Wikipedia

Llista d'universidaes más antigües

artículu de llista de Wikimedia

Esti artículu recueye en forma de tabla una llista de les universidaes más antigües del mundu, la mayoría de les cualos entá perviven na actualidá. La universidá, el so orixe, formación y trayeutoria histórica, ta considerada como una institución europea clásica.[1][2][3]

Mapa de les universidaes medievales n'Europa publicáu en 1923.

Pa determinar qué instituciones apaecen nesta llista, ye necesariu afitar el conceutu d'universidá y davezu, considérase que la concesión de títulos o graos académicos ye unu de los elementos determinantes. Esti requerimientu esclúi en consecuencia a munches instituciones chines —como la Universidá de Nankín, fundada per primer vegada nel añu 259— una y bones nun otorgaben «graduaciones» nel sentíu más estrictu, sinón que preparaba a los estudiantes pa los exámenes estandarizados que realizaba l'Estáu p'algamar un grau o cargu oficial. De la mesma forma, tien de ponese en dulda la inclusión de les madraces de los países árabes nesta llista, una y bones la mesma institución nun otorgaba un títulu» o «graduación». La llicencia roblar un profesor nel so propiu nome, non nel de la institución, colo que l'estudiante terminaba la so formación con una coleición de llicencies de maestros pero non d'una de la institución como tal.[4] La madraza foi históricamente una institución distinta de la universidá cristiana,[3] polo cual la Encyclopaedia of Islam namái tien una entrada sobre la "madraza" —pero non sobre la universidá—, en qu'amás evita consecuentemente l'usu del términu "universidá".[5] Sería'l casu de Qarawiyyin, que foi fundada nel añu 859 y que ye considerada –inadecuadamente– la institución universitaria más antigua inda en funcionamientu por El llibru Guinness de los récores.

La llista d'universidaes medievales entiende universidaes (más precisamente, Studium Generale) qu'esistieron n'Europa mientres la Edá Media.[6] Tamién inclúi fundaciones efímeres ya instituciones educatives europees que'l so estatus universitariu ye una tema d'alderique. La universidá que da títulos cola so organización corporativo y relativo autonomía ye un productu de la Europa cristiana medieval.[6] Antes de 1500 estableciéronse más d'ochenta universidaes n'Europa occidental y central. Mientres la posterior Colonización de les Amériques, la universidá introducir nel Nuevu Mundu, marcando l'empiezu del so espardimientu mundial como el centru d'educación cimera perdayuri.[7]

Definición d'universidá

editar
Artículos principales: Studium Generale y universidá medieval

Hubo munches instituciones d'aprendizaxe (Studium) na Edá Media na Europa llatina, escueles catedralicies, escueles de retórica ​​(facultaes de derechu), etc. Los historiadores xeneralmente acuten el sintagma «universidá medieval» pa referise a una institución d'aprendizaxe que yera conocida como Studium Generale na Edá Media.

Nun esiste tampoco una definición oficial estricta de Studium generale, y el so conteníu surdió del usu consuetudinario. Hai delles carauterístiques que yeren comunes ente ellos, y que de cutiu se traten como criterios de definición:[8]

  1. que recibiera estudiantes de toes partes (non solo del distritu local o rexón);
  2. que participara nel aprendizaxe cimeru, esto ye, que diba más allá de la enseñanza de les Artes y que tenía siquier una de les facultaes cimeres (facultaes de teoloxía, derechu o medicina).
  3. qu'una parte significativa de la enseñanza fuera impartida por magíster o maestros (enseñantes con un grau cimeru);
  4. qu'esfrutara del privilexu de jus allugue docendi, esto ye, que los maestros d'esa escuela teníen derechu a enseñar en cualesquier otra escuela ensin un exame preliminar;
  5. que los sos profesores y estudiantes pudieren esfrutar de cualquier beneficiu clerical que pudieren tener n'otru llugar ensin cumplir los requisitos de residencia obligatorios prescritos pol derechu canónicu;
  6. que gociara de ciertu grau d'autonomía de les autoridaes llocales civiles y diocesanes.

Les cartes emitíes por Papa o'l Sacru Emperador Romanu de cutiu yeren necesaries pa garantizar los privilexos 4–6. La cuarta condición (enseñanza n'otru llugar ensin exame) foi orixinalmente considerada polos estudiosos de la dómina como'l criteriu más importante, cola resultancia de que la denominación Studium Generale acutábase davezu pa referise namái a les escueles más antigües y prestixoses, específicamente a Salerno, Bolonia, París y, dacuando, a Oxford, hasta qu'esti oligopolio foi rotu peles cartes papales ya imperiales nel intre del sieglu XIII.[8] El quintu criteriu (beneficios siguíos) yera lo más cercano qu'había a una definición "oficial" d'un Studium Generale usáu pola Ilesia y los académicos dende'l sieglu XIV d'equí p'arriba, anque hubo delles esceiciones notables (por casu, nin Oxford nin Padua recibieron esi derechu, pero fueron universalmente consideraos "Studia Generalia por costume").[8]

Los historiadores modernos tendieron a centrase nos trés primeros requisitos (estudiantes de toes partes, siquier una facultá cimera, enseñanza por maestros). Esto llevó a discutinios al faer llistes d'universidaes medievales. Delles universidaes italianes, por casu, llograron rápido les cartes papales y, poro, los privilexos y el títulu d'un Studium Generale, pero la so captación estudiantil nunca foi muncho más allá del distritu local o solo teníen un par de maestros dedicaos a la enseñanza. Otres escueles comparables (notablemente les escueles catedralicies más prestixoses de Francia), pudieron tener una captación d'estudiantes más amplia y más maestros, pero desdexaron, o nun pudieron asegurar, los privilexos garantizaos y polo tanto nunca se-yos conoció como Studium Generale. Ye común incluyir les primeres y escluyir a estes postreres de les llistes de "universidaes medievales", pero dalgunos historiadores cuestionaron esta convención como arbitraria y irreflexiva del estáu del aprendizaxe cimeru n'Europa.[9]

Dellos historiadores refugaron la definición de Studium Generale, y presenten los sos propios criterios pa la definición de "universidá", llindándola al esixir, por casu, qu'una universidá tuviera los trés facultaes cimeres (Teoloxía, Derechu, Medicina) pa poder ser considerada una "universidá medieval" (bien pocos teníen los trés), ente qu'otros ampliar pa incluyir delles de les más prestixoses escueles catedralicia, escueles palatinas y universidaes de fuera de la Europa llatina (especialmente nel mundu griegu ya islámicu).

Tamién hai disputes sobre les feches de fundación de munches universidaes. Usar la fecha d'alquisición d'una carta papal y real/imperial ye desaparente, una y bones les universidaes más antigües, creyendo que la so estatus y reputación yeren abondes ya indiscutibles, negáronse, o s'aguantaron, a pidir una carta oficial mientres enforma tiempu. Dellos historiadores rastrexen la fundación d'una universidá hasta la primer fecha en qu'hai evidencia de dalgún tipu d'enseñanza nesa llocalidá, anque solo fuera local y llindada. Otros esperen hasta qu'apaezan evidencies d'un aprendizaxe cimeru, una amplia captación d'estudiantes, la emerxencia de los sos maestros enseñando n'otros llugares o una mención más definitiva d'ella como un Studium generale.

