de 2005). «Young Iranians Follow Dreams to Dubai» (inglés). The New York Times. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  227. Edwards, Robert (2004). «The changing demographics of the UAE» (n'inglés). HSBC Economic Bulletin (HSBC Middle East Inc). 
  228. Christensen, 2010, p. 174
  229. «Languages spoken in Dubai» (inglés). Just Landed.com. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  230. 230,0 230,1 «Religion in Dubai» (inglés). Dubai Visit Guide.com (2009). Archiváu dende l'orixinal, el 23 d'agostu de 2012. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  231. 231,0 231,1 231,2 231,3 «Country Profile: United Arab Emirates (UAE)» (inglés). LOC.gov. Biblioteca del Congresu de los Estaos Xuníos (2007). Archiváu dende l'orixinal, el 9 d'ochobre de 2012. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  232. «International Religious Freedom Report 2011 – United Arab Emirates» (inglés). State.gov. Departamentu d'Estáu d'Estaos Xuníos (2011). Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  233. «Education» (inglés). DCS.gov.ae. Centru d'Estadístiques de Dubái. Consultáu'l 1 de setiembre de 2016.
  234. «Dubai school finder» (inglés). Dubai FAQs.com (2012). Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  235. Oxford Business Group, 2013, pp. 10-11
  236. «Population ( 10 Years And Above ) by Educational Status and Sex at the Census Years» (inglés y árabe). Dsc.gov.ae. Centru d'Estadístiques de Dubái (2005). Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  237. «HH Sheikh Mohammed issues decree establishing Dubai Education Council» (inglés). Tamkeen.ae (26 de xunetu de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 31 de mayu de 2011. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  238. «About KHDA» (inglés). KHDA.gov.ae. Autoridá de Conocencia y Desarrollu Humanu (2012). Archiváu dende l'orixinal, el 8 de mayu de 2012. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  239. «Higher Education Institutes» (inglés). Mohers.gov.ae. Ministeriu d'Educación Cimera ya Investigación Científica (2012). Archiváu dende l'orixinal, el 3 d'avientu de 2015. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  240. «Dubai International Centre - Manchester Business School» (inglés). MBS.ac.uk. Universidá de Manchester. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  241. «About MSU Dubai» (inglés). MSU.edu. Universidá de Michigan. Consultáu'l 30 de payares de 2016.
  242. «Dubai» (inglés). MDX.ac.uk. Universidá de Middlesex. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  243. Autoridad de Salú de Dubái (2012). «Overview» (inglés). DHA.ae. Archiváu dende l'orixinal, el 27 de xineru de 2013. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  244. Autoridad de Salú de Dubái (2010). «Health Articles» (inglés). DHA.ae. Archiváu dende l'orixinal, el 22 de payares de 2014. Consultáu'l 10 d'ochobre de 2016.
  245. 245,0 245,1 «Dubai». Medical Tourism.com. Archiváu dende l'orixinal, el 8 d'agostu de 2012. Consultáu'l 27 d'avientu de 2012.
  246. «The Dubai culture and arts authority». Dubaiculture.ae. Consultáu'l 29 d'avientu de 2012. The Dubai culture and arts authority (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Enllaz irrecuperable
  247. Reiser, 2010, p. 8
  248. Boermeester, 2006, p. 46.
  249. «Dubai Summer Surprises begins on July 9» (inglés). Gulfnews.com.. Consultáu'l 15 d'ochobre de 2016.
  250. «DSF Milestones» (inglés). Dubaicityguide.com. Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
  251. «Sales will account for 8% of Dubai's GDP» (inglés). Gulfnews.com. Archiváu dende l'orixinal, el 17 de febreru de 2013. Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
  252. Boermeester, 2006, pp. 33-37
  253. «Dubai is world's festival city». Khaleejtimes.com (23 de setiembre de 2012). Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
  254. Explorer Publishing, 2006, p. 38.
  255. «Clothing in the UAE» (inglés). Grapeshisha.com. Archiváu dende l'orixinal, el 19 de setiembre de 2012. Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  256. «muyeres-%C3%A1rabes El nuevu signu de glamour de les muyeres árabes». Lagranepoca.com. Archiváu dende l'muyeres-%C3%A1rabes orixinal, el 3 d'avientu de 2015. Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  257. 257,0 257,1 «llugar-onde-tangues-y-burkinis-viven-en-armonia-20810/ Dubái, un llugar onde tangues y burkinis viven n'harmonía». Vanitatis.com. Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  258. Elwazer, Schams; Davies, Catriona (1 de xunu de 2012). «estranxeros-pídese-yos-cubrir-en-emiratos-arabes-xuníos A los estranxeros pídese-yos cubrir n'Emiratos Árabes Xuníos». CNN Méxicu. Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  259. «Blame Europeans for topless displays, British women say» (inglés). Gulfnews.com. Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  260. Soraya Salam. «forma-de-adorar-a-dios-cinco-vegaes-al-dia El 'zalat' ye una forma d'adorar a Dios cinco vegaes al día editorial=CNN Méxicu». Consultáu'l 29 d'avientu de 2012.