Universidaes per añu de fundación

editar
Universidaes per añu de fundación
º
Fundación Fin Nome Entidá contemporánea Ciudá País actual Comentarios
— 737   Sí Universidá de Ez-Zitouna Tunicia   Tunicia Ye considerada la universidá islámica más antigua y l'institución educativa con educación continua más antigua del mundu.
— 859   Sí Universidá de Qarawiyyin Estáu Idrisí Fez   Marruecos Reconocida como la universidá más antigua nel mundu pol Llibru Guinness de los Récores,[10] la UNESCO[11] y dellos historiadores[12][13][14][15][16][17][18][19], esta reconocencia nun tien consensu; historiadores tales como al-Jaznai[20] (sieglu XIV) y Lévi-Provençal[21] (sieglu XX) consideren qu'en realidá nun se convirtió nuna universidá hasta'l sieglu XIII, cuando la educación xeneralizóse y menos centrada en relixón islámica y cuando al-Quaraouiyine formó munchos filósofos y pensadores, munchos non musulmanes. Dellos historiadores, teniendo en cuenta'l conceutu de la universidá como puramente eurocristiano[22][23][24] y que se nieguen a considerar como tal institución universitaria cualquier tipu fuera del espaciu cristianu, consideren que al-Quaraouiyine nun puede considerase como una universidá hasta'l sieglu XX.
— sieglu IX 1811 Escuela Médica Salernitana[25] Principáu de Salerno Salerno   Italia Nun algamar la reconocencia internacional hasta'l sieglu XI con Constantino l'Africanu y Alfano de Salerno[26]. Cerrada'l 29 de payares de 1811, en 1968 diverses personalidaes nacionales, rexonales y universitaries roblen el protocolu de recreación de l'antigua Universidá de Salerno
cl. 962
1502		 1322 Universidá de Parma   Sacru Imperiu Romanu Parma   Italia La Universidá de Parma[27] tien los sos raigaños antes del añu mil: el decretu imperial de 962,[28] dau pol emperador Otón I al obispu de Parma Uberto (anguaño calteníu nel archivu obispal) establez la institucionalización en Parma una escuela cimera de derechu, dirixida a la formación del oficiu notarial.[29] Na Edá Media, la ciudá allugó estudios de sonadía y atraxo a estudiantes de países más allá de los Alpes. Les diverses redacciones de los estatutos municipales medievales apurren en más puntos la regulación de les actividaes d'escolares, docentes y médicos, dando testimoniu de la guañadura na ciudá del Studium parmense. Primeramente foi un centru d'estudiu d'artes lliberales xenerales de la dómina medieval. Les facultaes de derechu y medicina amestar nel sieglu XIII. El papa Juan XXII cerró la escuela en 1322, y mientres los siguientes cien años de cutiu reabrióse y cerró. Convertir nuna universidá en 1502, y dempués de 1545 sol patrociniu de la casa ducal de Farnese.
— 975   Sí Universidá al-Azhar Imperiu Fatimí El Cairu   Exiptu Ye considerada una de les universidaes islámiques (Madrasa o escuela islámica) más antigües.
— 1065 ? Universidá Nizamiyyah de Bagdag Bagdag   Iraq
001 1088   Sí Universidá de Boloña[30][31]   Sacru Imperiu Romanu Boloña   Italia La primer universidá nel sentíu d'un institutu d'estudios cimeros y de llogru de títulos, la pallabra universidá foi acuñada na so fundación. La so fundación nun puede datase esautamente; oficialmente indícase 1088 (tien carta garantizada de 1158). Empieza con estudios de Derechu y vase desenvolviendo hasta convertise n'universidá. La enseñanza ellí empezó muncho primero yá que, por casu, Gerard Sagredo, nacíu en 980, aprendió artes lliberales ellí y la ciudá yá tenía una corporación de legis doctores y de causidici[32]
002 1096   Sí Universidá d'Oxford[33]   Reinu d'Inglaterra Oxford   Inglaterra «Reclama ser la universidá más antigua nel mundu de fala inglesa, nun hai una fecha clara de fundación de la Universidá d'Oxford, pero la enseñanza esistió en Oxford de dalguna forma en 1096 y desenvolvióse rápido a partir de 1167 cuando Henry II prohibió a los estudiantes d'inglés asistir a la Universidá de París.»[34] Enseñanza suspendida en 1209 (por cuenta de la execución de dos eruditos na ciudá) y 1355 (por cuenta de la revuelta de Santa Escolástica), pero foi continua mientres la Guerra Civil Inglesa (1642-1651): la Universidá yera realista. Tolos Souls College y University College reclamaron repetidamente que tienen documentos que prueben que la enseñanza en Oxford empezó nel añu 825, pero estos documentos nunca vieron la lluz público (supuestamente, John Speed ​​fechó los sos famosos mapes de Oxford de 1605 basándose ​​nestos documentos). Sicasí, nun foi hasta 1254 cuando'l papa Inocencio IV dio a Oxford la carta de la Universidá por bulda papal ("Querentes n'agru"). (carta garantizada de 1248).[35]
003 1150   Sí Universidá de París   Reinu de Francia París   Francia La universitas magistrorum et scholarium Parisiensis ye primero una corporación de maestros y estudiantes qu'apaez en París alredor de 1150, en complementu de la escuela de teoloxía de Notre-Dame. El primer actu que-y da un estatus oficial ye una carta del 15 de xineru de 1200 del rei Felipe Augusto que concede a la «communauté» (ye la invención de la pallabra «Université» nel sentíu d'establecimientu d'enseñanza) de los sos miembros el «for ecclésiastique», esto ye, el privilexu de ser xulgáu por un tribunal eclesiásticu y non civil: tolos miembros de la universidá yeren consideraos clérigos, lo que nun-yos torgar ser alborotadores y causar incidentes en París. La Universidá foi reconocida por una bulda de 1215 d'Inocencio III, confirmada por Gregorio IX en 1231.
La escuela ye anterior a la fundación de la Universidá puramente dicha y ta certificada en 1045.[36]
Tenía cuatro facultaes: Artes, Medicina, Derechu y Teoloxía. La Facultá d'Artes yera la más baxa en rangu, pero tamién la más grande una y bones los estudiantes teníen que graduase ellí pa ser almitíos nuna de les facultaes cimeres. Los estudiantes estremar en cuatro nationes según l'idioma o l'orixe rexonal: Francia, Normandía, Picardía ya Inglaterra. El postreru aportó a conocíu como la nación Alemannian (alemana). El reclutamiento pa cada nación yera más ampliu de lo que los nomes pudieren implicar: la nación inglés-alemana incluyía estudiantes d'Escandinavia y Europa del Este. El sistema de facultaes y naciones de la Universidá (xunto col de Bolonia, universitas scholarium) convertir en modelu de toles universidaes medievales.
Suprimida en 1793 y recreada en 1896, dempués de les reformes de 1968–1971 la universidá estremar en trece universidaes independientes.
cl. 1175
1682		 1338
1772		 Universidá de Módena[37][38]   Sacru Imperiu Romanu Módena   Italia Studium mutinensis fundáu na comuña en 1175 cola llamada de Pillio da Medicina de la vecina Bolonia. El studium foi cerráu en 1338, cuando foi reemplazáu por trés llectores públicos que nun daben diplomes y fueron suspendíos alredor de 1590 por falta de dineru. Un estudiu universitariu restablecer en Módena solo a partir de 1682 y llogró una autorización imperial en 1685. Pero una verdadera institución de la universidá de Reggio tuvo llugar solu nel añu 1752 y duró venti años, hasta 1772.
cl. 1204 1209 Universidá de Vicenza Comuña de Vicenza Vicenza   Italia Studium generale llaicu, suprimíu en 1209.
cl. 1208 1264 Universidá de Palencia   Reinu de Castiella Palencia   España Fundada por Alfonso VIII de Castiella, yera'l Studium Generale más antiguu de la península ibérica. Sumió alredor de 1264, ensin llograr la reconocencia espreso como "universidá" pola monarquía nin pola autoridá papal.
cl. 1215 1520 Universidá de Arezzo[39]   Sí Arezzo   Italia Los primeros rexistros documentaos d'un studium aretino daten de 1215,[40] cuando llegó a la ciudá pa enseñar a Roffredo Epifanio, un famosu xurista procedente de la Universidá de Bolonia. El 16 de febreru de 1255, el studium llogró'l so estatus promulgáu por un collegium compuestu por ocho profesores, cola aprobación del podestà de Arezzo. En 1356 foi reconocíu pol emperador Carlos IV como studium generale, pero foi definitivamente cerráu en 1520.[41]
004 1218   Sí Universidá de Salamanca[33]   Reinu de Llión Salamanca   España Ye la universidá más antigua n'operación nel mundu hispanu. Anque hai rexistros de otorgamiento de títulos munchos años antes (la People's Chronology de James Trager establez la so fecha de fundación en 1134), recibió la carta real de la fundación como "Estudiu Xeneral" en 1218, per parte del rei Alfonso IX de Llión, polo que ye posiblemente la cuarta o inclusive la tercer universidá europea más antigua en funcionamientu continuu. Sí foi la primer universidá europea en recibir el títulu de "Universidá" como tal, dau pol rei Alfonsu X de Castiella y Llión (1253) y la bulda del papa Alejandro IV (1255). Siendo escluyíes de la Universidá en 1852 pol gobiernu español, les Facultaes de Teoloxía y Derechu Canónicu convertir na Universidá Pontificia de Salamanca en 1940.
005 1222   Sí Universidá de Padua[33][42] Comuña de Padua Padua   Italia Primer mención documental, nun puede determinase l'añu de fundación exactu (probablemente más antigua). Fundada por estudiantes y profesores dempués de salir de Bolonia.
006 1224   Sí Universidá de Nápoles[33][43][44]   Reinu de Sicilia Nápoles   Italia La primer universidá pública, fundada por Federico II, emperador del Sacru Imperiu Romanu.
cl. 1228 1341 Universidá de Vercelli ? Vercelli   Italia Fundada con una carta especial d'estudios roblada'l 4 d'abril de 1228 en Padua por dos delegaos de la Ciudá de Vercelli. Sume en 1341.[45]
cl. 1229 1793 Universidá de Toulouse[33] Condáu de Tolosa Toulouse   Francia Fundada por Raimundo VII de Tolosa, de resultes del Tratáu de París (1229) que punxo fin a la cruciada albigense contra'l catarismo. El tratáu marcó un final non oficial de l'autonomía política del condáu de Toulouse, y por cuenta de que yera sospechosu de simpatizar colos herexes, Raimundo VII viose obligáu a financiar la enseñanza de la teoloxía como un mediu pa eslleir el movimientu herexe, cola autorización de Lluis IX. De resultes, la enseñanza foi realizada por miembros de la Orde Dominicana, que fuera fundada por santu Domingu en Toulouse en 1216 pa oponese a la herexía. Orixinalmente cuntaba con cuatro facultaes: teoloxía, derechu canónicu, derechu civil y arte. En 1257 fundóse la facultá de medicina. Suprimida en 1793 y recreada en 1896.
008 1240   Sí Universidá de Siena[33][46][47]   República de Siena Siena   Italia Orixinalmente llamáu Studium Senese, foi fundáu pola Comuña de Siena en 1240. En 1321, l'estudiu pudo atraer a un mayor númberu d'alumnos por cuenta de un éxodu masivu de la vecina y prestixosa Universidá de Bolonia. El 16 d'agostu de 1357, l'emperador Carlos IV, reconoció l'estudiu de Siena como un Studium Generale y asitiar so la so proteición, reconociéndolo ente les Universidaes del Sacru Imperiu Romanu.[48] Cerráu temporalmente en 1808-1815 cuando les fuercies napoleóniques ocuparon la Toscana); dempués fundida con Pisa en 1851, de nuevu independiente en 1859. El 7 de payares de 1990, la universidá celebró la so 750º aniversariu.
009 1241   Sí Universidá de Valladolid   Corona de Castiella Valladolid   España Una hipótesis sobre la so fundación ye que ye resultáu del treslláu del Estudiu Xeneral de Palencia ente los años 1208 y 1241 por Alfonso VIII, rei de Castiella, y l'obispu Tello Téllez de Meneses.[49] Reconocencia como studium generale en 1346.
1245 ? Studium de la Curia romana   Estaos Pontificios Roma   Italia
010 1248 ? Universidá de Piacenza ? Piacenza   Italia Apertura dudosa, treslláu de la Universidá de Pavía a Piacenza 1398-1402.
cl. 1261 1265 Universidá de Northampton   Reinu d'Inglaterra Northampton   Inglaterra Fundada pol rei Enrique III d'Inglaterra, foi pocu más tarde, en 1265, eslleida por él mesmu, en siendo alvertíu por obispos y magnates de que yera una amenaza pa Oxford. Robló un decretu real que prohibía l'establecimientu d'una universidá en Northampton.
011 1272 sieglu XIV Universidá de Murcia   Corona de Castiella
(Reinu de Murcia)		 Murcia   España Considérase tradicionalmente fundada en 1272 pol rei Alfonsu X de Castiella. Nun tuvo continuidá dempués del sieglu XIV, hasta que foi refundada en 1915.[50]
012 1284   Sí Universidá de Cambridge[33]   Reinu d'Inglaterra Cambridge   Inglaterra La lleenda diz que la universidá foi fundada por académicos qu'abandonaron Oxford dempués d'una disputa causada pola execución de dos eruditos en 1209, y la carta real foi dada en 1231.[51] La universidá toma 1209 como'l so aniversariu oficial. (Anque la fecha oficial de fundación ye la de la primer universidá, Peterhouse, en 1284.)
cl. 1289 1793 Universidá de Montpellier Reinu de Mallorca (Señoríu de Montpellier) Montpellier   Francia Educación médica dende 1180, dende 1220 primer facultá de medicina de Francia; 1289 confirmación pol papa Nicolás IV como una universidá; Suprimida en 1793 y recreada en 1896; güei estremada en tres universidaes autónomes.
013 1290   Sí Universidá de Macerata   Estaos Pontificios Macerata   Italia Fundada en 1290 cola proclamación del edictu en tola rexón per parte de Bartolo da Sassoferrato, qu'anunciaba la creación d'una escuela de derechu na ciudá. La oficialización de la institución vien el 1 de xunetu 1540 de parte del papa Pablo III. Entamada en siete facultaes.
014 1290   Sí Universidá de Coímbra[33] Reinu de Portugal Coímbra   Portugal Empezó la so esistencia en Lisboa col nome Estudo Geral. Scientiae thesaurus mirabilis, la carta real del rei Dinis qu'anuncia la institución de la Universidá, foi fechada'l 1 de marzu d'esi añu, anque se fixeren esfuercios siquier dende 1288 pa crear esta primer universidá en Portugal. La confirmación papal tamién se dio en 1290 (el 9 d'agostu d'esi añu), mientres el papáu del papa Nicolás IV. Treslladada a Coimbra de 1308 a 1338, de 1354 a 1377 y definitivamente a partir de 1537.
cl. 1293 1836 Universidá d'Alcalá   Corona de Castiella Alcalá de Henares   España Foi fundada en 1293 pol arzobispu de Toledo Gonzalo García Gudiel por aciu autorización del rei Sancho IV de Castiella como Studium Generale, que languidecerán hasta la nueva refundación, gracies al patrociniu del cardenal Cisneros , col estatus d'universidá per trés buldes papales en 1499; rápido ganó fama internacional y la producción de la Biblia Complutense políglota en 1517, que ye la base de la mayoría de les traducciones actuales. La Universidá clausurar en 1836 por Real Decretu y foi trasferida a Madrid como Universidá Complutense. La Llei Moyano de 1857 estableció la Complutense como la única universidá n'España autorizada pa conferir el títulu de Doctor a cualquier académicu. Esta llei permaneció vixente hasta 1969. En 1977 fúndase l'actual Universidá d'Alcalá.[52]
cl. 1300 1717 Universidá de Lleida[33]   Corona d'Aragón Lleida   España Fundáu en 1300 como Studium Generale por autorización de Xaime II d'Aragón, dempués de la concesión d'una bulda papal en 1297. Foi clausurada en 1717 xunto cola prohibición del restu de les universidaes catalanes y les instituciones polítiques orixinales de Cataluña. Refundada el 12 d'avientu de 1991.
015 1303   Sí Universidá de Roma "La Sapienza"   Estaos Pontificios Roma   Italia Fundada pol papa Bonifacio VIII, convertir nuna universidá estatal en 1935. Según la Catholic Encyclopaedia,, la universidá "permaneció cerrada mientres tol pontificáu de Clemente VII". Reapertura en 1431-
cl. 1303 1793 Universidá de Avignon   Reinu de Francia Avignon   Francia Desenvolvimientu mientres el tiempu del papáu d'Avignon (1309-1377). Suprimida en 1793 y recreada en 1963
016 1305   Sí Universidá de Orléans   Reinu de Francia Orléans   Francia En 1219, el papa Honorio III prohibió la enseñanza del Derechu Romanu na Universidá de París. Entós una cantidá de maestros y discípulos abellugar en Orléans. En 1235, el papa Gregorio IX, nuna bulda, afirmó que la enseñanza del Derechu Romanu nun taba prohibida en Orléans. Más tarde, el papa Bonifacio VIII, en 1298, promulgó'l sestu llibru de les Decretales, nomó a los doctores de Bolonia y a los doctores de Orléans pa comentar sobre ello. El papa Clemente V tamién estudió Derechu y Lletres en Orléans y, por aciu una bulda publicada en Lyon el 27 de xineru de 1306, dio a los institutos de Orléans el títulu y los privilexos d'una Universidá.[53][54] Suprimida en 1793 y recreada en 1808.
017 1308   Sí Universidá de Perugia[55]   Estaos Pontificios Perugia   Italia Atestiguada por bulda del papa Clemente V; dende'l sieglu XII, dellos universitates scholiarum con studium generale; otres buldes papales ente 1316 y 1321; el 19 de mayu de 1355 confirmación del estáu universitariu per parte del emperador Carlos IV y declaración como universidá imperial.
018 1318   Sí Universidá de Treviso[56] ? Treviso   Italia Fin probablemente a finales del sieglu XIV; Reapertura en 1431.
019 1321   Sí Universidá de Florencia[57][58]   República de Florencia Florencia   Italia La Universidá de Florencia desenvolver a partir del Studium Generale establecíu pola República de Florencia en 1321. El Studium convertir nuna universidá imperial en 1364, pero treslladar a Pisa en 1473 cuando Lorenzo'l Magníficu llogró'l control de Florencia. Carlos VIII devolver a partir de 1497-1515, pero mover a Pisa otra vegada cuando la familia Medici volvió al poder.
cl. 1331 1751 Universidá de Cahors   Reinu de Francia Cahors   Francia Fundáu pol papa Juan XXII. Suprimida en 1751.
020 1336   Sí Universidá de Camarín   Estaos Pontificios Camarín   Italia El gran lliteratu y xurista Cino de Pistoia, que vivió en Cole nos años 1319-21, y en Camarín na primavera de 1321, recuerda'l territoriu floreciente con escueles xurídiques. Camarín fuera un centru d'aprendizaxe dende non más allá de 1200, ufiertando títulos en derechu civil, derechu canónicu, medicina y estudios lliterarios. Fundada en 1336; Gregorio XI tomó la decisión, a pidimientu de Gentile III da Varano, col edictu papal del 29 de xineru de 1377, dirixíu a la comuña y al pueblu, autorizando a Camarín a conferir (dempués del exame apropiáu) llicenciatures y doctoraos con autoridá apostólica. En 1727 reconocencia oficial pol papa Benedicto XIII.
021 1339   Sí Universidá de Grenoble   Reinu de Francia Grenoble   Francia Fundada en 1339 pol delfín Humberto II de Viennois y el papa Benedicto XII pa enseñar derechu civil y canónicu, medicina y artes lliberales. Suprimida en 1792 y recreada en 1805.
cl. 1339 sieglu XV Universidá de Verona Señoríu de Verona Verona   Italia Paez que yá esistíen escueles de derechu en Verona a empiezos de la Edá Media, nel sieglu IX y casi de xuru nel sieglu X, en tiempos del obispu Raterio. El 22 de setiembre de 1339, el papa Benedicto XII emitió una bulda n'Avignon, que daba a Verona un Studium generale, estableciendo cuatro facultaes, dos de naturaleza llegal —derechu civil y el derechu canónicu— y Medicina y Lletres. La decadencia de la familia Della Scala, dempués del paréntesis de los Visconti, llevóa a Verona al dominiu de la Serenissima, que tomó Padua como la única Universidá de los venecianos, poniendo fin a cualquier aspiración de cuntar con estudios universitarios en Verona; disolución nel sieglu XV. Refundada en 1982.
022 1343   Sí Universidá de Pisa[59][60]   República de Pisa Pisa   Italia Foi fundada formalmente'l 3 de setiembre de 1343, por un edictu del papa Clemente VI, anque dende'l sieglu XI hubo conferencies sobre la llei en Pisa. Anguaño ye una de les universidaes más importantes d'Italia. Fundida con Siena en 1851, vuelta ser independiente en 1859.
023 1348   Sí Universidá Carolina   Sacru Imperiu Romanu
(Reinu de Bohemia)		 Praga   Chequia 1ª Universidá d'Europa Central, o primer universidá nel Sacru Imperiu Romanu Xermánicu al norte de los Alpes, primeros maestros, principalmente alemanes ya italianos; bulda papal de Clemente VI en 1347 y carta de fundación del emperador Carlos IV en 1348. Trés de los cuatro facultaes cerrar en 1419, xunir a la universidá xesuita y la Universidá foi renombrada Carolina-Fernandina en 1652, estremar en partes alemanes y cheques en 1882. La caña checa cerró mientres la ocupación nazi (1939-1945), y l'alemana en 1945.
024 1350 1794 Universidá de Perpiñán   Corona d'Aragón Perpiñán   Francia Fundada en 1349pol rei Pedro IV d'Aragón; foi clausurada en 1794. Refundada en 1971, y en 1979 como universidá independiente col nome de Université de Perpignan Via Domicia.
025 ?   Sí Universidá de Tombuctú   Sí Tombuctú   Malí Fecha de fundación precisa non determinada[61]
cl. 1354 1845 Universidá Sertoriana d'Huesca   Corona d'Aragón Huesca   España Finales de la primer metá del sieglu XV; Reabiertu en 1464. Disuelta en 1845.
026 1361   Sí Universidá de Pavía[62]   Sacru Imperiu Romanu (Ducáu de Milán) Pavía   Italia Fundada por eel emperador Carlos IV el 13 d'abril de 1361, treslladada a Piacenza en 1398; Reapertura 1412. Zarrada por periodos curtios mientres les guerres italianes, les guerres napoleóniques y les revoluciones de 1848.
027 1364   Sí Universidá Jagellónica Reinu de Polonia Cracovia   Polonia Fundada por Casimiro'l Grande sol nome de Studium Generale, conocíase comúnmente como Academia de Cracovia. La institución enllancar tres la muerte del rei en 1370, principalmente por falta de fondos. L'Academia escarecía d'un allugamientu permanente, polo que s'impartíen conferencies por tola ciudá, en delles ilesies y na Escuela de la catedral de Cracovia. Retomóse'l so desenvolvimientu na década de 1390, por iniciativa del rei Władysław Jagiełło y de la so esposa Jadwiga de Polonia; nesi puntu, la escuela convertir nuna universidá en plenu funcionamientu con un allugamientu permanente. La universidá foi cerrada mientres la ocupación alemana (1939-1945). El personal foi deportáu a los campos de concentración nazis, y munches de les sos coleiciones fueron deliberadamente destruyíes poles autoridaes alemanes ocupantes. Un mes dempués de la lliberación de la ciudá, la universidá volvió abrir les sos puertes con parte del personal orixinal anterior a la guerra que sobrevivió a la ocupación