  261. «Getting familiar with Dubai's culture and etiquette» (inglés). Dubai.ae. Consultáu'l 1 de xineru de 2013.
  262. CultureGrams, 2011, p. 256.
  263. Govers y Go, 2009, p. 104.
  264. 264,0 264,1 Schulte-Peevers, 2010, pp. 43-44
  265. Stanton et al., 2012, p. 314.
  266. al-Abed, Hellyer y Vini, 2006, p. 285.
  267. «Rock and roll in Dubai» (inglés). Time Out Dubai. Consultáu'l 11 de xineru de 2013.
  268. «Atelier Live Musical Festival Dubai» (inglés). Dubainightplanner.com. Consultáu'l 11 de xineru de 2013.
  269. «About Cello» (inglés). Cello Music & Ballet Centre. Consultáu'l 11 de xineru de 2013.
  270. «About us» (inglés). Solid Rock Music and Dance. Archiváu dende l'orixinal, el 10 d'ochobre de 2012. Consultáu'l 11 de xineru de 2013.
  271. «Trinity Music Institute Dubai» (inglés). Dubaicity.olx.ae. Consultáu'l 11 de xineru de 2013.
  272. 272,0 272,1 «Dubai performing arts schools get into the business groove» (inglés). TheNational.ae. Consultáu'l 15 d'ochobre de 2016.
  273. al-Abed, Hellyer y Vini, 2006, p. 280.
  274. «Inside Dubai's new $330-million concert venue» (inglés). CNN.com. Consultáu'l 15 d'ochobre de 2016.
  275. 275,0 275,1 275,2 «mapa cultural-133052183.html Dubái, nel mapa cultural» (inglés). PR Newswire. Consultáu'l 7 de xineru de 2013.
  276. «Celebren la conmemoración de Ferdowsi en Dubái». Iran Radio Culture. Consultáu'l 7 de xineru de 2013.
  277. «Mohammed Al-Murr» (inglés). Banipal. Consultáu'l 7 de xineru de 2013.
  278. al-Abed y Hellyer, 2001, páxs. 306.
  279. 279,0 279,1 Schulte-Peevers, 2010, p. 43
  280. Explorer Publishing, 2006, p. 25.
  281. al-Abed y Hellyer, 2001, páxs. 309-10.
  282. 282,0 282,1 282,2 282,3 Schulte-Peevers, 2010, pp. 42-43
  283. al-Abed, Hellyer y Vini, 2006, p. 281.
  284. Christensen, 2010, p. 133.
  285. «'Mission: Impossible': A Dubai landmark aims for film history» (inglés). Consultáu'l 2 de xineru de 2013.
  286. «UAE must invest in science and technology - Gulfbase» (inglés). Arabianbusiness.com. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  287. «Al Ghurair University» (inglés). Agu.ae. Archiváu dende l'orixinal, el 1 d'abril de 2016. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  288. «The science and technology profile of the United Arab Emirates» (inglés). UNESCO. Consultáu'l 3 de xineru de 2013. he science and technology profile of the United Arab Emirates (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Enllaz irrecuperable
  289. «About EIAST» (inglés). EIAST. Archiváu dende l'orixinal, el 17 de setiembre de 2012. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  290. Hamilton, Charlie. «After years of work and delays, DubaiSat-1 finally ready for lift-off» (inglés). Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  291. «DubaiSat-1 captures image of Bahrain International Circuit» (inglés). EIAST. Consultáu'l 3 de xineru de 2013. DubaiSat-1 captures image of Bahrain International Circuit (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).Enllaz irrecuperable
  292. «Mission overview, development status and future applications» (inglés). EIAST. Archiváu dende l'orixinal, el 7 de marzu de 2012. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  293. «Dubai Sat-2 Launch in Mid 2013» (inglés). Newzglobe.com. Archiváu dende l'orixinal, el 22 d'avientu de 2012. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  294. «Introduction» (inglés). Technopark.ae. Archiváu dende l'orixinal, el 19 de setiembre de 2012. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  295. Saeed, Saeed. «Stars of Science searches for next great innovator» (inglés). Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  296. «Today's stars of science are tomorrow's role models”, says NASA scientist» (inglés). Variety Arabia. Consultáu'l 3 de xineru de 2013. Today's stars of science are tomorrow's role models”, says NASA scientist (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Enllaz irrecuperable
  297. «UAE professor Dr. Mohamed Watfa leads final 10 in 'Stars of Science' TV show» (inglés). Dubai International Academic City. Archiváu dende l'orixinal, el 17 de marzu de 2013. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  298. «Dubai, August 29, 2009» (inglés). Etisal.ae. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  299. «International science, technology and engineering conference» (inglés). Conferencealerts.com. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  300. «2013 4th International Conference on Environmental Science and Development (ICESD 2013)» (inglés). Conferencealerts.com. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  301. «2013 International Conference on Scientific Research and Studies (ICSRS 2013)» (inglés). Conferencealerts.com. Consultáu'l 3 de xineru de 2013.