028 1364   Sí Universidá de Angers   Reinu de Francia Angers   Francia En 1080, el Studium o la Escuela de Angers yá yera una institución académica de sonadía. Reconocencia como studium generale en 1337.[63] Recibió'l títulu de "universidá" en 1356, y en 1364, Carlos V dio a la universidá la so autonomía y privilexos.[64] Cerrar en 1793 y se reestableció en 1971.
029 1365   Sí Universidá de Viena   Sacru Imperiu Romanu Viena   Austria Fundáu pol duque Rodolfo IV., La universidá más antigua esistente nel mundu de fala alemana. Modelada a imaxe de la Universidá de París.
030 1365 ? Universidá d'Orange   Sacru Imperiu Romanu (Principáu d'Orange) Orange   Francia Fundada pol emperador Carlos IV el 4 de xunu de 1365
031 1367 sieglu XV Universidá de Pécs Reinu d'Hungría Pécs   Hungría Fundada pol rei Lluis I d'Hungría en 1367, con lletres patentes emitíes pol papa Urbanu V, similar a la de la Universidá de Viena. La universidá esistió mientres unes poques décades, depués estremóse en dos escueles, una de xurisprudencia y otra de teoloxía nel cursu del sieglu XV. La universidá foi descontinuada por completu mientres la ocupación otomana, depués reiniciada en 1785 por Joseph II treslladando la Real Academia de Győr a Pecs. En 1802 la Real Academia foi devuelta a Győr por orde de Francisco I, y la educación cimera atayar en Pecs hasta 1833, cuando l'obispu de Pecs conjuntamente col senáu de la ciudá fundó l'Academia Pecs, qu'entiende una facultá xurídico y filosófico.
032 1369 ? Universidá de Lucca ? Lucca   Italia Fundada pol emperador Carlos IV el 6 de xunu de 1369, paradóxicamente nel añu en que la ciudá de Lucca convertir nuna república independiente.
cl. 1380 1396 Universidá de Dyrrachium Reinu d'Albania Durrës   Albania Establecida en 1380, yera una universidá teolóxica (Studium generale) en Durrës (Dyrrhachium), Albania.[65] Foi tresferida a Zadar en 1396, metanes les crecientes amenaces turques n'Europa sudoriental, convirtiéndose asina na Universidá de Zadar.[66][67][68]
033 1386   Sí Universidá de Heidelberg   Sacru Imperiu Romanu (Palatináu del Rin) Heidelberg   Alemaña Fundación del Eleutor Roberto I del Palatináu (privilexu fundador del papa Urbanu VI del 23 d'ochobre de 1385).
034 1388 1798 Universidá de Colonia (Universitas Studii Coloniensis)   Sacru Imperiu Romanu Colonia   Alemaña Estudios xenerales relixoses dende 1248 (dominicos fundaos por Albertus Magnus); Fundación de la Universidá pela ciudá de Colonia'l 21 de mayu de 1388 col permisu del papa Urbanu VI. Cerradao en 1798 polos franceses; Re-fundada en 1919 pela ciudá como Universidá de Colonia cola aprobación del gobiernu demócrata prusianu.
035 1389 (o 1395)   Sí Universidá de Buda   Sí Budapest   Hungría Suprimida y recreada delles vegaes. Ende 1400; Wiedereröffnung 1410
036 1391   Sí Universidá de Ferrara[69]   Sí Ferrara   Italia Fundación el 4 de marzu de 1391 pol marqués Alberto d'Este. Reapertura 1430.
037 1392   Sí Universidá de Erfurt   Sacru Imperiu Romanu Erfurt   Alemaña Fundación pela ciudá de Erfurt (privilexos de fundación del papa Clemente VII del 16 de setiembre de 1379 y siguíos pol papa Urbanu VI del 4 de mayu de 1389); en 1392 empiezu de la enseñanza. Suprimida en 1816 y reabierta en 1994). Les primeres universidaes nel mundu de fala alemana fueron Praga (1348), Viena (1365) y Erfurt (1379). Erfurt afirma ser la universidá más antigua na Alemaña actual, anque tuvo cerrada mientres 178 años.[70] La Universidá de Heidelberg (fundada en 1386, primero que la verdadera enseñanza empezara en Erfurt) tamién afirma ser la universidá más antigua d'Alemaña.[71]
038 1396   Sí Universidá de Zadar Reinu de Croacia Zadar   Croacia Fundada por Raimund de Vineis, por dominicanos en 1396 como Universitas Iadertina, un seminariu teolóxicu (Iadera ye Zadar en llatín). La universidá yera una continuación de la Universidá de Dyrrachium, en Durrës (Dyrrhachium), Albania, entós el reinu medieval d'Albania, que se creara alredor de 1380, y depués tresferida a Zadar en 1396, metanes les crecientes amenaces turques n'Europa sudoriental, convirtiéndose asina na Universidá de Zadar.[72]
039 1398 ? Universidá de Sungkyunkwan ? Sungkyunkwan en Seúl   Corea del Sur Fundada como una institución confucionista d'educación del serviciu civil.
040 1402   Sí Universidá de Würzburg   (Obispáu de Wurzburgu) Wurzburgu   Alemaña Cerrada en 1413; refundada en 1582.
041 1404   Sí Universidá de Turin   Sacru Imperiu Romanu (Condáu de Saboya) Turín   Italia Fundáu pol príncipe Luis d'El Piamonte mientres el reináu de Amadeus VIII. Enseñanza temporalmente atayada en 1536.
042 1409   Sí Universidá de Aix   Reinu de Francia Aix-en-Provence   Francia Fundada por Lluis II de Provenza; disuelta en 1791; dende 1969 Universidá de Aix-Marsella.
043 1409   Sí Universidá de Leipzig   Sacru Imperiu Romanu Leipzig   Alemaña 2ª universidá más antigua d'Alemaña con enseñanza continua (dempués de Heidelberg), fundada dempués d'un éxodu de magíster y becarios de fala alemana de la Universidá de Praga por cuenta de la crisis de Jan Hus.
044 1412   Sí Universidá de St. Andrews   Reinu d'Escocia Saint Andrews   Escocia Universidá más antigua d'Escocia y la tercer universidá de fala inglesa más antigua. Fundada como universidá per bulda papal en 1413 de l'antipapa Benedicto XIII., dempués de que la enseñanza empezara en 1410 y l'institutu fuera incorporáu per una carta del obispu Henry Wardlaw en 1411. La universidá usa 1413 como la so fecha de fundación.[73] Carta Real en 1532.[74][75]
045 1419   Sí Universidá de Rostock   Sacru Imperiu Romanu Rostock   Alemaña Fundada con bulda papal de Martín V polos duques Johann IV y Albrecht V de Mecklenburg y el Conseyu de la ciudá hanseática de Rostock como la primer universidá nel norte d'Alemaña y de tola rexón del Bálticu. Mientres la Reforma, "la universidá católica de Rostock cerró por completu y el zarru foi lo suficientemente llargu como pa faer que'l cuerpu refundado sintiérase una nueva institución". Pola presión relixosa 1437-1443 en Greifswaldy de 1487-1488 en Lübeck.
046 1423   Sí Universidá de Dole   Sí Dole   Francia gegründet von Philipp dem Guten; 1678 von Ludwig XIV. nach Besançon überführt. Suprimida en 1793, pero recreada en 1845.
047 1425   Sí Universidá Católica de Lovaina Ducáu de Brabante Lovaina   Bélxica Suprimida en 1797 y depués recreada en 1817 como universidá estatal reemplazada pola Universidá Católica de Lovaina en 1835. Anguaño estremada ente falantes franceses (Université Catholique de Louvain) y flamencos (Katholieke Universiteit Leuven).
048 1425
1666		 1536
  Sí		 Universidá de Lund   Unión de Kalmar Lund   Suecia Lund tien llarga historia como centru d'aprendizaxe y foi'l centru eclesiásticu y sede del arzobispu de Dinamarca. Una escuela catedralicia (Katedralskolan) pa la formación del cleru establecer en 1085 y ye güei la escuela más antigua d'Escandinavia. La universidá tien los sos raigaños en 1425 cuando se fundó un studium generale franciscanu xunto a la catedral de Lund (con un bachilleratu empecipiáu en 1438), convirtiéndose na institución d'educación cimera más antigua d'Escandinavia. Dempués de que Suecia ganara Escania a Dinamarca nel Tratáu de Roskilde de 1658, la universidá foi fundada en 1666 nel allugamientu del antiguu studium.[76] El studium generale nun sobrevivió a la Reforma Luterana de 1536, polo que la universidá considérase una institución separada cuando se fundó en 1666.
049 1431   Sí Universidá de Poitiers   Reinu de Francia Poitiers   Francia Fundada en 1431 pol rei Carlos VII de Francia pa compensar la fidelidá que Poitou siempres lu amosara, foi efectiva a partir del 16 de marzu de 1432 por lletres patentes del rei.[77] La so creación débese, poro, a les circunstancies de la Guerra de los Cien Años, la ocupación de París polos ingleses dio como resultáu l'exiliu de parte de la Universidá de París. Cola bulda de 29 de mayu de 1431 del papa Eugenio IV coles facultaes de Teoloxía, Marcial, Civil, Medicina y Arte. Nel sieglu XVI, la Universidá de Poitiers, xunto a la Universidá de París, convertir na segunda universidá más importante de Francia.
050 1432   Sí Universidá de Caen   Reinu d'Inglaterra Caen   Francia Fundada por John de Lancaster, primer duque de Bedford mientres el periodu de control inglés de Normandía mientres la Guerra de los Cien Años (r. d'Enrique VI d'Inglaterra). Cuando los franceses recuperaron el control de Normandía en 1452, la Universidá foi reconocida pol rei francés Carlos VII. Suprimida en 1791, pero recreada en 1806.
051 1434   Sí Universidá de Catania   Reinu de Sicilia Catania   Italia La más antigua de Sicilia. Fundada por Alfonso V d'Aragón, con bulda papal d'Eugenio IV.
052 1441   Sí Universidá de Burdeos   Reinu d'Inglaterra Burdeos   Francia Bulda papal d'Eugenio IV.; 1793 aufgelöst; 1896 neu gegründet; 1968 in vier Universitäten aufgeteilt. Suprimida en 1793, pero recreada en 1896.
cl. 1446 1717 Universidá de Girona   Corona d'Aragón Girona   España El rei Alfonso'l Magnánimo concedió'l 1446 el privilexu d'impartir titulaciones de gramática, retórica, filosofía, teoloxía, derechu y medicina en Girona, lo que dio llugar a la creación del Estudiu Xeneral (Estudi General). En 1717 foi clausurada al igual que'l restu d'universidaes catalanes. Restablecida en 1991.
053 1450   Sí Universidá de Barcelona   Corona d'Aragón Barcelona   España Fundada por Alfonso V d'Aragón como Estudi xeneral de Barcelona dempués de la unificación de tola educación universitaria. Sicasí, mientres cuarenta y nueve años antes d'esa fundación, la ciudá tuviera una incipiente escuela de medicina fundada pol rei Martín d'Aragón, y nel sieglu XIII Barcelona yá tenía delles escueles civil y eclesiásticu.
054 1451   Sí Universidá de Glasgow   Reinu d'Escocia Glasgow   Escocia Fundada por suxerencia del rei James II con bulda papal de Nicolás V de 7 de xineru de 1451.[78] Carta Real en 1453.[79] 2ª universidá más antigua d'Escocia y 4ª de Gran Bretaña.
055 1452 ? Universidá de Valence   Reinu de Francia Valence   Francia Fundada por Louis XI .; Disuelta en 1792
056 1453   Sí Universidá d'Istambul   Sí Istambul   Turquía Universidá téunica fundada como escuela d'inxeniería'l 30 de mayu de 1453 pol sultán Mehmed II; Sicasí, los sos raigaños remontar al 1 de marzu de 1321, según l'historiador Richard Honig.
057 1456   Sí Universidá de Greifswald   Sacru Imperiu Romanu
(Ducáu de Pomerania)		 Greifswald   Alemaña La enseñanza empezara en 1436. Fundada por iniciativa del alcalde (y primer rector) Heinrich Rubenow con bulda papal (Calixto III) y carta imperial (Federico III) y so la proteición del duque de Pomerania Wartislaw IX. La enseñanza detúvose temporalmente mientres la Reforma Protestante (1527-39). (4ª más antigua d'Alemaña —Heidelberg (1386), Leipzig (1409) y Rostock (1419)— y 2ª na rexón del Bálticu).
058 1457   Sí Universidá de Friburgu   Sí Friburgu de Brisgovia   Alemaña Fundada pol archiduque austriacu Albrecht VI. La enseñanza empezó en 1460 (tres selmanes dempués de l'apertura de la cercana Universidá de Basilea cola que competía nesi momentu).
059 1459 ? Universidá de Ingolstadt ? Ingolstadt   Alemaña Fundada pol duque Lluis IX de Baviera con una bulda del papa Pío II. Por cuenta de les dificultaes de financiamientu nun abrir hasta 1472; 1800-1826 Sede de la Ludovico Maximilianea en Landshut; Treslladada a Münich en 1826, onde sigui esistiendo como Universidá Ludwig-Maximilians.
060 1460   Sí Universidá de Basilea   Sacru Imperiu Romanu Basilea   Suiza Universidá más antigua de Suiza; Fundación en conexón col Conseyu de Basilea; Bulda del papa Pío II el 12 de payares de 1459; Apertura'l 4 d'abril de 1460 y dende entós nunca atayó les sos actividaes. La Reforma Protestante desencadenó una crisis mientres la cual la universidá perdió parte de los estudiantes y la facultá de la so rival vecina en Freiburg-im-Breisgau .
061 1461   Sí Universidá de Nantes   Reinu de Francia Nantes   Francia Gegründet von Herzog Franz II. der Bretagne und mit Bulle von Papst Pius II.. Suprimida en 1793 y refundada en 1962.
062 1464 ? Universidá de Bourges   Reinu de Francia Bourges   Francia gegründet von Ludwig XI.
063 1465 ? Universitas Istropolitana ? Bratislava (Preßburg)   Eslovenia Resolvimientu a fines del sieglu XV.
064 1470   Sí Universidá de Venecia ? Venecia   Italia Arztkollegium mit Promotionsrecht
065 1472   Sí Universidá de Múnich   Sí Múnich   Alemaña Fundada en 1472 en Ingolstadt y treslladada en 1826 a Múnich.
066 1473 ? Universidá de Tréveris ? Tréveris (Trier)   Alemaña Gründung durch die Stadt Trier auf Initiative des Trierer Erzbischofs Jakob I. von Sierck mit Bulli von Papst Nikolaus V.; Neugründung 1970
067 1474   Sí Universidá de Zaragoza   Corona d'Aragón Zaragoza   España Fundada pol rei Fernandu I de Sicilia con una bulda del papa Sixto IV. En 1474, créase'l llamáu «Estudiu xeneral d'artes» de Zaragoza. Sicasí, y por cuenta de la oposición atopada, hasta 1542 nun se funda por Carlos V y hasta 1583 nun s'aprobaron los estatutos, de la mano del so fundador, Pedro Cerbuna.
068 1476 o 1477   Sí Universidá de Mainz   Sacru Imperiu Romanu Mainz   Alemaña Fundada pol arzobispu de Mainz, Eleutor y canciller del Reich Adolfo II de Nassau; Suprimida en 1798 pero recreada en 1946 como Johannes Gutenberg-Universität.
069 1477   Sí Universidá d'Upsala   Unión de Kalmar Upsala   Suecia gegründet von Erzbischof Jakob Ulfsson und dem Rexenten Sten Sture dem Älteren
070 1477   Sí Universidá de Tübingen   Sacru Imperiu Romanu Tübingen   Alemaña Gründung des Grafen Eberhard im Barte mit Bulli von Papst Sixtus IV.
071 1479   Sí Universidá de Copenhague   Unión de Kalmar Copenḥague   Dinamarca Fundada por Cristian I con una bulda papal de Sixto IV
072 1481   Sí Universidá d'Istambul ? Istambul   Turquía Fundada como una escuela secundaria pol sultán Bayezid II. En 1992 ye parte de la universidá de Galatasaray .
073 1481 (o 1471)   Sí Universidá de Xénova   República de Xénova Xénova   Italia El Collegio dei Giudici verdaderamente esistía yá en 1307, cuando los Capitanes del pueblu sancionaron la exención de tolos impuestos y gabeles pa cada miembru del Colexu. Hai razones pa creer que'l Collegio dei Medici (Colexu de Médicos) fundóse coles mesmes que'l Colexu de Xueces. Sía que non, en 1353 tamién se repitió la exención d'impuestos pa los sos miembros. La promulgación del Estatutu del Colexu llevar a cabu, pol Conseyu de los Vieyos, el 8 d'agostu de 1481. Tamién el Colexu de teoloxía tien oríxenes antiguos, confirmáu pola bulda del papa Sixto IV de 1471.
074 1485   Sí Universidá de Palma de Mallorca   Corona d'Aragón Palma de Mallorca   España
075 1485 1845 Universidá de Toledo   Corona de Castiella Toledo   España El 3 de mayu de 1485 por aciu una bulda del papa Inocencio III autorizó la creación del Colexu de Santa Catalina, so supervisión eclesiástica. Francisco Álvarez de Toledo Zapata, canónigu maestrescuela de la Catedral Primada, solicitó y llogró de los Reis Católicos el preceptivu permisu pa la llegalización, con un total de ventidós cátedres de teoloxía, cánones, lleis, artes, medicina, ciruxía, griegu, retórica y matemátiques. En 1520, por bulda papal de Lleón X, créase la Real Universidá de Toledo sobre la base docente que yá esistía nel Colexu de Santa Catalina d'Alexandría. Disuelta en 1845.
cl. 1489 1836 Universidá de San Antonio de Porta Coeli   Corona de Castiella Sigüenza   España 1483 como Colexu (bulda papal de Sixto IV), 1489 como universidá (Inocencio VIII); en 1824 incorporada a la Universidá d'Alcalá., eslleida en 1836
076 1495   Sí Universidá de Aberdeen   Reinu d'Escocia Aberdeen   Escocia Fundada por bulda papal en 1495 y una carta del obispu William Elphinstone en 1505 como King's College, Aberdeen, col estatus d'una universidá.[80] Una carta real tamién foi emitida en 1495.[81] La universidá usa 1495 como la so fecha de fundación. Fundir col Marischal College (fundáu en 1593) por una llei del parllamentu pa formar la Universidá de Aberdeen en 1860, calteniendo explícitamente la precedencia de King's College.[82]>[80][83]
077 1495   Sí Universidá de Santiago de Compostela   Corona de Castiella Santiago de Compostela   España Bulda papal de Clemente VII dende 1495 escuela académica; 1504 reconocencia por Julio II
cl. 1498 1811 Universidá Europea Viadrina   Sacru Imperiu Romanu (Margraviato de Brandenburgu) Frankfurt del Óder   Alemaña Fundada'l 26 d'abril de 1506 pol Príncipe eleutor de Brandenburgu, Joaquín I Nestor, col permisu del papa Julio II, como la primer universidá principal del Margraviato de Brandeburgu.cuntaba con cuatro facultaes: derechu, teoloxía, filosofía y medicina. (La primer piedra yá fuera asitiada en 1498 nel sitiu d'una sinagoga baltada; una carta fundacional foi emitida pol papa Alejandro VI esi mesmu añu.) La universidá gociaba d'una reputación escelente non solo en Brandenburgu, sinón tamién nes rexones vecines. En 1811, la Universidá Viadrana foi treslladada a Breslau (actual Wrocław) y fundida cola Universidá d'esa ciudá, la Leopoldina, pa competir cola Universidá de Berlín, qu'acababa de ser fundada. Sicasí, munchos docentes de la Viadrina aceptaron puestos importantes en Berlín.
079 1499   Sí Universidá de Valencia   Corona d'Aragón Valencia   España Gründung durch Papst Alexander VI. und König Ferdinand II.; Vorgängereinrichtung 1416–1498
080 1502   Sí Universidá de Wittenberg   Sacru Imperiu Romanu
(Eleutoráu de Saxonia)		 Wittenberg   Alemaña Fundada pol Eleutor Federico III de Saxonia; al traviés de la enseñanza de Martín Lutero (1508), la principal institución educativa de la Reforma; Zarráu en 1813, fundir en 1817 1817 cola universidá de Halle pa formar la universidad Martin-Luther de Halle-Wittenberg, establecida d'equí d'equí p'arriba n'Halle.
081 1505   Sí Universidá de Sevilla   Corona de Castiella Sevilla   España Bulda papal de Julio II
082 1506   Sí Universidá de Urbino   Sí Urbino   Italia Orixe rellacionáu col ducáu de Urbino, gobernáu por Guidobaldo de Montefeltro que instituyó el "Collegio dei dottori" y a la voluntá de Della Rovere papa Julio II, cola bulda «Ad Sanctam Beati Petri Sedem Divina Dispositione Sublimati» dexó al establecimientu de "maxistratura urbinate" pa crear médicos. Dende 1566, el papa Pío V concedió la facultá de graduar poetes, crear médicos en derechu canónicu y nomar notarios. El collegio convertir en "Pubblico studio" en 1576 y en "Universidá" en 1671 por obra del papa Clemente X. El 23 d'ochobre de 1862, foi proclamáu "Llibera università".
083 1525   Sí Universidá de Zúrich   Sí Zúrich   Suiza Facultá de teoloxía que data de 1525; depués delles facultaes fundir nuna única universidá en 1833.
084 1525 1530 Universidá de Tournai   Non Tournai   Bélxica Suprimida en 1530
085 1527   Sí Universidá de Marburgu   Sí Marburgu   Alemaña Fundada pol landgrave Philip el Magnánimo como una universidá protestante; 1541 Privilexu universitariu del emperador Carlos V.
086 1534 ? Universidá de Sahagún   Corona de Castiella Sahagún   España
087 1539 ? Universidá de Nîmes   Reinu de Francia Nîmes   Francia hugenottische Universitätsgründung
088 1531   Sí Universidá de Granada   Corona de Castiella Granada   España Fundar por iniciativa del emperador Carlos V, por aciu una bulda del papa Clemente VI. Continuación de la Universidá árabe La Madraza
089 1537   Sí Universidá de Lausana   Sí Lausana   Suiza
cl. 1538 1832 Universidá Santu Tomás d'Aquino   Non Santu Domingu   República Dominicana Primer universidá n'América; dende 1518 Studium Generale de la orde dominica, 1538 Universidá Santu Tomás d'Aquino por bulda papal de Pablo III, confirmación de 1558 por decretu imperial de Carlos V; en 1823 zarrada y clausurada en 1832. En 1914 fundar na Universidá Autónoma de Santu Domingu (UASD).
cl. 1538 1824 Universidá de Baeza   Corona de Castiella Baeza (Xaén)   España Fundada na ciudá de Baeza por bulda del papa Pablo III en 1538. Funcionó mientres más de tres siglos, hasta la so supresión en 1824.
cl. 1548 1772 Universidá de Gandía   Corona d'Aragón Gandia   España Primer universidá Xesuita del mundu. Clausurada en 1772 pola espulsión de los xesuites.
090 1548   Sí Universidá de Messina   Sí Messina   Italia La escuela de Derechu dende'l sieglu XIII
091 1548   Sí Universidá de Reims   Sí Reims   Francia Siguiendo'l conseyu del cardenal de Lorena, el papa Pablo III alzar a universidá; disuelta en 1793; recreada en 1971
092 1540 ? Universidá d'Oñati   Corona de Castiella Oñati   España in Hernani gegründet, 1548 nach Oñati verlegt, 1901 geschlossen
093 1542   Sí Universidá de Tournon ? Tournon   Francia
094 1544 ? Albertus-Universität Königsberg ? Königsberg   Rusia von Herzog Albrecht I. von Brandenburg-Ansbach als lutherische Universität gegründet; als erste Universität hatte die Königsberger Universität weder ein Privileg des Kaisers noch eines des Papstes, erhielt aber 1560 ein polnisches Privileg
095 1548/49   Sí Universidá d'Osuna   Corona de Castiella Osuna   España
096 1550 1841 Universidá de Santa Catalina   Corona de Castiella El Burgo de Osma   España Clausurada en 1841.
097 1551   Sí Universidá Nacional Mayor de San Marcos   Corona de Castiella Lima   Perú Oficialmente, primer universidá d'América, por ser fundada d'alcuerdu a la normativa xurídica impuesta pola monarquía española. Asina tamién, la más antigua del continente por ser la única del sieglu XVI en caltener un funcionamientu continuu dende entós.
098 1553   Sí Universidá Nacional Autónoma de Méxicu   Corona de Castiella Méxicu D.F.   Méxicu Universidá más antigua de Méxicu; fundada'l 21 de setiembre de 1551 col nome Real Universidá de Méxicu, y que, dempués d'inaugurar los sos cursos el 25 de xineru de 1553, a partir de 1595 convertir en «Real y Pontificia», por aciu bulda concedida pol papa Clemente VIII en Frascati (Italia), el 7 d'ochobre de 1595. 1865 aufgelöst, 1910 neu gegründet
099 1551 ? Universidá de Tortosa   Corona d'Aragón Tortosa   España