  302. «El primer camellu clonáu naz en Dubai» (inglés). Consultáu'l 6 de xineru de 2013.
  303. 303,0 303,1 Explorer Publishing, 2006, pp. 28-30
  304. «lleche-de-camellu-l'ingrediente secretu-de-los-camelccinos La lleche de camellu, l'ingrediente secretu de los 'camelccinos'». CNN Méxicu. Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  305. al-Abed, Hellyer y Vini, 2006, p. 110.
  306. 306,0 306,1 Schulte-Peevers, 2010, p. 41
  307. al-Abed, Hellyer y Vini, 2006.
  308. «Dubai Financial Market» (inglés). Zaha-Hadid.com. Consultáu'l 8 de xineru de 2013.
  309. «W Hotel, Dubai by Ateliers Jean Nouvel» (inglés). Desmena.com. Consultáu'l 8 de xineru de 2013.
  310. «Foster and Partners unveils 80 storey tower with the World's highest apartmen» (inglés). Foster + Partners. Archiváu dende l'orixinal, el 28 de xineru de 2013. Consultáu'l 8 de xineru de 2013.
  311. Sambidge, Andy (17 de payares de 2012). «Dubai launches $680m Madinat Jumeirah expansion» (inglés). Arabianbusiness.com. Consultáu'l 5 de xineru de 2013.
  312. «INSPIRED DESIGN» (inglés). Burj Khalifa. Archiváu dende l'orixinal, el 20 d'avientu de 2012. Consultáu'l 5 de xineru de 2013.
  313. «torre-en-espiral-mas-alta-del mundu.shtml Inauguren en Dubai la torre n'espiral más alta del mundu editorial= La Tercera». Consultáu'l 15 de xunetu de 2013.
  314. 314,0 314,1 Bharne, 2012, pp. 257-8
  315. «Mohammed bin Rashid issues law establishing Falcon and Associates» (inglés). AMEinfo.com. Archiváu dende l'orixinal, el 28 de xineru de 2013. Consultáu'l 7 de xineru de 2013.
  316. Hontoria, Javier. «mercáu_en_ebullicion Art Dubai, un mercáu en ebullición». Consultáu'l 15 d'ochobre de 2016.
  317. «Creative Superhighway: Alserkal Avenue Booming in Dubai's Al Quoz» (inglés). Consultáu'l 15 d'ochobre de 2016.
  318. 318,0 318,1 Boermeester, 2006, p. 48
  319. «About Dubai Culture Village» (inglés). Dubai-culturevillage.com. Consultáu'l 6 de xineru de 2013.
  320. Boermeester, 2006, p. 45.
  321. Vini et al., 2010, p. 270
  322. «الاندية الإماراتية» (árabe). UAE FA.ae. Asociación de Fútbol de los EAU (2012). Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  323. «كأس صاحب السمو رئيس الدولة» (árabe). UAE FA.ae. Asociación de Fúbol de los EAU (2012). Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  324. Nayar, K. R. (18 d'abril de 2009). «ICC moves to new headquarters in Sports City» (inglés). Gulf News.com. Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  325. «Event» (inglés). Dubai Rugby 7s.com. Archiváu dende l'orixinal, el 12 de xunu de 2013. Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  326. «Dubai Golf History» (inglés). Dubai Golf.info (2008). Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  327. «Dubai Desert Classic» (inglés). Dubaigolf.info (2008). Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  328. «The Dubai Duty Free Tennis Championship» (inglés). Dubai Duty Free Tennis Championship.com (2012). Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  329. «Falconry, Camel Racing and Horse Racing» (inglés). Grapeshisha.com. Archiváu dende l'orixinal, el 24 d'ochobre de 2012. Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  330. «Dubai on track for 2020 Olympic bid» (inglés). Gulfnews.com (20 de xunetu de 2009). Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  331. «Olympics-Dubai opts out of 2020 bid, targets 2024» (inglés). Reuters (29 de xunetu de 2011). Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  332. «Dubai considers Youth Olympic Games bid» (inglés). GamesBids.com (1 de setiembre de 2011). Archiváu dende l'orixinal, el 16 de xineru de 2013. Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
  333. «IndyCar plans 2 international races early in 2015» (inglés). IndyStar.com. Consultáu'l 27 de xunu de 2014.
  334. DiZinno, Tony (30 d'ochobre de 2014). «2015 IndyCar schedule officially revealed; 17 races including 12 on NBCSN (VIDEO)» (inglés). NBC Sports. Consultáu'l 19 de xineru de 2015.

Bibliografía editar

Enllaces esternos editar