100 1552 1807 Universidá de Orihuela   Corona de Castiella Orihuela   España Como antecedente, ta la fundación por Fernando de Loaces, en 1545, d'un colexu nel conventu de la Orde de Predicadores. El papa Julio III concediólu en 1552 la facultá pa otorgar tolos graos académicos, Bachiller, Llicenciáu y Doctor n'Artes y en Teoloxía; en 1569 el papa Pío V alzar al rangu d'Universidá, pa clérigos y seglares. Felipe IV, en 1646, dio-y el títulu d'Universidá regia, colos mesmos derechos que'l restu de les universidaes del reinu. Los estatutos fueron aprobaos en 1655 y la Universidá siguió hasta 1807, cuando'l Plan Caballero convertir en Colexu de Segunda Enseñanza (como les Universidaes de Toledo, Osma, Oñati, Ávila, Irache, Baeza, Osuna, Almagro, Gandía y Sigüenza).[84]</ref>
101 1553 ? Universidá de Dillingen ? Dillingen   Alemaña Fundada en 1549 como "Collegium S. Hieronymi" pol cardenal Otto Truchsess von Waldburg y en 1551 eleváu a Universidá pol papa Julio III; en 1553, privilexu del emperador Carlos V.
102 1556   Sí Universidá de Milán ? Milán   Italia Neugründung 1923
103 1558   Sí Universidá de Jena ? Jena   Alemaña 1547 fundada como escuela cimera pol eleutor Juan Federico I de Saxonia; privilexu universitariu imperial por Fernandu I d'Habsburgu.
104 1559 ? Universidá de Niza   Reinu de Francia Niza   Francia
105 1559   Sí Universidá de Xinebra   Sí Xinebra   Suiza Fundada por Xuan Calvino como una academia; Rangu de la Universidá dende 1873
106 1555 o 1559   Sí Universidá del Santu-Espiritú de Évora   Sí Évora   Portugal Suprimida en 1759 y recreada en 1973 : Universidá de Évora . gegründet von Kardinal Heinrich I., päpstliche Bulle von Papst Paul IV.; getragen von der Gesellschaft Jesu
107 1572 1793 Universidá de Douai   Non Douai   Francia Fundada por Felipe II d'España, bulda papal de Pablo IV, confirmada en 1560 por Pío IV. Suprimida en 1793, recreada en 1896 col nome d'Universidá de Lille
cl. 1572
1854		 1793
  Sí		 Universidá de Pont-à-Mousson   Sacru Imperiu Romanu
(Ducáu de Lorena)		 Pont-à-Mousson   Francia Fundada en 1572 pol duque Carlos III de Lorena y el cardenal Carlos de Lorena (1524-1574). Creada por bulda papal de Gregorio XIII el 5 d'avientu de 1572, foi confiada a los xesuites. Poco dempués de l'anexón del ducáu de Lorena a Francia en 1769 la universidá foi treslladada al centru de la ciudá de Nancy por edictu real de Lluis XV en 1769. En 1793, na revolución la universidá foi suprimida pola convención nacional. En 1854 foi restablecida col nome d'Universidá de Nancy.
109 1574 1835 Universidá de Almagro   Corona de Castiella Almagro (España)   España Una de les universidaes menores; funcionó hasta 1824, siendo en 1835 clausurada la universidá cola espulsión de los dominicos
110 1560 ? Universidá de Mondovi ? Mondovi   Italia
111 1562 ? Universidá de Ancona ? Ancona   Italia
cl. 1565 ? Universidá de Estella   Corona de Castiella Estella   España
112 1568 ? Lyceum Hosianum ? Braunsberg (Braniewo)   Polonia
113 1573   Sí Universidá Palacký   Sí Olomouc   Chequia Fundáu en 1566 como seminariu xesuita.
114 1575   Sí Universidá de Leiden   Sí Leiden   Países Baxos La universidá más antigua de los Países Baxos, fundada por William I of Nassau-Orange
115 1575/76 ? Universidá de Helmstedt ? Helmstedt   Alemaña erste Neugründung einer protestantischen Universität in Norddeutschland; von Herzog Julius von Braunschweig-Wolfenbüttel gegründet; 1810 geschlossen
116 1576 ? Universidá d'Ávila   Corona de Castiella Ávila   España
117 1578 ? Universidá de Palermo ? Palermo   Italia Medizin- und Rechtsschule seit 1498; 1767 aufgelöst, 1806 wiedergegründet.
118 1578/79 ? Universidá de Vilnius ? Vilnius   Lituania älteste baltische Universität; 1832–1919 und 1943–44 geschlossen
119 1578 ? Benemérita Universidá Autónoma de Puebla   Sí Puebla   Méxicu
120 1580   Sí Universidá Santu Tomás   Corona de Castiella Santa Fe de Bogotá   Colombia älteste kolumbianische Universität;
121 1583 ? Universidá de Orthez ? Orthez   Francia
122 1585 ? Universidá de Fermo ? Fermo   Italia
123 1585 ? Universidá de Franeker ? Franeker   Países Baxos als zweitälteste Universität der Niederlande gegründet von der Provinz Friesland, 1811 von dean Franzosen aufgehoben.
124 1587 ? Universidá d'El Escorial   Corona de Castiella El Escorial   España
125 1583   Sí Universidá d'Edimburgu   Reinu d'Escocia Edimburgu   Escocia Permisu concedíu a la Corporación d'Edimburgu per carta real de Xacobu I en 1582 pa establecer una universidá, anque Edimburgu usa la so apertura en 1583 como fecha de fundación. Ratificáu por llei del parllamentu en 1621. Los intentos nel sieglu XVII de llograr una carta real pa la mesma universidá (n'oposición a la corporación) fallaron debíu al derrocamientu de James II y VII.[85] Incorporada y fechu independiente de la Corporación por una llei del parllamentu en 1858.[86][87]
126 1585   Sí Universidá de Graz   Sí Graz   Austria durch Erzherzog Karl II. von Innerösterreich gegründet und an die Societas Jesu übergeben
cl. 1592 1605 Universidá de Fraserburgh   Reinu d'Escocia Fraserburgh   Escocia Fundáu cola garantía del Parllamentu d'Escocia concedida a sir Alexander Fraser. En 1597 l'Asamblea Xeneral de la Ilesia d'Escocia encamentó que'l reverendu Charles Ferme fuera'l so primera (y únicu) direutor.[88] Foi cerrada dempués de que Ferme fuera arrestáu y encarceláu por "axuntase illegalmente contra les cartes y los cargos de la so maxestá".[89]
127 1592   Sí Universidá de Dublín   Sí Dublín   Irlanda Gründung des Trinity College
128 1592 ? Universidá de Malta ? Malta   Malta Gründung des Collegium Millitense der Jesuiten; seit 1769 staatliche Universität
cl. 1593 1860 Marischal College   Reinu d'Escocia Aberdeen   Escocia Fundáu por George Keith, 5º Earl Marischal, más tarde confirmáu por una llei del parllamentu. Fundir na Universidá de Aberdeen en 1860.
129 1594   Sí Universidá de Zamość ? Zamość   Polonia
130 1595 ? University of San Carlos ? Ciudá de Cebu   Filipines Universidá más antigua de Filipines
131 1596/1604   Sí Universidá de Saumur   Reinu de Francia Saumur   Francia
132 1599/1602 ? Akademie Sedan ? Sedan   Francia
133 1598   Sí Universidá de Montauban ? Montauban   Francia
cl. 1599 1717 Universidá de Vich   Corona d'Aragón Vic   España El 26 de xunu, el rei Felipe III concedía al Estudiu Xeneral de Vich el privilexu de graduar a los estudiantes n'Artes y Filosofía. Empezaba la Universidá Lliteraria de Vich. Como represalia pola Guerra de Socesión, el rei Felipe V suprimió toles universidaes catalanes en 1717. Refundada en 1997.
134 1608   Sí Universidá d'Uviéu   Corona de Castiella Uviéu   España
135 1611   Sí Universidá de Santu Tomás   Sí Manila   Filipines Volver a la Universidá de Cebú; usáu pola Orde Dominicana; Universidá designada pol papa Inocencio X.
136 1601   Sí Universidá de Die ? Die   Francia
137 1606 ? Universidá de Cagliari ? Cagliari   Italia
138 1607   Sí Universidá de Giessen ? Giessen   Alemaña von Landgraf Ludwig V. von Hessen-Darmstadt als lutherische Universität gegründet, da die benachbarte Marburger Universität mit der Teilung des Landes Hessen 1605 calvinistisch geworden war; kaiserliches Patent durch Rudolf II.
139 1612/14   Sí Universidá de Groningen ? Groningen   Países Baxos gegründet von Ubbo Emmius
140 1614 ? Universidá de Paderborn ? Paderborn   Alemaña gegründet durch Dietrich IV. von Fürstenberg; 1972 Neugründung
cl. 1614 1717 Universidá de Solsona   Corona d'Aragón Solsona   España
141 1617 ? Universidá de Molsheim ? Molsheim   Francia
142 1617 ? Universidá de Sassari ? Sassari   Italia durch dean Kaufmann Alessio Fontana gegründet und finanziert und anfangs von einem Jesuitenkolleg geleitet
143 1619 ? Universidá de Pamplona   Corona de Castiella Pamplona   España
144 1619 ? Universidá de Rinteln ? Rinteln   Alemaña erste lutherische Volluniversitätsgründung in Nordwestdeutschland durch Graf Ernst zu Holstein-Schaumburg, geschlossen 1810
145 1613   Sí Universidá Nacional de Córdoba   Sí Córdoba   Arxentina Universidá más antigua d'Arxentina
146 1624   Sí Universidá Mayor Real y Pontificia San Francisco Xavier de Chuquisaca   Sí Sucre   Bolivia Foi fundada'l 27 de marzu de 1624, col títulu d'Universidá Mayor, Real y Pontificia al traviés de la Bulda Papal emitida por Gregorio XV el 8 d'agostu de 1623 y el Documentu Real emitíu pol rei Felipe III el 2 de febreru de 1622.
147 1621/85 ? Universidá d'Estrasburgu ? Estrasburgu   Francia aus dem protestantischen Gymnasium hervorgegangen, das Johannes Sturm 1538 gründete; 1556 wurde das Gymnasium in den Rang einer Akademie erhoben, 1621 in eine Universität
148 1622   Sí Universidá de San Felipe
(antecesora de l'actual Universidá de Chile (1843))		   Corona de Castiella Santiago de Chile   Chile Universidá más antigua de Chile.
149 1620/25   Sí Universidá de Salzburgu ? Salzburgu   Austria vom Salzburger Fürsterzbischof Paris Lodron gegründet; 1810 aufgelöst und in ein Lyzeum umgewandelt; seit 1850 Universitätsfakultät; 1962 als Universität neu gegründet
150 1623 ? Universidá de Altdorf ? Altdorf bei Nürnberg   Alemaña Dende 1575 Academia; 1809 disueltu.
151 1629 ? Universidá de Osnabrück ? Osnabrück   Alemaña bereits 1633 wieder geschlossen; 1974 neu gegründet
152 1632 ? Universidá de Tartu ? Dorpat (Tartu)   Estonia Fundada pol rei Gustavo II Adolfo de Suecia; zarrada en 1710; Fundáu en 1802 pol zar rusu Alexander I como una universidá de fala alemana, dende la década de 1880 de fala rusa, dende 1919 nel acabante crear estáu d'Estonia de la Universidá Nacional de fala estonia.
153 1632 ? Nationale Universität Kiew-Mohyla-Akademie ? Kiev   Ucraína Universidá más antigua d'Ucraína; 1817 geschlossen; 1992 als moderne Universität wiedergegründet
154 1633 ? Universidá de Kassel ? Kassel   Alemaña 1653 nach Marburg verlegt; 1970 als erste Gesamthochschule Deutschlands neu gegründet
155 1635 ? Universidá de Trnava ? Trnava (Tyrnau)   Eslovaquia 1777 nach Buda verlegt; heute Lorand-Eötvös-Wissenschaftsuniversität in Budapest
156 1636 ? Universidá d'Utrecht ? Utrecht   Países Baxos
157 1636   Sí Universidá de Harvard   Sí Cambridge (Massachusetts)   Estaos Xuníos d'América Universidá más antigua d'USA
158 1640   Sí Universidá de Turku ? Turku   Finlandia En 1827 a Ḥélsinki.
cl. 1640 1811 Universidá de Harderwijk ? Harderwijk   Países Baxos Cerrada en 1811.
160 1647   Sí Universidá de Bamberg ? Bamberg   Alemaña 1803 im Zuge der Säkularisation aufgehoben; Wiedergründung 1972
161 1653   Sí Universidá del Rosario ? Bogotá   Colombia
162 1654   Sí Universidá de Duisburgu ? Duisburgu   Alemaña von Kurfürst Friedrich Wilhelm von Brandenburg gegründet; 1818 aufgelöst; 1972 als Gesamthochschule neu gegründet
163 1655   Sí Universidá de Nijmegen ? Nijmegen   Países Baxos 1923 Neugründung einer katholischen Universität
164 1657   Sí Universidá de Košice ? Košice (Kaschau) ]   Eslovaquia von Kaiser Leopold I. gegründet
165 1661   Sí Universidá de Lemberg ? Lemberg   Ucraína die älteste kontinuierlich funktionierende Universität in der Ukraine
166 1663   Sí Universidá Laval ? Laval   Canadá La universidá más antigua de Canadá
167 1665   Sí Universidá de Kiel ? Kiel   Alemaña von Herzog Christian-Albrecht von Holstein-Gottorf gegründet
168 1666/68   Sí Universidá de Lund ? Lund   Suecia seit 1425 studium generale
169 1668   Sí Universidá de Innsbruck ? Innsbruck   Austria von Kaiser Leopold I. gegründet
170 1669   Sí Universidá de Zagreb ? Zagreb   Croacia Universidá más antigua de Croacia.
171 1671   Sí Universidá de Montbéliard ? Montbéliard   Francia
172 1674 ? Johannes-Kepler-Universität Linz ? Linz   Austria 1966 Neugründung als Hochschule, 1975 Umwandlung in eine Universität
173 1676   Sí Universidá de San Carlos de Guatemala ? Ciudá de Guatemala   Guatemala Universidad más antigua de Centroamérica: Gründung durch dean Dominikanerorden; bereits seit 1562 gab ye ein Studienkolleg (Colexu Universitariu de Santu Tomás) mit dean Studiengängen Philosophie, Xura und Theologie
174 1691   Sí Universidá de Besançon ? Besançon   Francia
175 1693   Sí Universidá de Halle ? Halle (Saxonia-Anhalt)   Alemaña gegründet von Friedrich III. von Brandenburg
176 1693   Sí College of William and Mary   Sí Williamsburg (Virginia)   Estaos Xuníos d'América College of William and Mary
177 1701   Sí Yale University   Sí New Haven (Connecticut)   Estaos Xuníos d'América Gründung als Collegiate School
178 1701   Sí Universidá de La Laguna   Corona de Castiella La Laguna   España Gründung des Augustinerordens
179 1702   Sí Universidá de Breslau   Reinu de Bohemia Breslau   Polonia Fundada polos xesuites a iniciativa del emperador Leopoldu I; xunida en 1811 cola Universidá de Viadrina; primer universidá alemana con una facultá católico y protestante.
180 1714/17 1842 Universidá de Cervera   Corona de Castiella Cervera   España 1717–1842, reubicación de la Universidá de Barcelona en Cervera
181 1721   Sí Universidá Central de Venezuela   Corona de Castiella Caraques   Venezuela Universidá más antigua de Venezuela.
182 1722 ? Universidá de Dijon ? Dijon   Francia gegründet durch Ludwig XV.
183 1722   Sí Universidá de Pau ? Pau   Francia
184 1724   Sí Universidá de Sankt Petersburg ? St. Petersburg   Rusia gegründet von Zar Peter I. nach Plänen von Gottfried Wilhelm Leibniz; 1803 bis 1819 existierte die Universität lediglich als Pädagogisches Institut, da die an die Universität gekoppelte Akademie der Wissenschaften sich aufgelöst hatte
185 1728   Sí Universidá de L'Habana ? L'Habana Cuba  Cuba Universidá más antigua de Cuba.
186 1732/34   Sí Universidá de Fulda ? Fulda   Alemaña durch Adolph von Dalberg gegründet; 1805 geschlossen
187 1733   Sí Universidá de Rennes 2 ? Rennes   Francia durch Wechsel der Rechtsfakultät der Universität Nantes nach Rennes; 1793 aufgelöst; 1806/09 Neugründung einzelner Fakultäten; seit 1896 Universitätsstatus
188 1737   Sí Georg-August-Universität Göttingen ? Göttingen   Alemaña von Georg August, Kurfürst von Hannover, Herzog zu Braunschweig-Lüneburg und als Georg II. zugleich König von Großbritannien, gegründet; kaiserliches Privileg durch Karl VI.
189 1742/43   Sí Universidá de Erlangen ? Erlangen   Alemaña zunächst durch Markgraf Friedrich von Brandenburg-Bayreuth in Bayreuth gegründet, 1743 nach Erlangen verlegt
190 1746   Sí Universidá de Princeton   Sí Princeton (New Jersey)   Estaos Xuníos d'América als College of New Jersey in Elizabeth gegründet, 1756 nach Princeton verlegt
191 1748   Sí Universidá de Altamura ? Altamura   Italia gegründet durch Karl III. von Spanien
192 1754   Sí Universidá de Columbia   Sí New York   Estaos Xuníos d'América Columbia University; Gründung als King's College
193 1755   Sí Universidá de Pennsylvania   Sí Philadelphia   Estaos Xuníos d'América von Benjamin Franklin als College of Philadelphia gegründet; seit 1765 erste medizinische Fakultät in Nordamerika
194 1755   Sí Universidá de Lomonossow ? Moscú   Rusia von Elisabeth I. auf Anregung Michail Lomonossows gegründet
195 1760   Sí Universidá de Bützow ? Bützow   Alemaña durch Herzog Friedrich von Mecklenburg-Schwerin auf Grund einer Auseinandersetzung um die Besetzung eines theologischen Lehrstuhls der Universität Rostock in Konkurrenz und unmittelbarer Nachbarschaft zu dieser gegründet; 1789 wieder aufgelöst
196 1764 ? Brown University ? Providence (Rhode Island)   Estaos Xuníos d'América Brown University; Gründung als College of Rhode Island
197 1765   Sí Universidá de Córcega ? Corte   Francia Reestablecimientu 1980.
198 1766 ? Rutgers University   Sí Nueva Brunswick (New Jersey)   Estaos Xuníos d'América Rutgers University; Gründung als Queen's College
199 1768   Sí Universidá de Nancy ? Nancy   Francia von dean Herzogen von Lothringen in Pont-à-Mousson gegründet, 1769 nach Nancy verlegt
200 1770 ? Dartmouth College   Sí Hanover (New Hampshire)   Estaos Xuníos d'América
201 1775   Sí Universidá de Ciencies Agrícoles de Suecia Upsala   Suecia
202 1780 ? Westfälische Wilhelms-Universität ? Münster   Alemaña 1631 von Papst Urban VIII. und Kaiser Ferdinand II. Gründungsprivilegien für eine Universität nicht umgesetzt; erneutes Privileg 1773 durch Papst Clemens XIV. und Kaiser Joseph II.
203 1781   Sí Universidá de Stuttgart ? Stuttgart   Alemaña 1770 als Hohe Karlsschule durch Herzog Carl-Eugen von Württemberg gegründet. 1781 von Kaiser Joseph II. zur Universität erhoben. Geschlossen 1794. 1829 Gründung der Vereinigten Real- und Gewerbeschule, die seit 1876 technische Hochschule war und 1967 zur Universität ausgebaut wurde
204 1784   Sí Universidá de Bonn ? Bonn   Alemaña 1777 como Kurkölnische Akademie Bonn; 1784 privilexu universitariu de José II, atayáu en 1798; 1818 por Friedrich Wilhelm III. refundado como Universidá Prusian.
205 1785   Sí Universidá de New Brunswick   Sí Fredericton   Canadá älteste englischsprachige Universität Kanaes.
206 1789   Sí Georgetown University   Sí Washington D. C.   Estaos Xuníos d'América durch dean Jesuitenpater John Carroll gegründet; 1814 offizielle Anerkennung durch dean Kongress.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. ↑ The Heritage of European Universities, ISBN 92-871-4960-7 :
    In many respects, if there is any institution that Europe can justifiably claim as one of its own inventions, it is the university. As proof thereof and without wishing here to recount the whole history of the birth of universities, it will suffice to describe briefly how the invention of universities took the form of a polycentric process of specifically European origin.
  2. ↑ Rüegg, Walter: "Foreword. The University as a European Institution", in: Ridder-Symoens, Hilde de (ed.): A History of the University in Europe. Vol. I: Universities in the Middle Ages, Cambridge University Press, 1992, ISBN 0-521-36105-2, pp. XIX–XX:
    The university is a European institution; indeed, it is the European institution par excellence. There are various reasons for this assertion. As a community of teachers and taught, accorded certain rights, such as administrative autonomy and the determination and realization of curricula (courses of study) and of the objectives of research as well as the award of publicly recognized degrees, it is a creation of medieval Europe, which was the Europe of papal Christianity...Non other European institution has spread over the entire world in the way in which the traditional form of the European university has done. The degrees awarded by European universities – the bachelor's degree, the licentiate, the master's degree, and the doctorate – have been adopted in the most diverse societies throughout the world. The four medieval faculties of artes – variously called philosophy, letters, arts, arts and sciences, and humanities –, law, medicine, and theology have survived and have been supplemented by numerous disciplines, particularly the social sciences and technological studies, but they remain none the less at the heart of universities throughout the world. Even the name of the universitas, which in the Middle Ages was applied to corporate bodies of the most diverse sorts and was accordingly applied to the corporate organization of teachers and students, has in the course of centuries been given a more particular focus: the university, as a universitas litterarum, has since the eighteenth century been the intelectual institution which cultivates and transmits the entire corpus of methodically studied intelectual disciplines.
  3. ↑ 3,0 3,1 George Makdisi: "Madrasa and University in the Middle Ages", Studia Islamica, Non. 32 (1970), páxs. 255-264 (264):
    Thus the university, as a form of social organization, was peculiar to medieval Europe. Later, it was exported to all parts of the world, including the Muslim East; and it has remained with us down to the present day. But back in the Middle Ages, outside of Europe, there was nothing anything quite like it anywhere.
  4. ↑ William J. Courtenay, Jürgen Miethke, David B. Priest. Universities and Schooling in Medieval Society. Brill Academic Publishers, 2000. ISBN 90-04-11351-7. Page 96.
  5. ↑ Pedersen, J.; Rahman, Munibur; Hillenbrand, R. "Madrasa." Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Edited by: P. Bearman , Th. Bianquis , C.Y. Bosworth , Y. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 2010, retrieved 21/03/2010
  6. ↑ 6,0 6,1 Rüegg 1992, pp. XIX–XX
  7. ↑ Roberts, Rodriguez & Herbst 1996, pp. 256–284.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Rashdall, H. (1895) The Universities of Europe in the Middle Ages, Vol. 1, páxs. 8–12
  9. ↑ Rashdall, H. (1895) The Universities of Europe in the Middle Ages, Vol. 2, páxs. 4–5.
  10. ↑ The Guinness Book Of Records, Published 1998, ISBN 0-553-57895-2, p. 242.
  11. ↑ [UNESCO World Heritage Center,The Medina of Fez http://whc.unesco.org/es/list/170]
  12. ↑ «Qarawiyin» (inglés). Encyclopedia Britannica. Consultáu'l 8 d'avientu de 2011.
  13. ↑ The Report: Morocco 2009 - Page 252 Oxford Business Group "... yet for many Morocco's cultural, artistic and spiritual capital remains Fez. The best-preserved ... School has been in session at Karaouine University since 859, making it the world's oldest continuously operating university. "
  14. ↑ Esposito, John (2003). The Oxford Dictionary of Islam. Oxford University Press, páx. 328. ISBN 0-1951-2559-2.
  15. ↑ Illustrated Dictionary of the Muslim World, Publisher: Marshall Cavendish, 2010 [1] p.161
  16. ↑ Hidden Giants, 2nd Edition, by Sethanne Howard, Publisher: Lulu.com 2008 [2] p. 60.
  17. ↑ Civilization: The West and the Rest by Niall Ferguson, Publisher: Allen Lane 2011 - ISBN 9781846142734
  18. ↑ The marketisation of higher education and the student as consumer by Mike Molesworth & Richard Scullion, Publisher: Taylor & Francis 2010 [3] p. 26.
  19. ↑ Frommer's Morocco by Darren Humphrys, Publisher: John Wiley & Sons 2010 [4] p. 223.
  20. ↑ Al-Jaznaï, Zahrat al-Âs, trad. Alfred Bel, Publ. Faculté des lettres d'Alger, F59, 1923, p. 7.
  21. ↑ Évariste Lévi-Provençal, Les historiens des Chorfas suivi de La fondation de Fès, Maisonneuve, París, 2001.
  22. ↑ Rüegg, Walter: "Foreword. The University as a European Institution", in: Ridder-Symoens, Hilde de (ed.): A History of the University in Europe. Vol. I: Universities in the Middle Ages, Cambridge University Press, 1992, ISBN 0-521-36105-2, pp. XIX–XX
  23. ↑ Verger, Jacques: "Patterns", in: Ridder-Symoens, Hilde de (ed.): A History of the University in Europe. Vol. I: Universities in the Middle Ages, Cambridge University Press, 2003, ISBN 978-0-521-54113-8, p. 35–76.
  24. ↑ Makdisi, George: "Madrasa and University in the Middle Ages", Studia Islamica, Non. 32 (1970), p. 255–264
  25. ↑ «Scuola Medica Salernitana». Archiváu dende l'orixinal, el 2022-09-06.
  26. ↑ Jacqueline Brosselet. «École de médecine de Salerne». Encyclopædia Universalisañu=2012. 
  27. ↑ Plantía:Internetquelle
  28. ↑ «Sectio diplo, Reg. Imp. Ger. I», Monumenta Germaniae Historica.
  29. ↑ Ugo Gualazzini (2001). L'Università di Parma dalle origini al 1545. Centru Grafico dell'Università.
  30. ↑ (n'inglés) Histoire de l'université de Bologne.
  31. ↑ La nostra storia - Università di Bologna
  32. ↑ Pierre Riché (1999). Ecoles et enseignement dans le haut moyen age, páx. 176.
  33. ↑ 33,0 33,1 33,2 33,3 33,4 33,5 33,6 33,7 33,8 Ruegg, Walter; de Ridder-Symoens, Hilde (1992). «Universities in the middle ages», A history of the University in Europe 1 (n'inglés), páx. 62-63. ISBN 0-521-36105-2.
  34. ↑ "Claimed to be the oldest university in the English speaking world, there is non clear date of foundation of Oxford University, but teaching existed at Oxford in some form in 1096 and developed rapidly from 1167 when Henry II banned English students from attending the University of Paris." «Introduction and history». University of Oxford. Consultáu'l 18 de xunu de 2014.
  35. ↑ Adolphus Ballard, James Tait. (2010). British Borough Charters 1216–1307.
  36. ↑ Pierre Riché (1999). Ecoles et enseignement dans le haut moyen age, páx. 184.
  37. ↑ (n'italianu) Présentation de l'université de Modène.
  38. ↑ http://turismo.comune.re.it/it/reggio-emilia/scopri-il-territoriu/arte-y-cultura/ville-dimore-teatri-storici/ex-caserma-zucchi-see-universita-di-modena-y-reggio-emilia-palazzo-universitariu-giuseppe
  39. ↑ Vito Piergiovanni, Medioevo notarile: Martino da Fano e il Formularium super contractibus et libellis, Giuffrè Editore, Milano 2007, p. 144. n 37
  40. ↑ Vito Piergiovanni, Medioevo notarile: Martino da Fano e il Formularium super contractibus et libellis, Giuffrè Editore, Milano 2007, p. 144. n 37
  41. ↑ Francesco Stella (a cura di), 750 anni degli statuti universitari aretini, atti del convegno internazionale el so origini, maestri, discipline y ruolo culturale dello Studium di Arezzo: Arezzo, 16-18 febbraio 2005, SISMEL-Edizioni del Galluzzo, Firenze 2006, p. XV y seguenti.
  42. ↑ «Storia». Università di Padova. Consultáu'l 24 settembre 2013.
  43. ↑ Norbert Kamp. «Federico II di Svevia». Istituto dell'Enciclopedia italiana Treccani. Consultáu'l 9 de febreru de 2013.
  44. ↑ News - Dettagli Notizia
  45. ↑ Società Storica Vercellese, L'Università di Vercelli nel Medioevo, Vercelli, atti del secondo Congresso Storico Vercellese, 1992.
  46. ↑ Baccio Baccetti (1993). Cultura y Università a Siena: epoche, argomenti, protagonisti. Siena: Nuova Immagine, páx. 74. «Nel 1240 esiste lo studio di Siena vero y proprio, finanziato dal Comune, come attesta il Podestà di Siena Ildebrando Cacciaconti, in un documentu del 26 dicembre 1240»
  47. ↑ . «La storia dell'Università di Siena si è sviluppata lungo la tradizione culturale della Toscana, a partire dal Medioevo. Il primo documentu rintracciato è un decretu podestarile del 26 dicembre 1240 y rivela il particolare modello giuridico dell'Ateneo senese, che non si basava sull'iniziativa degli studenti come a Bologna, né sull'amministrazione dei docenti come a Parigi, ma sulla diretta organizzazione del Comune.»
  48. ↑ Giovanni Minnucci, Leo Košuta (1989). Lo Studio di Siena nei secoli XIV-XVI: documenti y notizie biografiche. Milano: Giuffrè, páx. 13. «Il 16 agostu 1357 Carlo IV di Lussemburgu conferì allo Studio di Siena la qualifica ed i privilegi di Studio generale (...) Il testo del diploma imperiale, più volte edito, si legge, infine, nel Chartularium Studii Senensis, 1 (1240-1357)»
  49. ↑ Vease Universidá de Valladolid, alrodiu de la so hestoria.
  50. ↑ (...) la fecha de 1272, cabo destacar la so importancia por ser la que figura nel escudu-sello actual y anterior de la Universidá de Murcia. La fecha, sicasí, nun tien otra rellación col centru docente que la de corresponder a un documentu d'Alfonsu X, expedíu en Murcia'l 6 d'abril de 1272, nel que se conceden unes cases y güerta na Arrixaca a los dominicos, por que construyan el so conventu: «Por fazer bien a por cuenta de prior y al conventu de los frayles predicadores de Murcia, dámosles y otorgámosles les cases y la güerta que son na partida de la Arrixaca que los moros diéronnos". Vease nel sitiu oficial de la Universidá de Murcia, nel apartáu «Precedentes medievales», epígrafe «Alfonsu X: Primer promotor de la Universidá de Murcia», disponible en llinia en: http://www.um.es/web/universidá/historia/precedentes-medievales
  51. ↑ Hilde De Ridder-Symoens (2003). Cambridge University Press: A History of the University in Europe: Universities in the Middle Ages 1, páx. 89. ISBN 978-0-521-54113-8.
  52. ↑ Historia de la Universidá. Universidá d'Alcalá
  53. ↑ Charles Vulliez, « Búlles-yos constitutives de l'université d'Orléans du pape Clément V (27 janvier 1306) : un évènement ? 700y anniversaire de l'université d'Orléans (1306–2006) », Bulletin de la Société archéologique et historique de l'Orléanais, nouvelle série, vol. XVIII, non 150, octobre 2006, p. 5
  54. ↑ http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5833955r/f14.image.r=universit%C3%A9%20d%27Orl%C3%A9ans.langFR
  55. ↑ «Storia - Università degli Studi di Perugia». Consultáu'l 25 maggio 2017.
  56. ↑ Università Treviso Atenéu
  57. ↑ VV.AA.. Guida d'Italia. Firenze y provincia. Milano: Touring Editore. Consultáu'l 3 de mayu de 2014. «L'Università di Firenze hai -y sue origini nello « Studium Generale » che la Repubblica Fiorentina creò nel 1321. -y discipline allora insegnate erano il diritto, civile y canonico, -y lettere y la medicina.»
  58. ↑ «Università di Firenze. Storia e profilo dell'Ateneo». «L'Università degli Studi di Firenze hai -y sue origini nello Studium Generale che la repubblica fiorentina volle far nascere nel 1321. -y discipline allora insegnate erano il diritto, civile y canonico, -y lettere y la medicina. Come docenti furono chiamati molti nomi famosi: Giovanni Boccaccio fu incaricato di tenere lezioni sulla Divina Commedia.»
  59. ↑ Gustavo Sacerdote (1950). Cesara Borgia: la sua vita, la sua famiglia, i suoi tempi. Milano: Rizzoli. «Fondato da Clemente VI nel 1343, lo Studio di quella potente città toscana yera stato anch'esso vittima della politica y delle guerre della repubblica pisana ed aveva perduto ogni importanza, quando Lorenzo de' Medici lo rimise in fiore.»
  60. ↑ «Università di Pisa, presentazione dell'Ateneo». «L'Università di Pisa fu fondata il 3 settembre 1343 quando Papa Clemente VI emise a Villanova presso Avignone la bolla "In supremae dignitatis" con cui concedeva allo Studio Pisano il riconoscimento di Studio Generale»
  61. ↑ Bakari Kamian. «Pourquoi le nom de Sankoré ?». http://sankore.org. -y portail de l'éducation numérique llibre en partage. Consultáu'l 22 de xunetu de 2012.
  62. ↑ «Storia dell'Ateneo - Cenni storici». Consultáu'l 25 de mayu de 2017.
  63. ↑ «[www.univ-angers.fr L'Université d'Angers : 1000 ans d'histoire]» (francés) (28 de payares de 2012). Consultáu'l 2 d'abril de 2017.
  64. ↑ (1 de xineru de 2012) Histoire de l'université D'Angers du Moyen-Age à nos jours.. PU Rennes. ISBN 9782753518117.
  65. ↑ Hajrullah Koliqi: Hestoria y arsimit dhe y mendimit pedagogjik shqiptar, Universiteti i Prishtinës & Libri shkollor, Prishtinë, 2002, fq. 53.
  66. ↑ «University of Zadar : About us». Consultáu'l 8 de marzu de 2016.
  67. ↑ Jahja Drançolli: Universiteti i Durrësit, i themeluar rreth vitit 1380 25 mars 2016, RadiandRadi, Vizituar më 30.09.2016.
  68. ↑ Dr. Jahja Drançolli: Universiteti i Durrësit (Shek. XV), Buletin i Fakultetit Filozofik, Nr. XXIII/1993, Prishtinë, 1995, fq. 108
  69. ↑ «La storia - Unife». Consultáu'l 25 maggio 2017.
  70. ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-06-27.
  71. ↑ Watzke, Christian. «History – Heidelberg University» (inglés). Consultáu'l 18 de xunetu de 2017.
  72. ↑ «University of Zadar : About us». Consultáu'l 8 de marzu de 2016.
  73. ↑ «A brief history of the University – University of St Andrews». st-andrews.ac.uk.
  74. ↑ «CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: University of Saint Andrews». newadvent.org.
  75. ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-09-23.
  76. ↑ A Brief History of Lund University
  77. ↑ Le guide du voyageur à Poitiers, par Charles Chergé, Éditeur H. Oudin, 1851 (lire sur Google Books)
  78. ↑ «University of Glasgow :: Story :: The Papal Bull». University of Glasgow. Archiváu dende l'orixinal, el 2018-03-24.
  79. ↑ «CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Glasgow». newadvent.org.
  80. ↑ 80,0 80,1 «This Noble College: Building on the European tradition». abdn.ac.uk. Archiváu dende l'orixinal, el 8 de mayu de 2013.
  81. ↑ «CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: The University of Aberdeen». newadvent.org.
  82. ↑ «History». abdn.ac.uk.
  83. ↑ «Universities (Scotland) Act 1858» páx. 1. Consultáu'l 27 d'agostu de 2017. «The University and King's College of Aberdeen, and Marischal College and University of Aberdeen shall be united and incorporated into one University and college, in all time coming, under the style and title of the "University of Aberdeen"; and the said united University shall take rank among the Universities of Scotland as from the date of erection of King's College and University, viz., the year one thousand four hundred and ninety-four; and all the funds, properties, and revenues now pertaining or belonging in any manner of way to the University and King's College, or to Marischal College and University, shall in time coming pertain and belong to the University of Aberdeen.»
  84. ↑ Vease nel sitiu oficial de la Universidá de Murcia, nel apartáu «Estudios Cimeros de la Edá Moderna», epígrafe «La Fundación del Seminariu de San Fulgencio», disponible en llinia en: http://www.um.es/web/universidá/historia/precedentes-medievales
  85. ↑ Sir Alexander Grant (1884). The Story of the University of Edinburgh during its first Three Hundred Years.
  86. ↑ «Town Council». University of Edinburgh.
  87. ↑ «Edinburgh University home page». Consultáu'l 12 de setiembre de 2015. «Influencing the world since 1583»
  88. ↑ (ed.) Thomson, Thomas, Acts and Proceedings of the General Assemblies of the Kirk of Scotland, Church of Scotland General Assembly, Edinburgh, 1845.
  89. ↑ "unlawfully assembling against the letters and charges of his majesty".«Full text of "Fasti Academiae Mariscallanae Aberdonensis : selections from the records of the Marischal College and University, MDXClll-MDCCCLX"». archive.org.

Referencies

editar


Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Llista_d%27universidaes_más_antigües&oldid=4313513»